اختلالات عصبی مختلفی وجود دارد که بر سلامت کودکان تأثیر می‌گذارد. اوتیسم، صرع، فلج مغزی، عواقب آسیب مغزی و سردرد شایعترین اختلالات عصبی است که در کودکان مشاهده میشود. هر اختلال و علائم مرتبط با آن در هر کودک متفاوت است.
اوتیسم:
اوتیسم نوعی اختلال رشد عصبی است که امروزه به طور فزاینده ای در سراسر جهان شناخته میشود. این بیماری به عنوان یک سه گانه ازاختلال تعامل اجتماعی، اختلال در ارتباط کلامی (گفتاری) و غیر کلامی (ناگفته) همراه با الگوی رفتاری محدود و تکراری با پایبندی بیش از حد به امور روزمره و علایق محدود نشان داده میشود. کودکان مبتلا به اوتیسم چیزهای اطراف خود را نسبت به سایر کودکان در سن خود به شکلی متفاوت درک می کنند. دلیل مشخصی برای ابتلا به اوتیسم وجود ندارد، با این وجود، تعدادی از عوامل محیطی، رفتاری و ژنتیکی باعث میشوند کودک به این بیماری مبتلا شود. کودک اوتیستیک ممکن است دچار اختلال گفتار، مهارتهای اجتماعی و ارتباطی و چالش‌های عاطفی شود. کودکان بسته به سن و رشد آنها به تکنیک های مختلف مداخله ای نیاز دارند. هیچ درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد، ضمن اینکه هر فرد با این بیماری منحصر به فرد است و به روش های درمانی مختلفی از جمله دارو و درمان‌های رفتاری یا ترکیبی از هر دو نیاز دارد.
اختلال عدم تمرکز و بیش فعالی (ADHD):
يكي از شايع ترين اختلالات عصبي در كودكان که تا گاهی تا بزرگسالی ادامه پیدا میکند، بیش فعالی است. ADHD اختلالی است که تمرکز کودکان را کاهش داده و آنها را در کنترل تکانه‌ها ناتوان میکند. انجام وظایف برای این کودکان دشواراست و اغلب دچار پریشانی میشوند. این بیماری به دلیل عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، سوء مصرف مواد یا آسیب مغزی ایجاد میشود. ADHD نیاز به ارزیابی متخصص دارد زیرا معیارهای خاصی برای تشخیص وجود دارد و هر کودک بیش فعالی را نمی توان به عنوان ADHD شناخت. علائم بیماری را می توان از طریق دارو و رفتار درمانی، درمان کرد.
دیسپراکسی:
این بیماری در کودکان بسیار شایع است اما در مورد آن کمتر شناخت وجود دارد. دیسپراکسی بیماری است که هماهنگی حرکات بدنی را دشوار میکند. کودکان مبتلا به این بیماری، در حفظ وضعیت و تعادل خود مشکل دارند. هیچ دلیل مشخصی برای این بیماری وجود ندارد، زیرا اعتقاد بر این است که سلولهای عصبی که کنترل حرکت ماهیچه ها را کنترل می کنند، در هر فرد متفاوت است. كودكان مبتلا میتوانند در صورت تشخیص زودرس بیماری با مداخله خاصی مانند كار درمانی فرآیند محور، بهبود پیدا كنند.
صرع:
صرع نوعی اختلال شایع است که در هر سنی مشاهده میشود. این یک بیماری مزمن است که با بروز تشنج‌های متعدد بروز میکند. تشنج به دلیل ایجاد اختلال موقتی در سلولهای مغزی ایجاد میشود. صرع ممکن است در اثر عوامل ژنتیکی، اختلالات رشدی، بیماریهای عفونی و صدمات ناشی از مغز قبل از تولد ایجاد شود. شدت تشنج از فردی به فرد دیگر متفاوت است. گزینه های درمانی شامل داروهای ضد تشنج و مداخلات شیوه زندگی است.
انواع سردرد:
بیشتر سردردها علائم اختلالات عصبی نیستند، اما در برخی موارد ممکن است ناشی از مشکل اساسی باشند. سردرد میتواند در اثر تغییراتی در مغز یا بدن ایجاد شود که پیام های درد به مغز ارسال میکند و منجر به سردرد می شود. توجه به سردردها در كودكان، به ويژه هنگامی که با علائم ديگر مانند استفراغ، گرفتگي، مشکل در هوشیاری باشد، لازم است.
اپیلپسی:
یادگیری، خواندن دقیق، هجی کردن، نوشتن و درک آنچه نوشته شده است در این کودکان بسیار مشکل است. علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده است. درمان این بیماری شامل روشهای خاص تدریس است. در صورت تشخیص زودرس، کودکان مبتلا به اپیلپسی می توانند بالاتر از حد متوسط شوند و پیشرفت کنند.
فلج مغزی:
این بیماری بر مهارتهای حرکتی کودک تأثیر می گذارد و در اثر آسیب های مغزی ایجاد میشود. این بیماری، یکی از شایعترین اختلالات عصبی در کودکان است و بسته به علائم عصبی، در انواع مختلفی تقسیم بندی می شود. فلج مغزی باعث می شود کودکان در هماهنگی و حرکاتی مانند ایستادن، راه رفتن، کنترل مثانه و روده، غذا خوردن و حتی صحبت کردن دچار مشکل شوند. این بیماری با افزایش سن بدتر نمی‌شود. هیچ دلیل قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما اعتقاد بر این است که در دوران بارداری، زمانی که جنین به درستی رشد نمی‌کند و یا آسیب مغزی می‌بیند ایجاد میشود. این بیماری قابل درمان نیست، روشهای درمانی خاص میتوانند به بهبود شرایط کمک کنند.
آنسفالوپاتی:
عفونت و التهاب مغز که در اثر وجود باکتری‌ها و ویروس‌ها ایجاد میشود را آنسفالوپاتی می‌گویند. در موارد نادری این بیماری میتواند کشنده باشد. آنسفالیت به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود. در نوع اولیه ویروس و باکتری مستقیما مغز را دچار عفونت می‌کنند اما در آنسفالوپاتی ثانویه به دلیل وجود عفونت در بخش دیگری از بدن، ناتوانی سیستم ایمنی در از بین بردن سلولهای آلوده و حمله‌ی ای سیستم به سلولهای مغز ایجاد میشود.علائم این بیماری مشابه بیماری آنفولانزاست. در موارد شدید، علائمی همچون از دست دادن سطح هوشیاری، احساس فلج و ناتوانی و مشکل در گفتار نیز بروز میکند.2
اسکلروزیس یا MS:
بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری خود ایمنی است که به سیستم عصبی مرکزی (CNS) حمله میکند و باعث علائم عصبی میشود. این علائم عصبی ممکن است شامل ضعف، بی حسی، سوزن سوزن شدن، مشکل در تعادل، مشکلات روده یا مثانه یا تغییر در بینایی باشد. MS در ابتدا به پوشش اطراف سلولهای عصبی به نام میلین حمله می کند. در این حملات لکه هایی به وجود می آیند که در مجاری عصبی تداخل ایجاد می کند و علائم MS را ایجاد میکند. علائم بیماری مولتیپل اسکلروزیس بسته به محل ضایعات متفاوت است. تنها 2.7 تا 5 درصد بیماران مبتلا به ام اس بین 10 تا 16 سال هستند.
