مشاوره با متخصص ریه

بررسی و درمان اختلالات مربوط به شش‌ها و سایر اجزای دستگاه تنفسی برعهده متخصصین ریه است.

متخصص مجاری تنفسی می‌تواند بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی حاد و مزمن را بررسی و درمان کند. برخی از مواردی که متخصصین مجاری تنفسی آن‌ها را درمان می‌کنند عبارت‌اند از: COPD، آسم، سرطان ریه، آمفیزم، برونشیت، پنومونی و سایر بیماری‌های تنفسی که ممکن است به دلیل یک مشکل سلامتی ثانویه رخ دهند. بسیاری از بیماری‌های قلبی مانند آدم ریوی و نارسایی احتقانی قلب منجر به مشکلات تنفسی می‌شوند.

بیماری های ریوی که بر رگ های خونی تاثیر می گذارند:

طرف راست قلب خون کم اکسیژن را از طریق رگ ها دریافت می کند، و از طریق رگ های ریوی (pulmonary) خون را به ریه پمپاژ می کند. این رگ های خونی ریوی هم ممکن است دچار بیماری شوند، این بیماری ها شامل:

آمبولی ریه (Pulmonary embolism)؛ که در آن لخته خون از سایر نقاط بدن وارد قلب شده و از قلب وارد ریه می شود. لخته خون در یکی از رگ های خونی سان شده و معمولا باعث تنگی نفس و سطح اکسیژن پایین خون می شود.

علل عفونت ریه می تواند باکتری، ویروس و یا قارچ باشد.

فشار خون ریوی (Pulmonary hypertension)؛ مشکلات مختلف باعث فشار خون بالا در رگ های ریوی می شود. فشارخون بالای رگ های ریوی می تواند باعث تنگی نفس و درد قفسه سینه شود.

بیماری های ریوی که بر دیواره های قفسه سینه تاثیر می گذارند:

دیواره های قفسه سینه نیز نقش مهمی در نفس کشیدن دارد. ماهیچه ها دنده ها را به هم متصل کرده، به قفسه سینه اجازه گسترش می دهند. بعضی از بیماری های قفسه سینه و ریه شامل:

سندرم کاهش حجم هوای تنفسی از ریه ها در اثر چاقی؛ نوعی بیماری مربوط به ریه است که در اثر چاقی رخ داده و در آن افزایش وزن برروی قفسه سینه و شکم باز شدن و بسط قفسه سینه سخت می شود. نتیجه این بیماری مشکلات حاد تنفسی است.

اختلالات عصبی و عضلانی؛ که در آن عملکرد ضعیف اعصاب که ماهیچه های تنفسی را کنترل می کنند، باعث مشکل در تنفس می شود.

بیماری انسدادی ریه

بیماری انسداد ریه، یکی از بیماری های ریوی می باشد. انسداد یا تنگی راههای هوائی فوقانی در ریه می تواند موجب خروپف و ایست تنفسی بمدت چند ثانیه در طول خواب شود. که در نهایت موجب خواب آلودگی بیمار در طول روز می شود. این افراد غالبا یک فنوتیپ خاصی دارند، چاق بوده، گردن و فک کوچکی دارند. در مورد انسداد مجاری هوائی پایین هم می توان از آسم و برونشیت مزمن در سیگاری ها نام برد.

عفونت ریه

دستگاه تنفسی به دو بخش تقسیم می شود: فوقانی و تحتانی. اگر عفونت در هر کدام از این دو بخش رخ دهد، به نام همان بخش خوانده می شود.

دستگاه تنفسی فوقانی شامل بینی، حلق، حنجره و نای می باشد.

دستگاه تنفسی تحتانی شامل ریه ها و اجزای آنهاست. ریه تشکیل شده از برونش، برونشیول ها و آلوئول ها.

علل عفونت ریه:

علل عفونت ریه می تواند باکتری، ویروس و یا قارچ باشد. انگل ها نیز باعث عفونت ریه می گردند.

عفونت باکتریایی از تمامی عفونت ها بیشتر است. این عفونت ها توسط آنتی بیوتیک ها درمان می شوند. عفونت های باکتریایی موجب سوزش پوست می گردند.

عفونت های ویروسی ریه نیاز به دارو ندارند و خود به خود خوب می شوند. در عفونت های حاد ویروسی ریه، لب ها و ناخن ها به رنگ آبی در می آیند. از دست دادن آب بدن نیز یکی از علائم عفونت ریه می باشد. عفونت ریه می تواند منجر به عفونت گوش گردد.

