تقریباً یک سال پس از شیوع ویروس کرونا، متخصصان پزشکی در سراسر جهان به کشف جنبه‌های جدیدی از سندرم حاد تنفسی 2 (SARS-CoV-2) ادامه می‌دهند. ویروس ایجاد کننده کرونا به عنوان عفونت تنفسی در نظر گرفته شده است اما اکنون تأثیر آن بر سایر قسمت‌های بدن مانند روده، جوانه‌های چشایی و حتی پوست نیز دیده می‌شود. به همین ترتیب، ما در مقاله دیگری از رسا به تفصیل دربارۀ علائم پوستی کرونا صحبت می‌کنیم.
دربارۀ علائم پوستی کرونا
محققان کشف کردند که 8.8 درصد از افرادی که آزمایش سواب ویروس کرونا را انجام داده‌اند، علائم پوستی کرونا را تجربه کرده‌اند. محققان یک نظرسنجی آنلاین انجام دادند که 12000 نفر مبتلا به بثورات پوستی و مشکوک یا تأیید شده به ویروس کرونا را پوشش می‌دهد.
دو یافته اصلی تحقیق عبارتند از:
- 17 درصد از پاسخ دهندگان که ویروس کرونا آنها مثبت بوده است، بثورات را به عنوان اولین علامت بیماری گزارش کردند.
- از هر پنج نفر یک نفر (21 درصد) كه به ویروس كرونا آلوده شده بودند، بثورات را تنها علائم خود گزارش كرد‌ه‌اند.
این مطالعه علائم پوستی کرونا را به سه نوع بثوراتی از نوع کهیر، بثورات خارش‌دار که روی پوست ظاهر می‌شوند و بثوراتی از نوع آبله مرغان (برجستگی‌های مایل به قرمز و مایل به ارغوانی روی انگشتان دست و پا) که ممکن است دردناک باشند را گزارش کردند.
علائم پوستی کرونا
گزارش‌هایی که ابتدا از چین و سپس از اروپا آمده است نشان می‌دهد که پوست می‌تواند تا 20 درصد موارد تحت تأثیر SARS-COV-2 ویروسی که باعث کرونا می‌شود قرار گیرد. ویروس تعدادی از واکنش‌های ایمنی بدن را تحریک می‌کند، بنابراین جای تعجب نیست که پوست درگیر آن شود.
مسئله این است که کرونا می‌تواند باعث ایجاد طیف گسترده‌ای از علائم و نشانه‌های پوستی شود، به همین دلیل در تشخیص ارتباط این بثورات مختلف پوستی با ویروس تأخیر ایجاد شده است.
در این مقاله ما بر روی سه نوع اصلی بثورات پوستی مرتبط با ویروس کرونا تمرکز خواهیم که در بالا بیان کردیم تمرکز می‌کنیم:
بثورات از نوع کهیر
این بثورات می‌توانند در اوایل ابتلا به ویروس و به شکل عفونت ظاهر شوند اما همچنین می‌توانند مدت‌ها بعد از آن، زمانی که بیماری دیگر مسری نیست نیز ادامه داشته باشند. بثورات به صورت چرخش‌های ناگهانی برجسته روی پوست ظاهر می‌شوند که در طی ساعت‌ها خیلی سریع می‌آیند و می‌روند و معمولاً خارش زیادی را به همراه دارند.
کهیر می‌تواند هر قسمت از بدن را درگیر کند. اگر روی صورت تأثیر بگذارد، می‌تواند باعث تورم لب‌ها و پلک‌ها شود. کهیر می‌تواند با خارش شدید کف دست یا کف پا شروع شود که معمولاً با آنتی هیستامین درمان می‌شود. اگر بیمار تورم لب دارد، مهم است که بررسی شود که در تنفس یا خس خس سینه مشکلی وجود دارد یا خیر! زیرا این امر نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
بثورات از نوع آبله مرغان
بثورات اریتماتو پاپولار (به عنوان بثورات ناهموار قرمز) یا بثورات اریتماتو وزیکولار (بثورات مانند آبله مرغان توصیف می‌شود) با کهیر متفاوت هستند زیرا برای چند روز یا چند هفته ادامه خواهد داشت. این علائم پوستی کرونا به صورت نواحی قرمز و ناهموار به نظر می‌رسد که ممکن است در هر نقطه از بدن وجود داشته باشد اما آرنج و زانو و همچنین پشت دست و پا را بیشتر درگیر می‌کند.
در بعضی موارد، فقط برجستگی‌های ریزی در سطح پوست وجود دارند و علائم آن ظریف‌تر هستند. این نیز معمولاً بسیار خارش دار می‌باشد. بثورات همچنین می‌توانند پس از پایان مرحله مسری به خوبی ادامه داشته باشند و همچنین ممکن است هفته‌ها پس از شروع عفونت ظاهر شوند.
بثورات از نوع خارش دار
این نوع از خاص‌ترین بثورات کرونا است زیرا بسیاری از بیماری‌های پوستی دیگر را نشانه نمی‌گیرد. این ماده به سرماسوزک معروف است و قبل از کرونا نسبتاً نادر می‌باشد، زیرا این بیماری عمدتاً در دوران سرماخوردگی و در افرادی که با برخی از مشکلات گردش خون در انگشتان دست و پا روبرو بوده‌اند، دیده می‌شد. با این حال، در ابتدای این بیماری، متخصصان پوست متوجه این نوع بثورات بیش از حد طبیعی شدند که بسیار غیرمعمول به نظر می‌رسیدند.
سرانجام ارتباط با بیماری کرونا ایجاد شد و این بثورات در افراد جوان بیشتر مشاهده شد. بثورات خود را به صورت برجستگی‌های مایل به قرمز و بنفش روی انگشتان دست و پا نشان می‌دهند و می‌توانند بر روی بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن تأثیر بگذارند. این نوع بثورات ممکن است هفته‌ها بعد از شروع عفونت ویروسی ظاهر شوند. بثوارت انگشتان دست و پا معمولاً خارش‌دار هستند. با بهبود بثورات، لایه‌های بالایی پوست ممکن است در جایی که برجستگی‌های ارغوانی وجود دارند، کنده شوند.
مشکلات پوستی مرتبط با ویروس کرونا
شرایط پوستی ممکن است منجر به افزایش خطر عفونت توسط ویروس کرونا شود. متخصصان متوجه شدند که ویروس کرونا از طریق تماس با بافت‌های زیرپوستی، سطح مخاط یا رگ‌های خونی باعث عفونت پوستی شود.
با این حال، آدام فریدمن، استاد پوست در دانشگاه جورج واشنگتن، گفت: «تردید دارم كه هرگونه انتقال از این دست به دلیل ویروس رخ دهد و کراتینوسیت‌های پوست را آلوده کند.» وی ابراز نگرانی در مورد رسوایی بیماران پوستی کرد که بثورات قابل مشاهده آنها اغلب می‌توانند منجر به اجتناب اجتماعی شوند.
طبق مشاهدات WHO، استفاده از مواد سفیدکننده یا مواد ضدعفونی کننده از بدن در برابر ویروس کرونا محافظت نمی‌کند. سفیدکننده یا هر ماده ضدعفونی کننده دیگر در صورت بلعیدن سمی است و باعث تحریک و آسیب به پوست می‌شود.
دست‌ها با تمیزکننده‌های حاوی الکل یا شستن دست‌ها با آب و صابون ملایم تمیز شوند، آسان‌ترین روش برای از بین بردن ویروس هستند. از لامپ‌های فوق بنفش نمی‌توان برای ضدعفونی کردن دست یا مناطق مختلف پوست استفاده کرد زیرا ممکن است باعث تحریک پوست شوند.
یک پزشک ایتالیایی در اواخر ماه مارس، شرایط پوستی را که به دلیل ویروس کرونا رخ می‌دهد را توصیف می‌کند. به گفته پزشک، 20 درصد از 88 بیمار علائم بثورات قرمز در بدن خود را نشان داده‌اند و تعداد کمی از آنها از کهیر، آبله مرغان یا تاول رنج می‌برند.
نتیجه مطالعه دیگری که توسط یک سازمان پوست انجام شد، گزارش شده است که بیش از 400 متخصص پوست فرانسوی در آن مشارکت دارند. همۀ آنها اظهار داشته‌اند که بیماران مبتلا به ویروس کرونا دارای برخی علائم پوستی مانند بثورات قرمز، کهیر و ضایعاتی مانند سرمازدگی هستند.
برخی مشکلات پوستی مانند بثورات اریتماتوی، کهیر، پتشیال و وزیکول‌ها را در 20 درصد از بیماران ویروس کرونا توصیف کرده اند. در اکثر بیماران کودک مبتلا به ویروس کرونا، تغییرات پوستی عروقی و واسکولیتیک مانند ضایعات پورپورا، پتشی و اكیموز یا خون مردگی نیز مشاهده شده است.
