اگر گزش پشه شما را به ویروس نیل غربی آلوده کند (گاهی WNV نیز نامیده می‌شود)، این ویروس می‌تواند به چیزی بسیار شدیدتر تبدیل شود. پشه‌ها با گزش پرنده آلوده به ویروس و سپس با نیش زدن افراد دیگر، این ویروس را منتقل می‌کنند. همه افرادی که نیش و گزش پشه آلوده به ویروس را تجربه می‌کنند، به این بیماری مبتلا نمی‌شوند.
به طور معمول WNV برای افراد بالای 60 سال و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شدید و حاد است. در صورت تشخیص و درمان سریع، چشم‌انداز و آینده بهبود ویروس نیل غربی امکان‌پذیر و خوب است.
در گذشته ویروس نیل غربی (WNV) فقط در مناطق معتدل و گرمسیری وجود داشت اما در سال 1999 عفونت در نیویورک نیز ظاهر شد. از آن زمان این بیماری در بیشتر شهرهای ایالات متحده گسترش یافته است و یک بیماری قابل تشخیص است.
فهرست مطالب
حقایق کامل و سریع درباره ویروس نیل غربی
در این‌جا برخی از نکات کلیدی در مورد ویروس نیل غربی (WNV) آورده شده است. جزئیات بیشتر در مقاله مطالعه نمایید.
پشه‌ها WNV را از پرندگان به انسان منتقل می‌کنند.
WNV قبلاً در ایالات متحده وجود نداشت اما در سال 1999 برخی از موارد وارداتی باعث شیوع آن شد.
حدود 80 درصد افراد علائمی ندارند اما در 1 درصد موارد، ویروس می‌تواند منجر به عوارض عصبی تهدیدکننده زندگی شود.
بهترین راه جلوگیری از WNV جلوگیری از گزش پشه است.
ویروس نیل غربی توسط پشه ها به انسان منتقل می شود. آنها ویروس را از پرندگان تلف شده می گیرند.
علائم ویروس نیل غربی
ویروس نیل غربی توسط پشه‌ها به انسان منتقل می‌شود. آنها ویروس را از پرندگان تلف شده یا مرده می‌گیرند.
اگر شما مبتلا به ویروس نیل غربی شوید، به طور معمول در طی سه تا 14 روز پس از گزش، اولین علائم ویروس را نشان می‌دهید. شدت علائم ویروس نیل غربی متفاوت است.
WNV می تواند از سه طریق مختلف بر روی انسان تأثیر بگذارد:
- عفونت بدون علامت: در حدود 80 درصد موارد، هیچ علائم و نشانه‌ای وجود ندارد.
- تب نیل غربی: حدود 20 درصد از افراد سندرم تب خفیف را تجربه می‌کنند.
- بیماری تهاجمی عصبی: حدود 1 درصد بیماران در سیستم عصبی مرکزی (CNS) دچار عوارضی می‌شوند که بر مغز و ستون فقرات تأثیر می‌گذارد.
تب ویروس نیل غربی
علائم 2 تا 8 روز پس از عفونت ظاهر می‌شوند. این زمان، دوره کمون بیماری شناخته می‌شود.
آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- کمردرد و درد عضلانی
- تب و تعریق زیاد
- اسهال، حالت تهوع، استفراغ و از دست دادن اشتها
- خواب آلودگی
- سردرد
- بثورات پوستی
- غدد لنفاوی متورم
این علائم طی 7 تا 10 روز برطرف می‌شوند. احساس خستگی ممکن است چندین هفته ادامه داشته باشد، در حالی که غدد تا 2 ماه متورم هستند.
بیماری حمله عصبی ناشی از ویروس نیل غربی
حدود 1 درصد از افراد آلوده، به عفونت‌های عصبی جدی‌تری مبتلا می‌شوند و حدود 10 درصد از این موارد کشنده هستند.
عوارض احتمالی عبارتند از:
- انسفالیت: التهاب مغز
- مننژیت: التهاب بافت‌های اطراف مغز و نخاع
- میلیت “Myelitis” یا فلج اطفال نیل غربی: التهاب نخاع
- فلج حاد: ضعف ناگهانی در بازوها، پاها و عضلات تنفسی
علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- گیجی و گمراهی
- تشنج
- تب شدید
- تکان دادن عصبی دست، پا و عضلات
- درد
- علائم شبه بیماری پارکینسون “Parkinson” از جمله لرزش
- ضعف ناگهانی، هماهنگی ضعیف و فلج جزئی
- سردرد شدید
- گرفتگی گردن
- بی‌حسی، گیجی و سری
- کما
افراد بالای 60 سال و کسانی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های کلیوی، دیابت، سرطان و بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند، هستند بیشتر در معرض ابتلا به ویروس قرار می‌گیرند.
برخی از اثرات و عوارض عصبی می توانند دائمی باشند.
علائم شدید ویروس نیل غربی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب
- گیجی
- تشنج
- ضعف عضلانی
- از دست دادن بینایی
- بی حسی
- فلج
- کما
یک عفونت شدید می‌تواند چندین هفته طول بکشد. در موارد نادر اما حاد، یک عفونت شدید می‌تواند باعث آسیب دائمی مغز شود.
به طور معمول عفونت خفیف ویروس نیل غربی برای مدت طولانی‌ای باقی نمی‌ماند. اشکال خفیف ویروس نیل غربی ممکن است با آنفولانزا اشتباه گرفته شود.
علائم خفیف ویروس نیل غربی شامل موارد زیر است:
- تب
- سردرد
- بدن درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- غدد لنفاوی متورم شده
- بثورات روی سینه، معده یا پشت
علل ابتلا به ویروس نیل غربی چیست؟
به طور معمول پشه‌های آلوده، ویروس نیل غربی را گسترش می‌دهند. ابتدا پشه یک پرنده آلوده را نیش می‌زند و سپس یک انسان یا حیوان دیگر را در معرض این ویروس قرار می‌دهد. در موارد نادر انتقال خون، پیوند اعضا، شیردهی یا بارداری می‌تواند ویروس را منتقل کرده و بیماری را گسترش دهد. ویروس نیل غربی با بوسیدن یا لمس شخص دیگر قابل انتقال نیست.
عوامل خطرزا در ابتلا به ویروس نیل غربی چیست؟
هر فردی که در معرض گزش پشه آلوده قرار گیرد، ممکن است به ویروس نیل غربی مبتلا شود. با این حال کمتر از یک درصد از افراد گزش شده، دچار علائم شدید یا تهدید کننده زندگی می‌شوند.
سن یکی از مهم‌ترین عوامل خطرزا در بروز علائم شدید ناشی از عفونت نیل غربی است. هرچه سن شما بیشتر باشد (به خصوص اگر بیش از 60 سال سن داشته باشید) احتمال بروز علائم شدید بالاتر می‌رود.
شرایط پزشکی که خطر ابتلا به علائم شدید را افزایش می‌دهد شامل موارد زیر است:
- بیماری‌های کلیوی و شرایط کلیه
- دیابت
- فشار خون
- سرطان
- نقص سیستم ایمنی
اگر پشه یک پرنده آلوده را نیش بزند و سپس فردی را بگزد، ویروس وارد جریان خون آن فرد می‌شود.
پشه Culex Pipiens WNV در ایالات متحده شناخته شده است و منتقل کننده ویروس است.
نحوه کار ویروس به طور دقیق ناشناخته مانده است. WNV وارد جریان خون شده و تکثیر می‌یابد و گاهی می‌تواند از سد خونی مغزی عبور کرده و باعث التهاب در مغز شود.
انتقال از طرق زیر اتفاق می‌افتد:
- انتقال خون: در حال حاضر و قبل از پذیرش، مقامات بهداشتی بیماران را از نظر WNV غربال می‌کنند.
- پیوند اعضا: طبق گزارشات مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها برخی از مراکز، اهدا کنندگان اعضای بدن را از نظر WNV آزمایش می‌کنند، در حالی که برخی دیگر این آزمایش را انجام نمی‌دهند.
- بارداری: مادر آلوده می‌تواند جنین خود را آلوده کند اما خطر بسیار کم است.
- شیردهی: احتمال انتقال ویروس از طریق شیر مادر بسیار کم است اما خطر آن چنان اندک است که مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) به مادران توصیه می‌کنند شیردهی خود را ادامه دهند.
برخی عوامل خطرزا مانند موارد زیر، ابتلا را افزایش می‌دهند:
- فصول: در مناطق معتدل، WNV در اوایل بهار ظاهر می‌شود. اواخر تابستان و اوایل پاییز عفونت‌ها به اوج خود می‌رسند. در مناطق گرمسیری و برخی مناطق نیمه گرمسیری، خطر ابتلا به عفونت در طول سال وجود دارد.
- محل سکونت: زندگی یا بازدید از منطقه‌ای که WNV در آن مکان شناخته شده است خطر ابتلا را افزایش می‌دهد. در ایالات متحده، این مناطق شامل همه ایالت‌ها به جز آلاسکا و هاوایی است.
- قرار گرفتن در معرض پشه‌ها: گذراندن وقت بیشتر در فضای باز احتمال عفونت پس از گزیده شدن توسط پشه آلوده را افزایش می‌دهد.
- کار آزمایشگاهی: عفونت می‌تواند در آزمایشگاه‌هایی که WNV وجود دارد، رخ دهد.
تشخیص عفونت ویروس نیل غربی
پزشک در بیشتر موارد می‌تواند ویروس نیل غربی را با انجام یک آزمایش خون ساده تشخیص دهد. این آزمایش می‌تواند تعیین کننده این موضوع باشد که آیا شما در خون خود ماده ژنتیکی یا آنتی بادی مرتبط با ویروس نیل غربی دارید یا خیر.
اگر علائم شما شدید و مربوط به مغز باشد، پزشک ممکن است، پونکسیون کمری یا لومبار پانکچر “lumbar puncture” یا “LP” را تجویز کند. این آزمایش که به آن شیر یا مایع نخاعی “spinal tap” نیز گفته می‌شود، به صورت قرار دادن یک سوزن در ستون فقرات به منظور استخراج مایعات است. ویروس نیل غربی می‌تواند تعداد گلبول‌های سفید خون را در مایعات افزایش دهد که این مسئله نشانگر عفونت است. MRI و سایر اسکن‌های تصویربرداری نیز می‌توانند به تشخیص التهاب و تورم مغز کمک کنند.
درمان ویروس نیل غربی
از آن‌جا که این یک بیماری، یک بیماری ویروسی است، به طور کلی ویروس نیل غربی درمانی ندارد. اما به منظور تسکین علائم ویروس نیل غربی مانند دردهای عضلانی و سردرد می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن “ibuprofen” یا آسپرین “aspirin” استفاده کنید.
اگر تورم مغز یا سایر علائم شدید را تجربه کردید، این احتمال وجود دارد که پزشک شما مایعات داخل وریدی را خارج نماید و داروهایی به منظور کاهش خطر عفونت به شما بدهد.
در حال حاضر تحقیقاتی در مورد درمان اینترفرون “interferon” برای ویروس نیل غربی انجام شده است. درمان اینترفرون با استفاده از موادی تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن شما به منظور درمان ورم مغزی در افراد آلوده به ویروس نیل غربی است. تحققیات به منظور استفاده از این روش‌های درمانی برای انسفالیت یا التهاب حاد مغزی “encephalitis” قطعی نیست اما مطالعات امیدوار کننده است.
سایر درمان‌های بالقوه مورد بررسی برای انسفالیت یا التهاب مغزی مربوط به نیل غربی عبارتند از:
- ایمونوگلوبولین پلی کلونال “polyclonal immunoglobulin” داخل وریدی (IGIV)
- آنتی بادی مونوکلونال نوترکیب “monoclonal antibody” WNV (MGAWN1)
- کورتیکواستروئیدها “corticosteroids”
اگر به انسفالیت یا التهاب مغزی مبتلا هستید و علائم آن شدید یا تهدید کننده زندگی است، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این روش‌های درمانی را به شما توصیه نماید.
حقایق و آمارها درباره ویروس نیل غربی
به طور معمول ویروس نیل غربی در طول تابستان به خصوص بین ژوئن و سپتامبر شیوع می‌یابد. بر اساس گزارشات منابع معتبر، حدود 70 تا 80 درصد افرادی که آلوده هستند هیچ علائمی نشان نمی‌دهند.
طبق گزارشات منتشر شده حدود 20 درصد افراد آلوده، برخی علائم ویروس مانند تب، سردرد، استفراغ و اسهال را نشان می‌دهند. به طور معمول این علائم به سرعت منتقل می‌شوند. برخی از علائم مانند خستگی می‌توانند تا چندین ماه پس از عفونت اولیه ادامه داشته باشند.
گزارشات نشان می‌دهند که کمتر از یک درصد افرادی که به عفونت‌های ویروس نیل غربی مبتلا می‌شوند، علائم شدید یا بیماری‌های عصبی مانند مننژیت “meningitis” یا انسفالیت پیدا می‌کنند. از موارد ذکر شده کمتر از 10 درصد کشنده است.
جلوگیری از عفونت ویروس نیل غربی
هر نیش پشه خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد.
این مراحل می‌توانند به شما کمک کنند تا از ویروس نیل غربی در هر بار حضور در فضای باز جلوگیری کنید:
- پوست خود را با پیراهن‌های آستین بلند، شلوار و جوراب بلند، کاملا پوشیده نگه‌دارید.
- دافع حشرات بپوشید.
- آب راکد اطراف خانه خود را از بین ببرید (پشه‌ها آب راکد را جذب می‌کنند).
- مطمئن شوید که پنجره‌ها و درهای خانه شما دارای صفحه توری محافظ هستند تا مانع ورود پشه‌ها شوند.
- به منظور محافظت از خود و فرزندانتان در برابر گزش پشه‌ها از تور پشه مخصوصاً در اطراف پارک بازی یا کالسکه کودک خود استفاده نمایید.
- از صابون‌ها و عطرهای بسیار معطر پرهیز کنید زیرا این مواد باعث جذب پشه‌ها می‌شوند.
- لباس، کفش و وسایل کمپ را از قبل به پرمترین “permethrin” آغشته کنید. لباس‌های مخصوص کمپ در برخی فروشگاه‌ها موجود است.
- پشه‌ها در سحر و غروب بیشتر هستند.
گزش پشه بیشتر در اواخر آگوست تا اوایل سپتامبر دیده می‌شود. خطر ابتلای شما به این ویروس در ماه‌های سرد سال کمتر می‌شود زیرا پشه‌ها نمی‌توانند در دمای سرد زنده بمانند.
هر پرنده مرده‌ای را که مشاهده می‌کنید، حتما به آژانس بهداشت محلی خود اطلاع دهید. این پرندگان را لمس نکنید و آنها را بررسی و آزمایش نکنید. پرندگان مرده می‌توانند ویروس نیل غربی را به راحتی به پشه‌ها منتقل کنند که حتی با یک نیش کوچک نیز ممکن است آن را به انسان منتقل کنند. در صورت مشاهده علائم ویروس در اطراف پرنده، سازمان بهداشت، فعالیت کنترل آفات یا استفاده از سموم دفع آفات را افزایش می‌دهد. این اقدامات می‌توانند از شیوع ویروس قبل از انتقال به انسان جلوگیری نمایند.
چشم انداز و آینده ویروس نیل غربی
اگرچه واکسن مخصوصی به منظور محافظت از اسب در برابر ویروس نیل غربی وجود دارد اما هیچ واکسنی برای افراد به منظور محافظت از آنها وجود ندارد.
مراقبت‌های حمایتی و حفاظتی در هنگام عفونت با ویروس نیل غربی به ویژه در یک مورد حاد و شدید، برای زنده ماندن مهم و ضروری است. در صورت مشاهده هر یک از علائم توصیف شده در بالا به دنبال درمان آن باشید، به ویژه اگر می‌دانید اخیراً توسط پشه گزیده شده‌اید یا از مکانی با تعداد زیادی پشه بازدید کردهاید.
شما احتمالاً به سرعت بهتر خواهید شد و از عفونت ویروس نیل غربی بهبود کامل خواهید یافت. اما درمان فوری و مداوم بهترین راه به منظور اطمینان از خفیف ماندن علائم است. این امر به ویژه در صورت وجود برخی عوامل خطرزا از جمله پیری یا برخی شرایط پزشکی، صادق است.
منابع:
