علت خشکی گلو چیست؟ درمان خشکی گلو و دهان

آیا صبح با خشکی گلو بیدار می‌شوید و عمل بلع (خوردن غذا) برایتان دشوارتر است؟ آیا خشکی دهان و گلویتان حتی با نوشیدن آب هم برطرف نمی‌شود؟ دلایل و علل مختلفی برای خشک شدن گلو و دهان وجود دارند، این عارضه ممکن است ناشی از عوامل جسمی، محیطی و حتی مربوط به سلامتی فرد باشد. گاهی اوقات فکر می‌کنیم فقط در ماه‌های سرد سال که مستعد بیماری هستیم یا در بستر بیماری قرار داریم، دچار خشکی گلو می‌شویم، اما این لزوماً صحیح نیست. زیرا فرد می‌تواند در هر زمانی از سال دچار مشکل خشک شدن گلو شود. با این حال، ما در مقاله دیگری از رسا در مورد علل و درمان این مشکل صحبت می‌کنیم.

 

خشک شدن گلو چیست؟

خشکی گلو به عوامل مختلفی بستگی دارد که عمدتا مواردی جزئی هستند. اما گاهی اوقات می‌تواند ناشی از یک بیماری پیش زمینه‌ای جدی‌تر باشد. خشکی گلو یک مشکل ناراحت کننده و اغلب دردناک است که می‌تواند منجر به ظهور برخی عواملی مانند مشکل در بلع، سرفه، سوزش قلب، بدن درد، استفراغ و تب شود. خشکی گلو غالباً ناشی از تنفس از راه دهان و خروپفِ شب هنگام است و گاهی اوقات از علائم اولیه سرماخوردگی یا آنفولانزا به شمار می‌آید. سایر شرایط جدی‌تر مانند آسم یا بیماری ریفلاکس معده (GERD) نیز ممکن است منبع این مشکل باشند.

علت خشکی گلو

موارد بی‌شماری می‌توانند باعث خشکی گلو شوند. این بیماری می‌تواند به آرامی ظاهر شود یا به صورت یکباره فرد را مبتلا کند. همه ما می‌دانیم که این مشکل بسیار ناخوشایند است و هر چه زودتر در جهت رفع آن تلاش می‌کنیم. علت خشک شدن گلو می‌تواند ناشی از سبک زندگی افراد بوده یا در اثر بیماری ایجاد شده باشد، همچنین می‌تواند جسمی یا حتی زیست محیطی باشد. اصلی‌ترین دلایل خشکی گلو به تفصیل در زیر شرح داده شده‌اند:

سبک زندگی نادرست

• کشیدن سیگار: همه ما می‌دانیم که استعمال دخانیات می‌تواند باعث چندین بیماری مختلف شود. سیگار کشیدن همچنین ممکن است به مرور زمان گلوی فرد را تحریک کرده و باعث خشکی مداوم گلوی او شود.
• مصرف زیاد الکل: اعتدال در همه چیز حائز اهمیت است. اگر مقدار زیادی الکل مصرف کرده باشید، ممکن است با خشکی گلو مواجه شوید. همچنین خروپف یکی از دلایل عمده این مشکل است.
• نوشیدن زیاد قهوه: اگر قهوه به مقدار زیادی مصرف شود، می‌تواند یکی از عوامل خشکی گلو باشد.
• فریاد زدن یا آواز خواندن: اگر بیش از حد فریاد بزنید، گلو شما خشک و دردناک می‌شود.
• کم آبی: وقتی بدن فرد دچار کمبود آب می‌شود، ممکن است به خشکی گلو مبتلا شود. علائم دیگر کمبود آب بدن عبارتند از: احساس تشنگی زیاد، کم شدن ادرار، داشتن ادرار تیره، خستگی، سرگیجه و کمبود آب در اثر عدم نوشیدن آب کافی ایجاد می‌شود.

بیماری یا مشکل در وضعیت سلامتی

• آلرژی: آلرژی می‌تواند باعث شود فرد علائم ناخوشایندی مانند خشکی گلو را تجربه کند.
• سرماخوردگی یا آنفولانزا: برخی از بیماری های موقتی مانند سرماخوردگی یا برخی از موارد آنفلونزا خشکی گلو را به همراه دارد.
• گلودرد استرپتوکوکی: گلودرد استرپتوکوکی عفونتی است که به وسیله باکتری‌هایی ایجاد می‌شود که باعث خشکی دردناک گلو می‌شوند.
• رفلکس اسید: گلوی خشک ممکن است علامت رفلاکس اسید باشد. اسید موجود در لوله غذا باعث سوزش، گلوی خشک و همچنین باعث مشکل در بلع، سرفه خشک، صدای خشن هستند.
• ورم لوزه: خشک شدن گلو ممکن است نشانه‌ای از ورم لوزه باشد. التهاب لوزه‌ها معمولاً در اثر عفونت با ویروس ایجاد می‌شوند، اما می‌تواند توسط باکتری‌ها ایجاد شود. لوزه‌ها توده‌های گوشتی در قسمت پشت گلو هستند که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند.