ویروس کرونا ممکن است علائمی از انسداد کوچک رگ‌های خونی مانند کبودی‌های ریز یا پتشیا را نشان دهد. مشخص شده است که این ویروس به زنجیره β هموگلوبین حمله می‌کند و پورفیرین را می‌گیرد تا سنتز را نیز مسدود کند. این در نتیجه می‌تواند تغییرات عروقی پوست به دلیل ویروس کرونا را توضیح دهد. همچنین مشاهده شده است که ماسک‌های پزشکی می‌توانند باعث ایجاد آکنه روزاسه، آکنه ولگاریس و اکیموز پوست شوند.
به گفته دکتر میشا روزنباخ از دانشگاه پنسیلوانیا، بیماران آلوده به ویروس کرونا از طرف جامعه پوست به عنوان «کووید انگشتان» نامگذاری شده‌اند. در انگشتان دست و پا تغییر رنگ قرمز و بنفش وجود دارد که ممکن است از علائم ویروس کرونا باشد. سایر بیماری‌های پوستی نیز مانند سرخک، کهیر یا بثورات گزارش شده‌اند. در مطالعه دیگری دکتر جوآنا‌هارپ گزارش داد که بیماری‌های پوستی مانند بثورات تیره و سلول‌های مرده پوست روی بازوها و پاها ممکن است توسط ویروس کرونا ایجاد شوند.
بثورات پوستی به طور معمول در بیماران کرونایی دیده می‌شوند و سایر مشکلات مربوط به پوست مانند اگزانتم اریتماتو شامل الگوی توری و دانه مانن، واسکولیت پوستی، کهیر حاد، آبله مرغانی مانند تاول و انگشتان کرونایی که به عنوان سرماسوزک یا سرمازدگی نیز توصیف می‌شوند.
برخی از اختلالات پوستی به وجود آمده دلیل اصلی تماس طولانی مدت با تجهیزات محافظ شخصی و استفاده بیش از حد از محصولات بهداشتی است. عفونت تحت فشار، کهیر، خارش، درماتیت تماسی و تشدید بیماری‌های پوستی از جمله آکنه و درماتیت سبورئیک ناشی از ویروس کرونا توصیف می‌شوند.
سرانجام، غشاهای مخاطی به عنوان واسطه مشترک حامل عفونت شناخته شده‌اند از جمله ملتحمه با کانال اختیاری که خطر انتقال کمتری دارد. عوارض پوستی در ویروس کرونا عمدتا به دلیل اثر آبرسانی بیش از حد تجهیزات محافظت شخصی رخ می‌دهند. این تجهیزات می‌توانند باعث از بین رفتن سد اپیدرم، واکنش تماس و اصطکاک شوند که ممکن است یک مشکل پوستی که قبلاً ایجاد شده است را تشدید کنند.
پاپول‌ها، پوسته پوسته شدن، پوسیدگی و اریتم، اثرات سوئی بر روی پوست دارند که به دلیل سایش طولانی مدت وسایل حفاظت شخصی بیشتر ثبت می‌شوند. علائم مشاهده شده شامل خارش و سوزش می‌باشند. پل بینی بیشترین آسیب دیدگی محل پوست است و 83 درصد از این موارد به دلیل استفاده از عینک‌های محافظ و نه با ماسک بهداشتی اتفاق می‌افتند.
شستشوی بیش از حد دست با مواد شوینده و ضدعفونی کننده می‌تواند گوشته هیدرولیپیدی سطح پوست را تحت تأثیر قرار داده و باعث تحریک آن شده و منجر به ایجاد درماتیت تماسی شود.
دست‌ها در طول روز با سطوح مختلفی در تماس هستند. لمس مرتب صورت از طریق دست میکروب‌ها و ناخالصی‌ها را به صورت وارد می‌کند. شستن و ضد عفونی مرتب دست‌ها با ضد عفونی کننده‌های حاوی الکل، ایمن‌ترین راه جلوگیری از شیوع ویروس کرونا است.
با افزایش دفعات شستشوی دست، ممکن است نگرانی در مورد خشکی پوست وجود داشته باشد. استفاده غیرضروری از ضدعفونی کننده‌های حاوی الکل باعث خشکی و کم آبی پوست می‌گردد. شستن دست با صابون همچنین می‌تواند باعث خشکی پوست و در نتیجه خارش و چروک شود.
در یک مطالعه نشان داده شده است که 35.5 درصد از کارکنان پزشکی به طور منظم از ماسک N95 استفاده می‌کنند که باعث درماتیت صورت، آکنه و رنگدانه سازی گونه‌ها، چانه و پُل بینی می‌شود.
همچنین گزارش شده که درماتیت همراه با ضایعات خارش‌دار عمدتاً باعث تحریک می‌شود اما درماتیت تماسی آلرژیک به دلیل چسب‌ها یا سایر قسمت‌های ماسک تنفسی مانند تسمه‌های لاستیکی و گیره‌های فلزی رخ داده است.
در مطالعه دیگری واکنش‌های ماسک N95 را در زمان شیوع SARS در تورنتو بررسی کردند. کهیر صورت در 3 بیمار، 5 بیمار درماتیت و 2 بیمار علائم حاد تنفسی بدون ضایعات پوستی گزارش شده است.
متخصصان بهداشتی که برای پیشگیری و کنترل شیوع ویروس کرونا کار می‌کنند، بیشترین خطر ابتلا به مشکلات پوستی و آسیب دیدن غشای مخاطی را دارند که ممکن است منجر به درماتیت مزمن و حاد، عفونت ثانویه و تشدید بیماری‌های اساسی پوست شوند. از دستکش‌های لاتکس عمدتاً برای جلوگیری از ویروس کرونا در محل کار استفاده می‌شود که باعث پوسیدگی، نرم شدن، سفید شدن و چروک شدن پوست می‌شود.
برخی از بیماران مبتلا به کرونا تشدید اختلالات قبلی پوستی مانند روزاسه، اگزما، درماتیت آتوپیک و نورودرماتیت را نشان داده‌اند. به دلیل استفاده طولانی مدت از ماسک در طی همه گیری، آکنه صورت و روزاسه رخ داده یا تشدید می‌شوند.
استفاده مکرر از مواد ضدعفونی کننده پوست، بروز درماتیت تماسی را نه تنها در بیماران مبتلا به این ویروس افزایش داده است بلکه در افراد سالم و پرسنل پزشکی نیز این رقم بالا رفته است. بسیاری از متخصصان پوست در چین در حال راه اندازی مشاوره‌های آنلاین رایگان برای حمایت از مردم هستند.
در طی همه گیری، برای برخی از بیماری‌های پوستی باید روش‌های درمانی خاصی در نظر گرفته شوند. افراد مبتلا به اختلالات پوستی متعددی مانند پسوریازیس در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، افسردگی و سایر مشکلات سلامتی هستند که ممکن است وقوع موارد جدی و مرگ را به دنبال داشته باشد.
داروهای درمانی مانند مهارکننده‌های IL-17 که به سرعت ضایعات پوستی را تنظیم می‌کنند و در مقایسه با سرکوب کننده‌های سیستم ایمنی معمولی اثرات کمتری بر عملکردهای ایمنی دارند، ممکن است به عنوان درمان خط اول در شرایط فعلی در نظر گرفته شوند.
همچنین براساس برخی ادعاها، برخی از عوامل بیولوژیکی می‌توانند در درمان ذات الریه ویروس کرونا نیز مفید باشند، اگرچه اثر درمانی عوامل بیولوژیکی در بیماری‌های پوستی و ذات الریه ویروس کرونا هنوز در مرحله تحقیقات بالینی است.
کلام آخر
موارد زیادی از بثورات پوستی در بیماران مبتلا به کرونا در حال گسترش هستند. بثورات می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند. برخی از آنها به صورت لکه‌های قرمز کوچک و برخی دیگر به صورت ضایعات مسطح یا برجسته‌تر ظاهر می‌شوند. بعضی از آنها ظاهری شبیه کندو دارند، در حالی که برخی دیگر مانند پاهای یخ زده به نظر می‌رسند.
طبق یک تحقیق اسپانیایی، فوران پوست مربوط به ویروس کرونا در پنج نوع از جمله بثورات ماکوپاپولار یا نوع دیگری از عفونت‌های ویروسی مانند سرخک با برجستگی‌های قرمز روی پوست مایل به قرمز، توری مانند یا الگوی شبکه‌ای، فوران وزیکولار یا بثورات تاول زده و سرمازدگی مانند بثورات روی انگشتان پا که به طور غیر رسمی انگشتان پا کرونایی نامیده می‌شود.
