پیدا کردن کبودیها، بثورات، قرمزی یا جوش بر روی بدن کودکان مسئلهی نسبتا شایعی است و تقریبا در تمامی کودکان یافت میشود. بیشتر این نشانهها مانند آکنه، اگزما و کهیر نگران کننده نیستند، اما ممکن است برخی از آنها نسبت به سایرین نگران کنندهتر باشند و نشانهای از بیماری عفونی، ویروسی یا باکتریایی است. ما در این مقاله اطلاعاتی در مورد مشکلات پوستی رایج ارائه خواهیم داد تا به بیماران در شناسایی بهتر آنها کمک کنیم اما اگر نگرانی وجود داشته باشد، بهتر است برای اطمینان با پزشک کودک خود مشورت کنید.
مشاوره برای بیماری های پوستی کودکان
از هر کجای ایران!لیست متخصصین بیماری های پوستی کودکان
می توانید در این بخش لیست بیماری های پوستی کودکان سامانه رسا را مشاهده کنید و مشاور مورد نظر خود را انتخاب کنید.
خانم دکتر سیده فاطمه خادم
کودکان و نوزادان
دکتر سید مرتضی طباطبایی یزدی
فوق تخصص خون و سرطان کودکان ، کودکان و نوزادان
خانم دکتر رافت نوعی اقدم
کودکان و نوزادان
دکتر محمودرضا محسنی فرد
کودکان و نوزادان
آقای دکتر محمدعلی تقوینژاد
کودکان و نوزادان
دکتر زهره کاوه منش
فوق تخصص گوارش کودکان ، کودکان و نوزادان
مشکلات پوستی کودکان
چه مشکلات پوستی در کودکان نیاز به توجه و مراقبت پزشکی دارد؟
مشکلات پوستی معمولا در دسته های زیر قرار می گیرد:
• عفونت های قارچی
• عفونتهای پوستی ویروسی
• اگزنتم های ویروسی (راش)
• عفونت های انگلی پوست
عفونتهای قارچی چیست؟
قارچ های پوستی در نواحی مرطوب بدن مانند بین انگشتان پا یا ناحیه کشاله ران و پوشک در لایه بالای سلول های پوست زندگی میکنند. برخی از عفونتهای قارچی فقط باعث مقدار کمی تحریک پوستی میشوند، در حالی که انواع دیگر عمیقتر نفوذ میکنند و میتوانند باعث خارش، تورم، تاول یا پوسته پوسته شدن شوند. در بعضی موارد، عفونتهای قارچی میتواند باعث ایجاد واکنش در جای دیگر بدن شود. به عنوان مثال کودک می تواند بثوراتی در انگشت یا دست داشته باشد که با عفونت پوست سر یا پا ارتباط دارد.
دو نوع عفونت قارچی متداول در کودکان وجود دارد:
• درماتوفیتوز(ringworm)
• تینه آورسی کالر
درماتوفیتوز چیست و چه علائمی دارد؟
قارچهای مختلف بسته به موقعیتی که روی بدن کودک دارند، باعث ایجاد کرم زنگ(درماتوفیتوز) میشوند. این بیماری با تکه های قرمز، پوسته حلقه ای با مراکز مشخص، پیدا می شود. میتواند در بخشهای مختلف علائم مختلف ایجاد کند، مانند رنگ زرد ناخن یا پوسته پوسته شدن کف سر. دلایل ایجاد قارچ میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سوء تغذیه
• بهداشت ضعیف
• زندگی در آب و هوای گرم
• تماس با کودکان یا حیوانات خانگی که دارای درماتوفیتوزهستند.
