عوارض و خطرات لیپوساکشن چیست؟

لیپوساکشن یک روش زیبایی درمانی است، همچنین لیپوساکشن به عنوان یک روش لیپکتومی “lipectomy”، لیپوساکتی “liposculpture” یا لیپوپلاستی “lipoplasty” شناخته می‌شود و ممکن است با اسامی “کانتورینگ بدن” یا “مکش چربی” نیز گفته شود.

لیپوساکشن “Liposuction” به طور موثر به یک عمل جراحی اطلاق می‌شود که توسط یک جراح زیبایی یا پلاستیک انجام می‌گردد و چربی اضافی بدن را با استفاده از تجهیزات و ابزار تخصصی از بین می‌برد (به طور خاص کانول “cannula” که یک لوله نازک است از طریق یک حفره وارد بدن می‌شود و به وسیله جراحی چربی‌ها را مکش می‌کند). این واقعیت که در لیپوساکشن از برش‌های کوچک استفاده می‌شود به معنای این است که جای زخم جزئی و غیرمحسوس است (یعنی می‌توان آن را پنهان کرد) و به راحتی توسط لباس پوشیده می‌شود.

یكی از مهم‌ترین دلایلی كه فرد می‌تواند چنین روشی را انتخاب كند بهبود ظاهر بدنی و “تصحیح” فرم نامنظم بدن در نتیجه چربی اضافی است. لیپوساکشن ممکن است در یک یا چند قسمت از بدن از جمله ناحیه گردن و چانه، گونه‌ها، نیمه بدن (از جمله سینه، پشت یا شکم)، بازوها، باسن، پایین باسن، ران‌ها، زانوها، مچ پا و ماهیچه ساق پا انجام گیرد.

این روش کاربردی است زیرا می‌تواند بدن را با از بین بردن دائمی سلول‌های چربی که به طور ناموزون توزیع شده‌اند یا با رژیم‌های خاص و ورزش تغییر شکل داده‌اند به شکل زیبا و مطلوب‌تری برساند. این موضوع یک راه حل برای کاهش وزن محسوب نمی‌شود زیرا در آینده از این روش برای جلوگیری از افزایش وزن نمی‌توان استفاده کرد، زیرا سلول‌های چربی همچنان می‌توانند بعد از جراحی رسوبات چربی را، البته به میزان کمتری ذخیره کنند و همچنین پاسخی برای دستیابی به بدن کامل و بی‌نقص نیست.

در عوض لیپوساکشن به عنوان یک روش تغییر شکل یا اصلاح و تصحیح شکل بدن در نظر گرفته شده است که با از بین بردن چربی اضافی بدن به بهبود ظاهر بدنی کمک می‌کند. در حالی که تغییرات چشمگیر با مهارت و تخصص یک تیم جراحی با تجربه قابل دستیابی است، اما این موضوع بسیار مهم است که انتظارات فرد بیمار واقع بینانه و به دور از تخیلات اداره و نگهداری شود.

لیپوساکشن به عنوان یک عمل جراحی بزرگ، خطرات و پتانسیل ایجاد عوارض را به همراه دارد. بهبودی بعد از انجام این جراحی نیز به مدت از کار افتادن و ریکاوری و برخی فعالیت‌ها جهت مدیریت‌ درد بستگی دارد. به این ترتیب قبل از تصمیم گیری برای انتخاب چنین روشی، جنبه‌های مختلف آن را باید با حداکثر جزئیات جراحی زیبایی مورد بحث قرار داد. برای تعیین این‌که آیا کسی کاندیدای مناسب برای انجام لیپوساکشن است یا نه، مشاوره و تحقیق لازم خواهد بود زیرا همه افراد گزینه مناسبی برای انجام این جراحی نیستند. همچنین این موضوع حائز اهمیت است که کلیه خطرات احتمالی بغرنج، اطلاع از ماهیت روش، انتظارات بعد از بهبودی و توقعات واقع بینانه را با توجه به نتیجه نهایی و قبل از انجام جراحی در نظر داشته باشید.

لیپوساکشن می‌تواند به عنوان یک روش مستقل یا همزمان با سایر جراحی‌های پلاستیک یا اصلاحاتی مانند بزرگ کردن پستان، لیفت صورت یا ابدومینوپلاستی “abdominoplasty” (شکم) انجام شود. شرایط اختصاصی و شکیبایی بیمار مربوطه، ایمنی و احتمال انجام روش‌های همزمان را تعیین می‌کند.

