سرطان یک بیماری است که در آن سلول‌های بدن از کنترل خارج می‌شوند. همیشه سرطان به قسمتی از بدن که از آن شروع می‌شود، نام‌گذاری می‌شود؛ حتی اگر بعداً در سایر قسمت‌های بدن گسترش‌یابد. هنگامیکه سرطان در رحم شروع می‌شود، به آن سرطان رحم گفته می‌شود. رحم ارگان گلابی‌شکل در لگن یک زن است (ناحیه زیر شکم و بین استخوان لگن). رحم که بطن نیز نامیده می‌شود، مکانی است که نوزاد هنگام بارداری یک زن رشد می‌کند. متداول‌ترین نوع سرطان رحم نیز سرطان آندومتر نامیده می‌شود زیرا در آستر رحم شما به‌نام آندومتر ایجاد می‌شود.
همه زنان در معرض خطر سرطان رحم هستند، اما این خطر با افزایش سن افزایش می‌یابد. بیشتر سرطان‌های رحم در زنانی که یائسگی را پشت‌سر می‌گذارند یافت می‌شود، زمانی از زندگی زنان که قاعدگی متوقف می‌شود.
فهرست مطالب
- 1 عوامل خطر سرطان رحم چیست؟
- 2 برای کاهش ریسک سرطان رحم چه کاری می‌توانم انجام دهم؟
- 3 علائم سرطان رحم چیست؟
- 4 توضیحات علائم و نشانه‌ها سارکومای رحمی
- 5 درمورد غربالگری باید چه مطالبی بدانم؟
- 6 چگونه سرطان رحم درمان می‌شود؟
- 7 طب مکمل و جایگزین برای درمان سرطان رحم
- 8 کدام روش درمانی سرطان رحم برای من مناسب‌است؟
- 9 انواع سرطان رحم:
- 10 برای تشخیص بیماری سرطان رحم باید به کدام متخصص مراجعه کرد؟
- 11 جراحی‌هایی که در طی دوره درمان و تشخیص انجام می‌گردد:
- 12 منابع:
عوامل خطر سرطان رحم چیست؟
هیچ راهی برای اطمینان از این‌که آیا مبتلا به سرطان‌رحم خواهید شد یا خیر، وجود ندارد. بعضی‌از خانم‌ها بدون این‌که در معرض‌خطر زیاد باشند، به آن مبتلا می‌شوند. با این وجود، چندین عامل ممکن است احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهد از جمله اگر:
- بیشتر از 50 سال سن دارید،
- چاق هستید (از نظر چربی بدن به‌مقدار غیرطبیعی و غیراستاندارد)،
- استروژن را به‌خودی‌خود (بدون پروژسترون) برای جایگزینی هورمون در دوران یائسگی مصرف می‌کنید،
- قبل‌از شروع یائسگی در بارداری دچار مشکل شده‌اید یا کم‌تر از پنج بار در یک سال پریود بوده اید،
- تاموکسیفن، دارویی را که برای معالجه انواع خاصی از سرطان پستان استفاده می‌شود، مصرف می‌کنید،
- از اعضای خانواده فردی که به سرطان رحم، روده بزرگ یا تخمدان مبتلا بوده‌اند، داشته‌اید.
اگر یک یا چند مورد از این موارد برای شما صادق باشد، به این معنا نیست که شما مبتلا به سرطان رحم خواهید شد. اما شما باید با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید که آیا او معاینات مکرر را توصیه می‌کند یا خیر.
برای کاهش ریسک سرطان رحم چه کاری می‌توانم انجام دهم؟
هیچ روش شناخته شده‌ای برای جلوگیری از ابتلا به سرطان رحم وجود ندارد. اما این موارد ممکن است احتمال ابتلا به سرطان رحم را کاهش دهد:
- استفاده از قرص‌های ضدبارداری،
- حفظ وزن سالم و فعال بودن از نظر جسمی،
- اگر استروژن مصرف می‌کنید، پروژسترون نیز مصرف‌کنید.
از پزشک خود بپرسید که چند بار در سال باید از نظر ابتلا به سرطان رحم معاینه شوید، به‌خصوص اگر فکر می‌کنید فاکتورهایی که احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد، دارید .
علائم سرطان رحم چیست؟
ممکن است سرطان رحم باعث ترشحات واژن یا خونریزی غیرطبیعی که برای شما عادی نیست، شود. خونریزی ممکن است به دلیل سنگین بودن آن یا زمان نادرست وقوع آن، مانند بعد از یائسگی، بین دوره‌های پریود ( یا هر خونریزی دیگری که طولانی‌تر یا سنگین‌تر از حالت عادی است) غیرطبیعی باشد. سرطان رحم هم‌چنین باعث علائم دیگری مانند درد یا فشار در لگن شما می‌گردد.
اگر خونریزی دارید که برای شما طبیعی نیست، به‌خصوص اگر قبلاً یائسگی را پشت‌سر گذاشتهاید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. هم‌چنین اگر علائم گفته شده یا علائم دیگری به‌مدت دوهفته یا بیشتر دارید، به پزشک مراجعه کنید. این موارد ممکن است ناشی از مسئله‌ای به‌غیر از سرطان باشد، اما تنها راه تشخیص این موضوع، مراجعه به پزشک متخصص است.
از یک دفتر برای ثبت علائم خود استفاده کنید تا علائم احتمالی را در طول مدت دوهفته بررسی کنید.
توضیحات علائم و نشانه‌ها سارکومای رحمی
در اکثر موارد، احتمال بروز سارکوم رحم با علائم‌خاصی مطرح می‌شود. این علائم همیشه بدان معنی نیست که یک زن مبتلا به سارکوم رحم است. در حقیقت، آن‌ها بیشتر ناشی از مسئله دیگری از جمله تغییرات غیرسرطانی در رحم (مانند فیبروم) و رشد بیش از حد توده‌های غیرسرطانی هستند. اگر این مشکلات را دارید، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را پیدا کرده و هر درمانی را که تجویز می‌کند انجام دهید.
خونریزی غیرطبیعی یا لکه‌بینی
حدود 85٪ از بیماران مبتلا به سارکوم رحم، خونریزی نامنظم واژن (بین دوره‌های پریودی) یا خونریزی بعد از یائسگی دارند. این علائم بیشتر اوقات ناشی از چیزی غیر از سرطان است، اما این موضوع که فوراً هر خونریزی نامنظم بررسی شود، بسیار ضروری است.
اگر یائسگی را پشت‌سر گذاشتهاید، هر‌گونه خونریزی واژینال یا لکه‌بینی غیرطبیعی است، و سریعاً باید به پزشک متخصص خود گزارش دهید.
ترشحات واژن
حدود 10٪ از خانم‌های مبتلا به ساركوم رحم ترشح واژینال (بدون وجود خون) دارند. ترشح اغلب نشانه عفونت یا بیماری غیرسرطانی دیگری است اما گاهی این علائم میتواند نشانه سرطان باشد. هر نوع ترشحات غیرطبیعی باید توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی بررسی شود.
درد لگن یا یک توده
هنگامی که برای اولین بار تشخیص داده شد، حدود 10٪ از زنان مبتلا به سارکوم رحم، درد لگن یا توده‌ای (تومور) دارند که قابلیت لمس و احساس دارد. ممکن است شما یا پزشکتان بتوانید توده را در رحم خود احساس‌کنید، هم‌چنین ممکن است از احساس درد در شکم و یا لگن خود شکایت داشته باشید.
درمورد غربالگری باید چه مطالبی بدانم؟
در این‌جا هیچ روش ساده و قابل اعتماد برای آزمایش سرطان رحم در زنانی که علائم ندارند، وجود ندارد. آزمایش پاپ‌اسمیر جهت غربالگری سرطان رحم نیست. سرطان دهانه رحم، تنها سرطانی است که تست پاپ‌اسمیر آن را تشخیص می‌دهد.
آزمایشات تشخیصی در مواردی که فرد علائمی داشته باشد استفاده می‌شود. هدف از آزمایشات تشخیصی، کشف یا تشخیص علت ایجاد علائم است. هم‌چنین ممکن است از آزمایشات تشخیصی جهت بررسی شخصی که در معرض خطر بالای مبتلا به سرطان‌است، استفاده گردد.
از آنجا که به جز سرطان دهانه رحم (سرویکال کنسر)، هیچ روش ساده و قابل اطمینانی برای غربالگری تشخیص سرطان‌ها در زنان وجود ندارد، شناخت علائم هشدار دهنده و یادگیری کارهایی که می‌توانید ریسک ابتلا به سرطان را کاهش دهد، بسیار مهم است.
اگر علائمی دارید یا معتقدید که احتمالاً در معرض خطر ابتلا به سرطان رحم هستید، پزشک ممکن است بیوپسی آندومتر یا سونوگرافی انجام دهد. این آزمایشات میتواند برای کمک به تشخیص یا رد سرطان رحم به‌کار رود. پزشک، این آزمایش را در مطب خود انجام می‌دهد یا شما را به پزشک دیگری ارجاع می‌دهد. اگر بیوپسی آندومتر اطلاعات کافی را ارائه ندهد یا در صورت ادامه علائم، پزشک آزمایشات بیشتری انجام می‌دهد.
چگونه سرطان رحم درمان می‌شود؟
اگر پزشک شما می‌گوید سرطان رحم دارید، از پزشک معالج خود که برای درمان سرطان‌هایی مانند این آموزش دیده است، بخواهید شما را به یک انکولوژیست زنان و زایمان معرفی کند. این پزشک برای ایجاد یک برنامه درمانی مدون با شما همکاری خواهد کرد.
سرطان رحم به روش‌های مختلفی درمان می‌شود. بستگی به نوع سرطان رحم و میزان گسترش آن در بدن دارد. درمان‌ها شامل جراحی، شیمی درمانی یا پرتونگاری است.
جراحی: پزشکان در یک عمل جراحی بافت سرطانی را از بین می‌برند (یا بافت‌ها را خارج می‌کنند.)
پرتودرمانی: استفاده از پرتوهای پرانرژی (شبیه اشعه X) برای از بین بردن سرطان.
هورمون درمانی: در روش هورمون درمانی، هورمون‌ها را ازبین می‌برند یا عملکرد آن‌ها را مسدود می‌کنند و رشد سلول‌های سرطانی را متوقف می‌کنند. هورمون‌ها موادی هستند که توسط غدد در بدن ساخته شده و در گردش‌خون نقش دارند.
شیمی درمانی: استفاده از داروهای خاص برای کوچک کردن یا از بین بردن سرطان. این داروها می‌توانند به صورت قرص‌هایی باشند که شما مصرف می‌کنید، یا به شکل وریدی در رگ‌های شما تزریق شوند و یا گاهی اوقات هر دو.
دیلاتاسیون‌کورتاژ D&C: “دیلاتاسیون “به معنی باز کردن دهانه رحم برای پهن‌تر یا گشادتر کردن آن و “کورتاژ” به معنی تراشیدن یا برداشتن نمونه‌ای از آندومتر، یا بافت درونی رحم برای معاینه‌های بعدی است. دیلاتاسیون و کورتاژ ممکن است برای شناسایی دلایل خونریزی غیرطبیعی انجام گردد. در حین این عمل بخشی از بافت رحم برداشته و در آزمایشگاه و توسط میکروسکوپ بررسی می‌گردد، تا مشخص شود آیا سلول غیرطبیعی وجود دارد یا خیر. این عمل زمانی که خانمی دچار سقط جنین شده باشد هم انجام می‌شود و در صورتی که باقیمانده بارداری در رحم باشد، با کورتاژ و دیلاتاسیون خارج می‌شوند. این کار بسیار ضروری است زیرا باقی ماندن بافت ممکن است باعث عفونت یا خونریزی زیاد شود.
ممکن است درمان‌های مختلفی توسط پزشکان معالج متفاوتی در تیم پزشکی درمان شما تجویزشود.
انکولوژیست‌های زنان‌وزایمان، پزشکانی هستند که برای معالجه سرطان‌های دستگاه تناسلی زنان آموزش دیده‌اند.
جراحان، پزشکانی هستند که عمل‌های جراحی را انجام می‌دهند.
انکولوژیست‌های دارویی، پزشکانی هستند که سرطان را با دارو درمان می‌کنند.
انکولوژیست‌های پرتویی، پزشکانی هستند که سرطان را با اشعه درمان می‌کنند.
آزمایشات بالینی: آزمایشات بالینی از گزینه‌های درمانی جدید استفاده می‌کنند تا ببینند که آیا آن‌ها بی‌خطر و مؤثر هستند.درحقیقت درمان به همراه تحقیقات در مورد داروهای جدید و روش‌های نو، بر روی افراد مبتلا به بیماری سرطان رحم انجام می‌گردد.
طب مکمل و جایگزین برای درمان سرطان رحم
داروهای مکمل و جایگزین داروها و روش‌های درمانی‌ای هستند که درمان استاندارد سرطان نیستند. از داروهای مکمل در کنار درمان‌های استاندارد استفاده می‌شود و به جای درمان‌های استاندارد از داروهای جایگزین نیز استفاده می‌گردد. مدیتیشن، یوگا و مکمل‌هایی مانند ویتامین‌ها و گیاهان‌دارویی نمونه‌ای از این موارد هستند.
بسیاری از انواع داروهای مکمل و جایگزین از نظر علمی مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند و ممکن‌است خطرناک باشند. قبل‌از شروع هرنوع داروی مکمل یا جایگزین، با پزشک خود درمورد خطرات و فواید آن صحبت کنید.
کدام روش درمانی سرطان رحم برای من مناسب‌است؟
ممکن است انتخاب روش درمانی‌مناسب برای شما سخت باشد. با پزشک متخصص سرطان خود در مورد گزینه‌های درمانی موجود برای نوع و مرحله سرطان خود صحبت کنید. پزشک شما میتواند خطرات و فواید هر درمان و عوارض جانبی آن‌ها را توضیح‌دهد. عوارض جانبی، نحوه واکنش بدن شما به داروها یا سایر روش‌های درمانی است که در افراد مختلف، متفاوت است.
بعضی اوقات افراد از بیش از یک پزشک متخصص سرطان رحم، نظر می‌گیرند. این استراتژی “نظر دوم” گفته می‌شود. دریافت یک فکر خارجی ممکن است به شما درانتخاب درمانی که برایتان مناسب است، کمک کند.
انواع سرطان رحم:
سرطان رحم آندومتر
سرطان رحم (آندومتر) شایع‌ترین سرطان سیستم تولید مثل زنان است، که سالانه بیش از 49.500 آمریکایی به این بیماری مبتلا می‌شوند. این بیماری، ممکن است، هنگامیکه یک زن بین 50 تا 60 سال باشد و پس از یائسگی رشد کند.
علل سرطان آندومتر:
یائسگی
استروژن‌تراپی
پولیپ‌های درونی
چاقی
درد شکم
خونریزی بعد از یائسگی
خونریزی شدید
خونریزی غیرطبیعی
رحم یک اندام توخالی و گلابی‌شکل در لگن یک زن است که بعد از لقاح، جنین در آن رشد می‌کند. به نظر می‌رسد بیشتر سرطان‌ها در آستر رحم شروع می‌شود که به آن آندومتر گفته می‌شود. شکل‌های نادر در عضله و دیواره رحم ایجاد می‌شود؛ این سارکوم رحمی (تومور سرطانی بدخیم) نامیده می‌شود و به گونه‌ی دیگری درمان می‌گردد.
انواع مختلفی از سرطان رحم وجوددارد. نحوه رفتار و نحوه مدیریت با هر کدام از آن‌ها متفاوتاست. به همین دلیل، اغلب ما از متخصصان آسیب‌‌شناسی می‌خواهیم که یافته‌های خود و دیگران را مرور کنند.
اندومتريال آدنوکارسينوما Endometrioid adenocarcinoma:
در این نوع سرطان رحم، غده‌ای در لایه رحم تشکیل می‌شود. این‌سرطان حدود 75 درصد از کل سرطان‌های رحم را تشکیل می‌دهد. آدنوکارسینوما آندومتریوئید معمولاً زود تشخیص داده می‌شود و درصد موفقیت درمانی بالایی دارد.
آدنوکارسینوم سروز(كارسينوماي سروز) serous carcinoma:
این تومورها با احتمالات بالایی در غدد لنفاوی و سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند. حدود 10 درصد از سرطان‌های رحم تشخیص داده‌شده از این نوع هستند.
کارسینوم آدنوسکوام:
این نوع نادر سرطان رحم دارای عناصری از آدنوکارسینوما و کارسینوما سلول‌های سنگفرشی است که سطح بیرونی رحم را درگیر می‌کنند.
کارسینوماسارما Carcinomasarcoma:
قبلاً تصور می‌شد این‌شکل نادر از سرطان رحم نوعی سارکوم رحمی است. با این حال، اکنون یافته‌ها به‌این موضوع اشاره دارد که یک سرطان رحم (آندومتر) دارای عناصر آدنوکارسینوما و سارکوم است. این تومورها خطر زیادی برای انتشار به غدد لنفاوی و سایر نقاط بدن دارند.
همه ساله بیش از 1300 زن مبتلا به نوعی سرطان ژنیکولوژیک (از جمله نزدیک به 300 زن مبتلا به سرطان رحم)، برای درمان به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. مراکز درمانی مراقبت‌های همه‌جانبه خود را بر اساس نیازهای خاص هر خانم انجام می‌دهند.
سرطان رحم هم شایع است و هم در بسیاری از موارد قابل درمان است.
مراکز درمانی در تشخیص و معالجه سرطان رحم از یک تیم با چند رشته تخصصی در این حوزه، استفاده می‌کنند و نتایج مراکز درمانی جهت جراحی زنان مبتلا به این بیماری در مرحله پیشرفته قرار دارد. بسیاری از خانم‌ها، روش‌های درمانی با حداقل تهاجم را (که می توانند در همان‌روز یا روز بعد به خانه بروند و مزایایی مانند کاهش درد و بهبودی نسبتاً سریع را داشته باشد.) انتخاب می‌کنند.
رویکرد نوآورانه جهت شناسایی و از بین‌بردن غده‌های لنفاوی در حین عمل، گزینه‌ای است که بسیاری از خانم‌های مبتلا به سرطان رحم در مراحل اولیه انتخاب می‌کنند. متخصصان انکولوژیست در حال بررسی روش‌های شیمی درمانی با استفاده از داروها و ترکیبات‌دارویی جدید، برای زنانی که به سرطان‌های پیشرفته‌تر مبتلا می‌شوند و بعداز عمل نیاز به درمان‌های اضافی دارند، هستند. این شیوه ازطریق آزمایشات بالینی انجام می‌گردد.
برای تشخیص بیماری سرطان رحم باید به کدام متخصص مراجعه کرد؟
در ابتدا باید بدانید خانم‌ها در طول دوره زندگی می‌بایست به متخصصین زنان و زایمان مراجعه نمایند و در صورت بروز مشکلات در تست‌ها، آزمایشات و پاپ‌اسمیر باید به متخصصین جراحی، شیمی درمانی، انکولوژیست و مراکز درمانی مرتبط با سرطان‌های رحم مراجعه کنید.
جراحی‌هایی که در طی دوره درمان و تشخیص انجام می‌گردد:
سرویکس، کولپوسکوپی، هیستروسکوپی، روش LEEP، دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C)، لاپاروسکوپی لگن.
آیتم‌های بالا در طی دوره تشخیص و درمان و بسته به شرایط بیماری تجویز می‌گردد و گاهی ممکن است، از چند نوع درمان جهت بهبودی و یا تشخیص سرطان رحم استفاده گردد، که این موضوع به تشخیص پزشک متخصص شما بستگی دارد.
قبل از عمل‌های جراحی به آماده‌سازی بیماران می‌پردازند و به تشخیص پزشک معالج، جراحی‌های کوچک و یا بزرگ بر روی بیمار انجام می‌گردد. هم‌چنین مراقبت‌های بعداز عمل و درمان عوارض پیش‌آمده در حین عمل از اقدامات ضروری‌است.
