آکنه یک بیماری پوستی بسیار شایع است که باعث ایجاد جوش بیشتر روی صورت، پیشانی، سینه، شانه‌ها و قسمت فوقانی کمر می‌شود. دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، نوسان سطح هورمون‌ها، استرس، رطوبت زیاد و استفاده از محصولات مراقبت شخصی روغنی یا چرب وجود دارند. جوش صورت معمولاً نوجوانان را درگیر می‌کند، اما می‌تواند در هر سنی بروز کند؛ با رسا همرا باشید.
فهرست مطالب
جوش صورت چیست؟
جوش صورت یک بیماری شایع پوستی است که در آن منافذ پوست توسط مو، سبوم (یک ماده روغنی)، باکتری‌ها و سلول‌های مرده پوست مسدود می‌شوند. این انسدادها باعث ایجاد جوش‌های سرسیاه، جوش‌های سر سفید، ندول‌ها و سایر انواع جوش‌ها می‌شوند. اگر جوش دارید، بدانید که تنها نیستید. این شایع ترین بیماری پوستی است که مردم به آن تجربه می‌کنند.
تخمین زده شده است که 80 درصد افراد از 11 تا 30 سال حداقل نوع خفیف جوش را تجربه می‌کنند و اکثر افراد در برخی از دوره‌های زندگی خود تحت تأثیر آن قرار دارند. اگرچه این مسئله عمدتا نوجوانان و جوانان مبتلا به تغییرات هورمونی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما بسیاری از افراد با جوش صورت از 20، 30 سالگی و بیشتر با آن مبارزه می‌کنند. حتی بعضی‌ها برای اولین بار در بزرگسالی دچار آکنه می‌شوند.
صورت، پیشانی، قفسه سینه، شانه‌ها و قسمت فوقانی کمر شایع‌ترین قسمت‌هایی از بدن است که ممکن است دچار جوش شوند. غدد روغنی در سراسر بدن وجود دارند، اما مکان‌هایی هستند که بیشترین تعداد را دارند. بهترین راه برای درمان جوش صورت بستگی به شدت آن دارد. جوش می‌تواند خفیف (چند جوش گاه به گاه) متوسط (پاپول‌های التهابی) یا شدید (گره و کیست) باشد.
انواع مختلف جوش صورت
جوش صورت می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد که عبارتند از:
- جوش‌های سرسیاه: برجستگی‌های باز روی پوست که پر از چربی اضافی و پوست مرده هستند. به نظر می‌رسد که این گودال‌ها رسوب کرده اند، اما لکه‌های تیره در واقع به خاطر انعکاس نور نامنظم در فولیکول مسدود شده ایجاد می‌شود.
- جوش‌های سر سفید: برجستگی‌هایی که در اثر چربی و پوست مرده بسته می‌مانند.
- پاپول یا دانه سفت: برجستگی‌های کوچک قرمز یا صورتی رنگ که ملتهب می‌شوند.
- جوش چرکی: جوش‌های حاوی چرک هستند. به نظر می‌رسد مانند جوش‌های سر سفید هستند که توسط حلقه‌های قرمز احاطه شده اند. در صورت برداشتن یا خراشیده شدن می‌توانند باعث ایجاد زخم شوند.
- آکنه قارچی: این نوع وقتی ایجاد می‌شود که بیش از حد مخمر در فولیکول‌های مو ایجاد شود. ممکن است دچار خارش و التهاب شوید.
- گره‌ها: جوش‌های جامدی که در عمق پوست ایجاد می‌شوند. آنها بزرگ و دردناک هستند.
- کیست: جوش‌های چرکی هستند که می‌توانند باعث ایجاد زخم شوند.
همه این اشکال جوش می‌توانند بر عزت نفس فرد تأثیر بگذارند. بهتر است زودتر از ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود کمک بگیرید تا بتوانند در تعیین بهترین گزینه‌های درمانی کمک کنند.
علت جوش صورت
جوش صورت عمدتا یک بیماری هورمونی است که توسط هورمون‌های آندروژن هدایت می‌شود، که به طور معمول در سال‌های بزرگسالی و جوانی فعال می‌شوند. حساسیت به این هورمون‌ها، همراه با باکتری‌های سطح روی پوست و اسیدهای چرب موجود در غدد چربی، می‌تواند منجر به جوش شود.
موارد خاص می‌توانند باعث ایجاد جوش صورت و یا بدتر شدن آن شوند:
- نوسان سطح هورمون‌ها در دوره قاعدگی زنان
- دست کاری کردن زخم‌های جوش
- آلودگی هوا و شرایط خاص آب و هوایی، به ویژه رطوبت بالا.
- استفاده از محصولات مراقبت شخصی و روغنی مانند، لوسیون‌های سنگین، کرم‌ها و وکس یا کار در محلی که به طور معمول با چربی در تماس هستید مانند، کار در رستورانی که سطوحی از مواد غذایی چرب و روغن سرخ کردنی وجود دارد.
- استرس که باعث افزایش هورمون کورتیزول می‌شود، می‌تواند باعث شعله ور شدن جوش نیز شود.
- برخی از داروها
- ژنتیک
برخی مطالعات، غذاها و رژیم‌های خاص با آکنه مرتبط هستند. شیر فاقد چربی، پروتئین آب پنیر و رژیم‌های غذایی حاوی مقدار زیادی قند ممکن است در ایجاد جوش‌های صورت نقش داشته باشند. شکلات ارتباط مستقیمی با جوش ندارد. یکی دیگر از دلایل آن، افزایش هورمون‌هایی به نام آندروژن (به طور خاص تستوسترون) است که هم زنان و هم مردان تولید می‌کنند. این هورمون‌ها تمایل دارند در سال‌های نوجوانی در اوج خود باشند.
مصرف یک رژیم غذایی مغذی و متعادل همراه با مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه، به ویژه انواع غنی از ویتامین C و بتاکاروتن، به کاهش التهاب کمک می‌کند. همچنین برخی شواهد نشان می‌دهند که خوردن ماهی می‌تواند به فرد کمک کند.
جوش صورت گاهی منجر به زخم می‌شود. زمانی اتفاق می‌افتد که جوش به پوست نفوذ کرده و به لایه‌های عمیق آن آسیب برساند. التهاب باعث متورم شدن منافذ آن شده و تجزیه در دیواره منافذ رخ می‌دهد. البته جای زخم می‌تواند باعث ایجاد اضطراب شود که امری طبیعی است.
اما قبل از درمان، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی تعیین می‌کند که چه نوع جوشی باعث ایجاد جای زخم شده است. چندین گزینه درمانی در دسترس هستند، از لایه بردارهای شیمیایی، درم ابریژن، لایه برداری مجدد با لیزر، میکرونیدلینگ و جراحی می‌توان برای درمان جای زخم‌های جوش صورت استفاده کرد.
علائم و نشانه‌های جوش صورت
علائم جوش صورت با منافذ بسته شروع می‌شود و سپس باعث ضایعه روی پوست می‌گردد. این می‌تواند از برجستگی‌ها و جوش‌های سرسیاه غیر التهابی تا جوش‌های ملتهب، قرمز و جوش‌های پوستی باشد. شدیدترین علائم در جوش کیستیک دیده می‌شود که می‌تواند منجر به زخم شود.
علائم مکرر
لکه‌ها، علامت اصلی جوش صورت هستند و می‌توانید آنها را به راحتی روی صورت خود، بچه‌هایتان یا سایر افراد تحت مراقبت خود ببینید یا احساس کنید. بیشتر افراد ترکیبی از لکه‌های غیر ملتهب و ملتهب را دارند.
لکه‌های جوش اغلب در صورت ظاهر شوند، اما ممکن است در مناطق دیگری از بدن مانند گردن، سینه، شانه‌ها ، پشت و لب نیز ایجاد شوند.
علائم آکنه غیر التهابی
آکنه بدون التهاب، که به آن آکنه کومدونال نیز گفته می‌شود، لکه‌های قرمز یا دردناکی ایجاد نمی‌کند. علائم آکنه بدون التهاب شامل برجستگی در سطح پوست یا بافت ناهموار پوست است. ضایعات کومدون هستند، منافذ پوستی مسدود شده که ممکن است باز (جوش‌های سرسیاه) یا بسته (جوش‌های سر سفید) باشند.
جوش‌های پوستی بدون التهاب شامل:
- جوش‌های سرسیاه (کومدون‌های باز)
- میلیا (جوش‌های سر سفید غیر التهابی)
- کومدون‌های بسته (برجستگی‌های غیر ملتهب)
- میکروکومدون (انسداد منافذ برای دیدن بسیار کوچک است)
علائم التهاب جوش
جوش‌های التهابی و ملتهب باعث ایجاد جوش‌های قرمز و متورمی می‌شوند. التهاب جوش ممکن است خفیف باش ، فقط گاهی اوقات، یا ممکن است شدیدتر باشد و در نتیجه لکه‌های عمیقی ایجاد کند. این لکه‌ها نه تنها ممکن است متورم باشند، بلکه می‌توانند پوسته پوسته نیز شوند.
آکنه‌های ملتهب معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- پاپول (برجستگی‌های قرمز که ممکن است کوچک یا بزرگ باشد)
- چرک (قرمز، ملتهب، با سر سفید)
گرچه گره‌ها و کیست‌ها که بزرگ‌تر از یک جوش معمولی هستند و در لایه‌های عمیق‌تری از پوست ایجاد می‌شوند از فرم‌های متداول ضایعات جوش ملتهب هستند، اما در موارد شدیدتر دیده می‌شوند.
علائم نادر
جوش کیستیک جدی ترین شکل جوش‌های ملتهب است. افراد مبتلا به جوش ندولوکیستیک به کیست و گره‌های جوش مبتلا می‌شوند که از نظر کمی و شدت قابل توجه هستند .
کیست‌های جوش مانند، توده‌های نرم، پر از مایع و دردناکی هستند که در زیر سطح پوست احساس می‌شوند. ندول‌های جوش، توده‌های سخت، دردناک و با اندازه قابل توجهی در زیر سطح پوست هستند. مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا بهبود یابند.
عوارض جوش صورت
جوش صورت می‌تواند منجر به عوارضی شود، یا ممکن است در بعضی از افراد مورد توجه ویژه قرار گیرد.
یکی از عوارض جوش‌های صورت خارج شده از پوست، برداشتن یا خراشیدن ضایعات جوش تا نقطه ای از زخم شدن پوست است. این مشکل بیشتر در زنان رخ می‌دهد و ممکن است بخشی از اختلال دفع وسواس یا اجباری باشد.
فشردن یا دست کاری مداوم پوست باعث برجستگی‌های قرمز، زخم‌های قرمز باز، خراش، پوسته و دلمه می‌شود، که این می‌تواند به مرور زمان به یک گره یا کیست پیشرفته تبدیل شود.
هایپرپیگمانتسیون بعد از التهاب
هایپرپیگمانتسیون پس از التهاب، اصطلاح پزشکی که برای توصیف لکه‌های تیره و تغییر رنگ داده شده پس از بهبود لکه جوش به جای مانده است. این یک مشکل بسیار رایج است و اکثر افراد مبتلا به جوش تا حدودی این علائم را پیدا می‌کنند. خوشبختانه،هایپرپیگمانتسیون بعد از التهاب، جای زخم واقعی ایجاد نمی‌کند و در بیشتر موارد با گذشت زمان از بین می‌رود.
جوش در افراد دیابتی
جوش‌های التهابی نگرانی افراد دیابتی را افزایش می‌دهند، زیرا بدن ان‌ها مقاومت کمتری در برابر عفونت‌های پوستی و بافت نرم دارند. برخی از انواع درمان‌های تجویز شده برای آکنه، مانند زناتان (ایزوترتینوئین، یک مشتق ویتامین A) ، ممکن است بر سطح قند خون تأثیر بگذارد و پزشک در صورت استفاده از آنها می‌خواهد فرد را از نزدیک تحت نظر داشته باشد.
جوش در زنان باردار
به دلیل نوسانات هورمونی در دوران حاملگی، ممکن است در خانم‌ها جوش صورت ایجاد شود. برخی از داروهای تجویز شده جوش در دوران بارداری توصیه نمی‌شوند، زیرا می‌توانند از جفت عبور کرده و منجر به نقایصی هنگام تولد، سقط جنین و تولد نوزاد مرده شوند.
پیشگیری جوش صورت
جلوگیری از جوش صورت در صورت تغییرات طبیعی هورمونی اگر غیرممکن نباشد، دشوار است. اما موارد زیر می‌توانند به جلوگیری از آن کمک کنند:
- صورت خود را روزانه با آب گرم و پاک کننده ملایم صورت بشویید.
- به طور معمول از مرطوب کننده استفاده کنید.
- مجبور به استفاده از لوازم آرایش نیستید، اما سعی کنید از محصولات غیر کمدوژنیک استفاده کنید و در پایان هر روز آرایش خود را پاک کنید.
- دستان خود را از صورتتان دور نگه دارید.
درمان جوش صورت
پزشک ممکن است برخی از داروهای بدون نسخه را برای درمان پیشنهاد کند. بسته به شدت این عارضه، سن، نوع جوش و میزان موثر داروهای بدون نسخه، ممکن است به داروهای تجویز شده قوی تری نیاز داشته باشید.
استفاده برخی از داروهای ضد بارداری گاهی می‌توانند به از بین رفتن جوش‌ها کمک کنند. سازمان غذا و دارو سه نوع قرص ضد بارداری را برای درمان جوش تأیید کرده است. هر چهار نوع، ترکیبی از استروژن (هورمون اصلی جنسی زنانه) و پروژسترون (نوعی استروئید طبیعی که به تنظیم قاعدگی کمک می‌کند) را دارند.
داروها و روش‌های درمانی مختلف اثبات شده است که موثر هستند. آنها فاکتورهای اساسی را در ایجاد جوش مورد هدف قرار می‌دهند. بسته به شدت شرایط ممکن است حداقل به یک یا چند مورد نیاز داشته باشید.
داروهایی که به صورت موضعی استفاده می‌شوند:
بنزوئیل پراکسید به عنوان یک محصول بدون نسخه مانند Clearasil ،Stridex PanOxyl، به عنوان ژل ترکیبی یا شستشو در دسترس است. این باکتری‌های سطحی را مورد هدف قرار می‌دهد، که اغلب باعث تشدید جوش می‌شوند. غلظت‌های پایین و فرمول‌های شستشو برای پوست تحریک کمتری دارند. تحریک (خشکی) یک عارضه جانبی رایج است.
سالیسیلیک اسید بدون نسخه برای جوش در دسترس است، به عنوان پاک کننده یا لوسیون. به از بین بردن لایه بالایی پوست آسیب دیده کمک می‌کند. سالیسیلیک اسید سلول‌های مرده پوست را برطرف می‌کند و از گرفتگی فولیکول‌های مو نیز جلوگیری می‌کند. آزلائیک اسید، یک اسید طبیعی است که در غلات مختلفی مانند جو، گندم و چاودار یافت می‌شود. میکروارگانیسم‌های موجود در پوست را از بین می‌برد و تورم را کاهش می‌دهد.
آنتی بیوتیک‌ها (انواع موضعی شامل کلیندامایسین و اریترومایسین هستند) باکتری‌های سطحی که تورم جوش را تشدید می‌کنند را کنترل کرده و اغلب آن را تشویق می‌کنند. آنتی بیوتیک‌ها وقتی با بنزوئیل پراکسید ترکیب شوند، موثرتر هستند. داپزون (Aczone) یک ژل موضعی است که همچنین دارای خواص ضد باکتری است و می‌تواند برای آکنه ملتهب استفاده شود. دو بار در روز روی پوست باید از ان استفاده کرد.
داروهایی که از راه خوراکی مصرف می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- آنتی بیوتیک‌ها، به ویژه آنتی بیوتیک‌های تتراسایکلین مانند ماینوسایکلین و داکسی سایکلین، معمولاً برای درمان جوش‌های متوسط تا شدید استفاده می‌شوند.
- داروهای ضد بارداری خوراکی می‌توانند به از بین بردن سیکل‌های قاعدگی کمک کند. سه دارو توسط FDA برای بیماران دارای جوش تأیید شده اند. برخی از نام‌های تجاری ان‌ها شامل Estrostep ،Beyaz ،Ortho Tri-Cyclen و Yaz هستند.
سایر روش‌های درمانی:
بسته به شرایط فرد، پزشک ممکن است یکی از این روش‌های درمانی تخصصی را پیشنهاد کند که احتمالاً همراه با دارو است.
- استروئیدها: به ندرت می‌توان از استروئیدها برای درمان جوش‌های شدید استفاده کرد یا به منظور کاهش التهاب، در گره‌های بزرگ تزریق کرد.
- لیزر: از لیزر در درجه اول برای درمان جای زخم‌های جوش استفاده می‌شود. لیزر گرما را به کلاژن زخمی زیر پوست منتقل می‌کند، این امر به پاسخ ترمیم زخم بدن برای ایجاد کلاژن جدید و سالم متکی است. این باعث رشد پوست جدید می‌شود برای جایگزین شدن آن می‌شود.
- لایه برداری شیمیایی: در این روش درمانی از مواد شیمیایی خاصی برای از بین بردن لایه بالایی پوست پیر استفاده می‌شود. به طور معمول هر زمان که لایه بالایی برداشته شود، پوست جدیدی که رشد می‌کند نرم و لطیف است و می‌تواند جای زخم‌های جوش را کاهش دهد.
جوش صورت در زنان باردار
بسیاری از درمان‌های موضعی و خوراکی جوش در دوران بارداری منع مصرف ندارند. اگر یک زن در سن باروری هستید، مهم است که در مورد درمان جوش با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید و در صورت بارداری به آنها هشدار دهید. ایزوترتینوئین شناخته شده است که باعث نقایص شدید مادرزادی می‌شود و بنابراین، هنگام استفاده از این دارو، دو روش کنترل بارداری مورد نیاز است.
هورمون درمانی برای برخی از خانم‌های مبتلا به جوش روشی مفید است، به خصوص برای کسانی که با قاعدگی از درون دچار گرگرفتگی می‌شوند یا کسانی که علائم و نشانه‌هایی دارند (قاعدگی نامنظم) آندروژن اضافی (هورمون مردانه). هورمون درمانی شامل دوز کم استروژن و پروژسترون (قرص‌های جلوگیری از بارداری) یا دارویی به نام اسپیرونولاکتون است، که جلوی تأثیر هورمون‌های مردانه را در سطح فولیکول‌های مو و غدد چربی می‌گیرد.
تشخیص جوش صورت
ارائه دهنده خدمات بهداشتی می‌تواند جوش را در طی معاینه پوستی فرد تشخیص دهد. آنها همچنین ممکن است از فرد بپرسند که آیا دچار استرس قابل توجهی شده است یا سابقه خانوادگی جوش دارد، که همه این‌ها از عوامل خطر هستند. همچنین ممکن است از دختران و نوجوانان در مورد چرخه قاعدگی ان‌ها سوال شود. شیوع ناگهانی و شدید جوش در افراد مسن گاهی می‌تواند نشانه بیماری زمینه ای دیگری باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
متخصصان پوست جوش صورت را از نظر شدت به شرح زیر رتبه بندی می‌کنند:
- درجه 1 (خفیف): بیشتر جوش‌های سر سفید و جوش‌های سرسیاه، همراه با چند پاپول و چرک.
- درجه 2 (آکنه‌های متوسط یا پوستیکولار): چندین پاپول که بیشتر در صورت قرار دارند.
- درجه 3 (آکنه نسبتاً شدید یا ندولوسیستیک): پاپول‌ها و جوش‌های پوستی متعدد، همراه با گره‌های گاه به گاه ملتهب. کمر و سینه نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
- درجه 4 (آکنه ندولوسیستیک شدید): تعداد زیادی چرک و گره بزرگ، دردناک و ملتهب.
چشم اندازان بیماران دارای جوش صورت
جوش صورت غالباً در اوایل بزرگسالی برطرف می‌شود، اگرچه بعضی از افراد در طول بزرگسالی جوش را تجربه می‌کنند. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا متخصص پوست دارای مجوز می‌توانند به مدیریت این بیماری دشوار کمک کنند. مهم است که شیوه‌های درمان را پیگیری کنید، ولی از سویی دیگر جوش صورت با افزایش سن کمتر می‌شود.
