شپش سر “Pediculus humanus capitis” انگل‌هایی هستند که بر روی سر افراد یافت می‌شوند. پدیکولوز اصطلاح عفونت با شپش سر است. در این مقاله به بررسی انواع آن میپردازیم. (شپش سر با “Pthirus pubis” که باعث عفونت‌های پوستی و موهای زائد بدن می‌شود متفاوت است.)
شپش‌های سر از طریق تماس مستقیم به سر (از طریق شخص به شخص دیگر و از طریق تماس مستقیم با موهای فرد آلوده) گسترش می‌یابد. شپش سر می‌تواند از طریق تماس شخصی یا استفاده مشترک از شانه‌ها، برس، کلاه و سایر لباس‌ها گسترش یابد. این یک مشکل شایع در کودکان پیش دبستانی و دبستانی است و باعث احساس حرکت در مو، خارش و زخم‌های روی سر می‌شوند. فرد مبتلا ممکن است اعضای خانواده را نیز به این بیماری مبتلا نماید پس اعضای خانه باید تحت درمان قرار گیرند.
به یاد داشته باشید: روند تکثیر، از طریق وجود دو عدد شپش آغاز شده و سبب شروع عفونت شپش می‌شود.
كودكان بسیار كوچك باید قبل از شروع داروها توسط یك متخصص بهداشت و درمان ارزیابی شوند.
فهرست مطالب
- 1 علائم شپش سر
- 2 عفونت شپش سر چقدر شایع است؟
- 3 چه کسی در معرض ابتلا به شپش سر است؟
- 4 چگونه کودکان دچار شپش سر می‌شوند؟
- 5 آیا ابتلا به عفونت شپش سر به معنای بهداشت ضعیف فرد است؟
- 6 شپش سر چند نوع است؟ چرخه عمر شپش سر چقدر است؟
- 7 معمولاً شپش های سر در کجا یافت می‌شوند؟
- 8 شپش سر در مقابل شوره سر
- 9 علائم و نشانه های آلودگی به شپش مو چیست؟
- 10 عفونت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- 11 درمان عفونت شپش سر، پدیکولوز “pediculosis” چیست؟
- 12 کدام دارو یا شامپو شپش سر برای من مناسب است؟
- 13 آیا می‌توان از شپش سر جلوگیری کرد؟
- 14 رعایت اصول درمان در آلودگی
- 15 آیا ابتلای مجدد به این بیماری متداول است؟
علائم شپش سر
اگرچه خارش ممکن است نشانه آلودگی به شپش باشد اما اغلب افراد بدون علامت هستند. به خاطر داشته باشید که اگرچه تنها نشانه معتبر آلوده بودن، وجود این حشره است اما وجود گره یا تخم آن در مو ممکن است نشانه وجود آلودگی فعال باشد. اگر خارش شما شدت گرفت، حتما از کسی بخواهید سر شما را معاینه نماید.
درصورت مشاهده هر یک از علائم شپش سر فورا با متخصص پوست و مو و زیبایی در ارتباط باشید تا بتوانید در همان مراحل ابتدایی از گسترش آن سر جلوگیری نمایید.
عفونت شپش سر چقدر شایع است؟
آلودگی شپش‌سر بسیار متداول است و از زمان‌های بسیار قدیم وجود داشته است. در حالی که تعداد دقیق عفونت‌ها ناشناخته است، تخمین‌ها بین 6 تا 12 میلیون مورد در سال است. تعداد این افراد در فصول گرم سال بیشتر می‌شود. همچنین در مدارس و مهدکودک‌ها مشاهده می‌شود.
چه کسی در معرض ابتلا به شپش سر است؟
هر فردی که با کسی که قبلاً شپش سر داشته یا حتی با لباس‌های آلوده و سایر وسایل آن‌ها نیز در تماس نزدیک باشد در معرض خطر ابتلا به این موجودات است. بنابراین انتقال شپش سر از یک شخص به فرد دیگر آسان است. کودکان پیش دبستانی و دبستانی (3-11 سال) و خانواده‌های آن‌ها بیشتر از همه آلوده می‌شوند. دختران بیشتر از پسران دچار شپش سر می‌شوند و زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌گردند.
چگونه کودکان دچار شپش سر می‌شوند؟
کودک می‌تواند به چندین روش مبتلا شود.
- تماس با شخصی که از قبل آلوده شده است (تماس شخصی در حین بازی، مدرسه یا فعالیت‌های مشترک ورزشی، در مدرسه، خانه، مهمانی‌ها یا اردو.)
- پوشیدن لباس‌های آلوده مانند کلاه، روسری، کت، لباس ورزشی یا روبان و گیره مو.
- استفاده از شانه‌ها، برس یا حوله‌های آلوده
- دراز کشیدن روی تختخواب، نیمکت، بالش، فرش یا حیوانی که اخیراً با شخص مبتلا به شپش در تماس بوده است (شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اگر بیش از 48 ساعت از زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید گذشته باشد، خطر بسیار کم می‌شود.)
همچنین بخوانید : آیا شپش از حیوان به انسان یرایت میکند؟
آیا ابتلا به عفونت شپش سر به معنای بهداشت ضعیف فرد است؟
خیر ابتلا به بیماری شپش سر هیچ ربطی به بهداشت شخصی ندارد. هرکسی ممکن است به شپش سر آلوده شود.
یک زن و مرد بالغ با رعایت تمام نکات بهداشتی ممکن است در معرض ابتلا به شپش سر قرار بگیرند. کودکان بیشتر در معرض ابتلا به شپش هستند.
شپش سر چند نوع است؟ چرخه عمر شپش سر چقدر است؟
شپش در 3 حالت وجود دارد: نیت “Nit” یا رشک (تخم شپش)، نمف “Nymph” و شپش بالغ “adult louse”.
- نیت: این گره‌ها تخم شپش هستند. مشاهده نیت سخت است و غالباً با شوره یا قطرات اسپری مو اشتباه گرفته می‌شود. تخم‌ها به سختی به ساقه مو وصل شده‌اند. آن‌ها بیضی شکل با طول 2-3 میلی متر و معمولاً به رنگ زرد تا سفید دیده می‌شوند. حدود یک هفته طول می‌کشد تا از تخم خارج شود.
- نمف: نیت به یک نوزاد شپش به نام نمف تبدیل می‌شود. به نظر می‌رسد یک شپش سر بالغ اما کوچک است. نمف‌ها حدود هفت روز پس از تخم‌ریزی به شپش بالغ تبدیل می‌شوند. نمف برای ادامه زندگی باید از خون انسان تغذیه کند.
- شپش بالغ: شپش بالغ تقریباً به اندازه یک دانه کنجد است؛ شش پا دارد و به رنگ مایل به خاکستری یا مایل به طوسی است. در افراد با موهای تیره، شپش بالغ تیره‌تر به نظر می‌رسد. شپش ماده بلندتر است. آن‌ها معمولاً بزرگ‌تر از نرها هستند. شپش‌های بالغ می‌توانند تا 30 روز روی سر شخص زندگی کنند. برای ادامه زندگی، شپش‌های بالغ باید از خون انسان تغذیه کنند. اگر شپش از سر شخص جدا شود، ظرف دو روز می‌میرد.
معمولاً شپش های سر در کجا یافت می‌شوند؟
این موجودات اغلب در پوست سر در پشت گوش و در نزدیکی گردن و در پشت گردن قرار دارند. شپش‌های سر با پنجه‌های قلاب مانند که در انتهای هر یک از شش پای آن‌ها وجود دارد، روی سر نگه داشته می‌شوند. شپش‌های سر به ندرت روی بدن، مژه‌ها یا ابرو دیده می‌شوند.
شپش سر در مقابل شوره سر
اغلب شپش‌های سر با شوره سر اشتباه می‌شوند. شوره سر را می‌توان به راحتی با شانه کردن موها و یا حتی فقط با مالیدن مو مشخص و از روی سر جدا کرد. شوره سر به راحتی از روی سر برداشته می‌شود اما تخم‌های شپش سر بسیار محکم به شاخه مو وصل می‌شوند.
علائم و نشانه های آلودگی به شپش مو چیست؟
- احساس وجود حشره یا چیزی که در موها حرکت میکند.
- خارش (ناشی از واکنش آلرژیک به گزش‌ها).
- زخم بر روی سر (ناشی از خاراندن).
- گاهی زخم‌های روی سر عفونی می‌شوند.
- تحریک پذیری
درصورت مشاهده هر یک از علائم شپش سر فورا با متخصص پوست و مو و زیبایی در ارتباط باشید تا بتوانید در همان مراحل ابتدایی از گسترش شپش سر جلوگیری نمایید.
عفونت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
با نگاه دقیق به مو و پوست سر، لانه‌ها، نمف‌ها یا شپش‌های بالغ می‌توان شپش سر را تشخیص داد. یافتن نمف یا شپش بالغ ممکن است دشوار باشد. معمولاً فقط تعداد کمی از آن‌ها وجود دارند. شپش‌ها می‌توانند به سرعت از بین انگشتان جستجوگر شما حرکت کنند و دیده نشوند. با این وجود لانه‌ها و رشک‌های نزدیک به پوست سر تأیید میکند که فرد به این بیماری مبتلا شده است. اگر تخم‌ها بیش از یک اینچ از پوست سر قرار داشته باشند، احتمالاً آلودگی قدیمی است. اگر مطمئن نیستید که فرد به شپش سر مبتلا باشد یا خیر، باید تشخیص توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی، پرستار مدرسه یا یک متخصص از بخش بهداشت محلی انجام شود. رشک‌های شپش سر به راحتی با میکروسکوپ قابل رویت هستند. دکتر لوف اوسپنسکی “Ioffe-Uspensky” مطالعه‌ای انجام داد که نشان می‌دهد در هنگام غربالگری استفاده از یک شانه مخصوص جهت تشخیص شپش بهتر از معاینه چشمی است.
آیا نور سیاه به تشخیص عفونت‌های شپش کمک میکند؟
گاهی اوقات چراغ سیاه برای دیدن این‌که آیا نیت‌هایی (تخم‌ها) به همراه شپش زنده وجود دارند، استفاده می‌شود. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که رشک‌های موجود و شپش‌های زنده فلورسانس “fluoresce” می‌شوند.
درمان عفونت شپش سر، پدیکولوز “pediculosis” چیست؟
برای از بین بردن مؤثر شپش‌های سر در فرد آلوده و اعضای خانواده که ممکن است آلوده باشند؛ همه اعضای خانه باید تحت درمان قرار گیرند. یادآوری این نکته ضروری است که در صورت مشخص بودن شپش‌های زنده، درمان باید به سرعت شروع شود. به گفته آکادمی اطفال آمریکا در یک گزارش بالینی، “درمان ایده‌آل برای شپش‌ها باید ایمن، عاری از مواد شیمیایی سمی، به راحتی و بدون نسخه، آسان برای استفاده، موثر و ارزان باشد.”
درمان فرد و اعضای خانواده
داروهای بدون نسخه (OTC) یا Over-the-counter برای معالجه افراد مبتلا و خانواده‌های آن‌ها استفاده می‌شود. این مراحل درمانی را دنبال نمایید:
- تمام لباس‌ها را دور کنید و شپش‌ها را بزدایید.
- مطابق دستورالعمل‌های برچسب داروهای ضد شپش که به آن pediculicide نیز گفته می‌شود، عمل کنید. اگر کودکی موهایی بیش از اندازه بلندی دارد، نیاز به استفاده از سری دوم دارو است. هشدار: قبل از استفاده از داروهای شپش، از شامپو یا نرم کننده ترکیبی یا خامه‌ای استفاده نکنید. در حین درمان، موها را به مدت یک یا دو روز نشورید.
![روش های درمان شپش]()
- فرد آلوده پس از درمان لباس تمیز بپوشد.
- اگر بعضی از شپش‌های زنده، هشت تا 12 ساعت بعد از درمان یافت می‌شوند اما کندتر از گذشته حرکت می‌کنند، عقب نشینی نکنید. با استفاده از یک شانه ریز دندانه‌دار (شانه شپش)، شپش‌های زنده و باقی مانده را از مو جدا کنید. گاهی داروها برای از بین بردن شپش‌ها به زمان بیشتری نیاز دارند.
- اگر شپش‌های مرده دیده نشوند و به نظر می‌رسد که شپش‌ها پس از هشت تا 12 ساعت در حین درمان همچنان فعال هستند ممکن است دارو کار نکرده باشد. به منظور یافتن داروی دیگر به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید و دستورالعمل‌های درمانی آن‌ها را دنبال نمایید.
- شانه‌های نیت (تخم شپش سر) که اغلب در بسته‌های داروهای شپش یافت می‌شوند باید برای از بین بردن تخم‌ها و شپش‌ها از ساقه مو استفاده شوند. بسیاری از شانه‌های ریز ساخته شده، برای گربه‌ها و سگ‌ها نیز مؤثر هستند.
- بعد از درمان اولیه، هر دو تا سه روز یکبار تخم‌ها و شپش‌ها را از مو جدا نمایید.
- حداقل برای هفت تا 10 روز از ادامه درمان عقب نشینی نکنید.
- تمام افراد تحت درمان را دو تا سه هفته بررسی نمایید تا مطمئن شوید که همه شپش‌ها و تخم‌ها از بین رفته‌اند.
درمان شپش سر
درمان همه اعضای یک خانه، کار دشوار اما مهمی است. این مراحل را دنبال کنید:
- ماشین لباسشویی و ملحفه‌های قابل شستشو را که فرد آلوده در طی دو روز قبل از درمان لمس کرده است (برای کشتن شپش‌ها و لانه‌ها) ضدعفونی نمایید. برای شستشوی لباس از چرخه آب گرم (55 درجه سانتیگراد) استفاده کنید. لباس‌ها و ملحفه‌ها را در لباسشویی حداقل 20 دقیقه خشک نمایید.
- لباس‌های تمیز که قابل شستشو نیست (پالتوها، کلاه‌ها، روسری‌ها و غیره) یا کلیه لباس‌ها را درون یک کیسه پلاستیکی قرار داده؛ همچنین حیوانات، اتاق خواب که نمی‌توان آن‌ها را ضدعفونی عمیق کرد را به مدت دو هفته مهر و موم یا قرنطینه نمایید. (در این زمان، هر لانه‌ای که زنده مانده باشد، تخم می‌گذارد و نمف‌ها بدون منبع تغذیه می‌میرند.)
- شانه و برس را به مدت یک ساعت در الکل یا Lysol خیس کنید یا با صابون و آب گرم (55 درجه سانتیگراد) بشویید و سپس داخل کیسه قرار دهید و به مدت دو روز در فریزر بگذارید.
- کف و مبلمان را خالی کنید. از اسپری‌های ضدعفونی خیلی قوی “fumigant” استفاده نکنید. (آن‌ها در صورت استنشاق می توانند سمی باشند.)
- سایر عوامل: عوامل دیگری نیز وجود دارد که از آن‌ها برای درمان شپش استفاده می‌شود. بعضی از آن‌ها مانند روغن نارگیل و روغن درخت چای را با پرمترین “permethrins” یا پیریترین‌ها “pyrethrins” مخلوط می‌کنند. هنوز ثابت نشده است که آیا این عوامل به تنهایی یا فقط در ترکیب با سایر پدیکولوسیدها “pediculocides” کار می‌کنند. سایر داروهای خانگی شامل استفاده از روغن زیتون، مایونز و حتی سرکه است. با این حال هیچ مطالعه‌ای برای اثربخشی آن‌ها وجود ندارد.
– ژله نفتی
استفاده از ژله نفتی عملی‌ترین گزینه برای خلاص شدن از شر شپش مو است. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که یک لایه ضخیم از ژله نفتی را روی پوست سر بمالید و یک شب تا صبح آن را نشورید. سر خود را با حوله یا کلاه دوش بپوشانید. صبح از مقداری روغن کودک برای از بین بردن ژله نفت استفاده کنید. موهای خود را کاملاً شانه بزنید تا شپش‌ها از بین بروند. سپس موهای خود را بشویید. برای خلاص شدن از شر شپش‌ها می‌توانید برای چند شب از این روش استفاده کنید.
– ماسک مو “Neem” و “Tulsi”
Neem خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی دارد و tulsi باعث افزایش گردش خون می‌شود که پوست سر را خنک نگه می‌دارد و باعث کاهش خارش می‌شود. از 10 برگ از آن‌ها استفاده کنید و با هم مخلوط کنید تا خمیر درست شود. این خمیر را با مقداری روغن نارگیل مخلوط کنید. بسته به طول موهایتان روغن نارگیل را اضافه کنید. خمیر را به خوبی مخلوط کرده و آن را روی پوست سر بمالید. این ماسک مو را یک شب تا صبح نشویید و صبح آن را با یک شامپو گیاهی آب‌کشی نمایید. هفته‌ای دو بار از این روش استفاده کنید تا از شر شپش سر خلاص شوید.
– ماسک روغن نارگیل و کافور
از ترکیب روغن نارگیل و کافور استفاده کنید زیرا این روغن باعث شستشوی شپش ها می شود و کافور به دلیل خاصیت ضد انگلی آن‌ها را از بین می‌برد. دو قاشق غذاخوری روغن نارگیل و یک قاشق غذا خوری کافور پودر شده را مخلوط کرده و این خمیر را روی پوست سر خود بمالید. آن را یک شب تا صبح روی سر خود بگذارید و صبح روز بعد بشویید. هفته‌ای سه بار از این ماسک مو برای خلاص شدن از شر شپش‌های سر استفاده کنید.
– نمک و سرکه
استفاده از نمک و سرکه به از بین بردن رطوبت سر به منظور ریشه کن کردن شپش‌ها کمک میکند. یک چهارم فنجان نمک و یک چهارم فنجان سرکه را مخلوط کرده و آن را در یک بطری بریزید. به آرامی محلول را روی موهای خود اسپری کنید، سر خود را با کلاه دوش بپوشانید و حدود دو ساعت صبر کنید. موهای خود را شسته و حالت دهید. این کار را هر سه روز تکرار کنید تا نتیجه بهتری بگیرید.
– سیر
سیر بوی شدید و قوی‌ای دارد که می‌تواند شپش‌ها را خفه کند. حدود 10 حبه سیر استفاده کنید و از آن خمیر درست کنید. آب لیموترش را به آن اضافه کنید و سپس آن را به طور کامل در سراسر پوست سر بمالید. این خمیر را به مدت 30 دقیقه روی سر بگذارید و سپس آن را با آب داغ بشویید. هفته‌ای یکبار برای خلاص شدن از شر شپش‌ها از این روش استفاده کنید.
– روغن زیتون
استفاده از روغن زیتون به طور موثری شپش سر را از بین می‌برد و ریشه‌کن میکند. از روغن زیتون سخاوتمندانه در سراسر پوست سر خود استفاده کنید، سر خود را با کلاه دوش بپوشانید و سپس به تخت بروید. صبح موهای خود را شستشو دهید تا از شر شپش خلاص شوید و سپس موهای خود را با شامپوی گیاهی غنی شده از درخت چای بشویید. این روش را در هفته تکرار کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
– روغن درخت چای
روغن اصل درخت چای یک حشره‌کش طبیعی است. این ماده در درمان شپش‌های سر موثر است. اما روغن درخت چای باید بعد از رقیق شدن استفاده شود. یک قاشق چای‌خوری روغن درخت چای را با مقدار کمی شامپوی طبیعی و سه قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید. این محلول را روی موهای خود بمالید و سر خود را با کلاه دوش بپوشانید. 30 دقیقه بعد با آب گرم بشویید. موهای خود را در حالی که هنوز مرطوب است، شانه کنید تا شپش‌های مرده را از بین ببرید.
کدام دارو یا شامپو شپش سر برای من مناسب است؟
اگر مطمئن نیستید چه دارویی برای شما مناسب است حتما با یک داروساز یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید. او از شما در مورد علائم و شرایط خاص شما خواهد پرسید و گزینه مناسب را برای بیماری شما تجویز میکند. استفاده خودسرانه برخی داروها می‌تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد.
در مورد داروهای شپش سر چه قوانینی وجود دارد؟
- هنگام استفاده از داروهای شپش سر مانند هر دارویی، از دستورالعمل‌های ارائه شده پیروی کنید.
- هنگام درمان شپش سر، از مصرف مقدار اضافی داروهای شپش اجتناب نکنید.
- فرد آلوده را بیش از دو بار با همان دارو درمان نکنید (اگر به نظر می‌رسد که دارو بر روی فرد آلوده کار نمی‌کند، به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید.)
