درماتیت چیست؟ علائم و درمان درماتیت

درماتیت یک اصطلاح عمومی‌ برای شرایطی است که باعث التهاب پوست می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به درماتیت آتوپیک (اگزما)، درماتیت تماسی و درماتیت سبورئیک (شوره سر) اشاره کرد. در این شرایط از جمله علائم دیگر باعث بثورات قرمز، خشکی پوست و خارش می‌شوند. درماتیت می‌تواند توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی منظم یا توسط یک متخصص پوست مدیریت شود؛ با رسا همرا باشید.

 

درماتیت چیست؟

درماتیت کلمه‌ای است که برای توصیف تعدادی از تحریکات پوستی و بثورات پوستی ناشی از ژنتیک، سیستم ایمنی بیش از حد فعال، عفونت‌ها، آلرژی‌ها، مواد تحریک کننده و سایر استفاده می‌شود. علائم متداول شامل خشکی پوست، قرمزی و خارش هستند.

در کلمه درماتیت، درم به معنی پوست و اتیس به معنی التهاب است و کل کلمه به معنای التهاب پوست می‌باشد. این بثورات از خفیف تا شدید متغیر هستند و بسته به علت آن‌ها می‌توانند مشکلات مختلفی ایجاد کنند. درماتیت هیچ آسیب جدی به بدن وارد نمی‌کند. این مسری نمی‌باشد و به این معنی نیست که پوست‌تان نجس یا آلوده است. روش‌های درمانی و دارویی وجود دارند که می‌توانند به کنترل علائم کمک کنند.

 

درماتیت از کجا روی بدن ایجاد می‌شود؟

محل درماتیت به نوع آن بستگی دارد. به عنوان مثال، درماتیت آتوپیک می‌تواند در هر نقطه ای از پوست ظاهر شود. اما در نوجوانان و بزرگسالان، این حالت معمولاً روی دست‌ها، آرنج‌های داخلی، گردن، زانوها، مچ پا، پا و دور چشم رخ می‌دهد.

درماتیت سبورئیک و درپوش گهواره به طور معمول در پوست سر، صورت و گوش شما وجود دارد. درماتیت ترجیحی در اطراف چشم، دهان، سوراخ‌های بینی و گاهی اوقات دستگاه تناسلی مشاهده می‌شود.

 

درماتیت چقدر شایع است؟

برخی از انواع درماتیت بسیار شایع هستند، در حالی که برخی دیگر شایع نمی‌باشند. درماتیت آتوپیک دو درصد تا سه درصد بزرگسالان و 25 درصد کودکان را درگیر می‌کند. درماتیت تماسی در بعضی اوقات در بین 15 تا 20 درصد افراد اتفاق می‌افتد و هیچ نوع درماتیتی مسری نیست.

 

انواع بیماری درماتیت

انواع درماتیت شامل موارد زیر هستند:

• درماتیت آتوپیک (اگزما)
• درماتیت تماسی
• درماتیت پوشک (بثورات)
• درماتیت دیشیدروتیک
• نورودرماتیت
• درماتیت نومولار
• درماتیت پریورال
• درماتیت سبورئیک (شوره سر، درپوش گهواره)
• درماتیت استاز

 

چه کسانی به درماتیت مبتلا می‌شوند؟

هر کسی اعم از پیر و جوان می‌توانند به درماتیت مبتلا شوند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:

• کودک می‌تواند درپوش گهواره و بثورات پوشک را تجربه کند.
• درماتیت آتوپیک (اگزما) معمولاً از کودکی شروع می‌شود، اما هر کسی در هر سنی می‌تواند به آن مبتلا شود.
• هر کسی می‌تواند به درماتیت تماسی مبتلا شود، زیرا فقط در تماس پوست با ماده ایجاد خواهد شد.
• افراد مبتلا به بیماری سلیاک مستعد درماتيت هرپتيفرم هستند.

پس عوامل مختلفی وجود دارند که فرد را در معرض خطر پوستی قرار می‌دهند.

 

علت بیماری درماتیت

درماتیت به دلیل ترکیبی از فعال سازی سیستم ایمنی بدن، ژنتیک و محرک‌های محیطی ایجاد می‌شود.

• سیستم ایمنی: گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن بیش از حد از خود واکنش نشان می‌دهد. اگر به درماتیت آتوپیک مبتلا هستید، سیستم ایمنی بدن به محرک‌ها یا مواد حساسیت زای به ظاهر کوچکی نیز واکنش نشان خواهد داد که این باعث التهاب می‌شود.
• ژنتیک: محققان مشاهده کرده اند که اگر دیگران در خانواده تان به درماتیت مبتلا هستند، احتمال ابتلا فرد به آن بیشتر است. علاوه بر این، متخصصان تغییراتی در ژن‌هایی که پروتئینی کنترل می‌کنند که به بدن تان در حفظ سلامت پوست کمک می‌کند را نیز شناسایی کرده اند. پوست بدون داشتن سطح طبیعی آن پروتئین نمی‌تواند سالم بماند.
• محیط: محیط ممکن است باعث شود سیستم ایمنی بدن تان مانع محافظتی پوست شود. این باعث شده تا رطوبت بیشتری خارج شود و این می‌تواند منجر به درماتیت گردد. عوامل محیطی احتمالی شامل قرار گرفتن در معرض دود تنباکو و برخی از انواع آلاینده‌های هوا می‌باشند. رایحه معطر در برخی از محصولات پوستی و صابون نیز این عارضه را امکان پذیر می‌کند.
• قرار گرفتن در معرض بیماری: برخی از انواع درماتیت در اثر قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و سایر مواد تحریک کننده ایجاد می‌شود. به عنوان مثال درماتیت پریورال ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض فلوراید در آب یا خمیر دندان ایجاد شود.

اگر به درماتیت مبتلا هستید ، ممکن است بیماری دیگری نیز داشته باشید که اغلب در کنار آن دیده می‌شود این بیماری‌ها به شرح زیر هستند:

• کاهش خواب
• افسردگی
• اضطراب
• آسم
• آلرژی

 

علائم و نشانه‌های درماتیت

علائم به نوع درماتیت بستگی دارند. ممکن است یک نوع از آن را داشته باشید یا ممکن است به چند نوع آن مبتلا باشید. هر نوع ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را داشته باشند:

• خارش
• بثورات و برجستگی‌های قرمز
• بثوراتی که مانند سوختگی به نظر می‌رسند.
• پوست خشک
• تاول‌های پر از مایعات
• ضخیم شدن، سفت شدن و تورم پوست
• پوسته شدن، پوسته ریزی و چروکیدن پوست
• زخم‌های دردناک
• در صورت خراش، ممکن است بثورات از مایع خارج شده یا خونریزی کنند.

 

انواع درماتیت

در زیر نمونه‌هایی از علائم و نشانه‌های انواع متداول درماتیت آورده شده‌اند:

درماتیت آتوپیک (اگزما)

درماتیت آتوپیک زمانی اتفاق میفتد که به پوست آسیب برساند. این نوع درماتیت باعث می‌شود پوست ملتهب، قرمز، خشک، ناهموار و خارش پیدا کند.

درماتیت تماسی

درماتیت تماسی یک واکنش آلرژیک یا تحریک کننده است که باعث ایجاد بثورات پوستی دردناک یا خارش داری می‌شود. همانطور که از نامش پیدا است، پس در اثر تماس با ماده حساسیت زا، دچار درماتیت تماسی خواهید شد. به عنوان مثال می‌توان به یک ماده حساسیت زایی مانند پیچک سمی و یک ماده تحریک کننده ای مانند یک ماده شیمیایی اشاره کرد.

درپوش گهواره (درماتیت سبورئیک نوزاد)

درپوش گهواره یک بیماری پوستی بی ضرر در پوست سر کودک است که به صورت لکه‌های پوسته پوسته زرد احاطه شده توسط بثورات قرمز ظاهر می‌شود.

درماتیت پوشک (بثورات)

همانطور که از نامش پیدا است، درماتیت پوشک زمانی رخ می‌دهد که در هر قسمت از پوست کودک که پوشک آن را پوشانده است، بثوراتی ظاهر می‌شوند. پوست در اثر رطوبت، حرکت و مواد زائد شکسته می‌شود.

درماتیت دیشیدروتیک

این نوع درماتیت باعث ایجاد تاول‌های خارش دار در لبه انگشتان، کف دست، انگشتان پا و کف پا می‌شود. تاول‌ها می‌توانند دردناک باشند.

نورودرماتیت

این نوع درماتیت در اثر خارش شدیدی ایجاد می‌شود که انتهای عصب پوست را تحریک می‌کند.

درماتیت نومولار

اگر روی پوست لکه‌های دایره‌ای و خارش داری وجود دارد، ممکن است فرد دچار درماتیت نومولار شده باشد. پوست خشک و خارش‌دار شده و ممکن است دچار زخم‌های باز شود.

درماتیت دور دهان

درماتیت مانند آکنه یا روزاسه به نظر می‌رسد که در اطراف دهان، چشم و بینی ایجاد می‌شود.

درماتیت سبورئیک (شوره سر)

درماتیت سبورئیک (که روی سر شوره نامیده می‌شود)، به صورت پوستی قرمز، خشک، پوسته پوسته و خارش دار روی پوست سر و سایر قسمت‌های بدن ظاهر خواهد شد.

درماتیت استاز

درماتیت از این نوع به دلیل مشکل در جریان خون در رگ‌ها ایجاد می‌شود. ممکن است مچ پای تان متورم، پوسته پوسته، خارش دار، دردناک شود و زخم‌های بازی وجود داشته باشد.

 

عوارض درماتیت

عوارضی وجود دارند که همراه با درماتیت رخ می‌دهند. موارد زیر برای همه انواع و همه افراد صدق نمی‌کنند اما هنوز هم رایج هستند:

• عفونت‌های ویروسی پوست: سعی کنید پوست خود را خراشیده نکنید، زیرا این امر می‌تواند عفونت را بدتر کند.
• عفونت‌های باکتریایی پوست: سعی کنید پوست خود را نخراشید، زیرا این امر می‌تواند عفونت را بدتر کند.
• کاهش خواب
• ورم ملتحمه (چشم صورتی)
• بلفاریت (التهاب و قرمزی پلک)

 

آیا استرس می‌تواند باعث درماتیت شود؟

بله.! استرس می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید برخی بیماری‌های پوستی از جمله درماتیت شود. علائم استرس ذهنی و عاطفی و استرس در افراد وجود دارند که آن‌ها عبارتند از:

علائم ذهنی و عاطفی عبارتند از:

• نگرانی مداوم، اضطراب، احساس غرق شدن
• مشکل در تمرکز
• تحریک پذیری، نوسانات خلقی یا خوی کوتاه
• افسردگی
• عزت نفس پایین
• مشکل در ترک کردن یا استفاده از الکل، تنباکو یا داروهای غیرقانونی برای استراحت

علائم بدنی شامل موارد زیر هستند:

• تنش عضلانی و درد
• اسهال و یبوست
• بیشتر یا کمتر خوابیدن
• از دست دادن میل جنسی
• احساس حالت تهوع یا سرگیجه

برای کاهش استرس خود نکات زیر را امتحان کنید:

• نفس عمیق بکشید و تا ده بشمارید.
• هدف شما برای کمال نیست. قبول کنید که نمی‌توانید همه چیز را کنترل کنید.
• هر روز ورزش کنید.
• به اندازه کافی بخوابید.
• کافئین و الکل را محدود کنید.
• وعده‌های غذایی سالم بخورید.
• زیاد بخندید و سعی کنید نگرش مثبتی داشته باشید.
• با دوستان و خانواده و یک درمانگر صحبت کنید.
• چه چیزی باعث بدتر شدن درماتیت می‌شود؟ چه عواملی باعث آن خواهد شد؟
• تمام تلاش خود را بکنید تا دریابید که چه چیزی باعث درماتیت می‌شود. مهم است به یاد داشته باشید که می‌توانید به طور متفاوتی روی مردم تأثیر بگذارد.

 

عوامل خطر درماتیت آتوپیک

عوامل خطر درماتیت آتوپیک عبارتند از:

• سابقه خانوادگی درماتیت، تب یونجه یا آسم
• زن بودن
• آفریقایی آمریکایی بودن

عوامل خطر درماتیت تماسی عبارتند از:

• اگر در اطراف مواد شیمیایی مانند کارخانه، رستوران یا باغ کار می‌کنید.

عوامل خطر درماتیت دور دهان شامل موارد زیر هستند:

• زن بودن
• 15 تا 45 سال سن

عوامل خطر درماتیت دست (اگزما دست) عبارتند از:

• اگر زیاد عرق می‌کنید.
• به مدت طولانی در معرض آب یا مواد تحریک کننده قرار بگیرید.
• اگر در آب و هوای گرم تری زندگی می‌کنید.

 

پیشگیری از بیماری درماتیت

تمام تلاش خود را انجام دهید تا از عواملی که باعث ایجاد درماتیت می‌شوند، جلوگیری کنید. این ممکن است غذاهایی باشند که به آن‌ها حساس هستید یا حساسیت دارید، مواد شیمیایی پوست را تحریک می‌کنند و یا صابون‌هایی که همین کار را انجام می‌دهند.

به طور مرتب پوست خود را مرطوب کنید، بیش از حد گرم نشوید، برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد هوا از مرطوب کننده استفاده نمایید. سعی کنید پوست خود را خراشیده نکنید. استرس خود را کاهش دهید.

اگر حساسیت غذایی دارید، یکی از دلایلی که باید از مصرف آن اجتناب کنید، این‌ها هستند که ممکن است باعث درماتیت شوند یا آن را بدتر کنند. تا 25 درصد از افراد مبتلا به درماتیت هرپتیفورمیس به بیماری سلیاک، حساسیت به گلوتن مبتلا هستند. نمونه‌هایی از آلرژی‌های شایع شامل آلرژی به بادام زمینی، لبنیات، تخم مرغ، شکر و الکل است.

به آنچه می‌خورید توجه کنید. اگر بعد از خوردن یک غذای خاص، درماتیت تان شعله ور شود، ممکن است به آن غذا حساسیت داشته باشید. درباره تغییرات رژیم با ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی خود صحبت کنید. همچنین ممکن است مراجعه به یک متخصص تغذیه نیز مفید باشد. متخصصان تغذیه می‌توانند در ایجاد برنامه‌های غذایی جدید به فرد کمک کنند.

 

تشخیص درماتیت

پزشک از نزدیک پوست را بررسی می‌کند. آن‌ها به دنبال علائم کلاسیک درماتیت مانند بثورات، قرمزی، فلس، خشکی و موارد دیگری خواهند بود. آن‌ها درباره علائمی که تجربه می‌کنید سوال می‌کنند. آیا خارش دارید؟ آیا احساس می‌کنید پوستتان می‌سوزد؟ آیا پوستتان خشک است؟ آیا با موردی که باعث تحریک پوست می‌شود تماس داشته‌اید؟

پزشک برای تشخیص درماتیت سؤالت زیر را می‌پرسد:

• از چه مواردی برای درمان درماتیت خود استفاده کرده‌اید؟
• چه شرایط پزشکی دارید؟ آلرژی؟ آسم؟ بیماری سلیاک؟
• چه مدت علائم درماتیت را داشته‌اید؟
• آیا دوش آب گرم می‌گیرید؟
• آیا چیزی وجود دارد که علائم را بدتر کند؟
• آیا در اطراف مواد شیمیایی قرار می‌گیرید؟
• آیا توجه کرده اید که چیزی باعث درماتیت شده یا آن را بدتر می‌کند؟ صابون؟ مواد شوینده؟ دود سیگار؟
• آیا درد و خارش آنقدر زیاد هستند که در خوابیدن دچار مشکل می‌شوید؟ کار کردن؟ آیا فقط زندگی عادی خود را می‌گذرانید؟

چه آزمایشاتی برای تشخیص درماتیت انجام می‌شوند؟

معمولاً ارائه دهنده خدمات بهداشتی قادر به تشخیص درماتیت بر اساس معاینه پوست تان خواهد بود. در صورت تردید، آن‌ها ممکن است آزمایش‌های زیر را انجام دهند:

• آزمایش خون برای بررسی علل بثورات که ممکن است ارتباطی با درماتیت نداشته باشد.
• نمونه برداری از پوست برای تشخیص یک نوع درماتیت از نوع دیگر
• آزمایش پوست به آلرژی

 

درمان درماتیت

نوع درمان به نوع درماتیت و محل آن بستگی دارد. مرحله شماره یک، جلوگیری از هر آنچه باعث ایجاد درماتیت می‌شود است. این ممکن است استرس، یک ماده شیمیایی، دود تنباکو یا تعدادی از تحریک کننده‌های دیگری باشند که باعث بدتر شدن درماتیت می‌شوند. مرحله شماره دو این است که روش‌های درمانی را به تنهایی امتحان کنید. مرحله شماره سه داروهایی هستند که توسط پزشک تجویز می‌شوند.

درمان‌های خانگی

برخی از روش‌های درمانی را می‌توانید در خانه انجام دهید،اما فقط با دستورالعمل و اجازه از پزشک باید آن‌ها را انجام دهید. این روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

• نور ماوراء بنفش: امواج نور ماوراء بنفش A یا B می‌توانند به پوست تان کمک کنند.
• درمان بسته مرطوبی: این روش درمانی رطوبت پوست را افزایش می‌دهد.

برخی از درمان‌های زیر می‌توانند در خانه و بدون نظارت انجام دهند:

• از مرطوب کننده استفاده کنید: درست بعد از دوش گرفتن یا استحمام، مرطوب کننده را به پوست خود بمالید. این به مرطوب نگه داشتن پوست کمک می‌کند.
• بیش از حد گرم نشوید: فضای خانه را در دمای خنکی نگه دارید و از رطوبت زیاد خودداری کنید.
• از پوست خود محافظت کنید: از هر چیزی که باعث تحریک پوست شود، دوری کنید. این شامل لباس‌های خشنی مانند پشم است.
• استرس خود را کاهش دهید: برای پایین آوردن سطح استرس خود گام بردارید. در صورت نیاز برای مشاوره به یک درمانگر و یک دارو، به روانپزشک مراجعه کنید.
• در آب ولرم استحمام کنید: حتماً به جای آب گرم از آب ولرم استفاده نمایید. بیش از یک بار حمام یا دوش در روز استفاده نکنید.
• از صابون ملایم استفاده کنید: از صابون یا شوینده ای استفاده نمایید که بدون بو است.
• از خاراندن خودداری کنید: خراشیدن درماتیت را تحریک می‌کند.

پزشم ممکن است یک یا چند داروی زیر را تجویز کند:

• کرم‌های مرطوب کننده: کرم‌هایی که هیدراته می‌شوند و به ترمیم سد پوست کمک می‌کنند.
• مهار کننده‌های کلسینورین: این داروهای موضعی التهاب را کاهش می‌دهند.
• کرم‌ها و پمادهای کورتیکواستروئید: کورتیکواستروئیدها التهاب را کاهش می‌دهند.
• بازدارنده‌های بازدارنده فسفودیاستراز4: این همچنین به التهاب کمک می‌کند.
• داروهای خوراکی: قرص‌هایی که پاسخ‌های ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند و بر درماتیت تأثیر می‌گذارند.
• آنتی هیستامین‌ها: این موارد، بعضی اوقات، برای درماتیت تماسی استفاده می‌شوند.
• آنتی بیوتیک: این موارد را می‌توان برای افرادی که درماتیت دور دهانی دارند، استفاده کرد.

هیچ درمانی نمی‌تواند ادعا کند که علائم درماتیت را 100 درصد از بین می‌برد. درمان‌ها علائم را با درجات مختلف موفقیت کنترل می‌کنند. با بهترین پزشک خود صحبت کنید.

 

تفاوت بین درماتیت و پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس و درماتیت، به ویژه درماتیت سبورئیک، می‌توانند شبیه به هم باشند. به نظر می‌رسد هر دو مانند لکه‌هایی از پوست قرمز با پوسته پوسته در قسمت قرمز و اطراف آن هستند. با این حال، در پسوریازیس، پوسته‌ها اغلب ضخیم‌تر هستند و لبه‌های آن‌ها به خوبی مشخص شده‌اند.

درماتیت سبورئیک و پسوریازیس در شرایطی به نام سبوپسیازیس همپوشانی دارند. این زمانی است که علائم هر دو را باهم داشته باشید. در مورد نوع بیماری پوستی خود و همچنین سوالات مدنظر خود با ارائه دهنده خدمات بهداشتی صحبت کنید. می‌توانید همزمان بیش از یک بیماری پوستی داشته باشید و درمان‌های یکی ممکن است برای دیگری مفید نباشند.

 

تفاوت بین درماتیت و اگزما چیست؟

اگزما در واقع نوعی درماتیت است. همچنین به عنوان درماتیت آتوپیک شناخته می‌شود.

 

تفاوت بین درماتیت و روزاسه چیست؟

روزاسه می‌تواند باعث ایجاد قرمزی پوستی شود که شبیه درماتیت باشد. با این حال، روزاسه همچنین می‌تواند باعث ایجاد جوش شود و این قرمزی به طور معمول در پیشانی، بینی، چانه و گونه‌ها دیده می‌شود. از ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی خود بخواهید تا به پوست تان نگاهی بیندازد تا مشخص کند که آیا بیماری درماتیت، روزاسه یا موارد دیگری دارید یا خیر.

 

چشم انداز بیماران مبتلا به درماتیت

درماتیت هم بیماری شایع است و هم طبیعی و بسیاری از مردم با آن زندگی می‌کنند. مدیریت علائم برای زندگی با درماتیت مهم است. تمام تلاش خود را انجام دهید تا درماتیت خود را کنترل کنید. درمان‌های خانگی خود را امتحان کرده و داروهای تجویز شده را مصرف کنید. تمام تلاش خود را انجام دهید تا پوست خود را خراشیده نکنید زیرا این امر منجر به عفونت و زخم می‌شود.

 

منبع:

my.clevelandclinic.org