مشکلات جسمی

• رفلکس اسید معده: رفلاکس اسید معده می‌تواند یک مسئله موقتی باشد که با خوردن غذاهایی خاص ایجاد می‌شود، یا می‌تواند یک بیماری مزمن باشد که با گذشت زمان باعث خشکی گلو می‌شود.
• خروپف: خروپف یکی از دلایل عمده ایجاد خشکی گلو است. خروپف زمانی ایجاد می‌شود که بافتی نرم به گلوی فرد بر می‌گردد یا وقتی بینی دچار گرفتگی شده است. این امر معمولاً باعث می‌شود که از دهان نفس بکشید. افرادی که خروپف می‌کنند اغلب از خشکی مداوم گلو رنج می‌برند.
• تنفس از دهان: دلایل متعددی باعث ایجاد خشکی گلو می‌شوند. اگر راه بینی توسط یک تیغه انحرافی مسدود شده باشد، دچار این بیماری می‌شوید. این باعث می‌شود که از راه دهان نفس بکشید و در امتداد آن گلوی شما خشک شود.

درمان خشکی گلو

حال فرد دچار خشگی گلو است، آیا می‌تواند صبر کند تا خود به خود خوب شود؟ یا باید آن را درمان کند؟ در زیر به چندین موارد جهت رفع خشکی گلو می‌پرداریم:

مرطوب کردن: وجود یک دستگاه بخور در اتاق خواب می‌تواند به جلوگیری از خشکی هوا و درمان خشکی گلو در صبح کمک کند.

آبرسان: نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز نیز جهت آبرسانی به گلو و بدن توصیه می‌شود.

دارویی: داروهای بدون نسخه می‌توانند درد همراه با خارش گلو را تا حدودی بهبود دهند. به طور مثال استفاده از مُسکن‌های خفیف که به طور موقت ناحیه را بی‌حس می‌کنند، می‌توانند یکی از راه‌های درمان موقت این بیماری باشند. برخی داروهای دیگر می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• اسپری‌های بینی و آنتی هیستامین‌ها می‌توانند به گرفتگی بینی و علائم آلرژی که باعث خشکی دهان می‌شوند کمک کنند.
• آنتی اسیدها می‌توانند مایعات اسیدی معده را خنثی کرده و به رفلاکس معده کمک کنند.

 

برخی درمان‌های خانگی برای خشکی گلو

داروهای ساده خشکی گلو (DIY): برخی از داروهای ساده خانگی می‌توانند به رفع احساس ناراحتی حاصل از خشکی گلو کمک کنند.

عسل: عسل حاوی خاصیت ضدعفونی کننده طبیعی است و همچنین خاصیت التیام بخش دارد. می‌توانید عسل را به تنهایی مصرف کنید یا چند قاشق غذاخوری از آن را در مقداری آب داغ بریزید و سپس بنوشید. دو قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب گرم اضافه کنید و با نوشیدن آن فوراً اثرات تسکین دهنده آن را احساس کنید.

آب نمک: ثابت شده که قرقره کردن آب نمک باعث کاهش درد گلو می‌شود. نمک می‌تواند مانع از رشد باکتری‌ها در دهان و گلو شود و از بروز بیماری‌ها جلوگیری کند. با نصف قاشق چایخوری نمک و هشت اونس آب گرم، آب نمک درست کنید. 30 تا 60 ثانیه آن را در دهان خود قرقره کرده و سپس بیرون بریزید. لذا این راه حل بلافاصله درد را بر طرف نمی‌کند، بلکه به تمیز کردن و جلوگیری از عوارض بعدی کمک می‌کند.

لیمو: لیمو می‌تواند به از بین بردن مخاط و پاکسازی گلو از مواد تحریک کننده کمک کند. لیمو همچنین حاوی ویتامین C است که می‌تواند باعث تقویت سیستمی ایمنی بدن شود و به شما در مقابله با هرگونه عفونتی که مبتلا هستید کمک کند. یک قاشق چایخوری آب لیمو تازه در یک فنجان آب گرم این ترفند را به خوبی انجام می‌دهد.

چای: انواع مختلفی از چای طبیعی در بازار وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد و خشکی گلو کمک کنند. چای سبز و چای میخک حاوی خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی هستند که می‌توانند در مبارزه با عفونت‌هایی که باعث ایجاد درد و خشکی گلو می‌شوند، کمک کنند. چای نعناع هم می‌تواند به طور موقت گلو را بی‌حس کند و این خود باعث می‌شود خشکی گلو تا حدی تسکین پیدا کند. چای بابونه نیز می‌تواند گلوی شما را نرم کرده و آن را آبرسانی کند و بدون درد نگه دارد. چای‌های دیگری مانند تمشک همچنین به کاهش درد و ناراحتی ناشی از خشکی گلو کمک می‌کنند. لذا اطمینان حاصل کنید که چای شما حاوی کافئین نباشد، زیرا این عامل می‌تواند مانع از خواب راحت شود و همه ما می‌دانیم خواب چقدر در زندگی افراد حائز اهمیت است.

