ایست قلبی یک بیماری قلبی جدی است. کلمه arrest به معنای توقف یا ایست است. در ایست قلبی، ضربان قلب متوقف میشود. همچنین این وضعیت به عنوان مرگ ناگهانی قلبی نیز شناخته میشود.
ضربان قلب شما توسط تکانههای الکتریکی کنترل میشود. با تغییر الگوی این تکانهها، ضربان قلب نامنظم میشود. این وضعیت نیز به عنوان آریتمی قلبی شناخته میشود. برخی از آریتمیها کند و برخی دیگر سریع هستند. ایست قلب زمانی اتفاق میافتد که ریتم قلب متوقف شود.
ایست قلبی یک مسئله پزشکی بسیار جدی است. موسسه پزشکی گزارش میدهد که هر ساله بیش از نیم میلیون نفر در ایالات متحده دچار ایست قلبی میشوند. این شرایط میتواند باعث مرگ یا ناتوانی شود. اگر شما یا افراد وابسته به شما علائم ایست قلبی را تجربه کردید، بلافاصله به دنبال کمک اضطراری پزشکی باشید. این وضعیت خطرناک است و میتواند کشنده باشد. پاسخ فوری به وضعیت ایجاد شده و درمان آن می تواند جان شما را نجات دهد.
فهرست مطالب
- 1 حقایقی کوتاه در مورد ایست قلبی
- 2 چه چیزی باعث ایست قلب میشود؟
- 3 چه کسی در معرض ایست قلبی است؟
- 4 شناخت علائم و نشانههای ایست قلبی
- 5 تشخیص ایست قلبی
- 6 در برابر ایست قلبی چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
- 7 درمان ایست قلب
- 8 چشم انداز و آینده بلند مدت بیماری ایست قلب
- 9 جهت تشخیص و درمان بیماریهای قلبی و ایست قلبی به کدام متخصص مراجعه کنیم؟
حقایقی کوتاه در مورد ایست قلبی
ایست ناگهانی قلب، از دست دادن ناگهانی عملکرد قلب، تنفس و هوشیاری است. معمولاً این وضعیت ناشی از یک اختلال الکتریکی در قلب شما است که عملکرد پمپاژ قلب را مختل کرده و جریان خون در بدن شما را متوقف میکند.
ایست ناگهانی قلب با حمله قلبی متفاوت است. با این حال، یک حمله قلبی گاهی میتواند یک اختلال الکتریکی ایجاد کند که منجر به ایست ناگهانی قلب شود.
اگر ایست ناگهانی قلبی بلافاصله درمان نشود، میتواند منجر به مرگ شود. با مراقبتهای پزشکی سریع و مناسب، بقا امکان پذیر است. احیای قلبی (CPR)، استفاده از دفیبریلاتور یا فقط فشار به قفسه سینه میتواند شانس زنده ماندن را تا رسیدن اورژانس افزایش دهد.
چه چیزی باعث ایست قلب میشود؟
عوامل متعددی میتوانند باعث ایست ناگهانی قلب شوند. دو مورد از رایجترین آنها فیبریلاسیون بطنی و دهلیزی است.
فیبریلاسیون بطنی
قلب شما چهار قسمت دارد. دو قسمت یا اتاق پایین، بطن ها هستند. در فیبریلاسیون بطنی، این محفظهها از کنترل خارج میشوند. این وضعیت باعث میشود ریتم قلب به طرز چشمگیری تغییر کند. بطنها شروع به پمپاژ ناکارآمد میکنند که میزان خون پمپ شده در بدن را به شدت کاهش میدهد. در بعضی موارد گردش خون کاملاً متوقف میشود. این شرایط ممکن است منجر به مرگ یا ایست ناگهانی قلب شود.
شایعترین علت ایست قلبی، فیبریلاسیون بطنی است.
فیبریلاسیون دهلیزی
همچنین این احتمال وجود دارد که قلب پس از آریتمی در اتاقهای فوقانی، به طور موثر ضربان خود را متوقف کند. این اتاقها به دهلیز معروف هستند.
فیبریلاسیون دهلیزی زمانی شروع میشود که گره سینوسی (SA) فشارهای الکتریکی صحیح را ارسال نکند. گره SA شما در دهلیز راست قرار دارد. این گره به تنظیم و چگونگی پمپاژ سریع خون توسط قلب میپردازد. هنگامی که تکانه الکتریکی به فیبریلاسیون دهلیزی میرود، بطن ها نمیتوانند خون را به طور موثر به بدن منتقل کنند.
چه کسی در معرض ایست قلبی است؟
برخی از بیماریهای قلبی و عوامل پزشکی میتوانند خطر ایست قلبی را افزایش دهند.
-
بیماری کرونر قلب “Coronary Heart Disease”
این نوع بیماری قلبی از عروق کرونر شروع میشود. این شریانها نیاز عضله قلب را تأمین میکنند. وقتی مسدود میشوند، قلب شما خون دریافت نمیکند. این شرایط ممکن است باعث شود که به درستی کار نکند.
-
قلب بزرگ شده “Large Heart”
قلب بزرگ شده غیر طبیعی، با درصد بالاتری شما را در معرض خطر ابتلا به ایست قلبی قرار میدهد. تپش و ضربان قلب بزرگ شده ممکن است به درستی صورت نپذیرد. همچنین عضله بیشتر در معرض آسیب قرار میگیرد.
-
دریچههای نامنظم قلب “Irregular Heart Valves”
بیماری مرتبط با دریچه قلب میتواند دریچهها را گشاد یا باریک کند. این بدان معناست که خونی که در قلب گردش میکند یا اتاقها را با خون زیاد پر میکند یا ظرفیت استاندارد آنها را تامین نمیکند. محفظهها ممکن است باریک یا بزرگ شوند.
-
بیماری قلبی مادرزادی “Congenital Heart Disease”
برخی از افراد با آسیب قلبی متولد میشوند. این شرایط به عنوان یک مشکل مادرزادی قلبی شناخته میشود. ایست قلبی ناگهانی ممکن است در کودکانی رخ دهد که با یک مشکل جدی قلبی متولد شدهاند.
-
مشکلات تکانه الکتریکی “Electrical Impulse Problems”
مشکلات سیستم الکتریکی قلب شما میتواند خطر مرگ ناگهانی قلب را افزایش دهد. این مشکلات به عنوان ناهنجاریهای اولیه ریتم قلب شناخته میشوند.
سایر عوامل خطرزا در ابتلا به ایست قلبی عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- شیوه زندگی کم تحرک
- فشار خون بالا
- چاقی
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی
- سابقه حمله قلبی گذشته
- سن بالای 45 سال برای مردان یا بیش از 55 سال برای زنان
- مرد یا مذکر بودن
- سوء مصرف مواد
- میزان پتاسیم یا منیزیم پایین
شناخت علائم و نشانههای ایست قلبی
اغلب علائم اولیه ایست قلبی، علائم هشدار دهنده هستند. شروع درمان قبل از ایست قلبی میتواند زندگی شما را نجات دهد.
اگر در وضعیت ایست قلبی هستید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- گیج شدن
- تنگی نفس داشته باشید.
- احساس خستگی یا ضعف
- استفراغ
- تپش قلب را تجربه کنید.
اگر شما یا فرد دیگری دچار این علائم هستید، به مراقبتهای اضطراری فوری نیاز است:
- درد قفسه سینه
- توقف نبض
- تنفس کند یا متوقف شده
- از دست دادن هوشیاری
- غش کردن یا افتادن
ایست قلبی قبل از بروز ممکن است علائمی نداشته باشد. اگر علائمی دارید که ادامه دار و طولانی مدت است، سریعاً به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. بررسی علائم بیماری را به تاخیر نیاندازید.
تشخیص ایست قلبی
در طول یک رویداد قلبی که باعث توقف ضربان قلب شما میشود، ضروری است که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید معالجه پزشکی، بر بازگشت جریان خون به بدن شما متمرکز خواهد بود. به احتمال زیاد پزشک شما آزمایشی به نام الکتروکاردیوگرام “electrocardiogram” را جهت شناسایی نوع ریتم غیرطبیعی قلب انجام میدهد. به طور معمول پزشک به منظور درمان این بیماری، از یک دفیبریلاتور “defibrillator” جهت شوک دادن به قلب شما استفاده خواهد کرد. اغلب شوک الکتریکی میتواند قلب را به یک ریتم طبیعی برگرداند.
بعد از این که یک cardiac قلبی را تجربه کردید، میتوانید از آزمایشهای دیگر نیز استفاده کنید:
به منظور یافتن علائم حمله قلبی از آزمایش خون استفاده میگردد. همچنین این آزمایشات میتوانند سطح پتاسیم و منیزیم را اندازه گیری کنند.
توسط اشعه ایکس قفسه سینه میتوان به دنبال نشانههای دیگر بیماری در قلب بود. بررسی نهایی ایست قلبی توسط آزمایشات صورت میپذیرد.
در برابر ایست قلبی چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت وقوع موارد و علائم زیر، سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- تپش قلب
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- خس خس سینه بدون دلیل
- تنگی نفس
- غش یا احتمال غش کردن
- سبکی سر یا سرگیجه
اگر در حال حاضر این علائم را دارید، با فوریتهای پزشکی تماس بگیرید.
وقتی قلب متوقف میشود یا در اصطلاح رایج میایستد، کمبود اکسیژن خون میتواند در عرض چند دقیقه باعث مرگ یا آسیب دائمی به مغز شود. زمانی که به یک فرد بیهوش که نفس نمیکشد کمک میکنید، زمان بسیار حیاتی است.
اگر شخصی را دیدید که بیهوش است و به طور عادی نفس نمیکشد، موارد زیر را انجام دهید:
- با شماره فوریتهای پزشکی یا شماره اورژانس منطقه خود تماس بگیرید. اگر بلافاصله به تلفن دسترسی دارید، قبل از شروع CPR تماس بگیرید.
- CPR را انجام دهید. تنفس را سریع بررسی کنید. اگر فرد به طور معمول نفس نمیکشد، CPR را شروع کنید. فشار محکم و سریع بر روی سینه فرد با سرعت 100 تا 120 فشار در دقیقه را در نظر بگیرید. اگر در زمینه CPR آموزش دیدهاید، راه تنفس فرد را بررسی کنید و پس از هر 30 بار فشار، تنفس دهان به دهان دهید.
- اگر آموزش ندیدهاید، فقط فشارهای قفسه سینه را ادامه دهید. اجازه دهید قفسه سینه در بین فشارها کاملاً بلند شود یا بالا بیاد. این کار را تا زمانی که یک دفیبریلاتور قابل حمل در دسترس باشد یا پرستاران اورژانس وارد عمل شوند، ادامه دهید.
- در صورت موجود بودن از دفیبریلاتور قابل حمل استفاده کنید. این اقدام به شما دستورالعمل های گام به گام صوتی را میدهد. فشرده سازی قفسه سینه را در حالی که دفیبریلاتور در حال شارژ است ادامه دهید. در صورت توصیه دستگاه، یک شوک ایجاد کنید و سپس بلافاصله CPR را از سر بگیرید؛ با فشردن قفسه سینه شروع کنید یا فقط به مدت دو دقیقه فشرده سازی سینه را انجام دهید.
- با استفاده از دفیبریلاتور ریتم قلب فرد را بررسی کنید. در صورت لزوم، دفیبریلاتور شوک دیگری ایجاد میکند. این چرخه را تکرار کنید تا زمانی که فرد به هوش آید یا پزشکان اورژانس به محل برسند.
دفیبریلاتور اتوماتیک خارجی قابل حمل (AED) در بسیاری از مکانها از جمله فرودگاهها، کازینوها و مراکز خرید موجود است. همچنین میتوانید دستگاه را برای خانه خود خریداری کنید. AED با دستورالعملهای داخلی جهت استفاده همراه شما است. آنها برنامه ریزی شدهاند تا فقط در صورت لزوم شوک ایجاد کنند.
درمان ایست قلب
احیای قلبی (CPR) یکی از اشکال درمان اضطراری ایست قلبی است. Defibrillation مورد دیگری از درمان ایست قلبی است. این روشهای درمانی با متوقف شدن دوباره ضربان قلب شما، مجددا آغاز میگردند.
اگر از ایست قلبی جان سالم به در ببرید، ممکن است پزشک شما یک یا چند روش درمانی را جهت کاهش خطر حمله مجدد شروع کند.
همچنین داروهای تجویز شده میتواند فشار خون بالا و کلسترول را کاهش دهد.
به طور معمول جراحی، عروق خونی یا دریچههای قلب آسیب دیده را ترمیم میکند. همچنین این روش میتواند انسداد شریانها را دور زده یا برطرف کند.
به طور کلی ورزش تناسب قلب و عروق را بهبود میبخشد.
تغییرات رژیم غذایی میتواند به شما در کاهش کلسترول کمک کند.
چشم انداز و آینده بلند مدت بیماری ایست قلب
واضح است که ایست قلبی میتواند کشنده باشد. با این حال، درمان سریع ایتن بیماری، احتمال زنده ماندن شما را افزایش میدهد. درمان این وضعیت در طی چند دقیقه پس از ایست قلبی موثرتر است.
اگر ایست قلبی را تجربه کردهاید، درک علت و تشخیص آن بسیار مهم است. چشم انداز و آینده طولانی مدت بیماری شما به دلیل ایجاد ایست قلبی بستگی خواهد داشت. به طور کلی پزشک میتواند در مورد گزینههای درمانی جهت محافظت از قلب شما و جلوگیری از تکرار ایست قلبی با شما صحبت کند و به شما مشاوره دهد.
بعد از زنده ماندن در برابر ایست قلبی، معمولاً بهبودی چقدر طول میکشد؟
بازه زمانی بهبودی پس از ایست قلبی بسیار متفاوت است. یک عامل مهم این است که پس از ایست قلبی چه مدت طول کشیده تا احیا شروع شود. کما و آسیب مغزی از عوارض جانبی رایج این بیماری است. معمولاً CPR باعث کبودی شدید یا شکستگی استخوان میشود که بهبود آن ممکن است مدتی طول بکشد. عامل دیگر این است که آیا شما روشی جهت اصلاح مشکل اساسی مانند جراحی بای پس کرونر “coronary bypass” انجام داده اید یا خیر.
جهت تشخیص و درمان بیماریهای قلبی و ایست قلبی به کدام متخصص مراجعه کنیم؟
در وحله اول و در زمان ایجاد ایست ناگهانی قلبی میبایست با اورژانس یا فوریتهای پزشکی تماس گرفته تا احیای اولیه صورت پذیرد اما جهت درمان کلی و تشخیص علت ایست قلبی باید با متخصص قلب و عروق در ارتباط باشید.
متخصص قلب “cardiologist”، پزشک قلب است. آنها در درمان بیماریهای قلبی و همچنین کمک به بیماران در مدیریت بیماریهای قلبی خود تا حد ممکن تخصص دارند. یک متخصص قلب و عروق علائم بیماری قلبی را درمان میکند و هرگونه بیماری احتمالی را تشخیص میدهد. تشخیص بیماری توسط معاینه، تاریخچه بیماری و آزمایشات رایج صورت میپذیرد. رعایت اصول ذکر شده توسط متخصص و انجام آزمایشات ادواری و معاینههای مشخص شده، در روند بهبودی شما موثر است. مصرف دقیق و به موقع داروهای تجویزی توسط پزشک، در درمان شما موثر است و خطر بازگشت ایست قلبی را به حداقل میرساند. دوری از شرایط استرسآور، آلودگی هوا و رعایت رژیم غذایی مناسب در کنار ورزش، سلامتی شما را تضمین کرده و احتمال حملات قلبی را کاهش میدهد. به خاطر داشته باشید که سلامتی شما بزرگترین سرمایه شما است، در حفظ آرامش و آسایش خود کوشا باشید و اضطراب و استرس را از خود دور نمایید. در طول روز جهت خلوت و مدیتیشن با خود زمانی را اختصاص دهید و به آن پایبند باشید. در آن زمان از تمام استرسها و نگرانیهای روز، دور شوید و به درون خود رجوع نمایید. حال خوب شما در گروی آرامش و انرژی مثبت شما است.
منبع: www.healthline.com