سیپروفلوکساسین | سیپروفلوکساسین 500 : موارد مصرف، عوارض جانبی، تداخلات دارویی

در این صفحه مطالب جامع و کاملی درباره سیپروفلوکساسین، نحوه مصرف دارو، عوارض جانبی و خطرات احتمالی مصرف آن آورده شده است.

• درباره سیپروفلوکساسین “Ciprofloxacin”
• حقایق کلیدی سیپروفلوکساسین
• چه کسانی می‌توانند سیپروفلوکساسین را مصرف نمایند و چه کسانی نباید از سیپروفلوکساسین استفاده کنند
• چگونه و چه زمانی سیپروفلوکساسین را مصرف کنیم
• اثرات جانبی مصرف سیپروفلوکساسین
• چگونه با عوارض جانبی سیپروفلوکساسین کنار بیاییم
• بارداری و شیردهی در زمان مصرف سیپروفلوکساسین
• احتیاط با سایر داروها در زمان مصرف سیپروفلوکساسین

 

درباره سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین یک آنتی بیوتیک است. این دارو به گروهی از آنتی بیوتیک‌ها به نام فلوروکینولون‌ها “fluoroquinolones” تعلق دارد.

از سیپروفلوکساسین به منظور درمان عفونت‌های جدی یا عفونت‌هایی که سایر آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان آن‌ها مؤثر نبوده‌اند، استفاده می‌شود.

سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت‌های باکتریایی مانند موارد زیر استفاده می‌شود:

• عفونت‌های قفسه سینه (از جمله ذات‌الریه)
• عفونت‌های پوستی و استخوانی
• عفونت‌های مقاربتی (STIs)
• ورم ملتحمه
• عفونت‌های چشم
• عفونت‌های گوش

در صورتی که بیماری فرد به این عفونت‌ها نزدیک باشد، می‌توان از سیپروفلوکساسین برای جلوگیری از ابتلا به مننژیت استفاده کرد.

سیپروفلوکساسین فقط با نسخه در دسترس است.

سیپروفلوکساسین به صورت قرص، شربت، قطره گوش، قطره چشم و پماد چشمی مصرف می‌شود. این دارو به صورت تزریقی نیز استفاده می‌شود اما این کار به طور معمول در بیمارستان‌ها انجام می‌گردد.

قرص و شربت سیپروفلوکساسین، به اندازه برخی دیگر از انواع آنتی بیوتیک‌ها استفاده نمی‌شود زیرا خطر عوارض جانبی جدی در زمان مصرف آن وجود دارد.

حقایق کلیدی درباره سیپروفلوکساسین

شایع‌ترین عوارض جانبی قرص و شربت سیپروفلوکساسین احساس تهوع و اسهال است.

از مصرف قرص یا شربت همراه با محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست خودداری کنید.

این موضوع بسیار نادر است اما قرص‌ها و شربت‌ها می‌توانند باعث ضعف عضلات، درد یا سوزن سوزن شدن در پاها و بازوها، دردناک یا متورم شدن مفاصل و تاندون‌ها و ضربان سریع یا نامنظم قلب شوند. اگر هر یک از این موارد برای شما اتفاق افتاد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

سیپروفلوکساسین با نام‌های تجاری سیپروکسین “Ciproxin” (قرص و شربت)، سیلوکسان “Ciloxan” (قطره و پماد چشمی) و ستراکسال “Cetraxal” (قطره گوش) نیز شناخته می‌شود.

 

همچنین قطره گوش سیپروفلوکساسین با داروهای دیگری مانند دگزامتازون “dexamethasone” (معروف به Cetraxal Plus) و فلووسینولون “fluocinolone” (معروف به Cilodex) مخلوط می‌شود.

چه کسانی می‌توانند سیپروفلوکساسین را مصرف نمایند و چه کسانی نباید از سیپروفلوکساسین استفاده کنند

سیپروفلوکساسین را اکثر بزرگسالان و کودکان از سن یک سالگی می‌توانند، مصرف کنند.

