شکستگی لگن چیست؟

شکستگی لگن (Pelvic Fracture)، شکستگی حلقه استخوانی است که ستون فقرات را به باسن وصل می‌کند. این شکستگی معمولاً ناشی از صدمات شدید مانند حوادث رانندگی یا افتادن از ارتفاع در بیماران جوان و افراد مسن است. بسته به کیفیت استخوان و نوع آسیب دیدگی، استخوان‌های لگن می‌توانند در مساحت گسترده‌ای شکسته شوند. در جوانان، اغلب شکستگی قابل درمان و بهبود است، اما در کهنسالان که حتی دارای پوکی استخوان هستند، شکستگی معمولاً درمان پذیر نبوده و خطر مرگ وجود دارد. با این حال، برای شناخت علت، علائم و درمان این مشکل، با مقاله دیگری از رسا همراه باشید.

 

شکستگی لگن چیست؟

اصطلاح لگن گاهی اوقات برای توصیف قسمت تحتانی شکم، از سِتیغ خاصِره‌ای (ایلیاک کِرِست) به سمت پایین استفاده می‌شود. این قسمت از بدن در حلقه‌ای که از چندین استخوان به همراه قسمت انتهایی پایین ستون فقرات (ساکروم و کوکسیکس) در قسمت پشتی تشکیل شده است.

شکستگی لگن، شامل شکستگی در یک یا تعدادی زیاد از این استخوان‌ها است!. این مشکل بسیار جدی است، زیرا احتمال دارد استخوان‌ها از جای خود خارج شوند و فرد را در وضعیت بغرنجی قرار دهند.

شکستگی‌های لگن با توجه به محل و چگونگی شکسته شدن استخوان، تعریف می‌شوند و بر اساس الگوی آسیب، انواع مختلفی را شامل می‌شوند. تمایز این آسیب‌ها می‌تواند پیچیده باشد و آنها باید توسط یک متخصص آسیب شناسی ارتوپدی درمان شوند. جدی بودن شکستگی لگن بستگی به این دارد که چه تعداد استخوان شکسته شده و چقدر وضعیت آن وخیم است، و یا چه عوارضی ممکن است به اندام‌های داخل لگن وارد شده باشد. بنابراین شکستگی‌های لگن محدوده زیادی دارند، از جزئی گرفته تا آنهایی که تهدیدی برای زندگی هستند.

انواع شکستگی لگن

از آنجایی که لگن، حلقه‌ای از استخوان‌ها است، هنگامی ‌که آسیب دیدگی شدید باعث شکستگی در یک قسمت از ساختار آن می‌شود، اغلب یک شکستگی دیگر در نقطه مقابل حلقه ایجاد می‌شود. چندین الگوی مشترک شکستگی وجود دارند که بستگی به شدت و جهت آسیب به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

شکستگی پایدار

استخوان‌های شکسته هنوز مرتب به نظر می‌آیند (در جای خود هستند)، به طوری که حلقه شکل خود را حفظ کرده است. معمولاً فقط یک استخوان تحت تأثیر شکستگی قرار می‌گیرد (شکاف در بالای یک ایلیوم یا ترک‌های ساکروم). در هر یک از این موارد، استخوان‌های دیگر دست نخورده باقی می‌مانند و حلقه استخوانی لگن شکل خود را حفظ می‌کند. شکستگی‌های ناشی از برآمدگی لگن که در آن قطعه‌ای از استخوان با کشش عضله شکسته می‌شود و شکستگی‌های استرس لگن (ترک‌های مویی که تمام طول استخوان را در بر نمی‌گیرد) نیز از انواع شکستگی‌های لگن پایدار هستند.

شکستگی ناپایدار

این حالت معمولاً هنگامی ‌اتفاق می‌افتد که دو یا چند شکستگی در حلقه لگن وجود داشته باشد و انتهای استخوان‌های شکسته شده از هم جدا شوند. این نوع شکستگی احتمالاً بعد از آسیب دیدگی شدید رخ می‌دهد و بنابراین ممکن است صدمات مرتبط با آن زیان بار باشد. جراحات ناشی از این نوع از شکستگی، خون ریزی بیشتری را نسبت به شکستگی‌های پایدار ایجاد می‌کنند، زیرا استخوان‌های شکسته و جداشده، باعث می‌شوند خون به شکل آزادتری خارج شود.

آنها همچنین ممکن است آسیب مستقیمی به اندام‌های داخلی بزنند. برخی از الگوهای معمولی شکستگی‌های ناپایدار وجود دارند که شامل شکستگی باز هستند، مثلاً هنگامی که لگن در قسمت جلویی و پشت با فشار شدیدی شکسته می‌شود و یا شکستگی‌های جانبی که اغلب شامل شکستگی رامی پابیک (استخوان شرمگاهی) و مفاصل ساکروایلیاک است که گاهی اوقات حفره میان ران و تهیگاه را نیز درگیر می‌کنند.

شکستگی‌های لگن باز و بسته

شکستگی‌های لگن، چه پایدار و چه ناپایدار، همچنین می‌توانند به شکستگی‌های باز تقسیم شوند. اغلب شکستگی‌های باز، جدی‌تر هستند، زیرا عفونت به راحتی می‌تواند به زخمی برسد که قبلا در اثر آسیب دیدگی آلوده شده است.

 

علت شکستگی لگن

شكستگی‌های بزرگ لگن ناشی از آسيب‌های عمده‌ای مانند تصادف‌های ترافيكي جاده‌ای، آسيب‌های ناشی از لِه شدن (به عنوان مثال سواری با ماشين يا سوار شدن بر اسب) است و سقوط از ارتفاع است. شکستگی‌های لگن ناشی از صدمات زیاد یا پر سرعت اغلب ناپایدار هستند و به درمان فوری بیمارستان نیاز دارند.

شكستگی‌هایی با شدت کم كه شامل شكستگی‌های بدون جابجايی استخوان هستند، می‌توانند در اثر افتادن فرد یا لغزش روی سطح خیس و لیز اتفاق بیفتد. این مورد به ويژه در صورت نازک بودن استخوان‌ها (پوكي استخوان) وارد مرحله بحرانی‌تری می‌شود. به همین دلیل، شکستگی‌های بسیار دردناک اما پایدار در افراد مسن که دچار پوکی استخوان نیز هستند، بیشتر دیده می‌شوند.

 

علت شکستگی استرسی لگن

شکستگی استرسی لگن هنگامی اتفاق می‌افتد که تاندون عضله از استخوان دور شود. این حالت معمولاً در پایین استخوان نشیمنگاه که عضلات همسترینگ بزرگ به آن وصل شده‌اند، یا در قسمت جلوی استخوان تهیگاهی که به یکی از عضلات بزرگ چهار سر ران متصل است، اتفاق می‌افتد.

این نوع شکستگی‌ها به خصوص در جوانانی که هنوز در حال رشد هستند، معمولاً در حین ورزش رخ می‌دهند که شامل سرعت و توقف ناگهانی است،. از جمله آنها می‌توان به پریدن از مانع، دویدن با حداکثر سرعت، پرش طولانی و فوتبال اشاره کرد. همچنین شکستگی استرسی لگن ممکن است در اثر تصادف رانندگی نیز ایجاد شود.

شکستگی‌های استرسی لگن، اغلب در کسانی اتفاق می‌افتد که ناگهان مسافت یا سطح فعالیت خود را افزایش می‌دهند، از جمله افراد بی تحرک که ناگهان شروع به ورزش می‌کنند. این عارضه معمولاً در لگن شایع نیست، اگرچه در زنان و افرادی که دارای نازکی استخوان‌ها با پوکی استخوان هستند، شایع است.

علائم و نشانه‌های شکستگی لگن

شکستگی لگن پایدار، تقریباً همیشه دردناک است. درد در لگن یا کشاله ران معمولی است و با حرکت مفصل ران یا تلاش برای راه رفتن بدتر می‌شود. اگرچه ممکن است مانع از راه رفتن نشود. برخی از بیماران متوجه شده‌اند که اگر مفصل ران یا زانو خود را خم کنند درد کمتری را متحمل خواهند شد. سایر علائم با توجه به شدت آن متفاوت خواهند بود. این علائم شامل موارد زیر هستند:

• درد و حساسیت در کشاله ران، مفصل ران، کمر، باسن یا لگن
• کبودی و تورم بر روی استخوان‌های لگن
• سوزن سوزن شدن در ناحیه دستگاه تناسلی یا ران‌های فوقانی
• دردی که ممکن است هنگام نشستن و هنگام حرکت روده نیز وجود داشته باشد.

همچنین ممکن است علائم مهمی ناشی از خونریزی نیز دیده شود. خونریزی می‌تواند در چندین مکان از روی پوست ردیابی شود، که برخی از آن‌ها بیشتر از سایرین قابل مشاهده هستند. اینها شامل موارد زیر هستند:

• کبودی روی استخوان‌های لگن
• کبودی یا تنگ شدن منافذ در کشاله ران یا در میاندوراه
• کبودی در قسمت کوچک پشت
• خونریزی واژن در خانم‌ها و کبودی کیسه بیضه در مردان
• خونریزی در ادرار یا از ناحیه مقعد

علائم شکستگی لگن ناپایدار

شکستگی‌های بزرگ و ناپایدار لگن به احتمال زیاد باعث ایجاد درد شدید و شوک خواهند شد. درد ممکن است در لگن، کشاله ران، پشت، شکم یا پایین پاها باشد. استخوان‌های لگن بزرگ هستند و خون غنی دارند، بنابراین وقتی شکسته شوند به شدت خونریزی می‌کنند و خونریزی سریع متوقف نمی‌شود. با این حال ممکن است خون قابل مشاهده نباشد، زیرا در قسمت شکم قرار دارد. این میزان از خون از دست رفته، باعث افت ناگهانی فشار خون خواهد شد.

علائم شکستگی‌های استرسی لگن

شکستگی‌های استرسی به وجود آمده در لگن، عمدتاً در ورزشکاران جوان و فعال که هنوز در حال رشد هستند دیده می‌شود. علائم آن معمولاً در حین حرکت شدید و ناگهانی، درد زیادی را نیز به همراه دارد. درد اغلب در قسمت پایین، در چین‌های باسن یا در قسمت استخوانی جلوی لگن وجود دارد. احتمال کبودی و تورم نیز وجود دارد.

شکستگی‌های استرسی لگن، یکی از خفیف‌ترین نوع شکستگی پایدار است. رخ دادن این نوع از شکستگی‌ها بسیار آسان هستند، اما درد ناشی از آن ممکن است بسیار سخت باشد. علائم و نشانه‌های ناشی از آن، معمولاً شامل دردی است که در نقاط مختلفی پخش شده است و اگرچه با ورزش کردن ممکن است کمی کاهش یابد، ولی با قطع شدن ورزش درد افزایش پیدا می‌کند.

 

تشخیص شکستگی‌های لگن

در مورد صدمات شدیدی مثل صدمات ناشی از حوادث رانندگی که احتمال شکستگی لگن وجود دارد، اشعه ایکس، فوراً برای ارزیابی وضعیت استخوان‌های لگن انجام می‌شود. اما در صورت احساس درد در ناحیه استخوان لگن، مشکل در راه رفتن یا هرگونه احساس در قسمت تحتانی بدن خود، مشکوک به شکستگی‌های لگن هستید.

اشعه ایکس بیشتر آسیب‌های استخوانی لگن را نشان می‌دهد، اگرچه جزئیات جراحت‌های موجود دراعضای بدن در ناحیه لگن را نشان نمی‌دهد. این اشعه تصاویری از استخوان‌ها را ارائه می‌دهد و در مورد لگن، معمولاً از زوایای مختلفی گرفته می‌شود، بنابراین پزشکان می‌توانند بررسی کنند که استخوان‌ها چه مقدار خارج مسیر خود قرار دارند.

سی تی اسکن (اسکن توموگرافی کامپیوتری): شامل «اشعه ایکس چند قسمتی لگن» به منظور ایجاد یک تصویر سه بعدی از صدمات است. این کار در موارد پیچیده انجام می‌شود تا تصویر بهتری از شکستگی‌ها ایجاد شده و آسیب‌های مرتبط با آن شناسایی شوند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): جایگزینی برای سی تی اسکن می‌باشد و ممکن است تصویری شفاف‌تر از آسیب را ارائه دهد. این روش معمولاً ضروری نیست، مگر در مورد شکستگی‌های استرسی لگن، که می‌توانند به خوبی در تصویربرداری MRI  مشخص شوند، اما معمولاً در پرتونگاری یا سی تی اسکن قابل مشاهده نیستند.