 

در مورد لیپوساکشن بیشتر بدانید:

ایده از بین بردن موضعی چربی اضافی بدن برای اهداف زیبایی شناسی در سال 1921 به وجود آمد. پزشک فرانسوی، دکتر چارلز دوجیریر از این روش به منظور از بین بردن چربی زیر پوستی از ماهیچه‌ی ساق پا و زانوهای یک رقصنده استفاده کرد. روش و ایده این کار موفقیت آمیز نبود. شریان استخوان ران (شریان بزرگ) در این شیوه صدمه دید، در نتیجه گانگرن “gangrene” یا قانقاریا رخ داد که منجر به قطع عضو فرد شد. بلافاصله این ایده برای چندین دهه کنار گذاشته شد. با این حال علاقه به انجام این روش در دهه 1960 احیا شد و پس از آن پزشكان تا اوایل دهه 1980 هنگامی كه نام “LipoSuction” رایج شد به بهبود روش‌ها و ابزارها ادامه دادند. از آن زمان تکنیک‌ها به منظور بهبود ایمنی روش و ارائه نتایج مطلوب به بیماران بهبود یافته شد.

 

مروری بر چربی و ساختار بدن

اصطلاح آناتومی در “بافت همبند شل” همان بافت چربی است. این بافت بیشتر با نام چربی شناخته می‌شود. این بافت اسیدهای چرب و تری گلیسیریدها را با هدف تولید انرژی ذخیره می‌کند همچنین به عنوان ابزاری برای کمک به عایق شدن یا زیرسازی بدن است.

چربی جزء طبیعی‌ای از لایه بافت زیر پوستی محسوب می‌شود و تقریباً در سراسر بدن یافت می‌شود. به طور معمول توزیع سلول‌های چربی یکنواخت نیست در نتیجه برخی مناطق دارای بخش‌های برجسته‌تر از ذخایر چربی نسبت به سایر مناطق هستند. لیپوساکشن روشی است که دقیقاً به این بخش توجه می‌کند؛ دقت به مناطق برجسته‌تر که چربی‌ها با از بین بردن سلول‌های دیگر در آن جا جمع شده‌اند. نتیجه این روش توزیع متناسب و مسطح‌تر شدن سطح بدن است و در نهایت دستیابی به شکل بدنی مطلوب‌تر را تسهیل می‌کند.

هنگامی که تجمع چربی منجر به اضافه وزن در بدن می‌شود غالباً منجر به اضافه وزن یا چاقی می‌گردد و میزان چربی به صورت هیپرتروفیک “hypertrophic” (بافت ضخیم غیر طبیعی) یا هایپرپلاستیک “hyperplastic” (در نتیجه بافت غیر طبیعی) ایجاد می‌شود. درمان چربی هایپرپلاستیک فقط با رژیم‌های غذایی و فعالیت‌های ورزشی دشوار تلقی می‌شود. این شرایط جایی است که لیپوساکشن ممکن است مفید باشد.

تا حدودی توزیع چربی بین زن و مرد متفاوت است. به طور کلی در زنان آن‌چه به عنوان یک الگوی جینوئید “gynoid” شناخته می‌شود چربی‌ای است که بیشتر در قسمت بالا تنه، باسن، پشت باسن و قسمت بیرونی ران تجمع می‌یابد. به طور معمول مردها از الگوی اندرویدی “android” (چربی بیشتر در اطراف بدن، پهلو و قسمت‌های شکمی بدن تجمع می‌یابد) پیروی می‌کنند.

از نظر ساختاری، چربی در هر دو لایه سطحی و عمیق به ویژه در قسمت‌های پایین و قسمت‌های تنه (میانی) بدن ذخیره می‌شود.

• لایه سطحی معمولاً از کیسه‌های چربی کوچک و متراکم تشکیل شده است که توسط fibrous septa از هم جدا می‌شوند.
• لایه‌های عمیق‌تر ساختار بیشتری دارند. این لایه‌ها متشکل از بافت چربی آرئولار “areolar” (بافت‌هایی که لایه‌های بیرونی پوست را به عضلات متصل می‌کنند) هستند که با مهره‌های محکم و سخت در هم پیچیده شده‌اند.

برای مثال سلولیت نتیجه بزرگ شدن سلول‌های چربی در لایه سطحی است. این عمل منجر به شکاف بین بافت‌های همبند سفت‌تر و مقاوم در برابر افزایش حجم می‌شود.