سیپروفلوکساسین برای برخی افراد مناسب نیست.

برای اطمینان از بی‌خطر بودن مصرف سیپروفلوکساسین، در موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:

• به سیپروفلوکساسین یا هر داروی دیگری حساسیت داشته‌اید
• شما در گذشته یک عارضه جانبی جدی با سیپروفلوکساسین یا آنتی بیوتیک دیگری (به ویژه فلوروکینولون “fluroquinolone”) داشتید.
• زمانی که آنتی بیوتیک مصرف کردید، دچار اسهال شده‌اید.
• شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان آنوریسم آئورت شکمی “abdominal aortic aneurysm” یا هر مشکل دیگری در آئورت دارید (رگ خونی بزرگی که از قلب به سمت شکم می‌رود).
• ضربان قلب تند، سریع یا نامنظم دارید.
• شما یک عفونت قلبی، بیماری مادرزادی قلبی یا بیماری دریچه قلب دارید.
• فشار خون بالا کنترل نشده دارید.
• شما مبتلا به آرتریت روماتوئید، بیماری بهجت یا یک اختلال بافت همبند مانند سندرم مارفان “Marfan syndrome” هستید.
• شما با تاندون‌های خود مشکل دارید.
• صرع یا مشکل سلامت دیگری دارید که شما را در معرض خطر تشنج قرار می‌دهد.
• شما با کلیه‌های خود مشکل دارید.
• شما دیابت دارید زیرا سیپروفلوکساسین ممکن است بر قند خون شما تأثیر بگذارد.

 

نحوه و زمان مصرف سیپروفلوکساسین

نحوه مصرف دارو به نوع سیپروفلوکساسین و آن‌چه که باعث مصرف این دارو شده است، بستگی دارد. حتما دستورالعمل‌های همراه آن را دنبال کنید.

سعی کنید دوزها را در طول روز به طور مساوی تقسیم کنید. مصرف یا استفاده از این دارو را تا پایان دوره ادامه دهید، مگر این‌که پزشک به شما بگوید که آن را قطع کنید.

نحوه مصرف قرص و مایع سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین به صورت قرص‌های 250، 500 و 750 میلی گرمی عرضه می‌شود. همچنین به صورت مایعی مصرف می‌شود که حاوی 250 میلی گرم در یک قاشق 5 میلی لیتری (250 میلی گرم/5 میلی لیتر) است.

دوز معمول سیپروفلوکساسین 250 تا 750 میلی گرم و دو بار در روز است. برای برخی از عفونت‌ها ممکن است فقط نیاز به مصرف یک دوز داشته باشید.

دوزها معمولاً برای کودکان و افرادی که مشکلات کلیوی دارند، کمتر است.

قرص‌ها را به طور کامل و با مقدار زیادی آب قورت دهید. به خاطر داشته باشید ک ه نباید آن‌ها را بجوید.

مایع سیپروفلوکساسین به صورت گرانول است که باید در مایع مخصوصی که ارائه شده است، حل گردد. دستورالعمل‌های همراه دارو را دنبال کنید.

قبل از مصرف مایع سیپروفلوکساسین، بطری را به مدت 15 ثانیه تکان دهید تا مطمئن شوید که گرانول‌ها حل شده‌اند.

مایع به همراه یک سرنگ یا قاشق پلاستیکی ارائه می‌شود تا به شما کمک کند، مقدار مناسب را مصرف نمایید. اگر سرنگ یا قاشق مخصوص را ندارید، از داروساز خود بخواهید که یکی از آن‌ها را به شما بدهد. از قاشق چای‌خوری آشپزخانه استفاده نکنید زیرا دوز مناسب را ارائه نمی‌دهد.

شما می‌توانید قرص و مایع سیپروفلوکساسین را با یا بدون غذا مصرف کنید. با این حال، از مصرف همزمان این دارو با محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست خودداری کنید، زیرا محصولات لبنی می‌توانند بر عملکرد داروی شما تأثیر بگذارند.

نحوه ریختن قطره چشم سیپروفلوکساسین

معمولاً 1 یا 2 قطره را 4 بار در روز در چشم آسیب دیده می‌ریزید.

برای درمان عفونت‌های شدید، این احتمال وجود دارد که پزشک به شما بگوید که قطره‌ها را هر 15 دقیقه یک‌بار در 6 ساعت اول درمان استفاده نمایید. سپس می‌توانید تعداد دفعات استفاده از آن را کاهش دهید.

 

• پلک پایین خود را به آرامی با انگشت تمیز به سمت پایین بکشید و سر خود را به عقب خم کنید.
• بطری را روی چشم خود نگه دارید و اجازه دهید یک قطره در فضای بین پلک پایین و چشم شما بریزد.
• مایع اضافی را با دستمال تمیز پاک کنید.
• اگر به شما گفته شده است، قطره دوم را با همین روش در درون چشم خود بریزید.

قطره چکان را به چشم یا پلک خود نزنید زیرا این کار ممکن است باعث گسترش عفونت شود.

نحوه استفاده از پماد چشم سیپروفلوکساسین

کمی بیش از 1 سانتی‌متر از پماد را 2 یا 3 بار در روز یا طبق توصیه پزشک روی چشم آسیب دیده بمالید. اگر عفونت شدید باشد، پزشک ممکن است به شما بگوید که هر یک ساعت، یک‌بار و در طول شب از آن استفاده نمایید.

• پلک پایین خود را به آرامی با انگشت تمیز به سمت پایین بکشید و سر خود را به عقب خم کنید.
• لوله را با نازل نزدیک چشم خود نگه دارید و به آرامی پماد را در فضای بین پلک پایین و چشم خود فشار دهید.

چشم یا پلک خود را به نازل نزنید زیرا این کار ممکن است باعث گسترش عفونت شود.

نحوه استفاده از قطره گوش سیپروفلوکساسین

حداکثر 5 قطره را دو بار در روز یا طبق توصیه پزشک در گوش آسیب دیده بریزید.

• قطره‌ها را با نگه داشتن ظرف در دستان خود برای چند دقیقه گرم کنید.
• سر خود را کج کنید و ظرف را به سمت گوش آسیب دیده بالا بیاورید و انتهای باز آن را به سوراخ گوش نزدیک کنید.
• قطره‌ را در گوش خود بریزید.
• اگر می‌توانید، حداقل برای 5 دقیقه دراز بکشید.
• اگر فقط 1 گوش خود را درمان می‌کنید، سر خود را به یک طرف بچرخانید تا گوش آسیب دیده به سمت سقف باشد.

اگر مصرف سیپروفلوکساسین را فراموش کنم، چه؟

اگر نوبت مصرف سیپروفلوکساسین را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید مگر این‌که زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. در این مورد، فقط دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و نوبت بعدی خود را طبق معمول مصرف کنید.

مطمئن شوید که دوره کامل آنتی بیوتیک خود را تمام کرده‌اید. برای جبران دوز فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.

اگر اغلب دوزها را فراموش می‌کنید، این احتمال وجود دارد که تنظیم زنگ هشدار برای یادآوری به شما کمک کند. همچنین شما می‌توانید از داروساز خود در مورد راه‌های دیگری که برای به خاطر سپردن مصرف داروها وجود دارد، راهنمایی بخواهید.

 

اگر بیش از حد از سیپروفلوکساسین استفاده کنم، چه؟

پماد چشم یا قطره چشم یا گوش سیپروفلوکساسین

اگر از پماد چشم یا قطره چشم یا گوش استفاده می‌کنید و تصادفاً مقداری بیش از حد استفاده کرده‌اید، نگران نباشید. به طور معمول این شرایط، هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند.

