در این مقاله درباره کتورولاک صحبت میکنیم و نحوه مصرف، عوارض دارو و عملکرد آن را با شما به اشتراک میگذاریم. به خاطر داشته باشید به منظور تشخیص صحیح بیماری شما و تجویز درست هر دارویی، شما باید با پزشک متخصص خود مشورت نمایید و از مصرف یا تجویز سرخود دارو اجتناب نمایید. مطالب زیر جهت بالا رفتن اطلاعات شما است.
فهرست مطالب
- 1 ketorolac-oral چیست و چگونه عمل میکند؟ (مکانیسم عملکرد کتورولاک)
- 2 موارد مصرف کتورولاک-دهانی چیست؟
- 3 عوارض جانبی ketorolac-oral چیست؟
- 4 قبل از مصرف کتورولاک باید با پزشک خود در مورد چه موضوع یا موضوعاتی صحبت کنم؟
- 5 دوز کتورولاک-خوراکی چقدر است؟
- 6 کدام داروها یا مکمل ها با ketorolac-oral تداخل دارند؟
- 7 آیا در دوران بارداری یا شیردهی مصرف کتورولاک-خوراکی بی خطر است؟
- 8 در مورد ketorolac-oral چه چیزهای دیگری باید بدانم؟
- 9 جمعبندی درباره داروی کتورولاک
ketorolac-oral چیست و چگونه عمل میکند؟ (مکانیسم عملکرد کتورولاک)
کتورولاک عضوی از مجموعه داروهایی با نام داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) است که برای درمان التهاب و درد استفاده میشود. داروهای دیگر این کلاس شامل ایبوپروفن “ibuprofen” (موترین) و ناپروکسن “naproxen” (ناپروسین، Aleve) است اما کتورولاک در کاهش درد علل التهابی و غیرالتهابی، نسبت به سایر NSAIDها موثرتر است. Ketorolac تولید پروستاگلاندینها “prostaglandins” را کاهش میدهد؛ همان مواد شیمیایی که سلولهای سیستم ایمنی بدن باعث ایجاد قرمزی، تب و درد التهاب میشوند و همچنین تصور میشود که در تولید دردهای غیرالتهابی مهم هستند.
این اقدام را با مسدود کردن آنزیمهایی که سلولها برای ساخت پروستاگلاندینها استفاده میکنند (سیکلوکسیژناز 1 و 2 “cyclooxygenase”) انجام میدهد. در نتیجه درد و التهاب و علائم و نشانههای آن یعنی قرمزی، تورم، تب و درد کاهش مییابد.
FDA در نوامبر 1989 کتورولاک را تأیید کرد.
موارد مصرف کتورولاک-دهانی چیست؟
Ketorolac برای مدیریت کوتاه مدت (حداکثر 5 روز) دردهای شدید یا متوسط استفاده میشود که در زمان عدم استفاده از این دارو به مسکنهایی (اعتیادآور) که درد را کاهش میدهند، نیاز است.
نباید از کتورولاک، برای بهبود بیماریهای دردناک جزئی یا مزمن استفاده کرد.
عوارض جانبی ketorolac-oral چیست؟
عوارض جانبی رایج کتورولاک عبارتند از:
- راش یا جوش یا دانه پوستی “Rash”
- زنگ زدن در گوشها
- سردرد
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- درد شکم
- حالت تهوع
- اسهال
- یبوست
- سوءهاضمه
- خارش
- سوزش سردل
- نگهداری مایعات یا احتباس آنها
عوارض جانبی نادر کتورولاک عبارتند از:
- تفکر غیرعادی
- واکنشهای آلرژیک جدی
- تاری دید
- اسپاسم برونش “Bronchospasm”
- زردی
- افسردگی
- مشکل در تمرکز
- طعم غیرطبیعی در دهان
- سرخوشی
- سندرم همولیتیک اورمیک “Hemolytic-uremic syndrome”
- سطوح بالای پتاسیم خون
- سطوح پایین سدیم
عوارض جانبی جدی کتورولاک عبارتند از:
- زخم معده
- خونریزی روده
- کاهش عملکرد کلیه
- نارسایی کبد
سایر عوارض جانبی جدی عبارتند از:
NSAIDها توانایی لخته شدن خون را کاهش میدهند و بنابراین در این شرایط، خونریزی را پس از آسیب افزایش میدهند. کتورولاک (به ویژه در صورت استفاده بیش از پنج روز از آن) ممکن است باعث ایجاد زخم و خونریزی در معده و روده شود. گاهی اوقات زخم معده و خونریزی روده میتواند بدون هیچ گونه درد شکمی رخ دهد.
این احتمال وجود دارد که تنها علائم یا نشانههای خونریزی موارد زیر باشند:
- مدفوع قیری سیاه،
- ضعف و
- سرگیجه هنگام ایستادن (افت فشار خون)
NSAIDها، جریان خون به کلیهها را کاهش میدهند و عملکرد کلیهها را مختل میکنند. این اختلال به احتمال زیاد در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیوی یا نارسایی احتقانی قلب رخ میدهد و استفاده از NSAIDها در این بیماران باید با احتیاط انجام شود.
نارسایی کبدی نیز با کتورولاک در ارتباط است.
افرادی که به آسپرین و سایر NSAIDها حساسیت دارند، نباید از کتورولاک استفاده کنند.
افراد مبتلا به آسم “asthma” یا پولیپ بینی “nasal polyps”، بیشتر در معرض واکنشهای آلرژیک به NSAIDs هستند.
قبل از مصرف کتورولاک باید با پزشک خود در مورد چه موضوع یا موضوعاتی صحبت کنم؟
کتورولاک میتواند خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد، به خصوص اگر از آن در درازمدت استفاده نمایید یا دوزهای بالایی از آن را مصرف کنید و همچنین اگر بیماری قلبی دارید. حتي این احتمال وجود دارد، افرادي كه فاقد بيماري قلبي و عوامل خطرزا هستند در حين مصرف اين دارو دچار سكته مغزي يا حمله قلبي شوند.
از این دارو درست قبل یا بعد از عمل بای پس قلب “heart bypass surgery” (پیوند بای پس عروق کرونر یا CABG) استفاده نکنید.
همچنین کتورولاک ممکن است باعث خونریزی معده یا روده شود که این موضوع میتواند کشنده باشد. این احتمال وجود دارد که این شرایط بدون داشتن هرگونه عوارض و در هنگام استفاده از کتورولاک، به ویژه در افراد مسن رخ دهد.
در صورت حساسیت به کتورولاک یا داشتن شرایط زیر، از کتورولاک استفاده نکنید:
- زخم معده فعال یا تازه برطرف شده، خونریزی معده یا خونریزی روده؛
- خونریزی یا اختلال لخته شدن خون؛
- آسیب سربسته (درونی) یا خونریزی در مغز شما؛
- خونریزی ناشی از جراحی اخیر؛
- بیماری شدید کلیه یا کم آبی بدن؛
- سابقه آسم یا واکنش آلرژیک شدید پس از مصرف آسپرین یا NSAID؛
- اگر قرار است جراحی (به ویژه جراحی بای پس) انجام شود؛ یا
- اگر در اواخر بارداری هستید یا به نوزاد خود شیر میدهید.
برخی از داروها هنگام استفاده از کتورولاک میتوانند عوارض ناخواسته یا خطرناکی ایجاد نمایند.
در صورت استفاده از هر یک از داروهای زیر، این احتمال وجود دارد که پزشک شما تغییر در برنامه درمانی را مدنظر قرار دهد:
- پنتوکسی فیلین “pentoxifylline”؛
- پروبنسید “probenecid” یا
- آسپرین یا سایر NSAIDها -ایبوپروفن (Advil، Motrin)، ناپروکسن، سلکوکسیب “celecoxib”، دیکلوفناک “diclofenac”، ایندومتاسین “indomethacin”، ملوکسیکام “meloxicam” و غیره.
برای اطمینان از بی خطر بودن کتورولاک، در صورت داشتن موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماری قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت یا در صورت سیگار کشیدن؛
- حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته شدن خون؛
- زخم معده یا خونریزی؛
- بیماری التهابی روده، کولیت اولسروز “ulcerative colitis”، یا بیماری کرون “Crohn’s disease”؛
- بیماری کبد؛
- بیماری کلیوی (یا اگر تحت دیالیز هستید)؛
- آسم؛ یا
- نگهداری بیش از اندازه مایعات در بدن.
استفاده از کتورولاک در 3 ماه آخر بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند. همچنین این احتمال وجود دارد که کتورولاک خطر خونریزی رحم را افزایش دهد و در دوره بارداری یا زایمان از آن استفاده نمیشود. در صورت بارداری به پزشک خود اطلاع دهید.
کتورولاک میتواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. در حین استفاده از این دارو از شیر دادن به نوزاد خودداری کنید.
Ketorolac برای افراد زیر 2 سال مجاز نیست.
دوز کتورولاک-خوراکی چقدر است؟
درمان باید با تزریق کتورولاک شروع شود.
مصرف قرصها فقط در صورت ادامه درمان پس از خوردن و نوشیدن دارو توسط بیماران ادامه مییابند.
طول کل درمان به دلیل احتمال خونریزی گوارشی و سایر عوارض جانبی نباید بیش از 5 روز باشد.
دوز توصیه شده برای بزرگسالان به صورت تک دوز، 15 تا 60 میلیگرم است.
دوزهای وریدی متعدد 15 یا 30 میلی گرم هر 6 ساعت و حداکثر 60 یا 120 میلیگرم در روز نیز ممکن است استفاده شود.
پس از درمان داخل وریدی، دوز توصیه شده 1 (10 میلی گرم) یا 2 (20 میلی گرم) قرص است که در ابتدا 1 قرص (10 میلی گرم) هر 4-6 ساعت و حداکثر 40 میلی گرم به صورت روزانه تجویز میشود.
به طور معمول دوز کمتر برای بیماران با عملکرد کلیوی ضعیف یا افراد بالای 65 سال استفاده میشود.
کتورولاک خوراکی برای افراد زیر 17 سال مجاز نیست.
کدام داروها یا مکمل ها با ketorolac-oral تداخل دارند؟
پروبنسید “Probenecid” (Benemid) نباید با کتورولاک ترکیب شود زیرا باعث کاهش دفع کتورولاک توسط کلیهها میشود. این شرایط ممکن است منجر به افزایش سطح کتورولاک در بدن و افزایش عوارض جانبی کتورولاک شود.
این احتمال وجود دارد که کتورولاک با کاهش دفع لیتیوم “lithium” توسط کلیهها، سطح لیتیوم (اسکالیث “Eskalith”، لیتوبیید “Lithobid”) موجود در خون را افزایش دهد. افزایش سطح لیتیوم ممکن است منجر به سمی شدن لیتیوم “lithium toxicity” گردد.
استفاده همزمان از مهار کنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین “angiotensin” و کتورولاک (ACE) ممکن است عملکرد کلیهها را کاهش دهد.
افرادی که از داروهای رقیق کننده خوراکی خون یا داروهای ضدانعقاد خون «برای مثال وارفارین “warfarin” (کومادین “Coumadin”، ژانتوون “Jantoven”)» استفاده میکنند، باید از کتورولاک اجتناب کنند زیرا کتورولاک، خون را رقیق میکند و رقیق شدن بیش از حد خون ممکن است منجر به خونریزی گردد.
آیا در دوران بارداری یا شیردهی مصرف کتورولاک-خوراکی بی خطر است؟
مطالعات کافی درباره مصرف این دارو برای زنان باردار وجود ندارد. مصرف کتورولاک در دوران بارداری، فقط در صورت استفاده از مزایای احتمالی (بدون در نظر گرفتن عوارض برای جنین) و توسط تجویز پزشک استفاده میگردد. NSAIDها ممکن است عوارض جانبی قلبی عروقی را در اواخر بارداری ایجاد کنند.
کتورولاک نباید توسط مادران شیرده استفاده شود زیرا از طریق شیر مادر دفع میشود.
در مورد ketorolac-oral چه چیزهای دیگری باید بدانم؟
انواع و نحوه آمادهسازی ketorolac-oral؟
قرص: 10 میلی گرم؛
تزریق: 15 و 30 میلی گرم در میلی لیتر.
چگونه باید از ketorolac-oral نگهداری کنم؟
قرصها باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد (59 درجه فارنهایت تا 86 درجه فارنهایت) نگهداری شوند.
محلول تزریقی باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد (59 درجه فارنهایت تا 86 درجه فارنهایت) نگهداری شود و در برابر نور محافظت گردد.
جمعبندی درباره داروی کتورولاک
Ketorolac (که مارک Toradol در ایالات متحده متوقف شده است) یک ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای درمان کوتاه مدت درد متوسط تا شدید استفاده میشود.
عوارض جانبی کتورولاک شامل:
- حالت تهوع
- خارش
- سوزش سردل
- نگهداری مایعات
- سردرد
بسیار مهم است که تداخلات دارویی، میزان مصرف و استفاده در دوران بارداری یا شیردهی، قبل از مصرف این دارو در نظر گرفته شود.