• ضعف سیستم ایمنی به واسطهی دارو یا بیماری
انواع مختلفی از این نوع قارچ بسته به محل ایجاد آن به نامهای زیر وجود دارد:
1. درماتوفیتوز پا
2. درماتوفیتوز کشاله ران(خارش جوک)
3. درماتوفیتوز پوست سر
4. درماتوفیتوز ناخن
5. تینه کورپوریس(تمام بدن)
این نوع قارچ معمولاً براساس سابقه پزشکی و معاینهی جسمی کودک تشخیص داده می شود. ضایعات درماتوفیتوز بی نظیر است و معمولاً تشخیص معاینه را فقط با معاینه بدنی امکان پذیر میسازد. پزشک همچنین ممکن است برای تأیید تشخیص، دستور کشت از ضایعه را بدهد.
درمان درماتوفیتوز چگونه است؟
از آنجا که قارچ ها میتوانند به طور نامحدود روی پوست زندگی کنند، عود مجدد امکان پذیر است و ممکن است نیاز به تکرار درمان باشد. درمان اختصاصی توسط پزشک بر اساس:
• سن کودک، سلامت عمومی و تاریخچه پزشکی
• محل کرم حلقوی (عفونت تینه یا درمافیتوز)
• تحمل کودک در برابر داروهای خاص یا روشهای درمانی
• نظر یا اولویت کودک یا والدین
کرم حلقوی بدن، کشاله ران و پا معمولاً با یک ماده ضد قارچ موضعی یا یک داروی ضد قارچ خوراکی2 و درماتوفیتوز سر معمولا با شامپو درمان میشود. طول دوره درمان بستگی به محل کرم حلقوی دارد.
علائم قارچ tinea versicolor چیست؟
به طور معمول تنها علامت tinea versicolor لکه های سفید یا قهوه ای روشن است. لکه ها ممکن است کمی بزرگ شوند، اما بهندرت دچار خارش یا سوزش میشوند. سایر خصوصیات شایع عفونت تینه آورسی کالر عبارتند از:
• لکه های سفید ، صورتی یا قهوه ای
• عفونت فقط در لایه های بالای پوست
• راش
• لکه ها در گرما یا رطوبت بدتر میشوند.
• اگر کودک در درمان استروئید قرار داشته باشد یا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد، لکه ها بدتر میشوند.
• لکه ها در تابستان بیشتر میشوند.
علائم tinea versicolor ممکن است شبیه سایر شرایط پوستی باشد و بهتر است برای تشخیص با پزشک مشورت کنید.
درمان تینه آورسی کالر( tinea versicolor )چیست؟
درمان معمولاً شامل استفاده از شامپو ضد شوره و قارچ روی پوست است که طبق دستور پزشک انجام میشود. شامپو یک شب روی پوست مانده و صبح ها شسته میشود و ممکن است برای چندین شب تکرار شود.
Tinea versicolor معمولاً عود می کند و به درمانهای اضافی نیاز دارد و گاهی اوقات به طور موقت بهبود مییابد. پزشک ممکن است کرمهای موضعی داروهای ضد قارچ خوراکی یا معالجات شامپو ماهانه را تجویز کند.
این عفونت همچنین ممکن است باعث تغییر رنگ پوست شود، که می تواند چندین ماه طول بکشد تا به حالت عادی برگردد.
عفونتهای پوستی ویروسی چیست؟
بسیاری از عفونت های ویروسی در دوران کودکی به عنوان اگزنتم های ویروسی خوانده می شوند که به معنی بثورات یا فوران پوست است. عفونتهای پوستی ویروسی در دوران کودکی شامل موارد زیر است:
• سرخک یا روبولا
• سرخچه
• واریسلا (یا آبله مرغان)
• بیماری پنجم
• رزولا
• زگیل
• زگیل آبکی یا مولسکوم
سه گروه اصلی ویروس ها باعث اکثر عفونتهای پوستی ویروسی از جمله موارد بالا میشوند:
• ویروس پاپیلومای انسانی
• ویروس هرپس سیمپلکس
• Poxvirus
عفونتهای انگلی پوست چیست؟
انگل های پوستی، حشرات یا کرمهای کوچکی هستند که برای زندگی در آنجا یا تخم گذاری در پوست فرو می روند. انواع مختلفی از عفونت های انگلی پوستی وجود دارد که نیاز به مراقبت بالینی توسط پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی دارند. دو نوع متداول تر این عفونتها موارد زیر است:
1. کنه زخم(scabies): یک آلودگی کنه ها است که با برجستگی های قرمز کوچک و خارش شدید مشخص میشود. این عفونت بسیار مسری، اغلب در زمان خوابیدن در کنار هم در یک تختخواب یا تماس شخصی نزدیک با شخص دیگر به فرد گسترش می یابد.
خارش، ناشی از لانه گزینی کنه ها در پوست است که در آن تخم هایی قرار می گیرند. زخم میتواند بر روی افراد در هر سنی تأثیر بگذارد اما زخم بیشتر در کودکان و بزرگسالان جوانتر رخ میدهد. شایع ترین علائم بیماری زخم موارد زیراست. با این حال هر کودکی ممکن است علائم مجزایی را تجربه کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• خارش، معمولاً شدید
• راش، با جوشهای کوچک یا برجستگیهای قرمز
• پوسته پوسته شدن (با شرایط پیشرفته)
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• برنامه های کاربردی از کرم ها و لوسیون های نسخه ای، مانند محلول های پرمترین و لیندان
• داروهای ضد هیستامین خوراکی (برای رفع خارش)
• در بعضی موارد ، پمادهای موضعی توصیه میشود.
2. شپش: شپشها حشرات ریز هستند که میتوانند پوست را در هر نقطه از بدن آلوده کنند. عفونت شپش با خارش شدید مشخص می شود. شپش ها بسیار مسری هستند و از طریق تماس نزدیک بدن ، لباس های مشترک و سایر موارد (مانند کلاه ، برس مو و شانه) از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند. سه نوع شپش انسان وجود دارد که شامل شپش سر، شپش بدن و شپش عمومی میشود. استفاده از شستشو یا شامپو دارویی، معمولاً یک درمان مؤثر برای شپش سر و یا پوستی است. نمونه هایی از شستشو یا شامپو کرم دارویی شامل موارد زیر است:
• کرم پرمترین
• لیندان
• شامپو
• ژل
• گرهها را باید با یک شانه دندانه دار، خوب از مو جدا کرد.
البته شانه ها و برس ها را باید حداقل 15 دقیقه در آب گرم با شامپو خیس کنید.
ریزش مو در کودکان چقدر شایع است؟
شاید هنگامی که بزرگتر شوید و متوجه شوید موهای شما شروع به ریزش می کند شوکه نشوید، اما دیدن ریزش موهای کودک خردسال شما می تواند یک شوک واقعی باشد.
ریزش مو در کودکان شایع نیست، اما علل آن می تواند متفاوت از طاسی در بزرگسالی باشد. اغلب کودکان به دلیل اختلال در پوست سر، موهای خود را از دست میدهند.
بسیاری از دلایل تهدید کننده زندگی یا خطرناک نیستند. با این وجود، از دست دادن مو میتواند به سلامتی عاطفی کودک آسیب برساند.از آنجا که ریزش مو ممکن است تأثیر روانشناختی عمیقی بر روی بچه ها داشته باشد، دیدن پزشک برای معالجه مهم است.
چه عواملی می تواند باعث ریزش مو در کودک شود؟
اغلب، ریزش مو در کودکان در اثر عفونت یا مشکل دیگر پوست سر ایجاد میشود. در اینجا برخی از شایع ترین دلایل ذکر شده است:
• کمبودهای تغذیهای: کمبود مواد مغذی و مورد نیاز مانند آهن، زینک، نیوسین، بیوتین و پروتئین در بدن کودک میتواند باعث ریزش مو شود.
• کم کاری تیروئید: زمانی که تیروئید به اندازه کافی از هورمونهای لازم برای عملکرد صحیح استفاده نمی کند.
• تلوژن افلوویوم: در فاز تلوژن از رشد مو، معمولا موها ریخته و موهای جدید رشد میکنند که این در افراد سالم شامل 10 تا 15 درصد موهاست. اما در افراد مبتلا به این بیماری میزان بیشتری از موها وارد این فاز میشوند.
• تریکوتیلومانیا: نوعی اختلال است که در آن کودکان موهای خود را میکشند.کارشناسان آن را به عنوان نوعی اختلال وسواس اجباری طبقهبندی میکنند.2
• آلوپسی آریتا: یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن فولیکولهای مو را به عنوان عامل بیگانه شناسایی کرده و به آن حمله میکند.
• عفونت قارچی سر
• شیمی درمانی
درمان ریزش مو در کودکان بسته به عامل ایجاد آن متفاوت است. ریزش مو معمولا با از بین رفتن عامل ایجاد آن، متوقف میشود و میتوان از داروهایی برای رشد مجدد مو استفاده کرد. البته لازم به ذکر است برخی از عوامل ذکر شده مانند آلوپسی درمان مشخصی ندارند.
فوق تخصص پوست کودکان کیست؟
یک متخصص پوست و مو کودکان، از کودک (نوزادی تا نوجوانی) با اختلالات پوستی مراقبت میکند. متخصص پوست و مو کودکان در مراکز سرپایی کودکان را معالجه میکند اما ممکن است از بیماران بستری نیز مراقبت کند. بسیاری از آنها، روشهای جراحی مانند لیزر درمانی و جراحی جلدی را انجام میدهند. متخصصین پوست کودکان، طیف گسترده ای از اختلالات پوستی از جمله علائم تولد (عروق و رنگدانه) ، عفونتهای پوستی ، درماتیت (درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی) ، نوی ملانوسیتیک (خال ها)، ژنودرماتوزها (اختلالات ارثی پوستی) ، فوران های آکنفرم، اشکال نادر سرطان پوست، اگزنتمهای ویروسی و اختلالات عروقی کلاژن را تشخیص می دهند و درمان میکنند.
مشاوره تخصصی پوست و مو کودکان به صورت غیرحضوری چیست و چه فوایدی دارد؟
اگر به هر دلیلی، مشاوره ی حضوری برای بیماران ممکن نباشد، آنها می توانند از مشاورهی تلفنی و یا آنلاین بهره ببرند. در مشاوره غیرحضوری با پزشکان متخصص علاوه بر این که هزینهها به صرفهتر است، بیماران میتوانند در زمانهای بیشتری به این متخصصان دسترسی داشته باشند. مشاوره گرفتن در مورد علائم و بیماریها، چک کردن پاسخ آزمایشات و موارد اورژانسی از جمله مواردی است که به صورت تلفنی و آنلاین امکان پذیر است.
استفاده از سامانه رسا ، راه حلی مطمئن و آسان
با استفاده از سامانه رسا شما می توانید در هر مکانی که هستید با پزشک خود مشورت کنید. بدین صورت که ابتدا با ثبت نام در سامانه رسا عضو شوید. سپس حساب کاربری خود را به تعداد دقایقی که می خواهید با پزشک خود صحبت کنید، شارژ کنید. این کار را با استفاده از درگاه امن بانکی و یا کد USSD می توانید انجام دهید. سپس همکاران ما تماس شما را با پزشک یا مشاورتان برقرار می کنند.
در ضمن برای انتخاب پزشک متخصص خود می توانید به صفحه ای که مربوط به آن هاست مراجعه و بررسی های لازم را انجام دهید.
همچنین با استفاده از این سامانه مشاوره ی آنلاین نیز امکان پذیر است و به این وسیله چه از طریق اینترنت و یا بدون آن، در هر زمان شما قادر خواهید بود با پزشک خود صحبت کنید.