قرص یا مایع سیپروفلوکساسین

اگر بیش از دوز تجویزی خود، قرص یا مایع سیپروفلوکساسین را مصرف کردید، این شرایط ممکن است عوارض جانبی ایجاد نماید. این موارد شامل احساس تهوع یا استفراغ، اسهال و تپش یا ضربان نامنظم قلب است. اگر صرع دارید، ممکن است دچار تشنج یا لرزش شوید.

عوارض جانبی سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین مانند همه داروها می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند، اگرچه همه افراد دچار آن نمی‌شوند.

عوارض جانبی رایج سیپروفلوکساسین

عوارض جانبی رایج سیپروفلوکساسین در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می‌دهد. اگر این عوارض شما را آزار می‌دهند یا از بین نمی‌روند، به پزشک خود اطلاع دهید:

• احساس بیماری (تهوع) پس از مصرف قرص یا مایع
• اسهال پس از مصرف قرص یا مایع
• قرمزی یا ناراحتی چشم همراه با احساس سوزش، یا احساس رفتن خاک درون چشم، پس از استفاده از قطره یا پماد
• طعم بد در دهان در زمان مصرف قطره یا پماد
• ایجاد لکه‌های سفید روی سطح چشم پس از استفاده از قطره یا پماد

 

عوارض جانبی جدی سیپروفلوکساسین

تعداد بسیار کمی از افرادی که سیپروفلوکساسین مصرف می‌کنند، عوارض جانبی جدی دارند.

احتمال بروز این عوارض جدی، با مصرف قطره چشم، پماد چشم یا قطره گوش کمتر می‌باشد.

این عوارض جانبی جدی ممکن است در کمتر از 1 نفر از 100 نفر رخ دهد. در صورت داشتن موارد زیر، مصرف سیپروفلوکساسین را متوقف کنید و فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:

• ضعف عضلانی، درد یا تورم در مفاصل یا تاندون‌ها. این شرایط اغلب از مچ پا یا ساق پا شروع می‌شود اما می‌تواند در شانه، بازوها یا پاهای شما نیز وجود داشته باشد. این احتمال وجود دارد که در 2 روز اول مصرف سیپروفلوکساسین یا حتی چند ماه پس از قطع مصرف آن نیز، این شرایط رخ دهد. این شرایط در کودکان شایع‌تر است.
• درد یا احساسات غیرطبیعی (مانند سوزن سوزن شدن که از بین نمی‌رود، گزگز، حس کردن غلغلک، بی‌حسی یا سوزش) یا ضعف در بدن، به ویژه در پاها یا بازوها
• خستگی شدید، احساس اضطراب، خلق‌وخوی بسیار ضعیف شده، مشکل در خوابیدن یا به خاطر سپردن چیزها
• زنگ زدن در گوش (وزوز گوش)، از دست دادن چشایی، دوبینی یا هر تغییر دیگری در بینایی، بویایی، چشایی یا شنوایی شما
• اسهال (با گرفتگی عضلانی) حاوی خون یا مخاط. اگر بیش از 4 روز، اسهال شدید بدون خون یا مخاط دارید، باید با پزشک خود صحبت کنید.
• ضربان سریع‌ یا نامنظم قلب یا ضربان قلبی که به طور ناگهانی تغییر می‌کند (تپش قلب)
• تنگی ناگهانی نفس به خصوص زمانی که دراز کشیده‌اید
• مچ پا، پا یا معده متورم شده
• تشنج یا لرزش (این عارضه جانبی ممکن است در صورت ابتلا به صرع رخ دهد)

 

واکنش آلرژیک جدی در زمان مصرف سیپروفلوکساسین

در موارد نادر، ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به سیپروفلوکساسین ایجاد شود.

این موارد، همه عوارض جانبی سیپروفلوکساسین نیستند.

به منظور دریافت فهرست کامل، بروشور داخل بسته داروهای خود را بخوایند.

نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی سیپروفلوکساسین

• احساس تهوع. به وعده‌های غذایی ساده پایبند باشید و در حین مصرف این دارو از غذاهای سنگین یا تند استفاده نکنید. این احتمال وجود دارد که مصرف سیپروفلوکساسین بعد از صرف غذا یا میان وعده، برای درمان این شرایط مفید باشد.
• اسهال پس از مصرف قرص یا مایع. به منظور جلوگیری از کم آبی، مایعاتی مانند آب یا آب میوه بنوشید. علائم کم آبی شامل دفع ادرار کمتر از حد معمول یا ادرار کردن با بوی قوی تیره است. بدون مشورت با داروساز یا پزشک از هیچ داروی دیگری برای درمان اسهال استفاده نکنید.
• ناراحتی یا قرمزی چشم پس از استفاده از قطره یا پماد. این شرایط باید خود به خود برطرف شود. تا زمانی که چشمانتان دوباره احساس راحتی نداشته باشند، رانندگی نکنید و با ماشین آلات سنگین نیز کار نکنید.
• طعم بد در دهان پس از استفاده از قطره چشمی یا پماد. این حالت نباید پس از استفاده از دارو مدت زیادی طول بکشد. مقداری آب یا آبمیوه بنوشید یا مقداری آدامس بدون قند بجوید.
• لکه‌های سفید روی سطح چشم پس از استفاده از قطره یا پماد. به مصرف سیپروفلوکساسین ادامه دهید اما اگر این عوارض شما را آزار می‌دهد یا از بین نمی‌رود به پزشک خود اطلاع دهید.

بارداری و شیردهی در زمان مصرف سیپروفلوکساسین

مصرف سیپروفلوکساسین معمولا در بارداری یا شیردهی توصیه نمی‌شود.

با این حال، استفاده از قطره گوش یا چشم یا پماد چشم اشکالی ندارد.

اگر در تلاش برای بارداری هستید یا در حال حاضر باردار می‌باشید، با پزشک خود در مورد فواید و مضرات احتمالی مصرف سیپروفلوکساسین صحبت کنید.

در صورتی که موارد زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید:

• تلاش برای باردار شدن
• حاملگی
• شیر دادن به نوزاد

 

تداخلات دارویی و احتیاط مصرف همزمان با سایر داروها

برخی از داروها می‌توانند بر نحوه عملکرد سیپروفلوکساسین تأثیر بگذارند. همچنین آن‌ها می‌توانند احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند.

اگر هر یک از داروهای زیر را قبل از مصرف سیپروفلوکساسین مصرف کرده‌اید، مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید:

• داروهای ضد اسید برای سوزش سر دل یا سوءهاضمه. سیپروفلوکساسین را حداقل 2 ساعت پس از آنتی اسیدها مصرف کنید. تا حداقل 4 ساعت پس از سیپروفلوکساسین، آنتی اسید دیگری مصرف نکنید
• متوترکسات. دارویی که برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود
• فنی توئین. دارویی برای درمان صرع
• استروئیدها. مانند پردنیزولون
• تئوفیلین یا آمینوفیلین. برای درمان آسم
• تیزانیدین. دارویی که برای سفتی عضلات استفاده می‌شود
• وارفارین. رقیق کننده خون (ضد انعقاد)
• ترکیب سیپروفلوکساسین با داروهای گیاهی و مکمل‌ها
• قرص‌های آهن (مانند سولفات آهن یا فومارات آهن). مکمل‌های کلسیم و روی می‌توانند بر سیپروفلوکساسین تأثیر بگذارند. بین دوز این مکمل‌ها و سیپروفلوکساسین 2 ساعت فاصله بگذارید.

هیچ مشکل شناخته شده‌ای در مورد مصرف سایر مکمل‌ها و داروهای گیاهی با سیپروفلوکساسین وجود ندارد.

 

منبع:

https://www.webmd.com