مترونیدازول چیست؟ موارد مصرف، طریقه مصرف و عوارض مترونیدازول

مترونیدازول چیست؟

مترونیدازول یک آنتی بیوتیک است که برای درمان طیف گسترده ای از عفونت ها استفاده می شود. این آنتی بیوتیک با توقف رشد باکتری ها و انگل های خاص عمل می کند. این آنتی بیوتیک فقط عفونت های باکتریایی و انگلی خاصی را درمان می کند. برای عفونت های ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) کارایی ندارد. استفاده از هر گونه آنتی بیوتیک در مواقعی که نیازی به آن نیست، می تواند باعث شود که برای عفونت های بعدی موثر نباشد. مترونیدازول همچنین ممکن است همراه با سایر داروها برای درمان زخم معده/روده خاص ناشی از یک باکتری استفاده شود.

مترونیدازول به اشکال مختلفی وجود دارد. این موارد شامل

1. قرص خوراکی: مترونیدازول 250 میلی گرم
2. قرص واژینال: قرص مترونیدازول واژینال 500 میلی گرم
3. شیاف واژینال: شیاف مترونیدازول واژینال 500 میلی گرم
4. سوسپانسیون خوراکی:مترونیدازول 125 میلی گرم / 5 میلی لیتر
5. آمپول جهت تزریق وریدی:مترونیدازول 500 میلی گرم / 100 میلی لیتر
6. ژل موضعی:مترونیدازول 0.75 %
7. ژل واژینال: ژل مترونیدازول واژینال 0.75 %

است. همچنین به عنوان داروی تزریقی که توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی تجویز می‌شود، ارائه می‌گردد.

قرص‌های خوراکی به منظور درمان عفونت‌های ناشی از باکتری یا انگل استفاده می‌شوند.

طریقه مصرف قرص مترونیدازول

این قرص را طبق دستور پزشک از طریق خوراکی مصرف کنید. برای جلوگیری از ناراحتی معده، این دارو را با غذا یا یک لیوان پر آب یا شیر مصرف کنید. میزان دوز مصرفی این قرص بسته به شرایط و بیماری شما و طبق نظر پزشک است.

برای بهترین اثر، این آنتی بیوتیک را در زمان های مساوی مصرف کنید. برای کمک به یادآوری، این دارو را هر روز در زمان(های) یکسانی مصرف کنید.

مصرف این دارو را تا پایان کامل مقدار تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم پس از چند روز ناپدید شوند. قطع زودهنگام دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت شود.

اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.

 

طریقه مصرف قرص مترونیدازول ۲۵۰

بزرگسالان: 250 میلی گرم خوراکی هر 8 ساعت به مدت 7 روز. متناوب، 375 میلی گرم خوراکی هر 12 ساعت به مدت 7 روز.
2 گرم خوراکی یک بار در روز؛ متناوب، 1 گرم خوراکی هر 12 ساعت برای 2 دوز.
کودکان: وزن کمتر از 45 کیلوگرم: mg / kg / روز 15 IV / خوراکی هر 8 ساعت به مدت 7 روز تقسیم می شود. از 2 گرم در روز تجاوز نکنید.

مهم: این قرص را طبق دستور پزشک مصرف کنید.

 

مترونیدازول برای سرماخوردگی

مترونیدازول متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان آنتی بیوتیک شناخته می شوند. با از بین بردن باکتری ها یا جلوگیری از رشد آنها عمل می کند. با این حال، این دارو برای سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونت‌های ویروسی مؤثر نیست.

 

مترونیدازول برای کرونا

تحقیقات و بررسی تاثیر مترونیدازول بر کرونا همچنان ادامه دارد. برای روند تحقیقات میتوانید به این سایت مراجعه کنید.

 

 

چرا از قرص مترونیدازول استفاده می‌شود؟

قرص‌های خوراکی مترونیدازول فوری برای درمان بسیاری از عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها یا انگل‌ها استفاده می‌شوند. این موارد شامل عفونت‌هایی مانند آمبیازیس “amebiasis” و تریکومونیازیس “trichomoniasis” است که در دستگاه گوارش یا دستگاه تناسلی رخ می‌دهند. قرص‌های خوراکی با انتشار طولانی مدت، به طور معمول برای درمان عفونت‌های واژن در زنان استفاده می‌شود.

در موارد زیر پزشک ممکن است برای شما مترونیدازل تجویز کند

• بوی بد دهان
• میکروب داخل معده
• سوزاک
• عفونت های دهانه رحم
• عفونت مثانه
• عفونت واژن
• خارش و سوزش واژن
• برای جوش صورت
• عفونت های کبدی
• و …

این امکان وجود دارد که مترونیدازول به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده شود. این بدان معناست که ممکن است لازم باشد آن را با داروهای دیگر مصرف کنید.

مترونیدازول چگونه عمل می‌کند؟

مترونیدازول متعلق به گروهی از داروها به نام ضد میکروب‌های nitroimidazole است. ضد میکروب‌ها گروهی از داروها هستند که به شیوه مشابه عمل می‌کنند. این داروها اغلب برای درمان بیماری‌های مشابه استفاده می‌شوند.

داروهای ضد میکروبی داروهایی هستند که برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شوند. داروهای ضد میکروبی نیترویمیدازول “Nitroimidazole” عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها و موجودات دیگر به نام تک‌یاخته‌ها را درمان می‌کنند. قرص مترونیدازول به وسیله‌ی کشتن باکتری یا سایر ارگانیسم‌هایی که باعث عفونت می‌شوند، عمل می‌کند. با شیوه مطرح‌شده، این عفونت را برطرف می‌کند.

 

جایگزین قرص مترونیدازول

جایگزین های واژینوز باکتریایی شامل کلیندامایسین موضعی یا سیستمیک است. برای ژیاردیازیس، گزینه‌های جایگزین عبارتند از پارومومایسین، نیتازوکسانید یا بنزیمیدازول‌های ضد کرم. جایگزین های کلستریدیوم دیفیسیل متنوع است، از جمله وانکومایسین خوراکی، نیتازوکسانید و ریفاکسمین.

 

عوارض جانبی مترونیدازول

قرص خوراکی مترونیدازول باعث خواب آلودگی نمی‌شود اما می‌تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. در متن زیر برخی از این عوارض که بیشتر دیده و شناخته شده‌اند، آورده شده است. به خاطر داشته باشید در صورت بروز هر یک از این موارد، اطلاعات کامل عوارض خود را با پزشک متخصص مطرح نمایید.

عوارض جانبی شایع‌تر مترونیدازول

شایع‌ترین عوارض جانبی مترونیدازول که ممکن است رخ دهد عبارتند از:

• سردرد
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع یا استفراغ
• اسهال
• سوزش سردل
• گرفتگی در ناحیه شکم
• یبوست
• طعم فلزی در دهان

اگر این عوارض خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر آن‌ها شدیدتر از انتظار باشند یا از بین نروند، با پزشک یا پزشک داروخانه صحبت کنید.

عوارض جانبی جدی مترونیدازول

در صورت بروز عوارض جانبی فوری با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما تهدید کننده زندگی هستند یا اگر فکر می‌کنید که یک اورژانس پزشکی دارید، با 115 تماس بگیرید.

عوارض جانبی جدی مترونیدازول می‌تواند شامل موارد زیر باشند:

اثرات سیستم عصبی از جمله تشنج و انسفالوپاتی “encephalopathy” (عملکرد غیرطبیعی مغز). علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تشنج (حرکات ناگهانی ناشی از سفت شدن عضلات)
• سرگیجه
• سردرد
• گیجی
• آتاکسی “ataxia” (از دست دادن کنترل حرکات بدن)

هدف ما ارائه مناسب‌ترین و پرکاربردترین اطلاعات به شما است. با این حال، از آنجا که داروها روی هر فرد تأثیر متفاوتی میگذارد، ما نمی‌توانیم تضمین کنیم که این اطلاعات شامل تمام عوارض جانبی احتمالی باشد. شایان ذکر است این اطلاعات نمی‌تواند جایگزین توصیه‌های پزشکی شود. همیشه به خاظر داشته باشید در مورد عوارض جانبی احتمالی با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی که سابقه پزشکی شما را می‌داند، صحبت کنید.

عوارض جانبی متفاوت برای مردان و زنان در مصرف مترونیدازول

در بیشتر موارد، عوارض جانبی مترونیدازول در مردان و زنان یکسان است. تنها تفاوت واقعی در عوارض جانبی، بر اندام جنسی زنان تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، مترونیدازول خطر عفونت‌های مخمری را افزایش می‌دهد، که اغلب در زنان رخ می‌دهد. همچنین مترونیدازول می‌تواند باعث تحریک و ترشح واژن شود.

 

تداخلات با داروهای دیگر

قرص خوراکی مترونیدازول می‌تواند با سایر داروها، ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی که مصرف می‌کنید، تداخل داشته باشد. تداخل زمانی است که یک ماده نحوه عملکرد دارو را تغییر دهد. این شرایط می‌تواند مضر باشد یا از عملکرد صحیح دارو جلوگیری کند.

به منظور جلوگیری از تداخلات دارویی، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها یا گیاهانی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از چگونگی تداخل این دارو با داروهای دیگری که مصرف می‌کنید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

نمونه‌هایی از داروهایی که می‌توانند باعث ایجاد تداخل با مترونیدازول شوند در زیر ذکر شده است.

داروهایی که نباید با مترونیدازول مصرف کنید

دی سولفیرام: دی سولفیرام “disulfiram” را با مترونیدازول مصرف نکنید. انجام این کار می‌تواند اثرات خطرناکی در بدن شما ایجاد کند. استفاده از مترونیدازول و دی سولفیرام به طور همزمان می‌تواند واکنش‌های روان پریشی ایجاد کند.

علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• گیجی
• توهم دیداریی و شنیداری (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)
• توهم اعتقادی (اعتقاد به چیزهایی که واقعی نیستند)

در صورت مصرف دی سولفیرام در دو هفته گذشته مترونیدازول مصرف نکنید.

 

تداخلاتی که خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد

مصرف مترونیدازول با داروهای خاص، خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. این موضوع به این دلیل است که ممکن است مقدار هر یک از داروها در بدن شما افزایش یابد.

نمونه‌های نداخل عبارتند از:

• لیتیوم “Lithium”: افزایش عوارض جانبی، مربوط به افزایش سطح لیتیوم است. در صورت مصرف همزمان این داروها، پزشک باید سطح لیتیوم شما را تحت نظر داشته باشد.
• وارفارین “Warfarin” یا سایر داروهای رقیق کننده خون: افزایش عوارض جانبی این داروها شامل خطر بالای خونریزی می‌شود.
• بوسولفان “Busulfan”: در صورت امکان، از مصرف بوسولفان با مترونیدازول خودداری کنید. اگر این داروها را با هم مصرف می‌کنید، پزشک باید میزان بوسولفان موجود در بدن شما را بیشتر بررسی کند.
• سایمتیدین “Cimetidine”: مصرف سایمتیدین با مترونیدازول ممکن است باعث افزایش سطح مترونیدازول در بدن شما و افزایش عوارض جانبی گردد.
• فنی توئین “Phenytoin” یا فنوباربیتال “phenobarbital”: مصرف یکی از این داروها با مترونیدازول ممکن است باعث کاهش سطح مترونیدازول در بدن شما شود. این شرایط می‌تواند مانع از درمان عفونت توسط مترونیدازول شود.

 

طریقه مصرف مترونیدازول چگونه است؟

میزان مصرف، شکل دارو و تعداد دفعات مصرف دارو به موارد زیر بستگی دارد:

• سن شما
• شرایط تحت درمان
• شدت وضعیت شما
• سایر شرایط پزشکی که دارید
• نحوه واکنش شما به اولین دوز

 

هشدارهای FDA برای مصرف مترونیدازول

قرص‌ها و کپسول‌های خوراکی مترونیدازول دارای هشدار جعبه سیاه هستند. این جدی‌ترین هشدار سازمان غذا و دارو (FDA) است. هشدار جعبه سیاه نشان دهنده اثرات دارویی است که ممکن است، خطرناک باشد.

هشدار سرطان: سرطان در برخی از حیوانات در حین آزمایش با مترونیدازول یافت شد. این احتمال وجود دارد که خطر مشابهی در انسان وجود داشته باشد. به دلیل این خطر، مترونیدازول فقط باید برای درمان شرایطی که توسط FDA تأیید شده است، استفاده گردد.

هشدار استفاده: برای کاهش بروز باکتری‌های مقاوم به دارو، مترونیدازول فقط باید برای درمان یا جلوگیری از عفونت‌هایی که ثابت شده یا به شدت مشکوک به ایجاد باکتری است، استفاده گردد.

هشدار اثرات سیستم عصبی در مصرف مترونیدازول

قرص خوراکی مترونیدازول ممکن است شرایط جدی خاصی ایجاد کند که بر سیستم عصبی تأثیر بگذارد. این شرایط عبارتند از:

• انسفالوپاتی “encephalopathy” (عملکرد غیرطبیعی مغز)
• مننژیت “meningitis” (التهاب در مغز)
• تشنج
• نوروپاتی محیطی “peripheral neuropathy” (آسیب عصبی در دست و پا)

در صورت بروز علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

• از دست دادن حافظه
• مشکل در تمرکز
• تب
• گرفتگی گردن
• درد یا بی حسی در دست یا پای شما

هشدار آلرژی در مصرف مترونیدازول

مترونیدازول می‌تواند واکنش آلرژیک شدید یا حساسیت بیش از حد ایجاد کند. علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• کهیر (جوش‌های خارش دار)
• جوش قرمز
• لایه‌برداری یا لغزش پوست شما
• خس خس کردن
• تب
• لرز

در صورت بروز واکنش آلرژیک، فوراً با پزشک یا مرکز پزشکی محلی خود تماس بگیرید. اگر علائم شما شدید است، با 115 تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه نمایید.

اگر تا به حال به این دارو واکنش آلرژیک داشته‌اید، دیگر آن را مصرف نکنید. در برخی موارد، مصرف مجدد آن می‌تواند منجر به مرگ شود.

هشدار تداخل الکل با مترونیدازول

شما باید حداقل سه روز قبل از شروع مترونیدازول، از نوشیدنی‌های حاوی الکل استفاده نکنید. همچنین پس از قطع درمان با این دارو تا سه روز بعد، از مصرف الکل خودداری کنید.

این موضوع به این دلیل است که الکل هنگام استفاده از مترونیدازول می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. این عوارض شامل موارد زیر است:

• حالت تهوع
• استفراغ
• گرفتگی شکم
• سردرد
• گرگرفتگی (قرمزی و گرمای ناگهانی در صورت)

در صورت مصرف مشروبات الکلی، با پزشک خود مشورت کنید که آیا این دارو برای شما بی خطر است یا خیر.

هشدار در مصرف این قرص برای گروه‌های خاص

برای افراد مبتلا به بیماری کبد: کبد شما به پردازش این دارو کمک می‌کند. اگر بیماری شدید کبدی دارید، این احتمال وجود دارد که کبد شما این دارو را کندتر پردازش کند. این موضوع باعث افزایش مقدار دارو در بدن شما و افزایش خطر عوارض جانبی می‌گردد. پزشک شما ممکن است دوز مترونیدازول شما را کاهش دهد یا از آن کمتر استفاده کند.

برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی: کلیه‌ها به پاکسازی این دارو از بدن شما کمک می‌کند. اگر بیماری کلیوی شدیدی دارید، کلیه‌های شما ممکن است این دارو را کندتر پردازش کنند. این موضوع، مقدار دارو در بدن شما را افزایش می‌دهد و خطر عوارض جانبی را دو چندان می‌کند. پزشک شما ممکن است دوز مترونیدازول شما را کاهش دهد یا از آن کمتر استفاده نماید.

طریقه مصرف مترونیدازول در بارداری

برای زنان باردار: مترونیدازول از داروهای بارداری گروه B است. یعنی:

• مطالعات انجام شده روی این دارو در حیوانات باردار خطری برای جنین نشان نداده است.
• مطالعات کافی در مورد زنان باردار انجام نشده است تا نشان دهد آیا این دارو خطرناک است یا خیر.

اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، با پزشک خود مشورت کنید. مترونیدازول در سه ماهه اول بارداری نباید مصرف شود.

در سه ماهه دوم و سوم، این دارو باید تنها در صورت استفاده از مزایای بالقوه احتمالی، مورد استفاده قرار گیرد.

برای زنان شیرده: مترونیدازول ممکن است به شیر مادر منتقل شود و در کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، عوارض جانبی ایجاد کند. اگر به فرزند خود شیر می‌دهید با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی را متوقف کنید یا مصرف این دارو را قطع نمایید.

برای سالمندان: کلیه‌ها و کبد افراد مسن ممکن است مانند گذشته کار نکند. این موضوع می‌تواند باعث شود بدن شما داروها را کندتر پردازش کند. در نتیجه، مقدار بیشتری از داروها برای مدت طولانی‌تری در بدن شما باقی می‌مانند. این امر خطر عوارض جانبی شما را افزایش می‌دهد.

 

مترونیدازول باید طبق دستور مصرف شود

قرص مترونیدازول برای درمان کوتاه مدت استفاده می‌شود. اگر آن‌ها را طبق دستورالعمل مصرف نکنید، خطراتی را به همراه خواهند داشت.

اگر مصرف دارو را به طور ناگهانی متوقف کرده یا آن را اصلاً مصرف نکنید: ممکن است عفونت شما بهبود نیابد و یا بدتر شود.

اگر دوز دارو را فراموش کرده‌اید یا دارو را طبق برنامه مصرف نکرده‌اید: ممکن است داروی شما به خوبی عمل نکند یا به طور کامل از تاثیر بیفتد. به منظور این که این دارو به درستی عمل کند، مقدار مشخصی باید همیشه در بدن شما باشد.

اگر مترونیدازول را بیش از حد مصرف می‌کنید: ممکن است سطوح خطرناکی از دارو در بدن شما وجود داشته باشد.

علائم مصرف بیش از حد می‌تواند شامل افزایش عوارض جانبی مانند موارد زیر باشد:

• سردرد
• از دست دادن اشتها
• تهوع یا استفراغ
• اسهال
• سوزش سردل
• گرفتگی در ناحیه شکم
• یبوست
• طعم فلزی در دهان

در صورت فراموش شدن یک دوز از مترونیدازول چه باید کرد: به محض یادآوری، دوز خود را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت قبل از دوز برنامه‌ریزی شده بعدی خود، آن را به یاد آوردید، فقط یک دوز مصرف کنید. هرگز سعی نکنید، دو نوبت را به طور همزمان جبران کنید. این موضوع می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی را در پی داشته باشد.

نحوه تشخیص اثربخشی مترونیدازول: علائم عفونت شما باید بهبود یابد.

نکات مهم برای مصرف مترونیدازول

شما می‌توانید قرص‌های فوری را با یا بدون غذا مصرف کنید. مصرف آن‌ها با غذا ممکن است به کاهش ناراحتی معده کمک کند.

قرص‌های با انتشار طولانی را همراه غذا مصرف نکنید. شما باید آن‌ها را حداقل 1 ساعت قبل از غذا یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف نمایید.

شما می‌توانید قرص‌های فوری را برش دهید یا خرد کنید. اما به خاطر داشته باشید که قرص‌های با انتشار طولانی را نصف یا خرد نکنید.

مترونیدازول را در زمان (های) توصیه شده توسط پزشک مصرف کنید.

 

نحوه نگهداری

• این دارو را در دمای زیر 86 درجه فارنهایت (30 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید.
• آن را دور از نور نگه دارید.
• این دارو را در مناطق مرطوب یا خیس مانند حمام نگهداری نکنید.

 

منبع:

https://www.webmd.com

https://www.whocc.no