اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی آرتروز است که در درجه اول ستون فقرات شما را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری باعث التهاب شدید مهرهها میشود و در نهایت ممکن است به درد مزمن و ناتوانی بیمار منجر شود. در موارد پیشرفتهتر، التهاب میتواند باعث ایجاد استخوان جدید در ستون فقرات شود. این شرایط ممکن است منجر به تغییر شکل ستون فقرات شود.
همچنین اسپوندیلیت آنکیلوزان “Ankylosing spondylitis” میتواند باعث درد و سفتی در سایر قسمتهای بدن شما شود. این احتمال وجود دارد که در این بیماری، مفاصل بزرگ دیگر مانند شانهها، باسن و زانوها نیز درگیر شوند.
فهرست مطالب
- 1 علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
- 2 چه عواملی باعث بروز اسپوندیلیت آنکیلوزان میشوند؟
- 3 چه کسی در معرض ابتلا به بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان است؟
- 4 اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه درمان میشود؟
- 5 آیا درمانهای طبیعی و سنتی برای بهبودی اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود دارد؟
- 6 آیا رژیم غذایی میتواند به درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند؟
- 7 آیا ورزش و تمرین میتواند به یهبود اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند؟
- 8 اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه تشخیص داده میشود؟
- 9 عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
- 10 چگونه از اسپوندیلیت آنکیلوزان پیشگیری شود؟
- 11 چشم انداز و آینده افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان متفاوت است. غالباً این علائم با شعلهور شدن خفیف تا متوسط التهابات مشخص میشوند و با دورههای تقریباً بدون علائم تغییر میکنند.
شایعترین علامت این بیماری، کمردرد در صبح و شب است. همچنین شما ممکن است در مفاصل بزرگ مانند لگن و شانهها درد داشته باشید.
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- سفتی و خشکی بدن و مفاصل در صبح زود
- وضعیت بد بدن یا شانههای خمیده
- از دست دادن اشتها
- تب درجه پایین
- کاهش وزن
- خستگی
- کم خونی یا کمبود آهن
- کاهش عملکرد ریه
از آنجا که اسپوندیلیت آنکیلوزان شامل التهابات بدنی است، سایر قسمتهای بدن شما نیز میتواند تحت تأثیر این بیماری قرار گیرد.
افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شرایط زیر را تجربه کنند:
- التهاب روده
- التهاب خفیف چشم
- التهاب دریچه قلب
- تاندونیت آشیل “Achilles tendonitis”
در حالی که اسپوندیلیت آنکیلوزان در درجه اول، نوعی بیماری ستون فقرات است اما این وضعیت میتواند سایر قسمتهای بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در مورد روشهای زیادی که اسپوندیلیت آنکیلوزان بر بدن شما تأثیر میگذارد، بیشتر مطالعه نمایید.
چه عواملی باعث بروز اسپوندیلیت آنکیلوزان میشوند؟
در حال حاضر علت دقیق بروز اسپوندیلیت آنکیلوزان مشخص نیست.
این اختلال در برخی خانوادهها وجود دارد، بنابراین احتمالاً ژنتیک در این امر نقش دارد. اگر والدین یا خواهر و برادرهای شما به اسپوندیلیت انکیلوزان مبتلا هستند، تحقیقات نشان میدهد که 10 تا 20 برابر بیشتر از فردی که سابقه خانوادگی ندارد، ممکن است به این وضعیت دچار شوید. پنج نشانه هشدار دهنده این بیماری را بررسی نمایید تا ببینید آیا ممکن است هر یک از آنها را تجربه کرده باشید یا خیر.
چه کسی در معرض ابتلا به بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان است؟
سابقه خانوادگی
سابقه خانوادگی اسپوندیلیت آنکیلوزان همراه با وجود پروتئین HLA-B27 یک عامل خطرزا در ابتلا به این بیماری است. طبق مطالعهای که در سال 2002 انجام شده است، بیش از 90 درصد افرادی که به این بیماری تشخیص داده میشوند، ژن بیان کننده این پروتئین را دارند.
سن
برخلاف سایر اختلالات آرتروزی و روماتیسمی، اغلب علائم اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان در جوانان ظاهر میشود. به طور معمول علائم این بیماری در سنین 20 تا 40 سالگی ظاهر میشوند.
ارتباط بیماری با جنسیت فرد بیمار
اسپوندیلیت آنکیلوزان در مردان حدود سه برابر شایعتر است اما در زنان نیز مشاهده میشود. این مسئله به عوامل بسیار زیادی از جمله ژنتیک مردان و فعالیتهای سنگین آنها بستگی دارد.
قومیت
این بیماری در افراد قفقازی تبار بیشتر از نژاد آفریقایی یا سایر اقوام مشاهده شده است. این مسئله به عوامل قومیتی و آب و هوایی متصل میشود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه درمان میشود؟
در حال حاضر هیچ درمان قطعیای برای اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد اما روشهای درمانی میتوانند درد را کنترل نمایند و از ناتوانی فرد بیمار جلوگیری کنند. درمان مناسب و به موقع بیماری میتواند به کاهش علائم کمک کند. همچنین درمان به موقع ممکن است عوارض احتمالی مانند تغییر شکل استخوان را کند یا حتی متوقف نماید.
داروها به منظور درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
اغلب داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن “ibuprofen” و ناپروکسن “naproxen” به منظور کمک به کنترل درد و التهاب این بیماری استفاده میشوند. این داروهایی به صورت طولانی مدت استفاده میشوند و به طور کلی با عوارض کم و بی خطر هستند.
هنگامی که NSAIDها تسکین درد کافی و مورد نیاز را ندارند، این احتمال وجود دارد که پزشک داروهای قویتری را برای شما تجویز نماید. به طور معمول کورتیکواستروئیدها “Corticosteroids” برای مصرف کوتاه مدت تجویز میشوند. این دارو یک داروی قدرتمند برطرف کننده التهاب است، بنابراین میتواند علائم را کاهش داده و آسیب به ستون فقرات و اطراف آن را کاهش دهد.
مهارکنندههای فاکتور نکروز تومور “Tumor necrosis factor” (TNF) داروهایی هستند که باعث تحریک و بهبودی التهاب در بدن شما میشوند. این داروها به منظور جلوگیری از التهاب مصرف میشوند و به طور معمول درد و سفتی مفصل را کاهش میدهند. به طور کلی مهارکنندههای TNF پس از پیشرفت بیماری و عدم استفاده از NSAID استفاده میشوند.
سرانجام در موارد شدیدتر، این احتمال وجود دارد که پزشک داروهای ضد روماتیسم اصلاح کننده بیماری “disease-modifying antirheumatic drugs” (DMARDs) را تجویز نماید. این داروها به منظور جلوگیری از وخیم شدن علائم، باعث کند شدن روند بیماری در بدن میشوند.
عمل جراحی به منظور درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
در صورت آسیب شدید یا تغییر شکل مفاصل زانو یا مفصل ران شما، این احتمال وجود دارد که جراحی تعویض مفصل لازم باشد. به همین ترتیب ممکن است استئوتومی “osteotomy” (استئوتومی نوعی عمل جراحی است که در آن استخوان بیمار توسط عمل جراحی و به صورت کنترل شدهای به وسیله جراح و با وسایل خاصی برش داده شده و شکسته میشود. از این عمل به منظور تصحیح طول استخوان (بلند و کوتاه کردن استخوان) یا در جهت تصحیح امتداد استخوان استفاده میشود) در افرادی که وضعیت بد بدن ناشی از جوش خوردن استخوانها را دارند، انجام شود. در طی این روش، یک جراح استخوانهای ستون فقرات را برش داده و دوباره آرایش میکند.
درمان این بیماری تا حد زیادی به شدت وخیم بودن وضعیت و میزان علائم آزاردهنده آن بستگی دارد. در مورد انواع مختلف درمانهایی که برای این بیماری استفاده میشود، بیشتر مطالعه نمایید.
آیا درمانهای طبیعی و سنتی برای بهبودی اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود دارد؟
علاوه بر درمانهای پزشکی، برخی از روشها و داروهای طبیعی ممکن است به کاهش علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کنند. این احتمال وجود دارد که برخی درمانها به تنهایی استفاده شوند. همچنین آنها ممکن است با سایر روشهای درمانی ترکیب شوند. با پزشک خود درمورد اینکه کدام یک از آنها برای شما و در ترکیب با هم بی خطر هستند، صحبت کنید.
ورزش
تمرینات دامنه حرکتی و همچنین تمرینات قدرتی ممکن است به کاهش علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کنند. هر دو این تمرینات میتوانند مفاصل را تقویت کرده و به انعطاف پذیری بیشتر آنها کمک کنند. این احتمال وجود دارد که پزشک، شما را به یک متخصص فیزیوتراپی “physical therapist” ارجاع دهد تا یاد بگیرید که چگونه این تمرینات را به درستی و با اطمینان بیشتری انجام دهید.
کشش بدنی
کشش باعث انعطاف پذیری مفاصل و بهبود قدرت آنها میشود. این روش میتواند منجر به درد کمتر و دامنه حرکتی بیشتر در مفاصل شود.
آموزش ایستادن
سفتی در ستون فقرات ممکن است وضعیت بد بدن را تشدید کند. با گذشت زمان، این احتمال وجود دارد که استخوانهای ستون فقرات در حالت خم شدن یا نشستن باهم ادغام شوند. با تمرین وضعیت بدنی مناسب میتوانید خطر بروز این شرایط را کاهش دهید.
با توجه به این مسئله، این احتمال وجود دارد که پس از سالها وضعیت بد بدنی، شرایط طبیعی بدن از بین برود؛ پس ممکن است لازم باشد با یادآوریهای صحیح، وضعیت بدن را اصلاح کنید تا حالت درست و منظم خود را از دست ندهید همچنین میتوانید از وسایل پشتیبانی مانند صندلی یا بالشتکهای صندلی نیز استفاده نمایید.
گرما درمانی و سرما درمانی
پدهای گرم کننده یا دوش آب گرم میتوانند به کاهش درد و سفتی در ستون فقرات و سایر مفاصل آسیب دیده کمک کنند. همچنین کیسههای یخ میتوانند التهاب مفاصل دردناک یا متورم شده را کاهش دهند.
طب سوزنی
این روش درمانی جایگزین میتواند درد و سایر علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان را کاهش دهد. طب سوزنی این کار را با فعالسازی هورمونهای طبیعی تسکین دهنده درد انجام میدهد.
ماساژ درمانی
ماساژ علاوه بر آرامش بخشی و نشاط بخشی، به شما در حفظ انعطاف پذیری و بهبود دامنه حرکتی کمک میکند. حتما به ماساژ درمان خود بگویید که به اسپوندیلیت انکیلوزان مبتلا هستید. آنها میبایست از نقاط حساس اطراف ستون فقرات شما آگاه باشند.
بسیاری از درمانهای اسپوندیلیت آنکیلوزان، روشهای هوشمندانهای برای زندگی سالم هستند. در مورد 10 درمان طبیعی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان بیشتر مطالعه نمایید.
آیا رژیم غذایی میتواند به درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند؟
هیچ رژیم غذایی متنوعی برای درمان قطعی اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد. یک رژیم غذایی سالم که ویتامینها و مواد معدنی زیادی را از طریق طیف گستردهای از مواد غذایی تأمین میکند، وضعیتی عالی برای شروع یک زندگی سالم است.
رژیم غذایی مناسب برای اسپوندیلیت آنکیلوزان شامل موارد زیر است:
- غذاهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند مانند ماهی، آجیل و برخی روغنها
- طیف گستردهای از میوهها و سبزیجات
- غلات کامل مانند کینوا “quinoa” یا فاررو “farro” (نوعی گندم) و همچنین غذاهای غلات سبوسدار
- غذاهای حاوی باکتریهای فعال مانند ماست
مصرف غذاهایی که سرشار از چربی، قند و سدیم هستند را محدود یا کاملا قطع کنید. این موارد شامل غذاهای کاملاً فرآوری شده است. اغلب غذاهای بسته بندی شده، کیسهای یا کنسروشده حاوی موادی مانند نگهدارندهها و چربیهای ترانس هستند. این مواد میتوانند التهاب ناشی از بیماری را بدتر کنند.
به همین ترتیب شما باید میزان مصرف الکل خود را محدود کنید یا به طور کامل از مصرف آن خودداری نمایید. مصرف الکل میتواند در داروها تداخل ایجاد کند و علائم را بدتر کند.
سایر مواد غذایی و مکملها ممکن است علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان را بهتر یا بدتر کنند. در مورد اجرای یک رژیم غذایی سالم و با توجه به شرایط بیماری خود بیشتر تحقیق کنید. همچنین در این باره با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
آیا ورزش و تمرین میتواند به یهبود اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند؟
ورزش روزانه و تمرین استقرار وضعیت صحیح بدنی به منظور کمک به شما در حفظ انعطافپذیری و دامنه حرکت توصیه میشود.
هر یک از این تمرینات ممکن است به کاهش علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند:
- یوگا
- تنفس عمیق
- کشش
- شنا کردن
- شیوههای صحیح استقرار و وضعیت بدنی
این روشها ممکن است بخشی از یک برنامه درمانی جامع باشد که شامل دارو و فیزیوتراپی است. درباره چگونگی مفید بودن هر یک از این تمرینات به منظور کاهش علائم و بهبود حرکت خود با پزشک خود مشورت نمایید و درباره آن بیشتر مطالعه نمایید.
اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه تشخیص داده میشود؟
به منظور کمک به تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان، غالبا با یک روماتولوژیست “rheumatologist” مشورت میشود. روماتولوژیست پزشکی است که متخصص آرتروز است.
اولین قدم به منظور تشخیص بیماری، یک معاینه بدنی کامل است. پزشک، جزئیات درد و سابقه علائم را از شما میخواهد.
سپس پزشک از اشعه ایکس به منظور بررسی فرسایش در ستون فقرات و مفاصل دردناک شما استفاده میکند. اگر بیماری در مراحل اولیه باشد ممکن است فرسایش تشخیص داده نشود. این احتمال وجود دارد که بررسی توسط MRI نیز انجام شود. با این حال تفسیر نتایج MRI اغلب دشوار است.
یک آزمایش خون به نام بررسی میزان رسوب گلبولهای قرمز “erythrocyte sedimentation rate” ممکن است در جهت سنجش وجود هرگونه التهاب انجام گردد. این احتمال وجود دارد که آزمایش خون به منظور تشخیص و بررسی پروتئین HLA-B27 انجام شود. با این حال آزمایش مثبت HLA-B27 به این معنی نیست که شما به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا هستید. نتیجه مثبت این آزمایش نشان میدهد که شما ژن تولید کننده این پروتئین را دارید.
تشخیص این نوع آرتروز ممکن است مدتی طول بکشد. درباره آزمایشات و روشهایی که ممکن است استفاده شود بیشتر مطالعه نمایید و با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
اگر اسپوندیلیت آنکیلوزان درمان نشود، برخی از عوارض زیر ممکن است بروز کند:
- این احتمال وجود دارد که مهرهها به دلیل التهاب مزمن با هم ترکیب شوند
- التهاب میتواند به مفاصل مجاور از جمله باسن و شانهها گسترش یابد
- التهاب ممکن است به رباطها و تاندونها گسترش یابد و به طور معمول این شرایط انعطافپذیری را بدتر میکند
- تنفس سخت و نفس تنگی
- سوزش چشم
- آسیب به قلب، ریه یا روده
- شکستگیهای فشاری ستون فقرات
این مسئله بسیار مهم است که به دنبال درمان کمردرد یا سفتی مزمن مفاصل خود باشید. درمان زود هنگام بیماری میتواند به شما کمک کند تا از عوارض شایع اسپوندیلیت آنکیلوزان جلوگیری نمایید.
چگونه از اسپوندیلیت آنکیلوزان پیشگیری شود؟
این موضوع به طور دقیق مشخص نیست که چگونه میتوانید از اسپوندیلیت آنکیلوزان جلوگیری نمایید، زیرا در وهله اول هیچ کس نمیداند چه عواملی باعث ایجاد آن میشود.
با این حال اگر به این بیماری مبتلا هستید، با انجام موارد زیر به جلوگیری از نقص حرکتی و معلولیت تمرکز کنید:
- فعال ماندن
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- حفظ وزن طبیعی
رویکردهای سبک زندگی سالم و همچنین درمانهای سنتی ممکن است به تأخیر یا کند شدن پیشرفت بیماری کمک کنند.
چشم انداز و آینده افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
اسپوندیلیت آنکیلوزان یک بیماری پیشرونده است. این بدان معناست که با گذشت زمان بدتر خواهد شد و ممکن است به ناتوانی بدنی و حرکتی منجر شود. همچنین این وضعیت یک بیماری مزمن است، بنابراین هنوز درمان قطعیای وجود ندارد که بتواند آن را بهبود بخشد.
دارو، ورزش و درمانهای جایگزین میتوانند به پیشگیری و به تأخیر انداختن التهاب و آسیب کمک کنند اما به طور کلی نمیتوانند جلوی آنها را بگیرند. با بدتر شدن علائم بیماری، فیزیوتراپی، ورزش و دارو به کاهش علائم کمک میکنند.
اگر دچار کمردرد مزمن شدهاید با پزشک خود مشورت کنید. آنها میتوانند به دنبال یافتن علت بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان و کمک به ایجاد یک برنامه درمانی به منظور تسکین علائم و ناراحتیها باشند.
هرچه زودتر درمان را شروع کنید ، احتمال اینکه بتوانید از برخی آسیب های طولانی مدت جلوگیری کنید ، بیشتر است. درباره چگونگی پیشرفت اسپوندیلیت آنکیلوزان و آنچه می توانید برای کاهش سرعت آن انجام دهید بیشتر بخوانید.