کاردیومیوپاتی یا بیماری التهابی عضله قلب چیست؟ علائم و درمان آن

کاردیومیوپاتی (Cardiomyopathy) یک بیماری پیشرونده میوکارد یا عضله قلبی است. در بیشتر موارد، عضله قلب ضعیف می‌شود و قادر نیست خون را به همان اندازه که باید به بقیه بدن برساند. انواع مختلفی از کاردیومیوپاتی وجود دارد که توسط عوامل مختلفی از بیماری عروق کرونر قلب گرفته تا داروهای خاص ایجاد می‌شود. این‌ها همه می‌توانند منجر به بی‌نظمی ضربان قلب، نارسایی قلبی، مشکل دریچه قلب یا سایر عوارض شوند. برای شناخت بیشتر این عارضه با رسا همراه باشید.

 

کاردیومیوپاتی یا بیماری التهابی عضله قلب چیست؟

کاردیومیوپاتی (بیماری التهابی عضله قلب) به بیماری‌های عضله قلب گفته می‌شود. این بیماری دلایل، علائم و نشانه‌های مختلفی دارد و قابل درمان است.

در کاردیومیوپاتی، عضله قلب بزرگ، ضخیم یا سفت می‌شود. در مواردی نادر، بافت عضلانی قلب با بافت اسکار جایگزین می‌شود. با بدتر شدن این بیماری، قلب ضعیف می‌گردد و کمتر قادر به پمپاژ خون از طریق بدن و حفظ ریتم الکتریکی طبیعی است. این می‌تواند منجر به نارسایی قلبی یا ضربان‌های قلب نامنظم به نام آریتمی شود. به نوبه خود، نارسایی قلبی می‌تواند باعث جمع شدن مایعات در ریه‌ها، مچ پا، پاها یا شکم شود.

ضعیف شدن قلب همچنین می‌تواند عوارض دیگری مانند مشکلات دریچه قلب نیز ایجاد کند.

 

انواع کاردیومیوپاتی

انواع بیماری التهابی عضله قلب عبارتند از:

کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک

کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک بسیار شایع است و می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد. این نوع از بیماری به طور مساوی مردان و زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از هر 500 نفر حدود 1 نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک زمانی اتفاق می‌افتد که عضله قلب بزرگ و ضخیم شود و دلیل خاصی نداشته باشد. معمولاً بطن‌ها، اتاق‌های تحتانی قلب و سپتوم (دیواره‌ای که سمت چپ و راست قلب را جدا می‌کند) ضخیم می‌شوند. نواحی ضخیم شده باعث باریک شدن یا انسداد در بطن‌ها می‌شوند و خون رسانی را برای قلب دشوار می‌کنند. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک همچنین می‌تواند باعث سفتی بطن‌ها، تغییر دریچه میترال و تغییرات سلولی در بافت قلب شود.

کاردیومیوپاتی گشاد شده

کاردیومیوپاتی متسع با بزرگ شدن و ضعیف شدن بطن‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً از بطن چپ شروع می‌شود و با گذشت زمان می‌تواند بر بطن راست نیز تأثیر بگذارد. محفظه‌های ضعیف قلب به طور مؤثر پمپ نمی‌کنند و باعث می‌شوند عضله قلب بیشتر کار کند. با گذشت زمان، قلب توانایی پمپاژ خون به طور موثر را از دست می‌دهد. کاردیومیوپاتی متسع منجر به نارسایی قلبی، بیماری دریچه قلب، ضربان قلب نامنظم و لخته شدن خون در قلب می‌شود.

کاردیومیوپاتی محدود کننده

کاردیومیوپاتی محدودکننده زمانی ایجاد می‌شود که بطن‌ها سفت و سخت شوند، اما دیواره‌های قلب ضخیم نشوند. در نتیجه، بطن‌ها شل نمی‌شوند و با حجم خون طبیعی پر نمی‌گردند. با پیشرفت بیماری، بطن‌ها نیز پمپاژ نمی‌کنند و عضله قلب ضعیف می‌شود. با گذشت زمان، کاردیومیوپاتی محدودکننده می‌تواند منجر به نارسایی قلبی و مشکلات دریچه‌های قلب شود.

دیسپلازی اریتموژنیک بطن راست

دیسپلازی اریتموژنیک بطن راست، نوعی کاردیومیوپاتی نادر است و هنگامی اتفاق می‌افتد که بافت عضلانی در بطن راست با بافت چربی یا فیبر جایگزین شود. این می‌تواند منجر به اختلال در سیگنال‌های الکتریکی قلب شود و باعث آریتمی شود. دیسپلازی آریتموژنیک بطن راست معمولاً نوجوانان یا جوانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند باعث ایست ناگهانی قلب در ورزشکاران جوان شود.

کاردیومیوپاتی طبقه بندی نشده

انواع دیگر کاردیومیوپاتی در این گروه دسته بندی می‌شوند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• عدم تراکم بطن چپ هنگامی اتفاق می‌افتد که بطن چپ دارای ترابکولاسیون، پیش بینی‌های عضلانی داخل بطن باشد.
• کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو یا نشانگان قلب شکسته زمانی اتفاق می‌افتد که استرس شدید منجر به نارسایی عضله قلب شود. اگرچه نادر است، اما این وضعیت در زنان یائسه بیشتر دیده می‌شود.

 

علت کاردیومیوپاتی

کاردیومیوپاتی می‌تواند اکتسابی یا ارثی باشد. اکتسابی به این معنی است که فرد با این بیماری متولد نشده است، اما به دلیل بیماری یا عامل دیگری به آن مبتلا می‌شود. وراثت یعنی والدین ژن این بیماری را به فرد منتقل کرده‌اند. محققان همچنان به دنبال پیوندهای ژنتیکی به کاردیومیوپاتی و کشف چگونگی ایجاد یا کمک به این پیوندها در انواع مختلف بیماری هستند. بسیاری از اوقات، علت کاردیومیوپاتی مشخص نیست. این اغلب در مواردی است که بیماری در کودکان رخ می‌دهد.

علت کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک

کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معمولاً ارثی است. این در اثر جهش یا تغییر در برخی از ژن‌های پروتئین‌های عضله قلب ایجاد می‌شود. این نوع بیماری همچنین می‌تواند به مرور زمان به دلیل فشار خون بالا، پیری یا بیماری‌های دیگری مانند، دیابت یا بیماری تیروئید ایجاد شود. گاهی اوقات علت بیماری مشخص نیست.

علت کاردیومیوپاتی گشاد شده

علت کاردیومیوپاتی اغلب شناخته نشده است! تقریباً یک سوم افرادی که به کاردیومیوپاتی گشاد شده مبتلا هستند، آن را از والدین خود به ارث می‌برند.

برخی بیماری‌ها، شرایط و مواد نیز می‌توانند باعث این بیماری شوند:

• الکل به خصوص اگر رژیم غذایی خوبی هم نداشته باشید.
• سموم خاصی مانند سموم و فلزات سنگین
• عوارض در ماه‌های آخر بارداری
• بیماری ایسکمیک قلب، حمله قلبی، فشار خون بالا، دیابت، بیماری تیروئی، هپاتیت ویروسی HIV
• داروهای غیرقانونی مانند کوکائین و آمفتامین و برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان
• عفونت‌ها به ویژه عفونت‌های ویروسی که عضله قلب را ملتهب می‌کنند.

علت کاردیومیوپاتی محدود کننده

برخی بیماری‌ها، شرایط و عوامل می‌توانند باعث ایجاد کاردیومیوپاتی محدود کننده شوند از جمله موارد زیر:

• آمیلوئیدوز: بیماری که طی آن پروتئین‌های غیرطبیعی در اندام‌های بدن از جمله قلب جمع می‌شوند.
• اختلالات بافت همبند
• هموکروماتوز: بیماری که در آن آهن بیش از حد در بدن جمع می‌شود. آهن اضافی برای بدن سمی است و می‌تواند به اندام‌ها از جمله قلب آسیب برساند.
• سارکوئیدوز: بیماری که باعث التهاب می‌شود و می‌تواند اندام‌های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد. محققان معتقدند که پاسخ ایمنی غیر طبیعی ممکن است باعث سارکوئیدوز شود. این پاسخ غیر طبیعی باعث تشکیل توده‌های ریز سلول در اندام‌های بدن، از جمله قلب می‌شود.
• برخی از درمان‌های سرطان مانند، پرتودرمانی و شیمی درمانی

علت دیسپلازی آریتموژنیک بطن راست

محققان تصور می‌کنند که دیسپلازی آریتموژنیک بطن راست یک بیماری ارثی است.

 

عوامل خطر کاردیومیوپاتی

افراد در هر سن و نژاد می‌توانند به کاردیومیوپاتی مبتلا شوند. با این حال، انواع خاصی از بیماری در گروه‌های خاصی شیوع بیشتری دارد. کاردیومیوپاتی گشاد شده در آفریقایی و آمریکایی‌ها بیشتر از سفیدپوستان است. این نوع بیماری نیز در مردان بیشتر از زنان است. نوجوانان و جوانان بیشتر از افراد مسن دچار دیسپلازی آریتموژنیک بطن راست می‌شوند، اگرچه در هر دو گروه نادر است.

عوامل عمده خطر بیماری التهابی عضله قلب

برخی بیماری‌ها، شرایط یا عوامل خاص می‌توانند خطر ابتلا به کاردیومیوپاتی را افزایش دهند. عوامل عمده خطر شامل موارد زیر هستند:

• سابقه خانوادگی کاردیومیوپاتی، نارسایی قلبی یا ایست ناگهانی قلب (SCA)
• یک بیماری یا شرایطی که می‌تواند منجر به کاردیومیوپاتی شود مانند بیماری ایسکمیک قلب، حمله قلبی یا عفونت ویروسی که عضله قلب را ملتهب می‌کند.
• دیابت یا سایر بیماری‌های متابولیکی یا چاقی شدید
• بیماری‌هایی که می‌توانند به قلب آسیب برسانند، مانند هموکروماتوز، سارکوئیدوز یا آمیلوئیدوز
• اعتیاد به الکل در دراز مدت
• فشار خون در بلند مدت

برخی از افرادی که به کاردیومیوپاتی مبتلا هستند هرگز علائم و نشانه‌هایی ندارند. بنابراین، شناسایی افرادی که ممکن است در معرض خطر بیشتر این بیماری باشند مهم است. این می‌تواند به جلوگیری از مشکلات آینده مانند، آریتمی‌های جدی (ضربان قلب نامنظم) یا SCA کمک کند.

 

علائم و نشانه‌های کاردیومیوپاتی

برخی از افرادی که به کاردیومیوپاتی مبتلا هستند هرگز علائم و نشانه‌هایی ندارند. برخی دیگر در مراحل اولیه بیماری، علائم و نشانه‌هایی از خود بروز نمی‌دهند. با بدتر شدن کاردیومیوپاتی و ضعیف شدن قلب، علائم و نشانه‌های نارسایی قلبی معمولاً بروز می‌کند. این علائم و نشانه‌ها شامل موارد زیر هستند:

• تنگی نفس یا مشکل تنفسی، به ویژه با اعمال جسمی
• خستگی
• تورم در مچ پا، پاها، شکم و رگ‌های گردن
• علائم و نشانه‌های دیگر ممکن است شامل سرگیجه باشد.
• غش کردن در هنگام فعالیت بدنی.
• آریتمی (ضربان قلب نامنظم).
• درد قفسه سینه، به ویژه پس از اعمال جسمی یا وعده‌های غذایی سنگین.
• سوفل یا صدای غیرعادی قلب (سوفل قلب صداهای اضافی یا غیرمعمولی است که در هنگام ضربان قلب شنیده می‌شود).

 

پیشگیری از کاردیومیوپاتی

افراد نمی‌توانند از انواع کاردیومیوپاتی ارثی جلوگیری کنند. با این حال، می‌توانید گام‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها یا شرایطی که منجر به کاردیومیوپاتی یا پیچیدگی آن می‌شود، بردارید. به عنوان مثال، می توان به بیماری ایسکمیک قلب، فشار خون بالا و حمله قلبی اشاره کرد.

پزشک ممکن است توصیه کند که در سبک زندگی خود تغییراتی مانند موارد زیر را ایجاد کنید:

• پرهیز از مصرف الکل و داروهای غیرقانونی
• خواب و استراحت کافی
• غذای سالم برای قلب
• فعالیت بدنی
• ترک سیگار
• مدیریت استرس

کاردیومیوپاتی ممکن است به دلیل یک بیماری یا بیماری زمینه‌ای ایجاد شده باشد. اگر آن شرایط را به اندازه کافی زود درمان کنید، ممکن است بتوانید از عوارض این بیماری جلوگیری کنید. به عنوان مثال، برای کنترل فشار خون بالا، کلسترول خون بالا و دیابت مواد زیر را باید انجام دهید:

• توصیه‌های پزشک خود را در مورد تغییر سبک زندگی دنبال کنید.
• معاینات منظم را با پزشک خود انجام دهید.
• تمام داروهای خود را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.

 

تشخیص بیماری کاردیومیوپاتی

پزشک با توجه به سوابق پزشکی و خانوادگی، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایشات و روش‌ها، کاردیومیوپاتی را تشخیص می‌دهد.

متخصصان

غالباً یک متخصص قلب و عروق، کاردیومیوپاتی را تشخیص و درمان می‌کند. یک متخصص قلب در تشخیص و درمان بیماری‌های قلبی تخصص دارد.

تاریخ پزشکی و خانوادگی

پزشک می‌خواهد در مورد سابقه پزشکی اطلاعاتی کسب کند. او می‌خواهد بداند چه علائم و نشانه‌هایی دارید و چه مدت است که آن‌ها را نشان می‌دهید. او همچنین می‌خواهد بداند که آیا کسی در خانواده تان به کاردیومیوپاتی، نارسایی قلبی یا ایست ناگهانی قلبی دچار شده است.

معاینه بدنی

پزشک برای شنیدن صداهایی که ممکن است کاردیومیوپاتی باشد، معایناتی را انجام می‌دهد. این صداها حتی ممکن است نوع خاصی از بیماری را نشان دهند. به عنوان مثال، بلندی صدا، زمان و محل سوفل قلب ممکن است نشان دهنده کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک انسدادی باشد (نارسایی قلب اغلب در مراحل بعدی کاردیومیوپاتی ایجاد می‌شود).

علائم جسمی همچنین در تشخیص کاردیومیوپاتی به پزشک کمک می‌کنند. تورم مچ پا، پاها، شکم یا رگ‌های گردن، تجمع مایعات را نشان می‌دهند که نشانه نارسایی قلبی است. پزشک ممکن است علائم و نشانه‌های کاردیومیوپاتی را در طی یک معاینه معمول مشاهده کند. به عنوان مثال، او ممکن است سوفل قلب را بشنود یا ممکن است نتایج آزمایش غیر طبیعی تان را مشاهده کند.

 

تست‌های تشخیصی بیماری التهابی عضله قلب

پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را برای تشخیص کاردیومیوپاتی توصیه کند:

آزمایش خون

در طی آزمایش خون، مقدار کمی خون از بدن گرفته می‌شود، که اغلب با استفاده از یک سوزن از رگ بازوی کشیده می‌شود. این روش معمولاً سریع و آسان است، اگرچه ممکن است باعث ناراحتی کوتاه مدت شود. آزمایش خون به فرد اطلاعاتی در مورد قلب ارائه می‌دهد و به او کمک می‌کند تا سایر شرایط را رد کند.

اکوکاردیوگرافی

اکوکاردیوگرافی (اکو) آزمایشی است که با استفاده از امواج صوتی تصویری متحرک از قلب را ایجاد می‌کند. تصویر نشان می‌دهد که قلب چقدر خوب کار می‌کند و اندازه و شکل آن را نیز نشان می‌دهد. اکو انواع مختلفی دارد، از جمله اکو استرس. این تست به عنوان بخشی از یک تست استرس انجام می‌شود. اکو استرس می‌تواند نشان دهد که آیا جریان خون در قلب کاهش یافته است یا نشانه‌ای از بیماری کرونر قلب است یا خیر.

سنجش استرس

هنگامی که قلب به سختی کار می‌کند و تند می‌زند، تشخیص برخی از مشکلات قلبی آسان تر است. در طول تست استرس، ورزش می‌کنید (اگر توانایی ورزش ندارید به شما دارو داده می‌شود) تا قلب کار کند و در حین انجام آزمایشات قلب سریعا به تپش درآید. این آزمایشات ممکن است شامل اسکن قلب هسته‌ای، اکو و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) قلب باشد.

 

درمان بیماری کاردیومیوپاتی

افرادی که به کاردیومیوپاتی مبتلا هستند اما علائم و نشانه‌ای ندارند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. گاهی اوقات، کاردیومیوپاتی متسع که به طور ناگهانی ایجاد می‌شود، می‌تواند به خودی خود برطرف شود. برای سایر افرادی که به کاردیومیوپاتی مبتلا هستند، درمان نیاز است. درمان به نوع آن، شدت علائم و عوارض و سن و سلامت کلی بستگی دارد. درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• تغییر سبک زندگی سالم برای قلب
• داروها
• روش غیر جراحی
• جراحی و دستگاه‌های کاشته شده

اهداف اصلی درمان کاردیومیوپاتی عبارتند از:

• علائم و نشانه‌ها را کنترل کنید تا بتوانید تا حد ممکن به صورت عادی زندگی کنید.
• مدیریت هر شرایطی که بیماری را ایجاد یا به آن کمک کند.
• کاهش عوارض و خطر ایست قلبی ناگهانی
• جلوگیری از بدتر شدن بیماری
• تغییرات سبک زندگی سالم برای قلب

پزشک ممکن است تغییر سبک زندگی را برای مدیریت بیماری ایجاد کننده کاردیومیوپاتی پیشنهاد کند از جمله موارد زیر:

• غذای سالم برای قلب
• با هدف داشتن وزن سالم
• مدیریت استرس
• فعالیت بدنی
• ترک سیگار
• داروها

از بسیاری از داروها برای درمان این بیماری استفاده می‌شود. پزشک ممکن است داروهایی را برای فرد تجویز کند که به شرح زیر هستند:

• الکترولیت‌ها را در بدن متعادل کنید. الکترولیت‌ها مواد معدنی هستند که به حفظ سطح مایعات و تعادل اسید و باز در بدن کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین به عملکرد صحیح عضلات و عصب کمک می‌کنند. سطح غیر طبیعی الکترولیت ممکن است نشانه کمبود آب بدن (کمبود مایعات در بدن)، نارسایی قلبی، فشار خون بالا یا سایر اختلالات باشد. مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین نمونه‌ای از دارویی‌هایی هستند که برای متعادل سازی الکترولیت‌ها استفاده می‌شوند.
• ضربان قلب خود را با یک ریتم طبیعی حفظ کنید. این داروها که ضد آریتمی نامیده می‌شوند به جلوگیری از آریتمی کمک می‌کنند.
• فشار خون خود را پایین بیاورید. مهار کننده‌های ACE، مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین، مسدود کننده‌های بتا و مسدود کننده‌های کانال کلسیم نمونه‌هایی از داروهایی هستند که فشار خون را کاهش می‌دهند.
• از تشکیل لخته خون جلوگیری کنید. داروهای ضد انعقاد خون یا رقیق کننده‌های خون نمونه‌ای از دارویی‌هایی هستند که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند. از رقیق کننده‌های خون اغلب برای جلوگیری از تشکیل لخته خون در افرادی که به کاردیومیوپاتی گشاد شده مبتلا هستند، استفاده می‌شوند.
• التهاب را کاهش دهید. کورتیکواستروئیدها نمونه‌ای از داروهایی هستند که برای کاهش التهاب استفاده می‌شوند.
• سدیم اضافی را از بدن خود خارج کنید. داروهای ادرار آور، یا قرص‌های آب، نمونه‌ای از داروهایی هستند که به حذف سدیم اضافی از بدن کمک می‌کنند و باعث کاهش میزان مایعات در خون می‌شوند.
• ضربان قلب خود را آهسته کنید. مسدود کننده‌های بتا، مسدود کننده کانال کلسیم و دیگوکسین نمونه‌هایی از داروهایی هستند که ضربان قلب را کاهش می‌دهند. مسدود کننده‌های بتا و مسدود کننده‌های کانال کلسیم نیز برای کاهش فشار خون استفاده می‌شوند.
• طبق تجویز پزشک همه داروها را به طور منظم مصرف کنید. مقدار داروی خود را تغییر ندهید و یا یک دوز مصرفی را حذف نکنید، مگر اینکه پزشک گفته باشد.

سپتال میکتومی

سپتال میکتومی یک عمل جراحی قلب باز است و برای درمان افرادی است که به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک و علائم شدید آن دچار هستند. این جراحی به طور کلی برای بیماران جوان و افرادی که داروهای آن‌ها خوب عمل نمی‌کند، استفاده می‌شود.

یک جراح بخشی از سپتوم ضخیم شده را که به بطن چپ برآمده بر می‌دارد. این باعث بهبود جریان خون از طریق قلب و خارج از بدن می‌شود. بافت برداشته شده دوباره رشد نمی‌کند. در صورت نیاز، جراح می‌تواند دریچه میترال را همزمان ترمیم یا تعویض کند. سپتال میکتومی اغلب موفقیت آمیز است و به فرد امکان بازگشت به زندگی عادی و بدون علائم را می‌دهد.

 

چشم انداز بیماران مبتلا به کاردیومیوپاتی

برخی از افرادی که به بیماری التهابی عضله قلب مبتلا هستند، هیچ علائم و نشانه‌ای نداشته و نیازی به درمان هم ندارند. برای افراد دیگر، بیماری به سرعت ایجاد می‌شود، علائم شدید است و عوارض جدی به همراه دارد. درمان‌های کاردیومیوپاتی شامل تغییر در سبک زندگی، داروها، جراحی، دستگاه‌های کاشته شده برای اصلاح آریتمی‌ها و یک روش غیر جراحی است. این روش‌های درمانی می‌توانند علائم را کنترل کنند، عوارض را کاهش دهند و از بدتر شدن بیماری نیز جلوگیری کنند.

 

منبع: www.nhlbi.nih.gov