تصویربرداری اولتراسوند و استفاده از مواد کنتراست: جایی که یک رنگ رادیواکتیو برای ایجاد تصاویری که پزشکان بتوانند اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن را مشاهده کنند، تزریق می‌شود وم مکن است برای ارزیابی اندام‌های داخلی مورد نیاز باشد.

بعضی اوقات برای جستجوی شکستگی‌های استرسی لگن، از اسکن استخوان یا رادیوایزوتوپ استفاده می‌کنند، به خصوص در بیمارانی که نمی‌توانند اسکن MRI انجام دهند. به عنوان مثال افرادی که باطری در قلب خود دارند.

اگر شکستگی به راحتی رخ داده باشد و پزشک فکر می‌کند احتمال پوکی استخوان وجود دارد، ممکن است اسکن استخوان، برای بررسی تراکم استخوان پیشنهاد شود. این اسکن با نام سنجش تراکم استخوان (سنجش جذب اشعه X با انرژی دوگانه) شناخته می‌شود. سایر تحقیقات ممکن است شامل آزمایش خون برای ارزیابی میزان خون از دست رفته، عملکرد کبد و کلیه‌ها و آزمایش ادرار برای جستجوی آسیب به مثانه باشد.

 

درمان شکستگی‌های لگن

اگر شکستگی لگن ناپایدار داشته باشید، درمان بستگی به محل شکستگی و هرگونه آسیب دیگر دارد. اهداف اصلی درمان این عارضه، ابتدا تثبیت لگن و جلوگیری از خون ریزی بیشتر، سپس نگه داشتن استخوان‌ها (جوش خوردن استخوان) تا زمان بهبود کامل است.

کمک‌های اولیه در شکستگی لگن

تا رسیدن کمک، فردی که دچار شکستگی مشکوک لگن است، باید با پتو یا ژاکت پوشانده شود و نباید توسط پرسنل غیر آموزش دیده منتقل شود، به خصوص اگر درد شدید وجود داشته باشد. اگر با فرد در حال پیاده روی تصادف کرده‌اید، او را مجبور به نشستن کنید. سپس سؤال کنید که آیا دردی در هر نقطه‌ای از بدن به خصوص در قفسه سینه، شکم یا باسن دارد.

اگر در هر جایی در نزدیکی لگن درد وجود داشت، ممکن است دچار شکستگی بزرگ لگن شده باشد و باید فرض کنید که او به شدت آسیب دیده است و تا رسیدن خدمات اورژانس او را همچنان گرم نگه دارید. گاهی اوقات دیده شده است که افراد بلافاصله پس از تصادفات جاده‌ای با شکستگی‌های شدید لگن قدم می‌زنند، زیرا شوک ناشی از تصادف می‌تواند در ابتدا از احساس درد زیاد جلوگیری کند.

درمان برای کاهش خون ریزی

کاهش خونریزی از لگن در ابتدا با ثابت نگه داشتن لگن انجام می‌شود. در ابتدا، این کار به وسیله بانداژها و سپس برای ثابت نگه داشتن کامل آن از تثبیت کننده‌های خارجی استفاده می‌شود. ثابت نگه داشتن لگن تثبیت کننده‌های خارجی شامل پیچ‌های بلندی است که از طرفین و یک قاب خارجی بزرگ به استخوان‌ها وارد می‌شوند. این کار در اتاق عمل، تحت بیهوشی انجام می‌شود.

تثبیت استخوان‌ها در جلوگیری از خون ریزی بیتر استفاده می‌شوند. پیچ‌ها از طریق برش‌های کوچک به پوست و ماهیچه‌ها در استخوان‌ها وارد می‌شوند. آنها از پوست دو طرف لگن بیرون می‌آیند و در آنجا به میله‌های فیبر کربن وصل می‌شوند. فیکساتور خارجی به عنوان یک قاب تثبیت کننده عمل می‌کند تا استخوان‌ها را در وضعیت مناسبی قرار دهد.

تثبیت لگن داخلی: تعداد کمی از بیماران برای ثابت نگه داشتن استخوان‌ها به تثبیت کننده‌های داخلی احتیاج دارند. این روش نیازمند یک عمل جراحی باز است که تحت بی حسی انجام می‌شود. قطعات استخوان مجدداً جابجا می‌شوند، سپس با پیچ یا صفحات فلزی که به طور دائم در جای خود قرار گرفته اند، به هم متصل می‌شوند. ثابت و پایدار شدن لگن، هم برای کنترل درد و هم برای نتایج طولانی مدت درمان بسیار مهم است. اگر چندین شکستگی وجود داشته باشند، احتمالاً این روش بسیار لازم است.

مدیریت درد: درد با استفاده از مسکن‌ها و با تثبیت لگن ناپایدار کنترل می‌شود. ممکن است در ابتدا به مسکن‌های قوی و بی حس کننده‌های موضعی نیاز داشته باشید و یا ممکن است به یک بی حسی اپیدورال برای کنترل درد اولیه نیاز پیدا کنید.

لخته شدن خون: پزشکان معمولاً برای کاهش خطر لخته شدن خون در رگ‌های موجود در پا و لگن، رقیق کننده خون (ضد انعقاد خون) را تجویز می‌کنند. شکستگی‌های لگن باعث افزایش خطر لخته شدن خون می‌شوند.

استراحت: درمان اولیه‌ای که برای کاهش درد تجویز می‌شود، استراحت در رختخواب است. پزشکان توصیه می‌کنند که بیماران در اسرع وقت استراحت کنند، زیرا این کار برای بهبودی طولانی مدت بهتر است و همچنین خطر تشکیل لخته‌های خون (ترومبوز ورید عمقی) را کاهش می‌دهد.

با این حال، به احتمال زیاد، تا حدود سه ماه یا تا زمانی که استخوان‌هایتان کاملاً بهبود یابند، نیاز دارید که از عصا یا واکر استفاده کنید. اگر صدماتی بالاتر از هر دو پا دارید، ممکن است لازم باشد برای دوره زمانی کوتاهی، از صندلی چرخدار استفاده کنید تا از افتادن وزن بر روی هر یک از پاها جلوگیری کنید.

فیزیوتراپی: وضعیت شما به طور مرتب توسط فیزیوتراپیست‌ها بررسی خواهد شد. هنگامی که شروع به تحمل وزن خود کردید، فیزیوتراپی روشی مناسب برای تقویت ماهیچه‌ها و کمک به بازگرداندن تعادل مورد نیاز است، زیرا ممکن است با شروع راه رفتن دوباره، تحمل این وضعیت کمی برایتان دشوار باشد.

درمان شکستگی‌های استرسی لگن

شکستگی‌های استرسی لگن می‌توانند باعث دردی طولانی مدت شوند، بنابراین جلوگیری از انجام فعالیت‌هایی که باعث ایجاد آنها می‌شوند، بسیار مهم هستند. شروع مجدد و تدریجی به دویدن می‌تواند پس از چند هفته شروع شود، به محض اینکه ورزشکار عاری از هرگونه درد باشد. در حال حاضر برخی از متخصصان تزریق پامیدرونات را توصیه می‌کند (دارویی که معمولاً برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شود). به نظر می‌رسد این روش درمانی، در تسریع بهبودی شکستگی‌های استرسی لگن، حتی در بیماران بدون پوکی استخوان نیز مؤثر بوده است.

 

چشم انداز بیماران مبتلا به شگستگی لگن

افرادی که به هر دلیل دچار شکستگی لگن شده‌اند، باید به طور تخصصی تحت درمان قرار گیرند. به ویژه افراد در سنین بالا باید از انجام ورزش و فعالیت‌های پر خطر دوری کنند. در جوانان به دلیل وجود ساختار استخوانی تازه، لگن شکسته شده اغلب به اصطلاح جوش می‌خورد، ولی در افراد مسن که پوکی استخوان دارند، صدمه شدید به مرگ ختم می‌شود. به هر روی، چشم انداز بیماران به خصوصیات بدن و مقدار شدت شکستگی آنها بستگی دارد.