• سوپ: سوپ‌های خانگی ممکن است بر روی خشکی گلو تاثیرگذار باشند، اما یک مایع گرم (ولرم) می‌تواند خشکی و درد ناشی از خشکی را تسکین دهد و گلو را نرم کند.
• قطره‌های سرفه آور: این قطره‌ها باعث ترشح بزاق می‌شوند و گلو را مرطوب نگه می‌دارند و باعث کاهش درد می‌شوند.
• ایبوپروفن یا استامینوفن: این داروهای بدون نسخه می‌توانند درد گلو را کاهش دهند. اگر فشار خون بالا یا هرگونه بیماری قلبی دارید، ابتدا از پزشک خود در مورد مصرف این داروها سؤال کنید.
• ریشه گیاه شیرین بیان: مخلوط کردن آن با آب، باعث تسکین درد گلو و کاهش سرفه می‌شود.
• سرخارگل (Echinacea Purpureae): بر طبق مطالعات انجام شده، اسپری اکیناسه یا مریم گلی به اندازه اسپری‌های گلو بدون نسخه سنتی، در تسکین خشکی گلو مؤثر است. سرخارگل به از بین بردن سرفه‌های مخاطی گلو کمک کرده و درمانی برای گلو درد و حتی آبریزش بینی است.
• ریشه ختمی (Marshmallow): یک مطالعه در سال 2005 نشان داد که یک شربت سرفه گیاهی حاوی ریشه ختمی در درمان سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی و برونشیت مؤثر است.
• سرکه سیب: اگرچه خوشایندترین راه نیست، اما یک قاشق غذاخوری می‌تواند به درمان کمک کند. این ماده حاوی اسیدهایی است که تحقیقات نشان داده است که خاصیت ضد میکروبی دارد و پاتوژن‌هایی که منجر به عفونت و در نتیجه سرفه می‌شوند را از بین می‌برند.
• فلفل قرمز: یک قاشق چایخوری از آن را با هشت اونس آب مخلوط کنید. فلفل قرمز سرشار از ویتامین C است و چون در همان استفاده اولیه گلو را بی‌حس کرده و آن را آرام می‌کند، به عنوان یک ضد درد طبیعی (تسکین دهنده درد) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• روغن‌های طبیعی: روغن‌های طبیعی خاص، مانند روغن جوز هندی، ترنج و سرو، همه حاوی «کامفن» هستند که خاصیت مرطوب کنندگی دارند.

 

پیشگیری از خشکی گلو

به عنوان مثال برخی از موارد خشکی گلو با تغییر سبک‌های غلط زندگی مانند ترک سیگار کاهش می‌یابد. اما می‌دانیم که گفتن همیشه آسان‌تر از عمل کردن است. اما بعضی از موارد ساده ممکن است به پیشگیری از خشکی گلو کمک کنند که به شرح زیر هستند:

• تغییر سبک زندگی: کاملا واضح است که سیگار نکشیدن و جلوگیری از نوشیدن بیش از حد الکل، تأثیر مثبتی بر گلوی فرد و سایر جنبه‌های سلامتی او خواهد گذاشت.
• حفاظت: سعی کنید با شستن منظم دست و سایر اقدامات پیشگیرانه، از ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا خودداری کنید.
• رفتار: خروپف را می‌توان با راه حل‌های ساده درمان کرد که این خود می‌تواند مانع از نفس کشیدن از راه دهان شود و خشکی گلو را بهبود بخشد.

 

چشم انداز بیماران مبتلا به خشکی گلو

خشک شدن گلو یک احساس ناراحت کننده و اغلب دردناک است. شایع‌ترین علت این مشکل ناشی از غشاهای مخاطی است، غالباً در نتیجه خوابیدن با دهان باز، تنفس از طریق دهان، زندگی در محیط خشک و یا صرفاً کم نوشیدن مایعات ایجاد می‌شود. خشکی دهان و گلو همچنین در اثر مصرف دخانیات یا ماری جوانا، فشار صوتی، استفراغ، سرفه بیش از حد، التهاب گلو، حساسیت و در موارد نادر سرطان‌های گلو و مری ایجاد می‌شود. اگر بر روی لوزه‌های خود تکه های سفید دارید (که ممکن است نشانه‌ای از گلودرد استرپل یا مونونوکلئوز باشد)، سرفه مداوم یا ایجاد کننده مخاط، لکه‌های سفید و قرمزی بر روی زبان یا دهان خود مشاهده کنید که از بین نمی‌روند، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی، خشکی گلو با درمان خانگی و دارویی برطرف می‌شود و به هیچ عنوان باعث مرگ نمی‌شود.

 

منابع:

www.healthline.com

www.medicalnewstoday.com