علائم عفونت ریه ناشی از قارچ نیز همانند علائم عفونت ریوی ناشی از باکتری و یا ویروس می باشد. در برخی موارد شدید، عمل جراحی برای برداشت توده قارچی از ریه لازم می باشد.

اگر گلودرد شما در عرض چند روز بهبود نیافت و یا بعد از چند هفته، از شر سرفه خلاص نشدید، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

عفونت ریه می تواند منجر به عفونت گوش گردد

پنومونی یا ذات الریه

پنومونی شایع ترین نوع عفونت ریه می باشد. ذات الریه در واقع همان التهاب ریه می باشد که با یک عفونت ایجاد می شود. هنگامی که کیسه های هوایی در ریه محتوی مقدار زیادی مایعات می شوند، ذات الریه رخ می دهد. عفونت ذات الریه می تواند از نوع ویروسی، باکتریایی و یا قارچی باشد.

علائم این بیماری ریه عبارت است از: التهاب ریه، تنگی تنفس، درد قفسه سینه، تب بالا، سرفه خلط دار، لرز، گرفتگی قفسه سینه، درد عضلانی و خستگی.

بسیاری از بیماران بعد از آنفلوانزا، مبتلا به ذات الریه می گردند. افراد سیگاری و افراد مسنی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مستعد مبتلا شدن به این بیماری هستند. این بیماری ریه می تواند بسیار خطرناک باشد و اگر خوب درمان نشود می تواند مشکلات زیادی را بوجود آورد و حتی باعث مرگ فرد شود.

بیماری سندرم حاد تنفسی ریه

این بیماری ریه در واقع نوعی ذات الریه می باشد. این بیماری ریه به شدت مسری است. سیاه سرفه، تب بالا، سردرد و ناراحتی عمومی از علائم این سندرم می باشد.

بیماری سل

بیماری سل از دیگر بیماری های ریه است. سل عفونت ریوی ناشی از باکتری مایکوباکتریوم می باشد. سرفه، خلط سبز و یا خون آلود و تنگی تنفس برخی از علائم این بیماری می باشند. بیماری سل باعث کاهش وزن و خشک و پوسته پوسته شدن پوست می شود.

عفونت سل مسری است و با قطرات سرفه منتقل می شود. آنتی بیوتیک ها برای درمان بیماری سل بسیار موثر می باشند.

بیماری ذات الجنب ریه

پرده پوشاننده ریه به نام پرده جنب نامیده می شود.

هنگامی که یک عفونت در این پرده رخ دهد، به نام ذات الجنب خوانده می شود.

این بیماری توسط عفونت ویروسی و یا ذات الریه بوجود می آید.

درد قفسه سینه و تنگی تنفس از علائم شایع این بیماری می باشد.

برونشیت

در بیماری برونشیت، راه های هوایی تحریک می شوند و موجب التهاب برونش های کوچک و بزرگ ریه و افزایش خلط و انسداد راه هوایی می گردد. خلط ها غلیظ و زرد و یا سبزرنگ می باشند.

برونشیت یا التهاب ریه می تواند حاد و مزمن باشد. عفونت ویروسی ریه شایع ترین دلیل برونشیت حاد می باشد. معمولا برونشیت مزمن ریه در اثر موادشیمیایی، آلرژن ها و یا دود سیگار بوجود می آید. برونشیت مزمن می تواند موجب بیماری انسداد مزمن ریوی گردد. افراد مبتلا به برونشیت مزمن، سال ها سرفه می کنند.

آنفلوانزا

آنفلوانزا از دیگر بیماری ریه است که توسط یک ویروس ایجاد می شود.

این بیماری دستگاه تنفسی فوقانی را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث درد بدن و خستگی می شود. آنفلوانزا باعث سرفه و برخی بیماری های دستگاه تنفسی تحتانی مثل ذات الریه نیز می شود.

دود سیگار سبب تخریب بافت ریه شده و عمل مژه های ریه را غیر فعال می کند.

سیگار کشیدن عامل خطر اصلی بیماری‌های انسدادی مزمن ریه است. مواد محرک دود تنباکو (قطران و گاز سیانید) مسئول بروز برونشیت و آمفیزم در ریه ها هستند. این محرک‌ها عمل موهای کوچک بنام مژه (CILLIA) که ریه‌‌ها را از آلودگی ها پاک می‌کنند، متوقف می‌کند. هم‌چنین سبب، ترشح بیشتر موکوس توسط غدد ریه می‌شوند. وقتی‌که مژک‌های ریه غیرفعال می‌شوند، فرآیند پاک سازی ریه‌ها از موکوس اضافی، قطران و سایر ناخالصی‌ها اجباراً باید توسط سرفه انجام شود. سیگاری‌ها، بیشتر از غیرسیگاری‌ها سرفه می‌کنند و خلط بیشتری تولید می‌کنند.

سایر علائم تنفسی شامل: کوتاهی تنفس، سنگینی سینه، خس‌خس، درد سینه، سینوزیت و سرماخوردگی‌های مکرر است. تقریباً تمام بیماران مبتلا به آمفیزم ریه، سیگاری هستند. سیگار هم‌چنین یک عامل خطر مهم برای ایجاد برونشیت مزمن در ریه است. سیگاری‌های افراطی در معرض خطر بیشتری نسبت به سیگاری‌های متوسط هستند، امّا در معرض مقادیر کم دود سیگار بودن، چنانکه در سیگار کشیدن تحمیلی دیده می‌شود نیز زیان آور به نظر می‌رسد.

آمفیزم در اثر تخریب ریه به وجود می آید که می‌تواند به دلیل صدمه مستقیم دود سیگار، اکسیدان‌های القاء شده و یا تولید مواد واسطه‌ای التهابی جدید به‌دلیل تماس با دود باشد. برونشیت مزمن نیز ناشی از مکانیسم‌های مشابه در راه های تنفسی است.

از میان بیماری‌های انسدادی ریوی، بیماری‌های انسدادی مزمن ریوی (COPD) و آسم شیوع بیشتری دارند.

برخی از رویه‌ها و وظایفی که متخصصان مجاری تنفسی انجام می‌دهند عبارت‌اند از:

• مدیریت یک راه هوایی مصنوعی مانند یک لوله انتروکشایل یا تراکئوستومی

• طراحی شریانی خون برای آنالیز اکسیژن و دی‌اکسید کربن

• مدیریت دستگاه تنفس مصنوعی بخش مراقبت‌های ویژه یا اورژانس

• ارائه درمان نبولایزر برای بیماران مبتلا به مشکلات حاد تنفسی

• اندازه‌گیری ظرفیت ریه و سطح اختلال در بیماری‌های مختلف ریوی

• بررسی اشعه ایکس قفسه سینه برای تعیین وضعیت ریه‌ها و راه‌های هوایی مصنوعی

• ارائه مراقبت‌های پزشکی در طول CPR

• آموزش بیماران آسمی،COPD یا هر نوع بیمار تنفسی دیگر

به‌طور کلی، علائم و نشانه‌هایی که ممکن است در بیماران تنفسی مطرح باشند عبارتنداز:

• الگوهای تنفسی غیرطبیعی همانند تنگی نفس، افزایش یا کاهش سرعت تنفس، اختلال تنفس در طی دم یا بازدم

• سرفه که ممکن است مزمن باشد.

• احتمال وجود خلط که ممکن است خونی باشد. (خلط خونی)

• خس خس سینه

• تب که ممکن است خفیف تا شدید باشد.

• درد شکم

• درد قفسه سینه

• خستگی

• اختلال در تعداد ضربان قلب

• احساس فشار در پشت جناغ

• ارغوانی شدن لب‌ها و انگشتان دست

• کبودی ناخن‌ها

• کاهش اشتها

• کاهش وزن

• تب و لرز

• اختلال در حرکت قفسه سینه

• اختلال در صدای ریوی یا احتمال ایجاد صداهای اضافی

• احتمال جابجایی مدیاستین

• تست‌های آزمایشگاهی

• آزمون عملکرد ریوی

• اکسی‌متری غیر تهاجمی

• رادیوگرافی قفسه سینه

• توموگرافی کامپیوتری(CT) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CTS)

• اولتراسونوگرافی

• برونکوسکوپی

• بیوپسی:

o بیوپسی باز ریه

o بیوپسی از طریق برونکوسکوپی

• مدیاستینوسکوپی

• توراکوسنتز و بیوپسی پلور

• آسپیراسیون سوزنی از طریق دیواره قفسه سینه

• ام آر آی

• اسکن هسته‌ای ریه

• توموگرافی با تشعشع پوزیترون