مشاوره نوجوانان و بلوغ

با بالاتر رفتن سن و کسب تجربه نوجوانان به واسطه ی بلوغ فکری احساس می کنند بیش از پیش منطقی تصمیم می گیرند و احساسات کمتر در انتخاب هایشان دخیل است. البته که حقیقتا نوجوان در مسیر تفکر منطقی تر قرار دارد اما تازگی این حس باعث می شود که خود را ازین پس فرد بالغی در نظر گرفته و در جمع های بزرگ تر ها حاضر شده، نظر داده و انتظار داشته باشند که نظراتشان مورد توجه بقیه قرار بگیرد. این تغییر نگرش باعث می شود نوجوان به سایر خصوصیت های جذاب افراد بالغ مثل استقلال و آزادی در تصمیم گیری علاقه مند شود و از دیگران انتظار به رسمیت شناختن این استقلال و بلوغ را داشته باشد.

همین نیاز به توجه و استقلال طلبی اما معمولا توسط بزرگسالان نادیده گرفته می شود و باعث می شود نوجوان برای تامین نیاز های خود به افزایش روابط خود با دوستان هم سن و سال و اقدام به تصمیمات پر ریسک و خطرناک روی بیاورند.

والدین اما معمولا نمی توانند به سرعت خود را با این تغییرات تطبیق بدهند و احساسات و خواسته های نوجوان را درک کنند. از طرفی ضعف نوجوانان در دیدن تهدید ها و خطراتی است که به واسطه ی این میل استقلال و توجه و به رسمیت شناخته شدن آنها را تهدید می کند. این عدم درک متقابل مهم ترین زمینه ساز تنش های والدین و نوجوانان است.

با افزایش و تغییر هورمون ها در دوران بلوغ تغییرات گسترده ای در فیزیک و هویت جنسی نوجوان پدید می آورد. قد و ماهیچه ها ناگهان به سرعت رشد می کنند و چهره و جسه نوجوان در مدت کوتاهی تغییر می کند. این تغییرات اما بسته به شرایط ژنتیکی و تغذیه ای ممکن است زودتر یا دیرتر از دیگران اتفاق افتاده و باعث کاهش اعتماد به نفس و نگرانی نوجوان شود.

در پسران ترشح مقادیر زیاد تستستورون باعث شکل گیری خصوصیات جنسی مردانه، مثل رشد و تکامل اندام های جنسی، رشد ریش و موهای زائد و پیدایش تمایلات جنسی می شود. همین بروز ناگهانی تمایلات جنسی ارتباطات و احساسات نوجوان پسر را به یکباره دگرگون کرده و باعث سردرگمی و اقدام برای ارتباط با جنس مخالف می کند. همچنین بلوغ جنسی دختران با افزایش هورمون استروژن، باعث نوسانات خلقی، رشد سینه ها و لگن و شروع عادات ماهانه شود که به تنهایی می تواند باعث ایجاد استرس و نگرانی در نوجوان دختر شود.

اگر فکر می کنید چالش های نوجوانان به مسائل مربوط به بلوغ ختم می شود در اشتباهید. درست در زمانی که نوجوان با بحران های بلوغ دست و پنجه نرم می کند و احساس می کند خانواده درک درستی از شرایطش ندارد، وارد مقطع متوسطه می شود و ناگهان درس ها سخت تر و حجیم تر می شوند و تمرکز و تلاش بیشتری طلب می کند. همچنین در همین بازه نوجوان باید گرایش تحصیلی خود را انتخاب کرده و به تدریج برای کنکور و ورود به دانشگاه آماده شود. تفاوت حجم و نوع دروس در ابتدایی با متوسطه برای بسیاری از نوجوانان با افت تحصیلی و سرزنش والدین همراه است که فشار های روانی نوجوان را در این دوره بیش از پیش می کند.

همانطور که پیش تر گفته شد، چالش های بی شمار بلوغ و نوجوانی و نوسانات احساسات نوجوان ممکن است باعث احساس تنهایی، افسردگی، کاهش اعتماد به نفس و سایر مشکلات روحی و روانی شود. در این برحه فرزندان به علت همراهی و همدلی نکردن خانواده، از ترس قضاوت های نادرست در صورت بروز مشکلات نتوانند از کسی کمک و راهنمایی بگیرند و دچار بحران شوند. در چنین شرایطی مشاور روانشناس به واسطه ی اینکه شرایط را درک می کند و قضاوتی نمی کند می تواند به منزله ی یک دوست آگاه و پیشتیبان، کمک رسان روزهای سخت نوجوان باشد.

والدین هم برای بهبود رابطه ی خود با نوجوان می توانند از مشاور روانشناس کمک گرفته و با به کار بستن توصیه های او حمایت و محبت و تاییدی که نوجوان در این دوران نیاز دارد را تامین کرده و به وی در پشت سر گذاشتن این مرحله ی خطیر و سلامت روح و روان فرزندشان کمک به سزایی کنند.

کمک گرفتن از مشاور می تواند به دلایل ساده ای مثل نگرانی از وضعیت فرزند یا ناتوانی نوجوان از حل مشکلات مخصوص به بلوغ باشد. در این بین اما بروز اتفاقات و بحران های جدی تری هم می تواند بر لزوم مشورت با روانشناس بیافزاید که در ادامه برخی از آنها را ذکر می کنیم.

زمانی که والدین از هم جدا شوند.

بنیان هر خانواده ای رابطه ی بین والدین است. اگر این بنیان به واسطه ی عدم تفاهم یا سایر مشکلات به واسطه ی طلاق و جدایی از بین برود، تاثیرات قابل توجهی بر شرایط روحی و روانی فرزندان می گذارد. با شرایط طلاق یا پس از آن به علت کمرنگ شدن محیط خانواده نوجوان احساس تنهایی بیشتری کرده و از آنجا که احتمالا از پدر و مادر خود به دلیل اختلاف هایشان دلگیر است، به آنها برای حل مشکلات خود تکیه نمی کند. در چنین شرایطی حضور یک مشاور روانشناس متخصص می تواند برای نوجوان به منزله ی گوش شنوایی باشد که در تحمل شرایط کمک به سزایی کند.

زمانی که یکی از اعضای خانواده یا دوستان نوجوان فوت کند.

همانطور که پیش تر اشاره کردیم نوجوانی دوران پر فشاری در زندگی هر فرد است. اگر در این شرایط اتفاق ناگواری مثل از دست دادن یکی از نزدیکان هم اتفاق بیوفتد قطعا به شرایط ناپایدار نوجوان دامن می زند. در این اوقات احتمالا سایر اعضای خانواده هم درگیر هضم ضایعه ی ایجاد شده هستند و نمی توانند حمایت های لازم را داشته باشند. حمایت مورد نیاز این نوجوانان در این خصوص هم اگر از جانب یک مشاور روانشناس تامین شود می تواند در ترمیم ضایعه تسریع و تسهیل کننده باشد.

زمانی که نوجوان به دیگران زورگویی می کند یا قربانی زورگویی شده.

زورگویی یک اتفاق رایج بین کودکان و نوجوانان است. افرادی که در زمان تربیت خود، یادگرفته باشند که خواسته هایشان را با پرخاش و زورگویی بدست آورند ممکن است دیگران را بدینوسیله آزار دهند. اگر نوجوان شما زورگویی می کند یا قربانی زورگویی دیگران شده است ممکن است علاقه نداشته باشد آنرا با شما در میان بگذارد. پس بهتر است برای آرامش او دسترسی به یک مشاور صبور و همدل را فراهم کنید.

از آنجایی که نوجوانان ممکن است در این دوره علاقه ای به در میان گذاشتن مشکلات خود با شما نداشته باشند، تشخیص مسائلی که با آن دست و پنجه نرم می کنند کار دشواری است. در این اوقات باید گوش به زنگ این علائم و نشانه ها باشید:

• تغییرات ناگهانی خلق و خو: آیا رفتار نوجوان شما اخیرا تغییر کرده است؟ گوشه گیری و گذراندن زمان زیاد به تنهایی و ماندن در اتاق می تواند یک زنگ خطر جدی باشد.

• تغییر ناگهانی اشتها: اگر اشتهای فرزندتان به شکل عجیبی افزایش یا کاهش داشته یا در زمان های غیر معمول غذا می خورد ممکن است نشان از شرایط سختی باشد که درگیرش شده است.

• اختلالات خواب: اگر نوجوان شما بیش تر از همیشه می خوابد می تواند نشان دهنده ی افسردگی باشد. در نقطه ی مقابل اگر نوجوان شما بد خواب شده و کابوس می بیند و سخت می خوابد می تواند نشانه ی اضطراب و استرسی است که بهتر است برای شناسایی منشاء آن اقدام شود.

• سلامت جسمی: اگر نوجوانی دارید که مدتی است به سر درد های مضمن یا ناراحتی های شکمی محسوس و طولانی مدت دچار شده شده است، احتمالا دچار استرس و اضطراب شده است.

• افت تحصیلی: عملکرد فرزند شما در مدرسه می تواند معیار خوبی برای سنجش حال روحی و روانی او باشد. اگر نمرات مدرسه ی فرزندتان اخیرا به شدت افت کرده است بهتر است دلیل آن را با ملاطفت جویا شوید.

مهم ترین معیار شما برای انتخاب مشاور روانشناس نوجوانتان باید توانایی این باشد که بتواند با فرزندتان ارتباط خوبی برقرار کرده و حس حمایت و درک مشکلات را به وی منتقل کند. از آنجا که نحوه ی تعامل با نوجوان مهارت خاصی می طلبد می توانید با بررسی تجربه و تحصیلات مشاور خود مطمئن شوید که صلاحیت لازم برای رسیدگی به مشکلات شما و فرزندانتان را داراست.

بر خلاف سایر زمینه های مشاوره روانشناسی مثل مشاوره پیش از ازدواج، یا زوج درمانی، مشاوره روانشناسی نوجوانان ساختار از پیش تعیین شده ای ندارد. ممکن است روند مشاوره ابتدا با مراجعه والدین به روانشناس آغاز شود سپس از نوجوان خواسته شود که به تنهایی یا همراه خانواده در جلسات حاضر شود. از طرفی ممکن است نوجوان خود به توصیه ی دوستان و عوامل مدرسه اقدام به مراجعه به روانشناس نماید.

عموما نوجوانانی که با مشکلات خود دست به گریبان هستند تمایلی ندارند با یک بزرگسال غریبه مشورت کنند و ممکن است عواملی مثل خجالت یا ترس از قضاوت از مراجعه ی وی به روانشناس جلوگیری کنند. در چنین شرایطی مشاوره روانشناسی غیر حضوری می تواند مقاومت نوجوانان را در دریافت مشاوره کاهش دهد. یکی از رایج ترین روش های دریافت مشاوره غیر حضوری، مشاور روانشناسی تلفنی است. یکی ازمهم ترین مزایای مشاوره تلفنی برای نوجوانان این است که در هر زمانی که نیاز به مشاوره داشته باشند می توانند بدون رفت و آمد و با اتلاف کمترین زمان با مشاور خود تماس بگیرند. همچنین مشاوره تلفنی می تواند اعتماد نوجوان شما را به فرایند مشاوره جلب نماید. همچنین این روش هزینه های کمتری برای خانواده به همراه دارد که در همه گیر تر شدن فرهنگ مشورت با روانشناس کمک می کند.

تیم رسا با درک نیاز جامعه به خدمات مشاوره روانشناسی غیر حضوری و در دسترس اقدام به دعوت از بهترین مشاورین و روانشناسی هر حوزه نموده است. یکی از حوزه های تخصصی مشاوره روانشناسی که رسا در آن از حضور متخصصین به نام بهره می برد، مشاوره روانشناسی نوجوانان و بلوغ است. در صفحه ی هر مشاور در رسا شما می توانید تحصیلات و تجربیات هر متخصص را مشاهده کرده و با در نظر گرفتن تجربیاتی که سایر کاربران به اشتراک گذاشته اند روانشناس مورد نظر خود را انتخاب کنید.

همچنین سامانه رسا تلاش نموده است تا خدمات روانشناسی را با کمترین هزینه و در تمامی ساعات شبانه روز به شما عزیزان ارائه دهد. برای ارتباط با مشاور کافیست حساب کاربری ساخته و به میزان دقایق مورد نظرتان حساب خود را شارژ کنید. لازم به ذکر است که شما فقط به میزان دقایقی که با مشاورتان صحبت می کنید هزینه پرداخت می کنید و به این وسیله در صورتی که از روند مشاوره رضایت نداشتید می توانید به راحتی اقدام به تغییر مشاور خود نمایید.

در تمامی این مراحل پیشتیبانی 24 ساعته رسا در کنار شماست. سلامت شما و فرزندتان آرزوی ماست.2