ناپروکسن که با نام تجاری Aleve یا Apronax در بازار موجود است، یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است که برای درمان درد، گرفتگی عضلات قاعدگی، بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، نقرس و تب استفاده می شود و به صورت خوراکی مصرف می شود. این قرص در دو نوع رهش فوری و آهسته روش موجود است. شروع اثرات در عرض یک ساعت است و تا دوازده ساعت ادامه دارد.
عوارض جانبی شایع شامل سرگیجه، سردرد، کبودی، واکنش های آلرژیک، سوزش سر دل و درد معده است. عوارض جانبی شدید شامل افزایش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی، خونریزی گوارشی، و زخم معده است. خطر بیماری قلبی ممکن است کمتر از سایر NSAID ها باشد. مصرف آن در افراد مبتلا به مشکلات کلیوی توصیه نمی شود. مصرف در سه ماهه سوم بارداری توصیه نمی شود.
تمام انواع قرص‌های خوراکی ناپروکسن به کاهش تورم و درد کمک می‌کند. آن‌ها برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله آرتریت “arthritis”، درد قاعدگی، التهاب ماهیچه‌ها و مفاصل و نقرس استفاده می‌شوند.
فهرست مطالب
قرص ناپروکسن چیست؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، این دارو در دو نوع تجویزی وجود دارد: ناپروکسن معمولی و ناپروکسن سدیم. ناپروکسن معمولی به صورت قرص آزاد کننده خوراکی با تاثیر فوری، قرص با تاثیر تاخیری دهانی یا مکیدنی و سوسپانسیون خوراکی ارائه می‌شود. ناپروکسن سدیم به صورت قرص آزاد کننده فوری خوراکی و قرص آزاد کننده خوراکی با اثر طولانی مدت عرضه می‌شود.
قرص ناپروکسن در فرم‌های بدون نسخه موجود است اما این مقاله فقط به اشکال تجویزی آن می‌پردازد.
قرص‌های خوراکی به عنوان داروهایی با نام تجاری Anaprox DS ، Naprelan و Naprosyn در دسترس هستند. همچنین آن‌ها به عنوان داروهای عمومی نیز در دسترس هستند. به طور معمول داروهای عمومی، قیمت کمتری نسبت به نسخه مارک تجاری آن دارند. در برخی موارد، ممکن است در همه‌ی انواع قرص‌ها یا اشکال آن، با عنوان نام تجاری دارو موجود نباشند.
قرص ناپروکسن برای چه دردیست؟
برای درمان درد و التهاب در شرایط و بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود.
قرص ناپروکسن برای درمان دردهای زیر تایید شده است:
- روماتیسم مفصلی
- آرتروز
- اسپوندیلیت آنکیلوزان “ankylosing spondylitis”
- آرتریت جوانی
- درد قاعدگی
- تاندونیت “tendonitis”
- بورسیت “bursitis”
- علائم نقرس
قرص خوراکی ناپروکسن چگونه عمل می‌کند؟
این نوع قرص‌های خوراکی متعلق به گروهی از داروها به نام داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) است. NSAIDها به کاهش درد، التهاب و تب کمک می‌کنند. هنوز کاملاً درک نشده است که این دارو چگونه میتواند درد را کاهش دهد. این احتمال وجود دارد که این قرص با کاهش سطح پروستاگلاندین “prostaglandin” به کاهش تورم کمک کند. این ماده شبیه هورمون است که به طور معمول باعث التهاب می‌شود.
عوارض جانبی
تجویز قرص‌های ناپروکسن خوراکی ممکن است باعث خواب آلودگی شود. تا زمانی که مطمئن نیستید، می‌توانید به طور عادی کار کنید یا خیر، نباید رانندگی کنید، از ماشین‌آلات استفاده کنید یا فعالیت‌های دیگری را که نیاز به هوشیاری دارند، انجام دهید. همچنین این دارو میتواند عوارض جانبی دیگری را ایجاد نماید.
عوارض جانبی شایع
شایع‌ترین عوارض جانبی که با قرص ناپروکسن خوراکی رخ می‌دهد عبارتند از:
- دل درد
- یبوست
- اسهال
- گاز
- سوزش سردل
- تهوع و استفراغ
- سرگیجه
عوارض جانبی خفیف ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته برطرف شود. در صورت شدیدتر شدن یا برطرف نشدن عوارض احتمالی، با پزشک یا دکتر داروخانه خود مشورت کنید.
عوارض جانبی جدی
در صورت بروز عوارض جانبی فوری با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما تهدیدکننده‌ی سلامت زندگی شماست یا اگر فکر می‌کنید که یک اورژانس پزشکی دارید، با 115 تماس بگیرید.
عوارض جانبی جدی و علائم آن‌ها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- ضعف در یک قسمت یا یک طرف بدن شما
- ایجاد مشکل در صحبت کردن
- تورم صورت یا گلو
- فشار خون بالا
- خونریزی، زخم معده و روده
خونریزی، زخم معده و روده با علائم زیر ایجاد می‌شوند:
- دل درد
- استفراغ خونین
- وجود خون در مدفوع شما
- مدفوع سیاه و چسبناک
- حملات آسم در افرادی که مبتلا به آسم هستند
- پایین بودن تعداد گلبول‌های قرمز خون که میتواند باعث خستگی، بی حالی و ضعف شود
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
- افزایش غیرعادی وزن یا تورم بازوها، دست‌ها و پاها
- بثورات پوستی یا تاول همراه با تب
هدف ما ارائه مناسب‌ترین و رایج‌ترین اطلاعات به شماست. با این حال، از آنجا که داروها روی هر شخصی به صورت متفاوت تأثیر می‌گذارد، ما نمی‌توانیم تضمین کنیم که این اطلاعات شامل تمام عوارض جانبی احتمالی باشد. این اطلاعات نمی‌تواند جایگزین توصیه‌های پزشکی شود. به خاطر داشته باشید که شما همیشه باید در مورد عوارض جانبی احتمالی با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی که سابقه پزشکی شما را می‌داند، صحبت کنید.
تداخلات دارویی
قرص‌های خوراکی می‌توانند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا گیاهانی که مصرف می‌کنید، تداخل داشته باشند. تداخل زمانی رخ می‌دهد که یک ماده، نحوه عملکرد دارو را تغییر می‌دهد. این شرایط میتواند خطرآفرین باشد یا از عملکرد صحیح دارو جلوگیری کند.
به منظور جلوگیری از تداخلات، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت بررسی و مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی که مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. به منظور اطلاع از چگونگی تداخل این دارو با داروهای دیگر، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
نمونه‌هایی از داروهایی که می‌توانند باعث تعامل با ناپروکسن شوند در زیر ذکر شده است:
داروهای ضد افسردگی
ترکیب مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) با ناپروکسن خطر خونریزی معده و روده را افزایش می‌دهد.
نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:
- سیتالوپرام “citalopram”
- فلوکستین “fluoxetine”
- فلووکسامین “fluvoxamine”
- پاروکستین “paroxetine”
- داروهای فشار خون
ناپروکسن ممکن است باعث شود که داروهای فشار خون شما نیز به خوبی کار نکند. اگر سن شما بیش از 65 سال است، ترکیب این دارو با داروهای فشار خون خاص ممکن است به کلیه‌های شما آسیب برساند.
نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:
- مهار کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
- مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین
- مسدود کننده‌های بتا مانند پروپرانولول
- دیورتیک‌ها “diuretics”
داروهای سوزش سر دل و داروهایی که از معده محافظت می‌کنند
مصرف هر یک از این داروها میتواند باعث کاهش اثر بخشی شود
- هیدروکسید آلومینیوم “aluminum hydroxide”
- اکسید منیزیم “magnesium oxide”
- سوکرالفات “sucralfate”
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
ترکیب ناپروکسن با سایر NSAIDها خطر خونریزی معده و روده را افزایش می‌دهد.
نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:
- آسپرین “aspirin”
- ایبوپروفن “ibuprofen”
- اتودولاک “etodolac”
- دیکلوفناک “diclofenac”
- فلوربی پروفن “flurbiprofen”
- کتوپروفن “ketoprofen”
- کتورولاک “ketorolac”
کلستیرامین “Cholestyramine”
مصرف همزمان، بدن شما ممکن است آهسته‌تر از حد معمول ناپروکسن را جذب کند. این بدان معناست که ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا کار کند یا تاثیر بگذارد.
لیتیوم “Lithium”
ممکن است لیتیوم بدن شما را به میزان خطرآفرینی افزایش دهد.
متوترکسات “Methotrexate”
مصرف متوترکسات با ناپروکسن میتواند منجر به سطوح مضر متوترکسات در بدن شما شود.
وارفارین “Warfarin”
مصرف وارفارین با ناپروکسن خطر خونریزی معده و روده را افزایش می‌دهد.
نحوه مصرف ناپروکسن چگونه است؟
همه دوزها و اشکال ممکن در اینجا گنجانده نشده باشد.
دوز، شکل و دفعات مصرف آن به موارد زیر بستگی دارد:
- سن شما
- شرایط تحت درمان
- شرایط شما چقدر وخیم است
- سایر شرایط پزشکی که دارید
- نحوه واکنش شما به اولین دوز
میزان مصرف، شکل و نقاط قوت دوز
عمومی: ناپروکسن
فرم: قرص خوراکی فوری
نقاط قوت: قرص ناپروکسن 250 میلی گرم، 375 میلی گرم، 500 میلی گرم
فرم: قرص خوراکی با تاثیر تاخیری
نقاط قوت: 375 میلی گرم، 500 میلی گرم
نوع: ناپروکسن سدیم
فرم: قرص خوراکی فوری
نقاط قوت: ناپروکسن 220 میلی گرم، 275 میلی گرم، 550 میلی گرم
فرم: قرص خوراکی با تاثیر و انتشار طولانی مدت
نقاط قوت: ناپروکسن 375 میلی گرم، 500 میلی گرم، 750 میلی گرم
نام تجاری: ناپروسین (ناپروکسن)
فرم: قرص خوراکی با تاثیر و انتشار فوری
نقاط قوت: ناپروکسن 500 میلی گرم
فرم: قرص خوراکی با تاخیر در انتشار
نقاط قوت: ناپروکسن 375 میلی گرم، 500 میلی گرم
نام تجاری: Naprelan (ناپروکسن سدیم)
فرم: قرص خوراکی با انتشار طولانی مدت
نقاط قوت: ناپروکسن 375 میلی گرم، 500 میلی گرم، 750 میلی گرم
مصرف برای آرتروز، آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت آنکیلوزان
دوز بزرگسالان (سن 18 سال به بالا)
اگر شما بیش از 65 سال سن دارید، بدن شما ممکن است این دارو را کندتر پردازش کند. این احتمال وجود دارد که پزشک، درمان شما را با دوز کم شروع کند تا مقدار زیادی از این دارو در بدن شما جمع نشود. مصرف بیش از حد دارو در بدن شما میتواند خطرناک باشد.
خطرات مصرف قرص ناپروکسن
هشدار فشار خون بالا
مصرف آن میتواند باعث فشار خون بالا شود یا فشار خون شما را بدتر کند. همچنین میتواند باعث شود که داروهای فشار خون شما به خوبی عمل نکند. هنگام مصرف قرص ناپروکسن ممکن است لازم باشد سطح فشار خون خود را با دقت کنترل کنید.
هشدار احتباس آب و تورم
برخی از فرمول‌های این دارو نمک اضافی در خود دارند. اگر مراقب میزان مصرف نمک خود هستید، با پزشک خود مشورت کنید.
هشدار آسم
قرص ناپروکسن میتواند باعث حمله آسم شود. اگر آسم دارید که میتواند توسط آسپرین یا سایر NSAIDها ایجاد شود، آن را استفاده نکنید.
هشدار واکنش آلرژیک
ناپروکسن میتواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تنفس
- تورم گلو یا زبان شما
- کهیرها
در صورت بروز واکنش آلرژیک، فوراً با پزشک خود یا مرکز کنترل یا درمانگاه نزدیک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما شدید است، با 115 تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.
اگر تا به حال به این دارو واکنش آلرژیک داشته‌اید، دیگر آن را مصرف نکنید. مصرف مجدد آن میتواند کشنده باشد (باعث مرگ شود).
هشدار تداخل الکل
ترکیب قرص ناپروکسن و الکل خطر ابتلا به زخم و خونریزی معده را افزایش می‌دهد.
هشدار واکنش شدید آلرژیک
این واکنش DRESS نامیده می‌شود که مخفف «واکنش دارو با ائوزینوفیلی “eosinophilia” و علائم سیستمیک”systemic”» است. این شرایط میتواند 2-6 هفته پس از شروع این دارو رخ دهد و این احتمال وجود دارد که کشنده باشد.
علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- بثورات پوستی
- تب
- متورم شدن غدد لنفاوی
- آسیب اندام‌ها از جمله نارسایی کبد
هشدار واکنش‌های جدی پوستی
این قرص ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک تهدید کننده زندگی شود. این موارد، سندرم استیونز جانسون “Stevens-Johnson syndrome” یا SJS و نکرولیز سمی اپیدرمی “toxic epidermal necrolysis” یا TEN نامیده می‌شوند. هر دو می‌توانند آسیب جدی به پوست یا اندام‌های داخلی شما وارد کرده و منجر به مرگ شوند.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر هنگام مصرف این دارو، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- بثورات پوستی
- کهیرها
- زخم در دهان شما
- تاول یا لایه برداری از پوست شما
مصرف ناپروکسن در زمان بارداری یا بعد از آن
اگر ناپروکسن در هفته 20 بارداری یا بعد از آن مصرف شود، میتواند به جنین آسیب برساند. در صورت بارداری یا قصد بارداری به پزشک خود اطلاع دهید.
هشدار مصرف قرص ناپروکسن برای گروه‌های خاص
برای افرادی که مشکلات معده دارند: اگر سابقه زخم یا خونریزی معده یا روده دارید، خطر خونریزی معده یا روده را افزایش می‌دهد.
برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی: در صورت استفاده طولانی مدت میتواند باعث آسیب کلیوی شود. اگر بیماری کلیوی جدی دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
برای زنان باردار: ناپروکسن یک دارو در دسته C برای بارداری است. یعنی:
- تحقیقات روی حیوانات در هنگام استفاده از دارو توسط مادر، اثرات نامطلوبی روی جنین را نشان داده است.
- مطالعات کافی بر روی انسان‌ها انجام نشده است تا از تأثیر دارو بر جنین اطمینان حاصل شود.
- در سه ماهه سوم بارداری از ناپروکسن خودداری کنید. این مصرف دارویی میتواند به بارداری شما آسیب برساند. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، برای مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
برای زنان شیرده: ناپروکسن از طریق شیر مادر منتقل می‌شود و میتواند عوارض جانبی خاص را در کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، ایجاد کند. هنگام مصرف این دارو تغذیه با شیر مادر توصیه نمی‌شود.
برای افراد مسن: در صورت مصرف برای افراد با سن بیشتر از 65 سال، احتیاط لازم است. بدن شما ممکن است این دارو را کندتر پردازش کند. این احتمال وجود دارد که پزشک، داروی شما را با دوز کم شروع کند تا این دارو در بدن شما زیاد نشود. مصرف بیش از حد دارو در بدن میتواند مضر باشد.
برای کودکان: ایمنی و اثر ناپروکسن در کودکان زیر 2 سال ثابت نشده است.
منابع:
