راهکارهای درمان شوره سر را بدانید

شوره سر بخشی از پوست سر است که باعث پوسته پوسته شدن آن منطقه می‌شود. اغلب شوره سر با خارش همراه است.

علت دقیق شوره سر ناشناخته است اما عوامل مختلفی خطر ابتلا را افزایش می‌دهند. این وضعیت مربوط به بهداشت ضعیف شخص نیست اما اگر شخصی مرتباً موهای خود را نشوید و شانه نزند، شوره سر ممکن است بیشتر دیده شود.

همچنین شوره سر ممکن است شرم آور باشد و درمان آن سخت به نظر برسد اما روش‌های بهبودی در دسترس است.

 

حقایق سریع در مورد شوره سر

در این‌جا چند نکته کلیدی در مورد شوره سر آورده شده است. جزئیات بیشتر را در ادامه مقاله مطالعه نمایید.

همانطور که در بالا اشاره شد، به طور کلی ابتلا به شوره سر به بهداشت فردی مربوط نیست اما شستن و شانه زدن مو می‌تواند به از بین بردن پوسته‌های پوستی قدیمی کمک کند.

از جمله عوامل خطرزا در ابتلا به این شرایط می‌توان به داشتن بیماری‌های خاص پوستی یا پزشکی و استفاده از محصولات نامناسب مو اشاره کرد.

درمان‌های مختلف و بدون نسخه پزشکی در دسترس است اما موارد شدیدتر باید توسط پزشک مشاهده شود.

 

درمان‌های خانگی شوره سر

هدف از درمان این است که به وسیله کاهش سرعت تولید مثل سلول‌های پوستی یا خنثی کردن وضعیت مخمری یا باکتریایی که می‌تواند دلیل ایجاد پوسته سر باشد، شوره را متوقف کرد.

این استراتژی به سن بیمار و شدت بیماری بستگی دارد. با این حال برخی از تغییرات در سبک زندگی و درمان‌های خانگی وجود دارد که کمک کننده است.

این تغییرات شامل موارد زیر است:

• کنترل استرس: استرس می‌تواند باعث ایجاد شوره در برخی افراد شود، بنابراین مدیریت صحیح آن می‌تواند علائم را کاهش دهد.
• به صورت مرتب شامپو بزنید: اگر مو و پوست سر چرب دارید، شستشوی روزانه آن می‌تواند به شما در کاهش علائم پوسته سر کمک کند.
• نور خورشید: قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند مفید باشد.
• روغن درخت چای: اگرچه شواهد کمی در این باره وجود دارد اما برخی از افراد معتقدند که داروهای حاوی روغن درخت چای به کاهش علائم شوره سر کمک می‌کنند. این داروها در برخی افراد می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک شود، بنابراین احتیاط کنید.

 

درمان شوره سر

شامپوها و محصولات درمان پوست سر در بیشتر فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها بدون نسخه یافت می‌شوند. این محصولات می‌توانند seborrheic dermatitis را کنترل کنند اما نمی‌توانند آن را درمان کنند.

آماده سازی شامپوها و پوست سر

قبل از استفاده از یک شامپوی ضد قارچ، افراد باید تا حد امکان سعی کنند پوسته پوسته‌های خشن پوست سر را از بین ببرند، این اقدام باعث می‌شود شامپو موثرتر باشد.

معمولا شامپوهای شوره سر به صورت خرید آنلاین موجود است. به منظور درمان شوره ریش نیز محصولاتی موجود است.

بیشتر شامپوهای ضد شوره یا قارچ حاوی حداقل یکی از مواد فعال زیر هستند:

• کتوکونازول “Ketoconazole”: یک ضد قارچ موثر است. شامپوهای حاوی این ماده در هر سنی قابل استفاده هستند.
• سولفید سلنیوم “Selenium sulfide”: این امر باعث کاهش تولید روغن‌ یا چربی‌های طبیعی غدد موجود در پوست سر می‌شود. همچنین در درمان شوره سر موثر است.
• پیریتیون روی “Zinc pyrithione”: این ماده باعث کند شدن رشد مخمر می‌شود.
• قطران زغال سنگ “Coal tar”: این مورد، ماده ضد قارچ طبیعی دارد. موهای رنگ شده یا درمان شده ممکن است با استفاده طولانی مدت، مجددا پوسته پوسته شوند. همچنین صابون‌های تار ممکن است پوست سر را در برابر نور آفتاب حساس کنند، بنابراین افراد تحت درمان در هنگام بیرون رفتن باید از کلاه استفاده کنند. قیرهای زغال سنگی می‌تواند در دوزهای بالا سرطان‌زا باشد.
• اسیدهای سالیسیلیک “salicylic acids”: این‌ مواد به پوست سر کمک می‌کند تا از سلول‌های پوسته شده خلاص شود. آن‌ها تولید مثل سلول‌های پوست را کند نمی‌کنند. بسیاری از “اسکراب‌های پوست سر” حاوی اسیدهای سالیسیلیک هستند. گاهی اوقات درمان می‌تواند پوست سر را خشک کرده و پوسته پوسته شدن را بدتر کند.
• روغن درخت چای “Tea-tree oil”: این ماده از درخت چای استرالیا (Melaleuca alternifolia) گرفته شده است، اکنون بسیاری از شامپوها حاوی این ماده هستند. این روغن مدت‌هاست که به عنوان ضد قارچ، آنتی بیوتیک و ضد عفونی کننده استفاده می‌شود اما برخی از افراد به این ماده حساسیت دارند.

