اگر تا به حال با این قضیه مواجه شده‌اید که فرزندتان از مدرسه شپش گرفته یا حیوان خانگیتان دچار شپش شده باشد، طبیعتا شما تمایل دارید، بدانید که این شپش‌ها از حیوان به انسان و برعکس قابل انتقال هستند یا خیر. ریشه کن کردن شپش از خانه و خانواده شما یک اقدام جدی و شبیه مبارزه با آلودگی کک است؛ پس درک نحوه انتقال شپش به منظور از بین بردن این آفات بسیار کلیدی است.
فهرست مطالب
آیا بچه‌ها و حیوانات خانگی مبتلا به شپش می‌توانند این بیماری را به یکدیگر انتقال بدهند؟
این احتمال وجود دارد که برای شما سوال شود که آیا گربه ولگردی که به خانه آورده‌اید به کودکتان شپش را انتقال می‌دهد یا این‌که بچه شما شپش‌هایش را به سگ خانگیتان منتقل می‌کند، باید بگوییم که نگران نباشید. شپش یک انگل مخصوص گونه است و فقط از گونه‌های انتخابی خود تغذیه می‌کند. بنابراین، در حالی که این احتمال زیاد است که شپش سر فرزندتان به شما منتقل شود، حیوان خانگی شما آلوده نخواهد شد. شپش انسان برای زنده ماندن به خون انسان نیاز دارد، در حالی که شپش حیوان یا سگ خانگی شما جهت زنده ماندن به خون حیوان نیاز دارد.
آن‌چه در مورد سگ و گربه و دیگر حیوانات به عنوان حیوان خانگی باید بدانید:
علاوه بر این، احتمال ابتلای فرزند شما به شپش از مدرسه بیشتر از احتمال ابتلای حیوان خانگی شما به شپش از محیط اطرافش است زیرا ابتلای سگ و گربه به شپش نسبتاً غیرمعمول است. اگر چه ممکن است شما وسوسه شوید که حیوانات خانگی و کودکان خود را از هم جدا کنید اما بهتر است بدانید اگر از آلودگی فرزند خود به شپش مطلع شدید، نیازی به نگرانی در مورد انتقال شپش بین کودکان و حیوانات خانگی شما نیست. شما باید مراقب انتقال شپش از فرزندان به خودتان باشید اما همچنان می‌توانید حیوان خانگی خود را بغل کنید و ایمن بمانید.
شپش در افراد
یک کلیشه منفی در مورد شپش سر وجود دارد و آن کلیشه این است که شپش ناشی از عدم رعایت بهداشت صحیح است اما در مورد افراد و گونه انسان‌ها، این موضوع صحیح نیست. شپش‌ها بسیار مسری هستند و می‌توانند در مدارس، مهدکودک‌ها و گروه‌های بازی از تماس سر به سر و زمانی که کودکان کلاه، برس مو و لوازم جانبی موی خود را به اشتراک می‌گذارند، به راحتی پخش شوند. بزرگسالان به ندرت به شپش سر سایر افراد مبتلا می‌شوند، مگر این‌که به آن‌ها نزدیک باشند و به خصوص اگر با هم زندگی کنند. به طور معمول آن‌ها با شپش سر فرزندشان مبارزه می‌کنند.
شکایت از خارش سر یا احساس غلغلک در سر آن‌ها اغلب اولین علامت وجود شپش است که در کودک خود مشاهده می‌کنید. پس از بررسی دقیق‌تر، احتمالاً نقاط سفید کوچکی را خواهید دید که به ساقه‌های مو چسبیده‌اند که یکی از علائم شپش به حساب می‌آیند، آن‌ها همان تخم شپش هستند. همچنین نمف شپش و شپش بالغ را مشاهده خواهید کرد که خاکستری و متحرک هستند. در بزرگسالان، این شپش‌ها کمی بزرگتر هستند، تقریباً به اندازه یک دانه کنجد.
