با هر سرفه یا تنگی نفس ممکن است از خود بپرسید که: «آیا آسم، حساسیت، آنفولانزا، سرماخوردگی یا حتی کرونا دارم» همۀ ما وقتی تحت این شرایط قرار میگیریم، سریعاً به بدترین حالت ممکن یعنی کرونا فکر میکنیم اما چگونه میتوان تفاوت این بیماریها را نسبت به یکدیگر تشخیص داد؟ به همین دلیل، ما در زیر به تشریح تفاوت علائم کرونا با آنفولانزا، سرماخوردگی و حساسیت میپردازیم؛ با رسا همراه باشید.
تفاوت علائم کرونا با آنفولانزا، سرماخوردگی و حساسیت
تفاوت بین این بیماریها را برحسب نوع علائمشان بررسی میکنیم:
علائم آسم
آسم یک بیماری مزمن است که باعث میشود مجاری تنفسی ملتهب شوند. بهترین راه برای کنترل آن، مصرف داروهای آسم، اجتناب از عوامل تحریک کننده و درمان علائم آسم به محض بروز آن است.
علائم رایج آسم عبارتند از:
- سرفه کردن
- خس خس سینه (صدای سوت و جیر جیر هنگام نفس کشیدن)
- تنگی نفس
- تنفس سریع و پی در پی
- تنگی قفسه سینه
علائم میتوانند به تدریج یا به طور ناگهانی ظاهر شوند.
در صورت بروز علائم آسم چه باید کرد
در اولین نشانههای علائم آسم، از داروی تسکین سریع (که گاهی اوقات داروی نجات نامیده میشوند) استفاده کنید. هرچه زودتر علائم را درمان کنید، احتمال عدم اضطراری بودن وضعیت آسم بیشتر است. آسم میتواند تهدید کننده زندگی باشد، بنابراین مهم است که علائم اضطراری آن را بدانید و همیشه استنشاق تسکیندهنده سریع خود را با خود داشته باشید.
در صورت بروز علائم اضطراری زیر، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- آسم به سرعت بدتر میشود.
- شدت تنگی نفس بالا است.
- مشکل در راه رفتن یا صحبت به دلیل تنگی نفس وجود دارد.
- نفس کشیدن سخت و سریع است.
- سرفه زیاد است.
- شانهها خم میشوند.
- داروی تسکین سریع آسم کمکی نمیکند.
- سوراخهای بینی به طور گستردهای باز و شعلهور میشوند (بیشتر در کودکان).
- لبها و ناخنها رنگ آبی دارند (ممکن است روی پوست روشن تر دیده شوند).
علائم کووید 19
کرونا ویروس جدیدی که باعث COVID-19 میشود، ویروسی تنفسی است که از دسامبر سال 2019 در سراسر جهان گسترش یافته است. علائم آن میتواند شامل موارد زیر باشند:
- تب
- لرز
- سرفه
- تنگی نفس یا مشکل تنفس
- احساس خستگی و ضعف
- درد عضله یا بدن
- سردرد
- از بین رفتن چشایی یا بویایی جدید
- گلو درد
- گرفتگی یا آبریزش بینی
- اسهال، حالت تهوع یا استفراغ
این ویروس همچنین میتواند علائم دیگری نیز مانند شرایط زیر را بههمراه داشته باشد:
- قرمزی چشم
- ضایعات دردناک آبی یا بنفش (مانند زخم یا کبودی) روی انگشتان پا
- کهیر یا بثورات
موارد بالا ممکن است شامل همه علائم نباشند! ما هنوز در مورد ویروس کرونا درحال یادگیری هستیم. این اطلاعات ممکن است در هر زمان تغییر کنند. واکسنهایی هم در بازار باری این بیماری موجود هستند.
در صورت بروز علائم کرونا چه باید کرد
اگر هر کدام از این علائم را دارید یا در معرض کسی که نشانههایی از این ویروس را دارد قرار گرفتهاید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید و از تماس با دیگران خودداری کنید، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. قبل از مراجعه به مطب پزشک خود تماس بگیرید و از او راهنمایی بخواهید.
پزشک ممکن است روند خاصی را برای پیگیریتان در پیش داشته باشد تا خطر انتقال آن به سایر بیماران و کارکنان را نداشته باشید. ممکن است شما را از نظر داشتن ویروس کرونا مورد آزمایش و آموزش بیشتری دراختیارتان قرار دهند.
اگر این علائم شدید زیر را را دارید، با پزشک تماس بگیرید یا بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید:
- مشکل تنفس یا تنگی نفس
- درد یا فشار در قفسه سینه که از بین نمیرود.
- احساس گیجی یا عدم بیدار شدن
- رنگ مایل به آبی روی لبها، صورت یا ناخنها (ممکن است روی پوست روشن تر دیده شود)
اگر مجبور شدید برای درمان از خانه خارج شوید، برای جلوگیری از شیوع ویروس از ماسک استفاده کنید. خود را از افرادی که با آنها زندگی میکنید جدا کنید و حتی در خانه ماسک بزنید. سطوحی را که لمس میکنید اغلب مانند دستگیرههای در، کلیدهای روشنایی و تلفنهای همراه، آنها را ضدعفونی کنید.
علائم آنفلوانزا
آنفلوانزا یک بیماری تنفسی مسری است که در اثر ویروسهای آنفلوانزا ایجاد میشود. علائم میتوانند به طور ناگهانی شروع شده و باعث بیماری خفیف تا شدیدی شوند. همچنین میتوانند در موارد شدیدی باعث مرگ شوند.
- تب (اغلب بسیار بالا، 101 یا بالاتر)
- سردرد
- خستگی شدید
- لرز
- سرفه مداوم
- گلو درد
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- بدن درد در استخوانها یا عضلات
- اسهال و استفراغ (بیشتر در کودکان مشاهده میشود)
خوشبختانه، واکسن آنفولانزا در دسترس است. برای کاهش احتمال ابتلا و انتشار آنفولانزا، هر سال واکسن آنفولانزای را بزنید. این واکسن یک ویروس مرده است. بدن تا دو هفته طول میکشد تا بعد از زدن واکسن مصونیت ایجاد کند، بنابراین اگر در این مدت در معرض آنفولانزا قرار گرفتید، ممکن است هنوز بیمار شوید.
حتی اگر به یک نوع از آنفولانزا مبتلا شوید که تحت پوشش واکسن سال جاری نیست، واکسن زدن میتواند بیماری را کمتر کند و احتمال بستری شدن در بیمارستان را کاهش دهد. افراد مبتلا به آسم و همچنین بزرگسالان سالخورده و افرادی که دیگر شرایط قبلی خود را ندارند، در معرض خطر بالای عوارض ناشی از بیماری آنفولانزا هستند.
زدن واکسن آنفولانزا هر ساله مهم است. واکسن آنفلوانزا همچنین از افرادی که میشناسید و با آنها در تماس هستید مانند خانواده و دوستان، زنان باردار، کودکان و بزرگسالان محافظت میکند.
در صورت بروز علائم آنفولانزا چه باید کرد
اگر علائم آنفولانزا را دارید یا در معرض این ویروس قرار گرفتهاید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. درمانهای ضد ویروسی برای این بیماری وجود دارند که میتوانند علائم را بهبود ببخشند. اما باید آنها را ظرف دو روز پس از بیمار شدن مصرف کنید. مانند بیماری کرونا، اگر علائمی دارید یا در معرض آنفولانزا هستید، قبل از ورود به مطب با پزشک خود تماس بگیرید.
علائم سرماخوردگی
سرماخوردگی معمولاً در مقایسه با آنفولانزا و کرونا خفیف است. اما حتی یک سرماخوردگی خفیف نیز میتواند علائم آسم را تحریک کند، بنابراین اگر سرما میخورید، باید آن را جدی بگیرید.
علائم رایج سرماخوردگی عبارتند از:
- سرفه خفیف
- عطسه کردن
- آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
- گلو درد
- تب کوتاه
- دردها
در صورت بروز علائم سرماخوردگی چه باید کرد
با مشاهده اولین نشانه از علائم با پزشک خود تماس بگیرید تا بفهمید چه برنامه درمانی را میخواهید دنبال کنید و برای علائم اضطراری سرماخوردگی کمک بگیرید. همچین میتوانید از درمانهای خانگی مانند مصرف ویتامین C و خوردن سوپ استفاده کنید.
علائم حساسیت (آلرژی)
مواد تحریک کننده و حساسیتزا میتوانند باعث التهاب در ریه و بینی شوند. هنگامی که علائم با یک فصل خاص از سال همزمان میشود، معمولاً «تب یونجه» ایجاد میشود، حتی اگر تب صورت نگیرد و توسط بسیاری از آلرژنها ایجاد شود.
مواد حساسیت زای رایجی که میتوانند باعث آلرژی شوند عبارتند از:
- شوره حیوانات
- گرد و غبار
- کپک و گرده
علائم آلرژی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- خارش در بینی و چشمها
- عطسه کردن
- گرفتگی بینی (احتقان)
- آبریزش بینی
- مخاط (بلغم) در گلو
حساسیت میتواند باعث تولید مایعی به نام مخاط شود. مخاط میتواند از گلو و ریهها تخلیه شده و علائم آسم را ایجاد کند. آلرژی برخلاف سرماخوردگی، آنفلوانزا و ویروس کرونا، مسری نیست. درحقیقت، حساسیت در اثر واکنش سیستم ایمنی بدن ایجاد میشوند.
در صورت بروز علائم آلرژی چه باید کرد
اگر آلرژی دارید، بهترین راه پیشگیری یا کاهش علائم، کاهش یا جلوگیری از تماس با مواردی است که به آنها حساسیت دارید. برخی از مراحل را میتوانید انجام دهید که عبارتند از:
- برای بالشها، روتختیها، لحافها، تشکها و فنرهای جعبه ای از روکشهای ضد آفت و آسم معتبر برای آسم و آلرژی استفاده کنید.
- ملافه و روکش بالش خود را هفتگی در آب گرم بشویید تا مواد آلرژیزا کاهش یابند.
- حیوانات اهلی را از اتاق خواب دور نگه دارید تا مواد حساسیت زا را در ملافهها انتشار ندهند.
- در روزهایی که گرده درفضا زیاد است، در پایان روز موهای خود را با کلاه بپوشانید تا گرده از موهای تان پاک شود.
- در روزهایی که تعداد گرده و کپک زیاد است، فعالیتهای داخل خانه را برنامه ریزی کنید.
- در فصولی که گرده گل زیاد است، پنجرههای خانه و محل کار خود را بسته نگه دارید. هنگام ورود به خانه، کفشهای خود را جلوی درب منزل بگذارید.
اگر با قرار گرفتن در معرض مواد حساسیتزا هنوز مشکل حل نشده است! چندین روش درمانی وجود دارند که میتوانند یاری رسان باشند. درمانها میتوانند شامل اسپریهای بینی، آنتی هیستامینها، ضد احتقانها و ایمونوتراپی (عکسهای آلرژی) باشند. برای آزمایش به متخصص آلرژی معتبری مراجعه کنید. آنها میتوانند یک طرح درمانی را برای کمک در رفع آرامش پیشنهاد کنند.
حساسیت کنترل نشده میتواند منجر به سینوزیت شود (نوعی عفونت سینوسی). اگر آسم دارید، علائم حساسیت میتوانند ریهها را تحریک کرده و علائم آسم را ایجاد کنند. بنابراین اگر حساسیت دارید، برای اطمینان از کنترل بیماری مهم است که تحت درمان قرار بگیرید.
کرونا | آنفولانزا | سرماخوردگی | آلرژی | علائم |
بله | بله | بله | به ندرت | درد بدن |
بله | بله | خیر | خیر | لرز |
بله | بله | به ندرت | خیر | تب |
گاهی اوقات | بله | گاهی اوقات | گاهی اوقات | سردرد |
به ندرت | گاهی اوقات | بله | بله | گرفتگی بینی |
به ندرت | گاهی اوقات | بله | بله | آبریزش بینی |
به ندرت | گاهی اوقات | بله | بله | عطسه |
خیر | خیر | خیر | بله | خارش و آبریزش چشم |
بله | بله | بله | گاهی اوقات | سرفه خشک |
بله | گاهی اوقات | گاهی اوقات | گاهی اوقات | تنگی نفس |
به ندرت | گاهی اوقات | گاهی اوقات | گاهی اوقات | خس خس سینه |
بله | به ندرت | به ندرت | متوسط | از دست دادن حس بویایی |
گاهی اوقات | بله | بله | گاهی اوقات | گلو درد |
گاهی اوقات | گاهی اوقات | گاهی اوقات | خیر | تهوع، استفراغ، اسهال |
چگونه میتوان شیوع ویروس کرونا، آنفلوآنزا و سایر بیماریهای تنفسی را کاهش داد؟
برای کاهش احتمال بیمار شدن چه کاری میتوان انجام داد؟ برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، دستها را حداقل به مدت 20 ثانیه با آب و صابون بشویید، ماسک بزنید، از افراد دیگر فاصله فیزیکی داشته باشید، سفرهای خود را از خانه محدود کنید و جریان هوا را در محیط داخلی خود افزایش دهید.
خبر خوب این است که همین مراحل همچنین میتوانند شیوع آنفولانزا، سرماخوردگی و انواع دیگر بیماریهای تنفسی را کاهش دهند. اگر آسم دارید، تحت کنترل نگه داشتن آن میتواند شانس شما را در یک دوره آسم شدید یا حمله در صورت بیماری کاهش دهد.
اگر بیمار هستید، استراحت کافی داشته باشید، آب بنوشید و اگر مبتلا به آسم هستید، برنامه های درمان را پیش بگیرید. با محدود کردن تماس، شستن مرتب دستان و پوشیدن ماسک، احتمال شیوع بیماری به دیگران را کاهش دهید.
کلام آخر
همیشه در مورد علائم شدید یا نگران کننده، بدون توجه به این چه بیماری دارید، با پزشک تماس بگیرید و برای کاهش و بررسی علائم و نشانههای اضطراری به بخش اورژانس مراجعه کنید. تفاوت علائم کرونا با آنفولانزا، سرماخوردگی و حساسیت بسیاری جزئی هستند و امکان تشخیص دقیق را از افراد عادی سلب میکند. بنابراین، اگر علائم را شدیدتر احساس کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.