- داروهای مختلف شپش سر را با هم مخلوط نکنید.
آیا داروهای خانگی در خلاص شدن از شپش های سر موثر هستند؟
همچنان به صورت قطعی ثابت نشده است که درمان بیماری با شستشوی نیت و کوتاهی موهای بلند در ریشه کن کردن کامل شپش‌های سر مؤثر است یا خیر.
داروهای خانگی شامل سرکه، مایونز، مشتقات نفتی، روغن زیتون، کره، مالش الکل و غوطه ور شدن طولانی مدت در آب می‌باشند. همه این موارد به تنهایی در از بین بردن آلودگی ناکام هستند زیرا این روش‌های درمانی همه‌ی تخم‌ها یا شپش‌ها را از بین نمی‌برد. اعتقاد بر این است که با توجه به دلایل تخصصی و علمی است که انگل “نفس می‌کشد”.
هیچگاه اثبات نشده است كه کوتاه کردن موها در درمان شپش مؤثر است اما از آن‌جا كه شپش برای تخم‌گذاری خود نیاز به ساقه مو دارد، باید جلوی تخم‌گداری شپش گرفته شود. این راه برای بسیاری از کودکان گزینه خوش‌آیندی محسوب نمی‌شود.
همچنین دستگاهی وجود دارد که از هوای گرم برای از بین بردن شپش‌ها استفاده میکند. دستگاه OneCure یک دستگاه خانگی پاک کننده FDA است. در حال حاضر هیچ مطالعه ثبت شده‌ای در مورد اثربخشی این محصول وجود ندارد.
آیا برای از بین بردن این موجودات باید از اسپری‌های خانگی استفاده شود؟
خیر.پاشیدن اسپری و مواد سمی در خانه توصیه نمی‌شود. در صورت استنشاق بخارها و اسپری‌ها در محیط خانه، این موارد می‌توانند سمی و خطرناک باشند. همچنین استنشاق این موارد برای کودکان بسیار مضر و خطرآفرین می‌باشد. مراحل درمان و پاک‌سازی نباید آسیب‌زا باشند.
آیا برای خلاص شدن از شر شپش‌ها باید یک شرکت کنترل آفات خانه‌ام را اسپری و سم‌زدایی کند؟
خیر. ضدعفونی و استفاده از جاروبرقی برای تمیز کردن کف و مبلمان برای درمان شپش و پاک‌سازی آن از خانه کافی است. معمولا نیازی به شرکت‌های کنترل سم و آفات نمی‌باشد. این نکته بسیار مهم است که پاک‌سازی خانه توسط افراد باید مداوم و تا زمان رفع کامل مشکل باشد.
آیا می‌توان از شپش سر جلوگیری کرد؟
جلوگیری از ابتلا به شپش سر قبل از زمان آلودگی، ساده و شایع نیست. هر زمان ممکن است این بیماری به وجود بیاید. شما می‌توانید از کلاه و سرپوش استفاده نکنید. همچنین از استفاده‌ی شانه‌ها و برس‌های مشترک با افراد دیگر خودداری کنید زیرا بیماری با این روش قابل انتقال است. اگر در معرض فرد دیگری قرار گرفتید که به شپش سر مبتلا شده است، هر دو روز یکبار موهای خود را از وجود تخم یا شپش‌های بالغ بررسی نمایید.
رعایت اصول درمان در آلودگی
پس از تشخیص و درمان موثر، رعایت اصول درمان و ادامه دار بودن آن بسیار عالی است. البته ریشه کن کردن بیماری، یک هدف است و گاهی اوقات عقب نشینی و استفاده از درمان‌های جایگزین مورد نیاز است. در صورت نیاز به مشاوره، با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
آیا ابتلای مجدد به این بیماری متداول است؟
اگرچه كودك می‌تواند در ارتباط با فرد آلوده دوباره به این بیماری مبتلا گردد اما خود فرد بیمار، شايع‌ترين عامل عود مجدد عفونت است. CDC توصیه میکند که فرد را به مدت دو تا سه هفته بررسی کنید تا اطمینان حاصل شود که هیچ لانه یا شپشی وجود ندارد. بررسی مداوم امکان برگشت شپش را به حداقل می‌رساند. درمان بیماری شپش، به زمان نیاز دارد.
منبع:
