پیچ خوردگی تخمدان زمانی اتفاق میافتد که تخمدان به دور رباطها یا پیوندهایی که آن را ثابت نگه داشتهاند پیچ میخورد. این پیچ خوردگی میتواند جریان خون موجود در تخمدان و لوله رحمی را قطع کند.
به طور معمول پیچ خوردن تخمدان باعث درد شدید و علائم دیگری میشود زیرا تخمدان خون کافی دریافت نمیکند. اگر محدودیت خون برای مدت طولانی ادامه یابد، میتواند منجر به مرگ بافتی شود.
به طور معمول پیچش تخمدان فقط در یک تخمدان تأثیر میگذارد. همچنین پزشکان ممکن است این شرایط را پیچش اضافی بنامند.
فهرست مطالب
- 1 علائم پیچ خوردگی تخمدان
- 2 برای تشخیص و درمان پیچ خوردگی تخمدان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
- 3 علل بیماری پیچ خوردگی تخمدان
- 4 آیا پیچ خوردگی تخمدان رایج است؟
- 5 درمان پیچ خوردگی تخمدان
- 6 پیچش تخمدان و تولید مثل
- 7 عوارض پیچ خوردگی تخمدان
- 8 چشم انداز و آینده بیماری پیچ خوردگی تخمدان
- 9 به منظور تشخیص و درمان پیچ خوردگی تخمدان به کدام متخصص مراجعه کنم؟
- 10 منابع:
علائم پیچ خوردگی تخمدان
پیچ خوردگی تخمدان میتواند باعث درد شدید لگن و خونریزی غیرطبیعی شود.
علائم پیچ خوردگی تخمدان میتواند شامل موارد زیر باشد:
- یک توده اضافی وابسته یا لگنی
- حالت تهوع
- درد شدید لگن
- استفراغ
- تب
- خونریزی غیرطبیعی
با این حال تشخیص پیچ خوردگی تخمدان میتواند چالش برانگیز باشد زیرا علائم آن شبیه علائم سنگ کلیه، آپاندیسیت، عفونت دستگاه ادراری، ورم معده و روده و سایر بیماریهای مشابه است.
برای تشخیص و درمان پیچ خوردگی تخمدان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فردی علائم پیچ خوردگی تخمدان دارد، باید به پزشک مراجعه کند.
برای تشخیص پیچ خوردگی تخمدان، پزشک ممکن است از آزمایشهای زیر استفاده کند:
- سونوگرافی از طریق واژن که شامل قرار دادن یک پروب “probe” سونوگرافی (میله جستجوگر) کوچک در واژن است.
- سونوگرافی شکمی که از یک پروب سونوگرافی در خارج شکم استفاده میکنند.
- آزمایشات تصویربرداری دیگر مانند CT اسکن یا MRI.
- یک آزمایش کامل شمارش خون یا CBC که میتواند تعداد گلبولهای سفید بدن را اندازهگیری کند.
با این حال پزشک بدون انجام عمل جراحی جهت مشاهده تخمدان نمیتواند پیچ خوردگی تخمدان را کاملاً تأیید کند.
علل بیماری پیچ خوردگی تخمدان
افراد بین 20 تا 40 سال با احتمال بیشتری دچار پیچ خوردگی تخمدان میشوند.
با این حال زنان در هر سنی از نوزادی تا بعد از یائسگی ممکن است پیچ خوردگی تخمدان را تجربه کنند.
گاهی وجود کیست یا توده بافتی دیگر در تخمدان میتواند آن را جابهجا کند. وزن یا جرم اضافی موجود در تخمدان میتواند باعث چرخش آن در اطراف رباطهای نگهدارنده شود.
یکی دیگر از علل شایع پیچ خوردگی تخمدان، رباط تخمدان (تخمدان را به رحم متصل میکند) طولانیتر از حد معمول است. رباط تخمدان طولانیتر، پیچ خوردگی تخمدان را محتمل میکند.
فن آوریهای کمک باروری (ART) مانند تخمک گذاری، یکی دیگر از عواملی است که میتواند خطر پیچ خوردگی تخمدان را افزایش دهد.
این احتمال وجود دارد که زنان باردار و همچنین کسانی که باردار نیستند، پیچ خوردگی تخمدان را تجربه کنند. زنان در سه ماهه اول بارداری ممکن است کیستهای جسم زرد داشته باشند که باعث پیچ خوردن تخمدان میشود.
همچنین سطح بالاتر هورمون در دوران بارداری میتواند باعث شل شدن بافتهای بدن از جمله رباطهایی که تخمدانها را در جای خود نگه میدارند، شود. اگر رباطها سفت نباشند، ممکن است مستعد پیچ خوردگی باشند.
آیا پیچ خوردگی تخمدان رایج است؟
پیچ خوردگی تخمدان (پیچش اضافی) زمانی اتفاق میافتد که تخمدان در اطراف بافتهایی که از آن پشتیبانی میکنند، پیچ بخورد. گاهی ممکن است لوله فالوپ نیز پیچ خورده باشد. این وضعیت دردناک، خون رسانی به اندامها را قطع میکند.
پیچ خوردن تخمدان یک فوریت پزشکی است. اگر به سرعت درمان نشود، منجر به از دست دادن تخمدان میشود.
به طور کلی تعداد دفعات پیچ خوردن تخمدان مشخص نیست اما پزشکان اتفاق نظر دارند که این یک اتفاق غیرمعمول و غیر طبیعی است. اگر کیست تخمدان دارید، احتمال تورم تخمدان نیز وجود دارد و این شرایط احتمال پیچ خوردن تخمدان را بیشتر میکند. این احتمال وجود دارد که شما با استفاده از روشهای هورمونی کنترل بارداری یا سایر داروها به منظور کاهش اندازه کیستها، خطر ابتلای خود به پیچ خوردگی تخمدان را نیز کاهش دهید.
به طور کامل مطالب را دنبال نمایید و آنها را مطالعه کنید تا متوجه شوید در چه شرایطی نیاز است که به پزشک مراجعه نمایید و تشخیص و درمان را آغاز کنید.
درمان پیچ خوردگی تخمدان
جراحی تنها راه درمان پیچ خوردگی تخمدان است. همچنین پزشک ممکن است قبل از جراحی داروهایی را به منظور کاهش درد و حالت تهوع برای راحتی بیمار تجویز کند.
اغلب یک پزشک انجام جراحی برای بیمار را در اسرع وقت توصیه میکند. اگر پیچ خوردن تخمدان جریان خون را برای مدت طولانی محدود کند، ممکن است بافت تخمدان از بین برود و یک جراح میبایست تخمدان را خارج کند.
در حالت ایده آل یک پزشک میتواند با استفاده از لاپاراسکوپی “laparoscopy” این روش را انجام دهد. لاپاراسکوپی شامل ایجاد برشهای کوچک و سوراخ مانند در شکم است.
پزشک چندین ابزار پزشکی از جمله دوربین فیلمبرداری را داخل شکم و لگن قرار داده و سعی در مشاهده و بازگرداندن تخمدان به حالت اولیه دارد.
گاهی اگر یک پزشک نتواند تخمدان را به خوبی ببیند، ممکن است یک روش جراحی باز لازم باشد. این حالت به معنای ایجاد یک برش بزرگ در زیر ناف به منظور مشاهده تخمدان و اصلاح شرایط آن است.
در اکثر مواقع فرد میتواند در همان روز و پس از عمل پیچش تخمدان به خانه برگردد.
با این حال پزشک جهت اطمینان از وجود جریان خون کافی به منظور “زنده ماندن” بعد از پیچ خوردن تخمدان به بررسی تخمدان ادامه خواهد داد. اگر نشانههایی از مرگ بافتی مشاهده گردد، پزشک ممکن است مجبور شود تخمدان را در تاریخ دیگری خارج نماید.
یک پزشک در مورد مراقبتهای بعدی مانند پرهیز از وزنه برداری یا فعالیت بدنی شدید، برای چند هفته توصیههایی ارائه میدهد.
فرد میتواند با استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن “ibuprofen” یا استامینوفن “acetaminophen”، درد و ناراحتی را تسکین دهد.
افراد باید در اسرع وقت علائم عفونت یا عوارض دیگر را به پزشک گزارش دهند.
علائم عفونت شامل موارد زیر است:
- تب
- قرمزی و التهاب در محل برش
- ترشحات با بوی بد
- زخمی که خوب نمیشود
- افزایش درد لگن
روشهای جراحی
پزشک شما یکی از دو روش جراحی زیر را به منظور درمان پیچ خوردگی تخمدان شما استفاده میکند:
-
لاپاراسکوپی “Laparoscopy”:
پزشک شما یک وسیله سبک و باریک را درون برش کوچک ایجاد شده در زیر شکم وارد میکند. با این کار پزشک میتواند اندامهای داخلی شما را مشاهده کند. آنها یک برش دیگر ایجاد میکنند تا دسترسی به تخمدان فراهم شود. هنگامی که تخمدان قابل دسترسی است، دکتر شما از یک پروب یا ابزار دیگری جهت درمان پیچ خوردگی تخمدان یا از بین بردن آن استفاده میکند. این روش به بیهوشی عمومی نیاز دارد و معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود. اگر باردار هستید پزشک ممکن است این جراحی را به شما پیشنهاد دهد.
-
لاپاراتومی “Laparotomy”:
با این روش پزشک شکاف بزرگتری در قسمت زیرین شکم شما ایجاد میکند تا برش به آنها اجازه دستیابی به تخمدان و پیچاندن آن را بدهد. این کار در حالی انجام میگردد که تحت بیهوشی عمومی قرار دارید و از شما خواسته میشود یک شب در بیمارستان بستری شوید.
اگر زمان زیادی گذشته باشد و از دست دادن طولانی مدت جریان خون باعث از بین رفتن بافتهای اطراف شده باشد، پزشک شما آن را توسط روشهای زیر برطرف میکند:
-
اووفورکتومی “Oophorectomy”:
اگر بافت تخمدان شما دیگر زنده نباشد، پزشک از این مدل لاپاراسکوپی به منظور برداشتن تخمدان استفاده میکند.
-
سالپینگو اوفورکتومی “Salpingo-Oophorectomy”:
اگر بافت تخمدان و رحم (هردو) زنده نباشد، پزشک از این روش لاپاراسکوپی به منظور برداشتن هر دو استفاده میکند. همچنین این احتمال وجود دارد که آنها این روش را جهت جلوگیری از عود بیماری در زنان یائسه توصیه کنند.
مانند هر عمل جراحی دیگری، خطرات این روشها ممکن است شامل لخته شدن خون، عفونت و عوارض ناشی از بیهوشی باشد.
دارو
پزشک شما ممکن است مسکنهای بدون نسخه را به منظور کمک به کاهش علائم در دوران نقاهت توصیه کند:
- استامینوفن (تیلنول)
- ایبوپروفن (ادویل)
- ناپروکسن (Aleve)
اگر درد شما شدید است، پزشک موارد زیر را تجویز میکند:
- اکسی کدون (OxyContin)
- اکسی کدون با استامینوفن (Percocet)
گاهی پزشک به منشور کاهش خطر عود بیماری، داروهای ضد بارداری با دوز بالا یا سایر اشکال هورمونی کنترل بارداری را تجویز میکند.
پیچش تخمدان و تولید مثل
ART خطر پیچ خوردگی تخمدان را افزایش میدهد.
افرادی که تحت ART قرار میگیرند در مقایسه با افرادی که این کار را نمیکنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به پیچ خوردگی تخمدان قرار دارند.
به طور معمول خطر بالا به دلیل هورمونهای مورد نیاز جهت لقاح آزمایشگاهی یا القای تخمک گذاری است.
این هورمونها ممکن است باعث بزرگ شدن تخمدانها، ایجاد کیستهای متعدد یا هر دو شوند. در حالی که کیست تخمدان به طور معمول بی ضرر است اما میتواند خطر پیچ خوردگی تخمدان را افزایش دهد.
در حالی که ART میتواند در صورت موفقیت در بارداری یک درمان موفقیت آمیز باشد اما افراد باید همیشه در مورد خطرات احتمالی با پزشک مشورت کنند و در صورت مشاهده علائم پیچ خوردگی تخمدان، به دنبال مراقبتهای پزشکی باشند.
عوارض پیچ خوردگی تخمدان
یک عارضه احتمالی پیچ خوردگی تخمدان نکروز “necrosis” است. نکروز تخمدان به مرگ بافت تخمدان به دلیل از دست دادن خون اشاره دارد. اگر این اتفاق رخ دهد پزشک، تخمدان آسیب دیده را با جراحی برمیدارد.
جراحی در جهت درمان نکروز تخمدان میتواند بر باروری تأثیر بگذارد زیرا تخمدان، تخمک را برای لقاح تولید و آزاد میکند.
با این وجود اگر پزشک تخمدان را خارج نکند، فرد در معرض خطر عفونت تخمدان است که میتواند باعث آبسه یا پریتونیت “peritonitis” شود.
هر فردی که پیچ خوردگی تخمدان را تجربه میکند، میبایست جهت تنظیم ملاقاتهای بعدی به منظور اطمینان از بهبودی تخمدان و دریافت خون کافی اقدام نماید.
چشم انداز و آینده بیماری پیچ خوردگی تخمدان
طبق تحقیقات انجمن جراحی آمریکا، پیچ خوردگی تخمدان پنجمین فوریت پزشکی شایع در اندامهای تولید مثل زنان است.
اگر فردی به دنبال مراقبتهای فوری پزشکی باشد و تحت عمل جراحی جهت کاهش و درمان پیچ خوردگی قرار گیرد، بعید است که عوارض دیگری را تجربه کند.
با این حال اگر پیچ خوردگی تخمدان برای مدت طولانی جریان خون در تخمدان را محدود کرده باشد یا فرد دچار کیست یا تومور شده باشد، این احتمال وجود دارد که بیمار نیاز به درمان بیشتری داشته باشد.
به منظور تشخیص و درمان پیچ خوردگی تخمدان به کدام متخصص مراجعه کنم؟
اگر پیچ خوردگی تخمدان جریان خون را برای مدت طولانی محدود کرده باشد، ممکن است بافت تخمدان از بین برود و یک جراح میبایست تخمدان را خارج کند. در حالت ایده آل یک متخصص زنان، زایمان و جراح میتواند با استفاده از لاپاراسکوپی این روش را انجام دهد. لاپاراسکوپی شامل ایجاد برشهای کوچک و سوراخ مانند در شکم است.
منابع: