کپسول و قرص راکوتان

در این صفحه درباره قرص راکوتان، نحوه مصرف دارو، عوارض جانبی و هشدارهای احتمالی آن، مطالب مفیدی خواهید خواند. لازم به ذکر است که راکوتان “Roaccutane” با نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود که یکی از آن نام‌ها، ایزوترتینوئین است. در این مقاله خواهیم خواند:

• درباره کپسول ایزوترتینوئین “isotretinoin”
• حقایق کلیدی درباره راکوتان
• چه کسانی می توانند از راکوتان استفاده نمایند و در مقابل چه کسانی نباید از این دارو مصرف کنند
• اثرات جانبی ایزوترتینوئین
• چگونه با عوارض جانبی راکوتان کنار بیاییم
• چگونه و چه زمانی آن را مصرف کنیم
• توصیه مصرف دارو برای خانم‌ها
• احتیاط و تداخلات دارویی با سایر داروها

 

راکوتان چیست؟

کپسول ایزوترتینوئین یک درمان بسیار موثر برای آکنه (جوش و لکه‌) شدید است.

این دارو می‌تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد، بنابراین باید توسط پزشک متخصص تجویز و تحت نظر او مصرف شود.

کپسول های ایزوترتینوئین با نام های تجاری Roaccutane و Rizuderm نیز شناخته می‌شوند.

حقایق کلیدی درباره راکوتان

کپسول‌های راکوتان یا ایزوترتینوئین بعد از یک هفته تا 10 روز شروع به اثرگذاری می‌کنند. آن‌ها بسیار خوب عمل می‌کنند؛ از هر 5 نفری که از آن‌ استفاده می‌کنند، 4 نفر بعد از 4 ماه پوست شفافی خواهند داشت.

قبل از شروع به مصرف راکوتان و انجام آزمایش خون دوره‌ای در طول درمان، آزمایش خون اولیه لازم است.

در طول درمان ممکن است پوست شما بسیار خشک و به نور خورشید حساس شود. استفاده از نرم‌کننده لب و مرطوب‌کننده‌ها در این شرایط کمک‌کننده خواهد بود.

بسیار مهم است که در حین استفاده از کپسول راکوتان و حداقل یک ماه پس از قطع آن، باردار نشوید. این موضوع به این دلیل مهم است که راکوتان می‌تواند به جنین آسیب برساند. در این مورد به خانم‌های مستعد بارداری، کارت یادآوری داده می‌شود.

اگر در حین مصرف راکوتان افسرده شدید یا به آسیب رساندن به خود فکر می‌کنید، مصرف دارو را قطع کرده و فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

با توجه به دوز دارو، قیمت راکوتان متغیر است اما راکوتان 20 ارزان‌تر است و می‌توانید با تجویز پزشک از این دارو استفاده کنید.

چه کسانی می توانند از راکوتان استفاده کنند و در مقابل چه کسانی نباید از این دارو مصرف نمایند؟

• کپسول راکوتان برای بهبود و درمان نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به آکنه شدید است. به کودکان زیر 12 سال یا قبل از بلوغ، کپسول راکوتان ندهید.
• کپسول راکوتان برای برخی افراد مناسب نیست.

 

در موارد زیر از مصرف کپسول ایزوترتینوئین یا راکوتان خودداری کنید:

• در گذشته به راکوتان، سویا (کپسول‌ها حاوی سویا) یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته‌اید.
• یک اختلال گوارشی ارثی به نام عدم تحمل فروکتوز دارید (کپسول‌ها حاوی سوربیتول “sorbitol” هستند)

به منظور اطمینان از بی‌خطر بودن کپسول‎های راکوتان در موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:

• یک بیماری روانی مانند افسردگی داشته‌اید
• باردار هستید، فکر می‌کنید احتمال بارداری شما وجود دارد یا در حال شیردهی به نوزاد خود هستید
• تا به حال تجربه واکنش آلرژیک شدید به ایزوترتینوئین یا هر داروی دیگری داشته‌اید
• بیماری کبدی یا کلیوی دارید
• سطح بالای کلسترول یا سایر چربی‌ها در خون شما وجود دارد
• دارای سطوح بالایی از ویتامین A هستید
• مبتلا به بیماری کرون “Crohn” یا کولیت اولسراتیو “ulcerative colitis” هستید

اگر دیابت دارید، قبل از شروع درمان با کپسول ایزوترتینوئین با پزشک خود صحبت کنید. این احتمال وجود دارد که هنگام مصرف کپسول‌های راکوتان به نظارت بیشتری نیاز داشته باشید زیرا این دارو می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون شما شود.

عوارض جانبی راکوتان چیست؟

مانند همه داروها، کپسول‌های راکوتان نیز می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند، اگرچه همه افراد دچار آن نمی‌شوند. به طور معمول عوارض جانبی با توقف درمان از بین خواهند رفت.

خشکی پوست و لب‌ها از عوارض جانبی بسیار شایع مصرف این دارو هستند. برای ایمنی بیشتر، در حین مصرف این دارو و حداقل تا 6 ماه پس از قطع آن، هیچ گونه اپیلاسیون، لایه‌برداری پوست “dermabrasion” یا لیزر پوستی انجام ندهید، زیرا این اقدامات ممکن است باعث ایجاد اسکار یا تحریک پوست شما شود.

عوارض جانبی رایج قرص راکوتان

عوارض جانبی رایج کپسول‌های ایزوترتینوئین در بیش از 1 نفر از هر 10 فرد مصرف‌کننده این دارو رخ می‌دهد. اگر این عوارض شما را آزار می‌دهند یا از بین نمی‌روند، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

در صورت مشاهده عوارض زیر در هنگام مصرف راکوتان، با پزشک خود در این‌باره مشورت کنید:

• پوست شما نسبت به نور خورشید حساس‌تر شده
• خشکی چشم
• خشکی گلو
• خشکی بینی و خونریزی بینی
• سردرد، درد بدن و درد عمومی

 

عوارض جانبی جدی راکوتان

به طور معمول عوارض جانبی جدی این دارو، نادر است و در کمتر از 1 نفر در 1000 فرد مصرف‌کننده این دارو رخ می‌دهد. شما باید در زمان مصرف راکوتان به این عوارض آگاه باشید و در صورت مشاهده هر یک از این موارد، سریعا به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

و در صورت مشاهده موارد زیر، مصرف کپسول‌های ایزوترتینوئین را متوقف کنید و فوراً با پزشک تماس بگیرید:

• اضطراب، پرخاشگری و خشونت، تغییر در خلق‌وخو یا افکار خودکشی. این موارد می‌توانند نشانه‌های افسردگی یا سایر مشکلات سلامت روان باشند.
• درد شدید در معده با یا بدون اسهال، احساس تهوع یا استفراغ. این موارد می‌توانند نشانه یک مشکل جدی به نام پانکراتیت باشند.
• اسهال خونی. این مورد ممکن است نشانه خونریزی گوارشی باشد.
• یک نوع از بثورات پوستی جدی که پوست، پوسته پوسته می‌شود یا تاول می‌زند. بثورات پوستی ممکن است همراه با عفونت چشم، زخم، تب و سردرد باشد.
• مشکل در حرکت دادن بازوها یا پاها و مشاهده نواحی دردناک، متورم یا کبود در بدن یا ادرار به رنگ تیره. این موارد می‌تواند نشانه ضعف عضلانی باشد.
• زردی پوست یا زردی سفیدی چشم‌های شما، مشکل در ادرار کردن یا احساس خستگی شدید. این موارد، نشانه‌ای از مشکلات کبدی یا کلیوی هستند.
• سردرد بدی که از بین نمی‌رود و باعث می‌شود شما احساس بیماری یا درد شدید کنید.
• تغییرات ناگهانی در بینایی از جمله کاهش قدرت بینایی در شب.

این موارد و مشکلات بسیار نادر هستند اما کپسول‌های ایزوترتینوئین گاها می‌توانند باعث افسردگی یا بدتر شدن شرایط شما شوند و حتی در افراد، افکار خودکشی ایجاد کنند.

اگر هنگام مصرف کپسول ایزوترتینوئین افسرده شدید یا به پایان دادن زندگی خود فکر می‌کنید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک جدی در زمان مصرف راکوتان

در موارد نادر، این امکان وجود دارد که یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به کپسول‌های ایزوترتینوئین ایجاد شود.

در چنین شرایطی، اقدام فوری لازم است:

• شما دچار بثورات پوستی می‌شوید که شامل خارش، قرمزی، تورم، تاول یا لایه لایه شدن پوست است.
• سینه شما خس خس می‌کند
• در قفسه سینه یا گلو دچار گرفتگی شده‌اید
• در تنفس یا صحبت کردن مشکل دارید
• دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلوی شما شروع به تورم می‌کند

شما ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی داشته باشید و در چنین شرایطی نیاز به درمان فوری در بیمارستان وجود دارد.

این موارد، شامل تمامی عوارض جانبی ایزوترتینوئین نیستند. به منظور دریافت فهرست کامل عوارض راکوتان به بروشور داخل بسته داروهای خود مراجعه کنید.

 

نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی راکوتان

• پوست یا لب‌های خشک. از مرطوب کننده و بالم لب استفاده کنید (بهترین نوع مرطوب کننده، مرطوب کننده صورت بدون چربی برای پوست‌های حساس است). سعی کنید دوش گرفتن شما کمتر از ۲ دقیقه به طول بیانجامد و به جای آب گرم، از آب ولرم استفاده کنید.
• پوست حساس شده به نور خورشید- از آفتاب شدید دوری کنید و حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب بدون روغن و با اس‌پی‌اف بالا (SPF 15 یا بالاتر) استفاده کنید. در زمان مصرف راکوتان از سولاریوم یا حمام آفتاب استفاده نکنید.
• خشکی چشم. از داروساز یا بینایی‌شناس خود بخواهید، برای شما قطره چشم توصیه کند. اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید و این لنزها برای شما ناراحتی ایجاد می‌کنند، این احتمال وجود دارد که مجبور شوید در حین مصرف این دارو به جای آن از عینک استفاده کنید.
• خشکی دهان یا گلو. سعی کنید آدامس یا شیرینی‌های بدون قند بجوید.
• خشکی بینی و خونریزی بینی. سعی کنید یک لایه نازک وازلین را به لبه‌های داخلی بینی خود بمالید.
• سردرد و درد مفاصل، عضله و کمر. از داروساز خود بخواهید برای تسکین درد شما یک مسکن توصیه کند. ورزش سبک نباید مشکلی ایجاد کند اما سعی کنید از ورزش سنگین اجتناب کنید زیرا ممکن است درد مفاصل یا عضلانی را بدتر کند.

 

نحوه و زمان مصرف راکوتان

این موضوع بسیار مهم است که کپسول‌ها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.

به عنوان یک قانون کلی بدانید که دوز اولیه، 0.5 میلی گرم در روز و به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (0.5 میلی گرم بر کیلوگرم در روز) است. بنابراین اگر 60 کیلوگرم وزن دارید، دوز شما معمولاً از 30 میلی گرم در روز شروع می‌شود.

به طور معمول یک یا دو بار در روز از کپسول ایزوترتینوئین استفاده کنید. هر کپسول حاوی دوز 10 یا 20 میلی گرم راکوتان است.

دوز کپسول ایزوترتینوئین از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به وزن شما بستگی دارد.

کپسول‌ها را به طور کامل و با یک لیوان آب ببلعید. بهتر است آن‌ها را بلافاصله بعد از غذا یا میان وعده مصرف کنید تا مطمئن شوید که درست عمل می‌کنند.

 

اگر مصرف ایزوترتینوئین را فراموش کنم، چه؟

اگر کپسول را یک بار در روز مصرف می‌کنید و متوجه شدید که یک نوبت در آن روز را فراموش کرده‌اید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر روز بعد به یاد آوردید، نوبت فراموش شده را رها کنید و کپسول بعدی را در زمان معمول مصرف کنید.

اگر کپسول‌ها را دو بار در روز مصرف می‌کنید و مصرف یک نوبت را فراموش کرده‌اید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید مگر این‌که مصرف دوز بعدی در فاصله زمانی 2 ساعت یا کمتر در نظر گرفته شده است. در این صورت، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و کپسول بعدی را در زمان معمول مصرف کنید.

هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز به منظور جبران نوبت فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.

اگه از راکوتان زیادتر از میزان تجویز شده، مصرف کنم چه؟

توصیه اضطراری: در صورت مصرف بیش از حد راکوتان، حتی اگر هیچ علامتی ندارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

با اورژانس تماس بگیرید و اطلاعات کامل خود را بیان کنید و در زمان مراجعه به بیمارستان، جعبه داروی خود را به همراه ببرید.

دوز مصرفی راکوتان من بالا می‌رود یا کاهش می‌یابد؟

پس از چند هفته، پزشک ممکن است دوز کپسول شما را تغییر دهد. اگر آکنه شما بهتر نشده باشد، این امکان وجود دارد که به دوز بالاتری نیاز داشته باشید. در صورت داشتن عوارض جانبی که شما را آزار می‌دهند، این احتمال وجود دارد که پزشک دوز مصرفی شما را کاهش دهد.

توصیه به زنان در زمان مصرف ایزوترتینوئین

این دارو با احتمال بالایی به نوزاد آسیب می‌رساند. همچنین خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد.

اگر در طول درمان با کپسول ایزوترتینوئین باردار شدید، مصرف کپسول‌ها را قطع کرده و در اسرع وقت به پزشک خود اطلاع دهید.

بسیار مهم است که در حین مصرف کپسول ایزوترتینوئین، باردار نشوید. پزشک از شما می‌خواهد که قوانین سختگیرانه‌ای را به منظور جلوگیری از بارداری در طول درمان و تا یک ماه پس از مصرف آن رعایت کنید.

حداقل از 1 و در حالت ایده‌آل 2 روش قابل اعتماد پیشگیری از بارداری به مدت 1 ماه، قبل از شروع مصرف کپسول ایزوترتینوئین و به مدت 1 ماه پس از قطع درمان استفاده کنید.

آزمایش بارداری را قبل، در طول و 5 هفته پس از پایان درمان انجام دهید. این احتمال وجود دارد که برخی از پزشکان از شما بخواهند که آزمایش بارداری ماهانه انجام دهید.

 

پزشک یک کارت یادآوری برای درمان با ایزوترتینوئین به شما می‌دهد. قبل از شروع مصرف کپسول، این کارت و بروشور اطلاعاتی همراه دارو را بخوانید.

تا زمانی که از کپسول‌های راکوتان استفاده می‌کنید، از شیر دادن به نوزاد خودداری کنید. این دارو می‌تواند وارد شیر مادر شود و به کودک شما آسیب برساند.

اگر فکر می‌کنید باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، از مصرف کپسول ایزوترتینوئین خودداری کنید.

مردان و قرص ایزوترتینوئین

مردان می‌توانند با خیال راحت از کپسول‌های ایزوترتینوئین استفاده کنند حتی اگر آن‌ها و همسرشان برای بچه‌دار شدن تلاش می‌کنند یا همسرشان باردار است.

به نظر نمی‌رسد کپسول ایزوترتینوئین به اسپرم آسیب برساند. فقط مقادیر کمی راکوتان وارد مایع منی می‌شود که برای آسیب رساندن به جنین بسیار اندک است.

احتیاط و تداخلات دارویی قرص راکوتان با با سایر داروها

برخی از داروها و کپسول‌های راکوتان می‌توانند با یکدیگر تداخل داشته باشند و احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند.

قبل از شروع درمان با کپسول ایزوترتینوئین، در صورت مصرف این داروها به پزشک خود اطلاع دهید:

• مکمل‌های حاوی ویتامین A
• آنتی بیوتیک‌های تتراسایکلین مانند داکسی سایکلین، اکسی تتراسایکلین، مینوسیکلین و لیمیسیکلین
• سایر داروهای آکنه (استفاده از هر دو با هم ممکن است تحریک پوست را بدتر کند)

 

تداخلات دارویی کپسول‌های ایزوترتینوئین با داروهای گیاهی یا مکمل‌ها

اطلاعات بسیار کمی در مورد مصرف داروهای گیاهی و مکمل‌ها در هنگام استفاده از کپسول‌های ایزوترتینوئین وجود دارد.

اگر داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامین‌ها یا مکمل‌ها مصرف می‌کنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

 

منبع:

https://www.nhs.uk