کاردیومگالی همان بزرگ شدن قلب است. این وضعیت یک بیماری اصلی و اولیه نیست بلکه نشانهای از یک بیماری دیگر است. از اشکال با شدت کم کاردیومگالی به عنوان کاردیومگالی خفیف یاد میشود.
با توجه به این موضوع که کاردیومگالی خفیف، به طور معمول علائمی ایجاد نمیکند، بسیاری از افراد با بزرگ شدن قلبشان از این مسئله بی اطلاع هستند. در بعضی از افراد کاردیومگالی موقتی است و خود به خود برطرف میشود.
با این حال، برخی افراد ممکن است کاردیومگالی دائمی داشته باشند. به منظور جلوگیری از آسیبهای جدیتر به قلب، بسیار مهم است که این علامت و علت اصلی آن درمان شود. درمانها شامل دارو، جراحی و تغییر در سبک زندگی است.
فهرست مطالب
- 1 حقایقی در مورد کاردیومگالی:
- 2 بررسی اجمالی کاردیومگالی
- 3 علائم کاردیومگالی چیست؟
- 4 علل کاردیومگالی
- 5 علل کاردیومگالی موقتی خفیف
- 6 عوامل خطرزا در ابتلا به کاردیومگالی چیست؟
- 7 عوارض بزرگ شدن قلب
- 8 کاردیومگالی چگونه تشخیص داده میشود؟
- 9 درمان کاردیومگالی
- 10 چگونه از بزرگ شدن قلب پیشگیری کنیم؟
- 11 مراقبت در برابر ابتلا به کاردیومگالی
- 12 جهت تشخیص و درمان کاردیومگالی به کدام متخصص مراجعه کنید؟
حقایقی در مورد کاردیومگالی:
- افراد مبتلا به کاردیومگالی خفیف ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند.
- گاهی علت و علائم کاردیومگالی خفیف موقتی است و با از بین رفتن آن برطرف میشوند.
- درمان کاردیومگالی به علت اصلی آن بستگی دارد.
بررسی اجمالی کاردیومگالی
معمولا کاردیومگالی در نتیجه ابتلا به بسیاری از بیماریها از جمله فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر، عفونتها، اختلالات ارثی و کاردیومیوپاتیها “cardiomyopathies” ایجاد میشود.
کاردیومیوپاتی نوعی بیماری در قلب یا عضله قلب است که باعث کاردیومگالی میگردد.
2 نوع کاردیومیوپاتی وجود دارد:
-
کاردیومیوپاتی اتساعی “Dilative”:
این نوع شرایط از بیماری با بطن چپ بزرگ شده و عملکرد ضعیف مشخص میشود که همان محفظه پمپاژ اولیه قلب است. کاردیومیوپاتی اتساعی دلیل اصلی بزرگ شدن قلب است.
-
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک “Hypertrophic”:
در این شکل از کاردیومیوپاتی، سلولهای عضله قلب بزرگتر شده و دیواره بطنها ضخیم میشوند. این ضخیم شدن دیواره بطن میتواند مانع جریان خون شود.
علائم کاردیومگالی چیست؟
به طور معمول و در بیشتر موارد، علائم هنگامی بروز میکنند که کاردیومگالی، متوسط یا شدید شود.
علائم کاردیومگالی هنگامی قابل توجه است که شامل موارد زیر باشد:
- ریتم غیر طبیعی قلب
- درد در قفسه سینه
- سرفه کردن
- سرگیجه
- خستگی شدید
- تنگی نفس
- نفخ معده
- تورم مچ پا و عضلات پا
علل کاردیومگالی
کاردیومگالی خفیف میتواند ناشی از شرایطی باشد که در آن قلب بیش از حد کار میکند یا به آن آسیب میرساند مانند:
- دریچه غیر طبیعی و مصنوعی قلب
- آمیلوئیدوز “amyloidosis”، یک بیماری نادر است که میتواند عملکرد قلب را مختل کند.
- کم خونی
- آریتمی
- کاردیومیوپاتی “cardiomyopathy”، بیماری عضله قلب است.
- بیماریهای ارثی قلب
- دیابت
- بیماری دریچه قلب
- هموکروماتوز “hemochromatosis” که باعث انباشتن بیش از حد آهن در بدن میشود.
- سابقه حمله قلبی
- فشار خون بالا
- تیروئید بیش از حد فعال
- تیروئید کم کار
- چاقی
- آپنه انسدادی خواب
- خونریزی پریکارد “pericardial” که باعث تجمع مایعات در اطراف قلب میگردد
- ضربان سریع قلب
با این حال در اغلب اوقات علت کاردیومگالی خفیف ناشناخته است.
علل کاردیومگالی موقتی خفیف
درمان پزشکی ممکن است در برخی موارد و شرایط، لازم شود همچنین دلایل کاردیومگالی موقتی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مصرف بیش از حد الکل یا مصرف مواد مخدر: سوءمصرف مواد میتواند باعث نوعی کاردیومگالی خفیف شود. شروع درمان به معکوس کردن این وضعیت کمک میکند.
- استرس شدید: استرس میتواند منجر به کاردیومیوپاتی حاد ناشی از استرس شود. تقریباً 75 درصد افراد مبتلا به کاردیومگالی، فشار روانی یا جسمی را تحمل میکنند.
- بارداری: گاهی قلب در زمان زایمان بزرگتر میشود. معمولا به این نوع کاردیومگالی کاردیومیوپاتی مجرای زایمان گفته شود.
- عفونت ویروسی قلب: برای درمان عفونتهای ویروسی قلب که باعث کاردیومگالی میشوند، ممکن است به داروهای ضد ویروسی نیاز باشد.
عوامل خطرزا در ابتلا به کاردیومگالی چیست؟
برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به کاردیومگالی خفیف قرار دارند. عواملی که میتوانند خطر را افزایش دهند عبارتند از:
- سوءمصرف الکل یا مواد مخدر
- بیماری قلبی مادرزادی
- دیابت
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- سابقه حمله قلبی یا بیماری قلبی
- فشار خون
- سبک زندگی غیرفعال
- چاقی
- اختلالات تیروئید
همان طور که در بالا اشاره شد فشار خون بالا از عوامل بزرگ شدن قلب است. در این وضعیت قلب شما مجبور میشود به منظور رساندن خون به سایر نقاط بدن، عضله را بزرگتر و ضخیمتر کند. فشار خون بالا میتواند باعث بزرگ شدن بطن چپ شود و در نهایت عضله قلب ضعیف شود. در صورت ابتلا به فشار خون بالا، از پزشک خود جهت بررسی کاردیومگالی مشاوره دریافت نمایید. در این شرایط عوارض فشار خون بالا و بزرگ شدن قلب باهم مشاهده میگردد و ممکن است خطر آفرین باشد.
عوارض بزرگ شدن قلب
عوارض احتمالی عبارتند از:
-
لخته شدن خون:
افراد مبتلا به کاردیومگالی در معرض خطر تشکیل لخته خون در پوشش داخلی قلب هستند. اگر لختهها وارد جریان خون شوند، مانع جریان خون به بقیه نقاط بدن میشوند. در برخی موارد، این شرایط میتواند منجر به سکته مغزی یا حمله قلبی شود.
-
ایست قلبی و مرگ ناگهانی:
بزرگ شدن قلب ممکن است منجر به سوءعملکرد سیستم الکتریکی قلب شود که باعث ایست قلبی میشود. این شرایط ممکن است گاهی منجر به مرگ ناگهانی شود.
-
نارسایی قلب:
کاردیومیوپاتی انبساطی میتواند منجر به ضعیف شدن عضله قلب شود که این وضعیت باعث کاهش توانایی قلب در پمپاژ خون به اطراف بدن میگردد. این حالت به عنوان نارسایی قلبی شناخته میشود.
-
شکایت قلب:
برخی از دریچههای قلب ممکن است به دلیل کاردیومگالی به درستی بسته نشوند. این وضعیت باعث برگشت خون میگردد درنتیجه منجر به صداهایی به نام murmurs قلب میشود. صدای قلب ممکن است بی ضرر باشد اما باید کنترل شود.
عوارض کاردیومگالی به دلیل آن و میزان بزرگ شدن قلب بستگی دارد.
کاردیومگالی چگونه تشخیص داده میشود؟
کاردیومگالی ممکن است با آزمایشهای مختلفی تشخیص داده شود.
آزمایشهای تشخیصی ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشد:
-
آزمایش خون:
این آزمایشات میتوانند علائمی را در خون تشخیص دهند که این علائم نشان دهنده وجود یک مسئله است.
-
تست استرس:
تست استرس شامل تمرین بر روی تردمیل یا دوچرخه ورزشی است. این وضعیت به این صورت است که شما به دستگاههای اندازهگیری فشار خون و قلب متصل هستید. نتایج، عملکرد قلب را در طی فعالیت بدنی نشان میدهد.
-
اشعه ایکس:
اشعه ایکس قفسه سینه میتواند وضعیت قلب و ریهها را نشان دهد. معمولاً برای تعیین علت دقیق، آزمایشات متفاوت بعدی لازم میشود.
-
اکوکاردیوگرام “Echocardiogram”:
در این آزمایش از امواج صوتی به منظور تولید یک تصویر ویدئویی از قلب استفاده میشود تا پزشکان بتوانند وضعیت بخشهای اصلی آن را ارزیابی کنند. این وضعیت نشان دهنده بزرگ شدن قلب، بیماری مادرزادی قلب، آسیب ناشی از حملات قلبی و راندمان پمپاژ قلب است.
-
سایر آزمایشات تصویربرداری:
ممکن است از سی تی اسکن یا MRI به منظور جمع آوری تصاویر از قلب و قفسه سینه استفاده شود.
-
الکتروکاردیوگرام (ECG) “Electrocardiogram” (نوار قلب):
نوار قلب جهت ثبت فعالیت قلب و تشخیص ناهنجاری در ریتم آن استفاده میشود.
-
بیوپسی قلب “biopsy”:
یک لوله در کشاله ران قرار داده میشود و از طریق رگهای خونی به قلب وارد میشود. در این روش، یک نمونه کوچک از بافت قلب گرفته شده و تجزیه و تحلیل میگردد.
معمولاً کاردیومگالی خفیف از طریق معاینه فیزیکی و آزمایشات اضافی دیگر تشخیص داده میشود.
درمان کاردیومگالی
اگرچه کاردیومگالی خفیف اغلب خود به خود برطرف میگردد اما گزینههای درمانی عبارتند از:
دارو
داروهای توصیه شده بستگی به شرایط و علل بزرگ شدن قلب دارند. به منظور درمان ریتم غیر طبیعی قلب و فشار خون بالا ممکن است داروهای مخصوصی تجویز شود. دیورتیکها “Diuretics” ممکن است جهت کاهش فشار در رگها تجویز شوند همچنین داروهای ضد انعقاد خون میتوانند خطر لخته شدن خون را کاهش دهند.
به طور معمول سایر بیماریهای زمینهای مانند کم خونی یا اختلالات تیروئید نیز با دارو درمان میشوند.
تجهیزات پزشکی
اگر داروها به طور موثر کاردیومگالی خفیف را درمان نکنند یا علائم آن متوسط یا شدید شود، ممکن است شخصی را به دستگاه پزشکی مجهز نمایند.
معمولا در این شرایط یک ضربان ساز جهت تنظیم ضربان قلب در افرادی که کاردیومیوپاتی اتساعی دارند، نصب میشود. گاهی افراد مبتلا به آریتمی شدید به یک دفیبریلاتور “defibrillator” قابل کاشت قلب (ICD) به منظور انتقال شوک جهت کنترل ریتم قلب نیاز دارند.
عمل جراحی
معمولاً جراحی مختص موارد شدیدتر کاردیومگالی یا مواردی است که عارضه به سایر درمانها پاسخ مثبت نمیدهد. بسته به عوامل مختلف، جراحیهای زیر برای افراد مبتلا به کاردیومگالی توصیه میشود:
- جراحی دریچه قلب
- جراحی بای پس کرونر “coronary”
- پیوند قلب
تغییر سبک زندگی و درمانهای خانگی
افراد مبتلا به کاردیومگالی ممکن است با تغییر در شیوه زندگی و رژیم غذایی زیر علائم خود را کاهش دهند:
- قطع سیگار
- حفظ وزن سالم و استاندارد
- نظارت منظم بر فشار خون
- انجام فعالیت بدنی در بیشتر روزهای هفته
- محدود کردن الکل و کافئین
- 7 تا 9 ساعت خواب در شب
- افزایش مصرف میوه و سبزیجات
- جایگزینی غلات تصفیه شده مانند نان سفید و ماکارونی با غلات کامل
- از بین بردن غذاهای فرآوری شده پر شکر و پرچرب
- عدم مصرف بیش از 1500 میلی گرم نمک به صورت روزانه
- کمک گرفتن به منظور ترک اعتیاد به الکل و مواد مخدر
چگونه از بزرگ شدن قلب پیشگیری کنیم؟
کاهش خطر بزرگ شدن قلب توسط موارد زیر امکان پذیر است:
- صحبت و مشاوره با پزشک در مورد کاردیومگالی به خصوص در صورت بروز علائم یا وجود سابقه خانوادگی در بیماریهای قلبی.
- مدیریت شرایط مرتبط با کاردیومگالی مانند دیابت، فشار خون بالا و آپنه انسدادی خواب.
- داشتن سبک زندگی سالم با انجام فعالیتهایی مانند ترک سیگار، حفظ وزن مناسب، داشتن رژیم غذایی متعادل و تحرک بدنی.
- پیشگیری از کاردیومگالی همیشه امکان پذیر نیست به عنوان مثال پیشگیری در مورد بیماریهای قلبی ارثی، غیر قابل اجرا است.
مراقبت در برابر ابتلا به کاردیومگالی
بسیاری از اشکال کاردیومگالی دائمی هستند و جلوگیری از پیشرفت آنها نیاز به مراقبت مداوم دارد. سایر اشکال موقت را میتوان با از بین بردن علت عارضه مانند مقابله با استرس یا جستجوی درمان جهت مبارزه با سوء مصرف مواد مخدر یا الکل، برطرف کرد.
بنابراین مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هر یک از علائم یا نشانههای کاردیومگالی، مهم است.
در صورت بروز هر یک از علائم حمله قلبی، به دنبال درمان فوری پزشکی مانند:
- درد شدید قفسه سینه
- تنگی نفس
- غش کردن
- ناراحتی یا احساس درد در بازوها، پشت، گردن یا معده
چشم انداز افراد مبتلا به کاردیومگالی خفیف به علت اصلی عارضه بستگی دارد. حتی اگر کاردیومگالی خفیف به اندازه کاردیومگالی متوسط یا شدید جدی نباشد و به طور کلی علائمی ایجاد نکند، همچنان توجه به بیماری زمینهای مهم است.
جهت تشخیص و درمان کاردیومگالی به کدام متخصص مراجعه کنید؟
متخصص قلب و عروق “cardiologist” یا پزشک قلب جهت بررسی و مشاوره این عارضه در دسترس است. آنها در درمان بیماریهای قلبی و همچنین کمک به بیماران در مدیریت بیماریهای قلبی خود تخصص دارند. یک متخصص قلب و عروق علائم بیماری قلبی را درمان میکند و هرگونه بیماری احتمالی را تشخیص میدهد.
منبع: www.medicalnewstoday.com