بهترین راهکار درمانی شوره سر، انتخاب شامپوی حاوی یکی از این مواد و شستن روزانه موها تا کنترل و بهبودی نهایی شوره سر است.

پس از بهبودی و کنترل شرایط، می‌توانید ا این مواد کمتر استفاده کنید.

جایگزینی شامپوی شوره سر با شامپوی معمولی ممکن است در درمان شوره سر کمک کننده باشد. یک شامپوی خاص ممکن است بعد از مدتی کارایی قبلی را در درمان شوره سر نداشته باشد. در این مرحله، ایده خوبی است که از یکی دیگر از عناصر ذکر شده استفاده نمایید.

برخی از شامپوها باید حدود 5 دقیقه روی پوست سر باقی بمانند زیرا شستشوی سریع آن باعث تاثیر آن بر درمان شوره سر نمی‌گردد. بعد از صرف زمان و منتظر ماندن جهت تاثیر شامپو، می‌توانید آن را بشورید. بیماران می‍بایست از دستورالعمل‌های موجود بر روی جعبه محصولات پیروی کنند.

 

علل ابتلا به شوره سر

دلایل دقیق شوره سر ناشناخته است.

یک نظریه درباره‌ی شوره سر این است که این ماده با تولید هورمون‌ها در ارتباط است زیرا این شرایط غالباً از زمان بلوغ شروع می‌شود.

در اینجا 10 فاکتور احتمالی دیگر را بررسی می‌کنیم.

1. درماتیت سبورئیک “Seborrheic dermatitis”

افرادی که درماتیت سبورئیک دارند پوستی تحریک شده و چرب دارند و به احتمال زیاد دچار شوره سر می‌شوند.

درماتیت سبورئیک بسیاری از مناطق پوست از جمله پشت گوش، استخوان سینه، ابرو و کناره‌های بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

پوست، ملتهب و قرمز شده، چرب و پوشیده از پوسته‌ی سفید یا زرد خواهد بود.

درماتیت سبورئیک با مالاسزیا “Malassezia”، قارچی است که به طور معمول در پوست سر زندگی می‌کند و از روغن‌هایی که پیازهای مو ترشح می‌کنند، تغذیه می‌کند.

به طور معمول این قارچ مشکلی ایجاد نمی‌کند اما در بعضی افراد، شدیدا فعال می‌شود و باعث تحریک پوست سر و تولید سلول‌های اضافی پوست می‌گردد.

با از بین رفتن یا مردن سلول‌های اضافی پوست، آن‌ها با روغن مو و پوست سر مخلوط می‌شوند و شوره ایجاد می‌کنند.

2. شانه زدن یا آراستگی مو

به طور منظم شانه زدن یا آراستگی مو خطر شوره سر را کاهش می‎دهد زیرا به ریزش طبیعی پوست کمک می‌کند.

3. مخمر

افرادی که مخمر یا باکتریا دارند، با احتمال بالا شوره سر دارند بنابراین ممکن است مخمر نقش مهمی در ابتلا به شوره سر داشته باشد. شوره سر اغلب در ماه‌های زمستان بدتر و در صورت گرمتر شدن هوا بهتر می‌شود.

این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که اشعه ماورای بنفش-A (UVA) خورشیدی مخمر را خنثی می‌کند.

4. خشکی پوست

افرادی که پوست خشک دارند بیشتر دچار شوره می‌شوند. هوای سرد زمستان همراه با اتاق‌های بیش از حد گرم دلیل اصلی خارش و پوسته پوسته شدن پوست است. شوره سر که از خشکی پوست نشات می‌گیرد، توسط پوسته‌های کوچکتر و غیر روغنی شناسایی می‌شوند.

5. شامپو و محصولات مراقبت از پوست سر

برخی از محصولات مراقبت از مو می‌توانند باعث تحریک پوست سر، خارش و پوسته پوسته شدن شوند. شستشوی مداوم با شامپو ممکن است باعث ایجاد شوره شود زیرا این اقدام باعث تحریک پوست سر می‌شود.

برخی از افراد می‌گویند عدم شستشوی کافی مو و سر توسط شامپو می‌تواند باعث تجمع چربی و سلول‌های مرده پوست شود و منجر به ایجاد شوره گردد اما شواهدی در مورد صحت این موضوع وجود ندارد.

6. برخی از بیماری‌های پوستی

افرادی که به پسوریازیس “psoriasis”، اگزما و برخی دیگر از اختلالات پوستی مبتلا هستند، بیشتر از دیگران دچار شوره می‌شوند. کچلی، عفونت قارچی که به آن کرم حلقوی “scalp ringworm” سر نیز می‎گویند، می‌تواند باعث ایجاد شوره سر شود.

7. شرایط و بیماری‌های پزشکی

بزرگسالان مبتلا به بیماری پارکینسون “Parkinson” و برخی دیگر از بیماری‌های عصبی بیشتر در معرض شوره و درماتیت سبورئیک هستند.

یک مطالعه نشان می‎دهد که بین 30 تا 83 درصد افراد مبتلا به HIV، درماتیت سبورئیک دارند، در حالی که در جمعیت عمومی 3 تا 5 درصد است.

بیمارانی که از حمله قلبی یا سکته مغزی بهبود می‌یابند و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است بیشتر در معرض شوره سر باشند.

8. رژیم غذایی

عدم مصرف کافی مواد غذایی حاوی روی، ویتامین‌های گروه B و برخی از انواع چربی‌ها ممکن است خطر ابتلا به شوره سر را افزایش دهد.

9. استرس ذهنی

این احتمال وجود دارد که بین استرس و بسیاری از مشکلات پوستی ارتباط وجود داشته باشد.

10. سن

شوره سر از دوران نوجوانی تا میانسالی بیشتر است، اگرچه این وضعیت می‌تواند مادام العمر باشد. احتمالاً این موضوع با توجه به دلایل هورمونی بیشتر از زنان، بر مردان تأثیر می‌گذارد.

 

عوارض شوره سر

در شوره سر به ندرت عوارضی وجود دارد و معمولاً مشورت با پزشک ضروری نیست. با این حال، گاهی شوره سر می‌تواند نشانه یک بیماری جدی‌تر باشد.

درمان پزشکی می‌تواند موثر و کمک کننده باشد اگر:

• علائم عفونت مانند قرمزی، حساسیت به لمس یا تورم وجود داشته باشد.
• شوره سر بسیار شدید است و بعد از درمان پزشکی، درمان خانگی نیز لازم است.
• نشانه‌هایی از اگزما، پسوریازیس یا بیماری پوستی دیگری وجود دارد که موجب خارش شدید پوست سر می‌شود.
• عوارض ناشی از شوره سر نادر است اما ممکن است در اثر یکی از روش‌های درمانی ایجاد شود.
• اگر یک شامپو یا محصول درمانی باعث تحریک پوست شود، فرد می‌بایست درمان را متوقف نماید و از داروساز بخواهد که یک محصول دیگر را پیشنهاد کند.
• فرد با سیستم ایمنی ضعیف به عنوان مثال به دلیل ابتلا به اچ آی وی یا ایدز می‌بایست هرگونه اطلاعات درمانی و دارویی در مورد شوره سر را از پزشک خود بپرسد.

 

شوره سر در نوزادان

بیماری کرادل کپ “Cradle cap” نوعی شوره سر است که نوزادان و کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اغلب نوزادان و شیرخوارها نوعی شوره سر دارند که به درماتیت سبوره  نوزادان معروف است. در این بیماری لکه های زرد، چرب و پوسته پوسته روی پوست سر وجود خواهد داشت.

اغلب این شرایط در 2 ماه اول پس از تولد ظاهر می‌شود و طی چند هفته یا چند ماه طول ادامه خواهد داشت.

شستشوی آرام با شامپوی کودک و استفاده از روغن کودک می‌تواند از جمع شدن و زیاد شدن این پوسته‌ها جلوگیری کند.

در صورت وجود علائم ترک خوردگی پوست یا عفونت و در صورت بروز خارش، تورم یا خون‎ریزی و گسترش آن به سایر قسمت‌های بدن، مراجعه به پزشک ضروری است.

 

راه حل های جدید جهت درمان شوره سر

طبق تحقیقی که در سال 2012 منتشر شد، چای سبز پتانسیل درمان شوره و پسوریازیس را دارد. محققان بر این باورند که چای سبز فرمولاسیون خاصی دارد که می‌تواند به سد ضد آب پوست نفوذ کند و با رشد بیش از حد سلول، استرس اکسیداتیو “oxidative stress” و التهاب مقابله می‌کند.

یک مطالعه انجام شده توسط محققان اروپایی پیشنهاد کرده است که افزودن آنتی بادی‌های لاما “llama” به شامپو می‌تواند یک استراتژی جدید برای مبارزه با شوره سر باشد.

 

جهت تشخیص و درمان شوره سرحاد و مزمن به کدام متخصص مراجعه نمایید؟

در شرایط حاد که درمان‌های خانگی بر بیماری شما بی تاثیر است یا عوارض حاد و آزاردهنده مشاهده می‌شود، باید به پزشک پوست، مو و زیبایی مراجعه نمایید تا بعد از تشخیص صحیح نوع بیماری شما، محصولات و شامپوهای موثر را تجویز نماید. استمرار در روش‌های درمانی پیشنهاد شده، درمان شما را سرعت می‎بخشد.

 

منبع: www.healthline.com