روش‌های لیپوساکشن عموماً روی لایه‌های چربی عمیق‌تر متمرکز می‌شوند زیرا حذف رسوبات چربی در هنگام هدف قرار دادن این لایه‌ها آسان‌تر و ایمن‌تر به نظر می‌رسد همچنین مطلوب‌ترین نتیجه را ایجاد می‌کند. هنگام هدف قرار دادن لایه سطحی، نتایج ظریف‌تری قابل دستیابی است اما خطر ایجاد مسائل مربوط به زیبایی و تناسب بیشتر است و احتمال آسیب بیشتر به پوست وجود دارد.

 

چه کسانی می‌توانند لیپوساکشن انجام دهند؟

لیپوساکشن با هدف برطرف کردن نگرانی‌های زیبایی و با استفاده از تکنیک‌هایی که شکل دهی بدن را بهبود می‌بخشد (کانتورینگ) انجام می‌شود. نمونه‌های منطقه هدف شامل ناهنجاری‌هایی در خط چانه یا گردن و برآمدگی چربی در هر جای دیگر بدن از جمله پهلوها “love handles” (رسوبات چربی در قسمت‌های دور کمر) است. بسیاری از این برآمدگی‌ها یا ناهنجاری‌ها با رژیم‌های استاندارد و فعالیت‌های ورزشی به تنهایی از بین نمی‌روند. کاهش وزن قابل توجهی ممکن است حاصل شده باشد اما شخص برای خلاص شدن از شر “آخرین بقایای مقاوم چربی” مجددا تلاش می‌کند. لیپوساکشن در این مورد می‌تواند مؤثر باشد.

به طور کلی کاندیدای لیپوساکشن باید از سلامتی خوبی برخوردار باشد و هیچ‌گونه شرایط پزشکی و بیماری قابل توجهی مانند دیابت، اختلالات قلبی عروقی، مشکلات مربوط به لخته شدن یا بیماری‌ عفونی که منجر به افزایش خطر در حین انجام عمل جراحی شود، نداشته باشد.

جراح، یک بیمار را طبق دستورالعمل‌های خاصی که شامل موارد زیر است ارزیابی می‌کند:

• یک بیمار منتخب باید حداقل 18 سال سن داشته باشد.
• وی باید از نظر جسمی و روحی کاملاً سلامت باشد و در وزن معمولی یا فقط کمی اضافه وزن (بیش از 4 تا 10 کیلوگرم، در حدود 10 تا 20 پوند) یا حدود 20 تا 30 درصد بیشتر از وزن ایده آل بدن او با چربی موضعی در مناطق خاصی از بدن باشد. همچنین یک وضعیت بدنی سالم به روند بهبود او در طی مراحل درمان کمک می‌کند.
• در صورت اضافه وزن شدید بیمار، او باید قبل از انجام جراحی با رژیم سالم و فعالیت ورزشی، وزن اضافه خود را از دست بدهد.
• در صورت دستیابی به کاهش وزن، یک بیمار باید از وزن پایدار که با ورزش منظم و عادت‌های غذایی سالم حفظ می‌شود، برخوردار باشد.
• یک بیمار باید انتظارات واقع بینانه‌ای در مورد روش و نتایج قابل دستیابی داشته باشد.
• همچنین وی باید از پوست الاستیک برخوردار باشد (بیماران مسن که پوستی با قدرت کشسانی کم دارند می‌بایست در مورد این‌که چه نوع نتیجه‌ای قابل دستیابی است، راهنمایی شوند).
• بیماران زن نباید در آن زمان حامله باشند.
• یک بیمار باید به دنبال حفظ یک رژیم غذایی متعادل و مغذی پس از انجام عمل باشد. این شیوه زندگی به حفظ نتایج حاصل از روش کمک می‌کند.

کدام بخش‌های بدن را می‌توان جهت انجام لیپوساکشن در نظر گرفت؟

• لیپوساکشن ناحیه صورت، گردن و غبغب
• لیپوساکشن بازو
• لیپوساکشن در اطراف بدن، پهلو و شکم
• لیپوساکشن تحتانی بدن مانند ران، زانو، ساق و مچ پا
• لیپوساکشن برای کوچک کردن پستان و کانتورینگ باسن
• “لیپوساکشن با حجم زیاد و در چند نقطه از بدن

 

عوامل خطرزا در روش‌های لیپوساکشن:

افراد با سابقه‌ی زیر:

• سابقه مشکلات قلبی مانند حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد “myocardial infarction”)
• بیماری فشار خون (فشار خون بالا)
• دیابت
• مشکلات ریوی مانند تنگی نفس و کمبود اکسیژن خون
• واکنش‌های آلرژیک مربوط به دارو (خصوصاً مواردی که ممکن است برای این روش، در درمان آسم یا درمان توسط آنتی بیوتیک‌ها استفاده شود)
• سوء مصرف مواد (مربوط به مصرف بیش از حد الکل، مصرف مواد مخدر یا عادت به سیگار کشیدن)
• نشانه‌های ضعف در ترمیم و التیام زخم

یک جراح ممکن است به دلایل زیر بیماران را به عنوان کیس ایده آل در نظر نگیرد:

• وی سابقه ترومبوآمبولیک “thromboembolic” یا فلبیت “phlebitis” (التهاب ورید) را دارد.
• وی مستعد ایجاد مشکلات عروقی سطحی مانند واریس، رگ‌های بیرون زده یا ورم (تورم) است.

عوامل خطرزای مصرف دارو در روش‌های لیپوساکشن

• قبل از توافق روش، احتمالاً جراح پلاستیک در مورد جزئیات داروی تجویزی صحبت خواهد کرد. لازم است یک جراح از داروهای مصرفی بیمار (از جمله داروهای بدون نسخه، مکمل‌ها و گیاهان دارویی) به خوبی آگاهی داشته باشد تا عوامل خطرزای موثر در این روش را ارزیابی کند.
• یک جراح به منظور جلوگیری از عوارض لیپوساکشن (یعنی خون‌ریزی و تشکیل هماتوماس “haematomas”)، از بیمار درخواست خواهد کرد که حداقل 2 هفته قبل از انجام عمل لیپوساکشن، داروهای مبتنی بر آسپرین و ضد انعقادها قطع شوند.
• گاهی مکمل‌های گیاهی ممکن است با داروهای بیهوشی مورد استفاده در طول عمل ارتباط ناهماهنگ برقرار کنند بنابراین می‌بایست نوع دارو قبل از عمل افشا شود. اگر داروهای موثر در جراحی قطع نشوند، خطر ابتلا به عوارض و خون‌ریزی را به دنبال خواهد داشت.

• در صورت نیاز به مصرف داروی پرخطر (برای جراحی لیپوساکشن) به هر دلیلی و قابل قطع نبودن آن، یک جراح ممکن است فرد را کاندید مناسب برای انجام عمل لیپوساکشن نداند. در صورت امکان، جایگزینی دارو با ریسک کمتر ممکن است پیشنهاد شود. یک جراح این کار را با دقت ارزیابی می‌کند.
• همچنین یک جراح در نظر خواهد گرفت که چگونه برخی از داروها ممکن است در طول جراحی با بیهوشی تداخل ایجاد کنند. معمولاً لیدوکائین “Lidocaine” مورد استفاده قرار می‌گیرد. لیدوکائین دارویی است که توسط آنزیم سیتوکروم “cytochrome” در کبد متابولیزه می‌شود. این آنزیم با متابولیزه کردن ترکیبات سمی در بدن عمل می‌کند. هرگونه دارویی مانند بتا بلاکرها “beta-blockers”، آنتاگونیست‌های گیرنده هیستامین مانند سایمتیدین “Cimetidine” یا ضد اضطراب‌ها که توسط بیمار استفاده و به طور مشابه متابولیزه می‌شوند در طول مشاوره باید ذکر شوند. چنین دارویی ممکن است در طی جراحی خطر تداخل با لیدوکائین را داشته باشد و در نتیجه عوارضی ایجاد کند.

 

عوارض مرتبط با انجام روش لیپوساکشن

• نارضایتی بیمار
• عدم تقارن (برداشتن نابرابر سلول‌ها و بافت‌های چربی)
• اصلاح بیش از حد (چربی بیشتر از آن‌چه برای دستیابی به تناسب ایده آل مورد نظر بود برداشته شود) و عدم اصلاح (چربی اضافی موجود در ناحیه هدف حذف نشود)
• تو رفتگی یا دندانه دندانه شدن‌های پوستی (به دلیل کانتورینگ غیرطبیعی)، آویزان شدن (شلی پوست) یا بی‌قاعدگی پوست (موج دار شدن و افتادگی)
• جای زخم (به خصوص در قسمت‌های خاص و گود بدن، برش ضعیف و غلط، تو رفتگی زخم، زخم هایپرپیگمانت “hyperpigmented” شده، زخم هایپرتروفیک “hypertrophic” یا کلوئیدی “keloidal”)
• سروماس “Seromas” (تشکیل مایعات در زیر سطح پوست)
• هماتوم “Haematomas” (انباشتگی غیر طبیعی خون در خارج از رگ که منجر به تورم و لخته شدن خون در بافت‌ها می‌شود)
• هایپرپیگمانتاسیون “hyperpigmentation” پوستی یا دیسکرومی “dyschromia” (تغییر رنگ پوست و ناخن‌ها شبیه لکه‌های کبدی یا لکه‌های مرتبط با سن)
• هیپوستزی “Hypesthesia” (سر شدن، بی حسی یا ضعیف شدن سنسورهای حسی) یا سوء هاضمه (ناهنجاری در نتیجه آسیب عصبی)
• انحراف ناف (جابجایی ناف در بیمارانی که لیپوساکشن شکمی یا میانه‌ی بدن را انجام دادند)
• خون‌ریزی
• اکیموز “Ecchymosis” یا خون مردگی (تغییر رنگ پوست در نتیجه خون‌ریزی زیر پوست)
• لخته شدن خون (خطر ترومبوز “thrombosis” عمیق وریدی و آمبولی ریوی یا ترومبوآمبولی “thromboembolism”)
• آمبولی چربی (دانه‌های ریز چربی وارد جریان خون شده و مانع از جریان طبیعی خون به بافت‌های دیگر می‌گردند)
• عفونت‌های باکتریایی
• ورم ریوی (مایع اضافی در ریه‌ها)
• صدمه و شوک (اگر مقدار زیادی از مایعات در طی عمل جایگزین شود)
• مایعات اضافه (در طی عمل جراحی)
• ARDS (سندرم پریشانی تنفسی در بزرگسالان)
• آسیب عصبی و بافتی (از جمله آسیب به پوست یا اندام) به دلیل صدمات وارده در حین عمل جراحی (یا از طریق سوختگی در صورت استفاده از حرارت یا به دلیل استفاده نادرست از ابزارهای جراحی)
• سوراخ شدن بافت‌ها یا تشکیلات داخل شکمی
• واکنش‌های جانبی بیهوشی که در طی روش استفاده می‌شود.
• هیپوترمی “Hypothermia” (این یک عارضه نادر و نتیجه بیهوشی است به خصوص هنگامی که از محلول‌های خاص در طی مراحل جراحی استفاده می‌شود)
• مرگ

 

نتایج لیپوساکشن

در صورت انجام مشاوره‌های اولیه و رعایت اصول استاندارد در انتخاب کاندیدای جراحی، اکثر بیماران از نتایج لیپوساکشن خود راضی هستند. یک جراح همیشه باید اطمینان حاصل کند که بیمار متوجه این مسئله شده است که “تناسب کامل” مطابق با معیارهای او ممکن است قابل دستیابی نباشد. این موضوع مشروط بر این است که قبل از انجام جراحی زیبایی، شرایط دقیقا برای او تشریح شده باشد و پیشرفت‌های بعد از درمان برای او واضح باشد. جراح در حد استاندارد ویژگی‌های تناسب اندام او را تضمین می‌کند. او قبل از عمل جراحی باید اعتماد به نفس خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

افزایش وزن به دنبال لیپوساکشن بسیار نادر است و تقریباً در نیمی از بیماران که این عمل را انجام داده‌اند دیده نمی‌شود. ناحیه‌ای از بدن که بیشتر مستعد افزایش وزن است شکم است. در حالی که این روش به طور موقت و گاهی دائمی سلول‌های چربی را که به طور ناموزون توزیع می‌شوند از بین می‌برد، سلول‌های چربی موجود در بدن هنوز هم می‌توانند گسترش یابند و چربی را ذخیره کنند و در نتیجه باعث افزایش وزن می‌شوند. بنابراین لیپوساکشن با هدف متعادل کردن توزیع وزن (چربی) انجام می‌شود و به عنوان ابزاری برای کاهش وزن قابل استفاده نیست.

یک جراح همیشه بیمار را ترغیب می‌کند تا یک رژیم غذایی سالم و روتین داشته باشد همچنین به طور منظم ورزش کند تا بعد از لیپوساکشن نیز بتواند شکل جدید به دست آمده بدن خود را حفظ کند و از لمس و دست کاری مجدد آن در آینده جلوگیری کند.

 

برای انجام لیپوساکشن به کدام متخصص مراجعه کنیم؟

لیپوساکشن یک روش درمانی و زیبایی است که چربی را از بین می‌برد. در شرایطی که به نظر نمی‌رسد چاقی موضعی از طریق رژیم غذایی و ورزش درمان شود، این روش توصیه می‌گردد. معمولاً یک جراح پلاستیک یا پوست “dermatologic surgeon” این روش را روی باسن، شکم، ران، باسن، پشت پا، بازو یا صورت بیمار انجام می‌دهد تا تناسب بدنی او را بهبود بخشد.

 

منابع:

www.mymed.com

www.medicalnewstoday.com