به منظور از بین بردن شپش از پوست سر فرزندتان، باید رژیم سختی از شامپوهای مخصوص و شانه زدن جهت از بین بردن تخم شپش‌ها، نمف‌ها و شپش بالغ را دنبال کنید. شستن کامل ملحفه، اسباب‌بازی‌های نرم و لباس کودک به از بین بردن این انگل کمک می‌کند. علاوه بر این موارد، جاروبرقی قسمت‌هایی که کودک شما در آن نشسته و بازی می‌کند، در از بین بردن این شپش‌ها موثر خواهد بود.
شپش در حیوانات خانگی
در حالی که ابتلا به شپش در انسان‌ها نتیجه بهداشت ضعیف آن‌ها نیست، اغلب حیوانات خانگی و سایر حیوانات، شپش خود را از شرایط زندگی غیربهداشتی دریافت می‌کنند. به طور معمول هجوم شپش به حیوانات، بیشتر در حیوانات ضعیف، ولگرد، وحشی یا در پناهگاه‌هایی با شرایط بد دیده می‌شود، نه حیوانات خانگی که از مراقبت مناسب برخوردار باشند. شپش می‌تواند به راحتی در پناهگاه‌های حیواناتی که فاقد روش‌های ضدعفونی مناسب هستند، وسایل نظافتی که به طور صحیح ضدعفونی نمی‌شوند یا فروشگاه‌های حیوانات خانگی با شرایط زندگی نامناسب منتقل شود.
در حیوانات خانگی که دچار عفونت شپش می‌شوند، این احتمال وجود دارد که سگ‌ها میزبان یک گونه شپش خون‌خوار و دو گونه شپش جونده باشند، در حالی که گربه‌ها فقط یک گونه شپش جونده را جذب می‌کنند. صرف نظر از نوع شپش حیوان خانگی شما، او دچار خارش می‌شود و این شرایط باعث مالش، جویدن و خراشیدن ناحیه آسیب دیده توسط حیوان می‌شود که منجر به یک پوشش مات و خشن می‌گردد. همچنین سگ شما ممکن است به کرم‌های نواری آلوده شود؛ یکی از انواع شپش‌های جویدنی نیز می‌تواند این انگل‌ها را منتقل کند.
اگر متوجه خارش، جویدن و خراش حیوان خانگی خود شدید، به منظور بررسی علت آن، یک ویزیت دامپزشکی برنامه‌ریزی کنید. اگرچه شپش حیوان خانگی شما نمی‌تواند به کودک شما منتقل شود اما تشخیص و درمان بیماری همچنان برای تسکین ناراحتی حیوان خانگی شما ضروری است. بسته به علت خارش حیوان خانگی شما، دامپزشک شما درمان‌های موضعی مانند شامپو، اسپری یا داروهای پیشگیری کننده از کک و کنه را تجویز می‌کند. در خانه، باید ملحفه حیوان خانگی خود را بشویید و ضدعفونی کنید، او را از سایر حیوانات خانگی هم نوع خود جدا نگه دارید و برس‌ها و شانه‌های مورد استفاده روی حیوان خانگی خود را ضدعفونی کنید. فراموش نکنید که فرش و مبلمانی را که حیوان خانگی شما بیشتر وقت خود را در آن‌جا می گذراند، در حالت ایده آل با بخارشو تمیز کنید.
اگر حیوان خانگی شما شپش دارد و کودک شما توله سگ یا بچه گربه شما را در آغوش می‌گیرد، ممکن است شپش یا تخم آن روی او بیفتد.
خوشبختانه با توجه به این موضوع که شپش‌ها، انگل‌های مخصوص گونه مشخص هستند، شپش فرصت‌طلب بر روی لباس یا بدن کودک یا حیوان خانگی شما بدون غذای مناسب می‌میرد.
چگونه می‌توانید از ابتلای خانواده خود به شپش جلوگیری کنید؟
با توجه به این موضوع که شپش ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا به طور کامل از خانواده و خانه شما ریشه کن شود، پیشگیری بسیار ساده‌تر از درمان است. از به اشتراک گذاشتن کلاه، برس، کلاه ایمنی و لوازم جانبی موی فرزندانتان با دیگر بچه‌ها جلوگیری کنید. در حیوانات خانگی خود، امکانات نظافتی را بررسی کنید تا مطمئن شوید که هر حیوان خانگی تمیز و به طور کامل ضدعفونی شده است. با تکنیک‌های مدیریت مناسب می‌توانید با درصد قابل توجهی از هجوم شپش در حیوان خانگی خود جلوگیری کنید. اما این احتمال وجود دارد که در مورد فرزندتان چندان خوش شانس نباشید زیرا او بیشتر مستعد اشتراک‌گذاری وسایل شخصی خود است، خواه سرماخورده باشد، آنفولانزا داشته باشد یا به شپش مبتلا شود.
کدام انواع شپش بر حیوانات خانگی تأثیر می‌گذارد؟
شپش حشره‌ای بدون بال است که در مو، پوست یا پرهای گونه‌های مختلف زندگی می‌کند و خون یا پوست آن‌ها را جذب می‌کند. هر نوع شپش به گونه خاصی بستگی دارد، به همین دلیل است که به عنوان مثال شپش معمولی که انسان را مبتلا می‌کند، نمی تواند از سگ یا حیوان خانگی شما تغذیه کند.
شپش‌ها بسیار کوچک هستند اما مانند بیشتر حشرات، از سر، سینه، شکم، شش و پا تشکیل شده‌اند. شپش نیز مانند کک‌ها با تخم‌گذاری با نام نیت تکثیر می‌شود. نیت، تخم‌های ریز و سفید و مستطیلی هستند که شبیه شوره سر هستند و گاهی اوقات اولین نشانه بصری آلودگی هستند. حدود 4 هفته طول می‌کشد تا یک nit به یک شپش بالغ در حال تولید مثل تبدیل شود.
سگ، گربه و همچنین حیوانات خانگی جیبی، پرندگان خاص و دام با توجه به شرایط مناسب رشد شپش می‌توانند آلوده شوند. انواع کک‌هایی که در سگ‌ها یافت می‌شوند عبارتند از Trichodectes canis و Linognathus setosus. شپش گربه که Felicola subrostratus نامیده می‌شود نیز مخصوص گربه است و انسان را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
علائم و درمان شپش حیوانات
اکنون که می‌دانید شپش‌ها برای گونه‌های خاص هستند و خانواده شما با شپش سگ، گربه یا حیوان خانگی آلوده نمی‌شوند، همچنین خوب است بدانید که شپش‌ها چگونه گسترش می‌یابند. داشتن بیش از یک حیوان خانگی از یک گونه به این معنی است که در صورت ابتلای یکی از آن‌ها به شپش، باید همه آن‌ها را درمان کنید (بدون توجه به این‌که آن‌ها علائمی دارند یا خیر).
علائم ابتلا به شپش در حیوانات چیست؟
- خاراندن، گاز گرفتن پوست
- مالیدن صورت روی زمین
- قرمزی پوست
- زخم پوست
- خشکی
- بی قراری
- ریزش مو
- موی بدن مات شده
در برخی موارد، ممکن است بتوانید حفره‌های سفید روی پوست یا بدن آن‌ها را شناسایی کنید.
هنگامی که حیوانات خانگی به شپش مبتلا می‌شوند، درمان شامل استفاده از شامپو و درمان طبی موضعی توسط دامپزشک است. در حالی که محصولات متعددی در بازار وجود دارد، برخی از آن‌ها به اندازه سایرین موثر نیستند.
همچنین باید تاکید کنیم که محصولات درمانی خاصی وجود دارد که برای سگ‌ها بسیار سمی اما مناسب درمان گربه‌ها است. هرگز از محصولی که برای سگ فرموله شده است، برای درمان گربه استفاده نکنید. همچنین گربه‌ها نباید در حین استفاده از آن داروها در اطراف شما باشند. حیوانات خانگی که برای بیماری شپش درمان می‌شوند، باید از سایر حیوانات جدا شوند. درمان‌های اولیه، شپش‌های بالغ را از بین می‌برد اما تخم آن‌ها را نه. به همین دلیل است که بیش از یک برنامه برای درمان شپش در یک دوره زمانی خاص مورد نیاز است.
متأسفانه حیوانات خانگی به شپش (و سایر انگل‌ها) مبتلا می‌شوند.
اگر حیوان خانگی شما اخیراً دچار خارش شده است، این احتمال وجود دارد که این وضعیت، نشان دهنده طیف وسیعی از مسائل باشد و اغلب اوقات سایر انگل‌ها، آلرژی‌ها یا مسائل پوستی نیز وجود دارد. هر چه زودتر بتوانید بیماری حیوان خانگی خود را تشخیص دهید، آن‌ها زودتر از ناراحتی و درد ناشی از خاراندن مزمن خلاص می‌شوند. در این شرایط حتما به دامپزشک مراجعه نمایید.
چگونه شپش سگم را درمان کنم؟
اگر شپش روی پوست یا موی سگ شما مشخص است، برای اطمینان از درمان مناسب، با دامپزشک ارتباط بگیرید. سگ‌ها ممکن است به انگل‌های مختلفی مبتلا شوند و از بیماری‌های پوستی مختلفی رنج ببرند. شپش‌ها در سگ‌هایی یافت می‌شوند که به طور معمول سالم نیستند و در یک خانه دوست داشتنی زندگی نمی‌کنند. اغلب سگ‌هایی که شپش دارند، سگ‌های ولگردی هستند که در شرایط بد زندگی می‌کنند، نه حیوانات خانگی که شرایط مناسبی برای زندگی دارند. اگر شک دارید که توله شما شپش سگ دارد یا نه، آن‌ها را به منظور تشخیص و درمان صحیح، نزد دامپزشک ببرید.
شپش در سگ و انسان به چه صورتی شبیه است؟
هر گونه شپش، درمان مخصوص به خود را دارد. انسان‌ها نمی‌توانند از سگ‌ها شپش بگیرند و سگ‌ها نیز نمی توانند از انسان شپش دریافت کنند. گربه‌ها نیز گونه‌های خاص شپش خود را دارند. مهم نیست که با چه گونه شپش‌هایی سر و کار دارید، هر کدام از آن‌ها با دیگری مشترکاتی دارند.
- شپش می‌تواند تحریک کننده باشد و باعث خارش پوست شود
- شپش مانند کک و کنه، ناقل بیماری نیست
- اغلب شپش در انسان و حیوانات خانگی اشتباه تشخیص داده می‌شود
- شپش‌ها به دما و محیط خاصی نیاز دارند تا در آن رشد کنند که این موضوع باعث می‌شود هر نوع شپش از حیوان خانگی به انسان یا از انسان به حیوان خانگی دیگر قابل انتقال نباشد.
شپش در سگ و انسان با چه ویژگی‌هایی متفاوت است؟
اگرچه هر گونه‌ی خاص می‌تواند نوع شپش خود را حمل کند اما شپش سر انسان به انسان دیگری راحت‌تر منتقل می‌شود تا شپش سگ از سگی به سگ دیگر. انسان‌ها می‌توانند مراقب بهداشت خود باشند و همچنان با روش‌های مختلفی شپش بگیرند، در حالی که به طور معمول شپش‌ها در سگ‌هایی که به خوبی نگهداری و مراقبت می‌شوند، یافت نمی‌شوند.
شپش سگ ممکن است در سگ شما یافت شود اما معمولاً شپش در یک جمعیت خاصی از سگ‌ها یافت می‌شود:
- سگ‌های ولگرد
- سگ‌هایی با سلامت ضعیف
- سگ‌هایی که در شرایط غیربهداشتی بیرون رها شده‌اند
- سگ‌هایی که برای مدت طولانی بدون حمام رها می‌شوند
- سگ‌هایی که مراقبت‌های دامپزشکی مناسبی ندارند
به طور کلی باید بگوییم که در زمان ابتلای هر یک از اعضای خانواده و حتی حیوانات خانگی شما به شپش، نباید نگران باشید. این بیماری قابل درمان است اگر از درمان و شیوه‌های صحیح از بین بردن شپش استفاده نمایید. در صورت مشاهده شپش در فرزند یا حیوان خانگی خود، به پزشک مراجعه کنید و دستورالعمل‌های تجویزی پزشک را رعایت نمایید. به خاطر داشته باشید که رعایت دستور‌العمل‌ها به درمان بیماری کمک می‌کند.
