ویروس کرونا ویروس جدیدی است که به سرعت در سطح جهان در حال گسترش است و کل کره زمین را در حالت آماده باش قرار داده است. علیرغم رعایت اقدامات دقیق در حوزه شستشوی دست و فاصله اجتماعی، مهار ویروس SARS-CoV-2 و جلوگیری از ابتلا به کووید 19غیرممکن است. تقریباً 80٪ افراد آلوده به ویروس کرونا به بیماری تنفسی خفیف تا متوسط مبتلا میشوند و معمولاً بدون هیچ گونه درمانی بهبود مییابند. با این حال این بیماری میتواند در افراد مسن و افرادی که دارای مشکلات پزشکی زمینهای مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماریهای تنفسی و سرطان هستند، عوارض جدی ایجاد کند.
با گذشت زمان همچنان ما در حال بررسی ویروس هستیم و در مورد ویروس بیشتر میآموزیم. پیش از این تصور میشد که فقط افرادی که علائمی مانند سرفه، تب بالا یا مشکلات تنفس را بروز میدهند، احتمالاً توسط SARS-CoV-2 آلوده شده و میتوانند از طریق تماس، بیماری را گسترش دهند. اما مطالعات اخیر ثابت کرده است که این تصور اشتباه است. حتی افرادی که هیچ علامتی ندارند، ممکن است ویروس را از طریق انتقال تماس گسترش دهند. از این رو در حالی که ما باید از افرادی که علائم مشابه آنفولانزا دارند فاصله ایمن را حفظ نماییم، باید از ناقلین بدون علامت که میتوانند بیماری را گسترش دهند نیز آگاه باشیم.
فهرست مطالب
معرفی علائم ویروس کرونا:
علائم و نشانههای COVID-19 در ابتدای بیماری متفاوت است اما در طول بیماری بسیاری از افراد مبتلا به COVID-19 موارد زیر را تجربه میکنند:
- تب یا لرز
- سرفه
- تنگی نفس یا دشواری در تنفس
- خستگی
- درد عضله یا بدن
- سردرد
- از بین رفتن چشایی یا بویی جدید
- گلو درد
- احتقان یا آبریزش بینی
- حالت تهوع یا استفراغ
- اسهال
علائم ممکن است با شدت بیماری تغییر کند. به عنوان مثال تنگی نفس شدیدتر در بین افراد مبتلا به COVID-19 که در بیمارستان بستری هستند بیشتر از افراد با بیماری خفیفتر (بیماران غیر بستری در بیمارستان) گزارش میشود. اغلب ویژگیها و علائم غیرمعمول کووید19 گزارش میشود؛ افراد مسن و افراد مبتلا به بیماریهای پزشکی در مقایسه با افراد جوانتر یا افرادی که بیماریهای زمینهای ندارند، ممکن است دیرتر از دوره بیماری، تب و علائم تنفسی را تجربه کنند. یک مطالعه بر روی 1099 بیمار بستری نشان میدهد که فقط 44٪ بیماران در هنگام بستری در بیمارستان تب داشتهاند اما سرانجام 89٪ بیماران در طول بستری شدن در بیمارستان تب میکنند. خستگی، سردرد و دردهای عضلانی “myalgia” از جمله علائم شایع در افرادی است که در بیمارستان بستری نیستند و گلودرد و گرفتگی بینی یا آبریزش بینی (رینوره “rhinorrhea”) نیز ممکن است از علائم برجسته این ویروس باشد. بسیاری از افراد مبتلا به COVID-19 علائم گوارشی مانند حالت تهوع، استفراغ یا اسهال، گاهی قبل از داشتن تب و علائم و نشانههای دستگاه تنفسی تحتانی را تجربه میکنند. از دست دادن بویایی (آنوسمی “anosmia”) یا چشایی “ageusia” به طور معمول گزارش شده است؛ با توجه به یک مطالعه انجام شده در این زمینه در حدود یک سوم بیماران به ویژه در زنان و بیماران جوان یا میانسال دیده شده است.
طبقه بندی افراد بر اساس شدت علائم بیماری کرونا
طبقه بندی افراد براساس علائم آنها یک علم و تحقیق دقیق نیست. این احتمال وجود دارد که شما در طبقه بندی دقیقاً مناسبی قرار نگیرید یا در طول بیماری از علائم خفیف به متوسط یا بالعکس تغییر حالت دهید. با وجود افراد زیادی که تحت تأثیر بیماری قرار گرفتهاند، این احتمال وجود دارد که همه بیماران به طور دقیق و کامل در گروههای ساده و مشخصی طبقه بندی نشوند. اگر علائم شما عمدتا خفیف اما با یک یا دو علامت متوسط است، ممکن است شما در ردهای از علائم خفیف تا متوسط قرار بگیرید.
افراد مبتلا به COVID-19 به طور کلی به گروههای زیر طبقه بندی میشوند:
- حاملان خاموش
- بیمارانی با علائم خفیف تا متوسط
- بیمارانی با علائم متوسط تا شدید
- بیماران جدی که دارای اختلال عملکرد در چند ارگان هستند.
حامل ساکت یا خاموش در بیماری کرونا کیست؟
شواهد و تحقیقات اخیر نشان میدهد که کووید19 میتواند از طریق حاملان خاموش پخش شود. این ناقلین یا ناقلان بیصدا افرادی هستند که به ویروس کرونا آلوده شدهاند اما علائم کمی از بیماری را نمایش میدهند یا به طور کلی بدون علامت هستند. در نتیجه این افراد زندگی روزمره خود را ادامه میدهند، با خانواده و دوستانشان ملاقات میکنند، به محل کار خود میروند و بیماری را بدون اطلاع خودشان گسترش و شیوع میدهند. به نظر میرسد که بیشتر ناقلین بدون علامت بزرگسالان و کودکان سالم هستند. اگر با افرادی که تست کووید19 آنها مثبت است در تماس باشید، ممکن است علیرغم مشاهده علائم بیماری، شما نیز مبتلا باشید.
انواع حاملان خاموش
اصطلاحاتی که برای طبقه بندی حاملان بی صدا استفاده میشود:
-
حاملان ملایم علامتدار
افرادی که علائم بسیار خفیفی مانند سرفه خفیف را بروز میدهند یا ممکن است کمی احساس ضعف داشته باشند در این گروه قرار میگیرند. این ویروس به طور عمده دستگاه تنفسی فوقانی را تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است در هنگام انجام کار باعث سرفه خفیف یا تنفس ضعیف شود. تب شما ممکن است به 37.8 ℃ نرسد. این احتمال وجود دارد که حس بویایی خود را از دست دهید، سردردهای خفیفی داشته باشید یا دچار آبریزش بینی شوید. این علائم معمولاً هفت تا ده روز ادامه خواهد داشت. همچنین گزارش شده است که وضعیت برخی از افراد با علائم خفیف به سرعت وخیمتر میشود؛ معمولا این افراد در گروههای پرخطر و با سابقه بیماریهای زمینهای هستند.
-
ناقلان قبل از برزو علامت
برخی از افراد تا یک هفته پس از ابتلا به بیماری هیچ علائمی را بروز نمیدهند. با گذشت زمان ممکن است سرفه، تب یا مشکل تنفسی را تجربه کنند.
-
حاملان بدون علامت
این افراد بیمارانی هستند که در طول دوره انکوباسیون “incubation”، هیچ علائم و نشانهای از بیماری یا ابتلا به آن را نشان نمیدهند. این دوره و شرایط بیماری میتواند حدود 14 روز طول بکشد. در نتیجه ویروس را به افراد زیادی منتقل میکنند. این وضعیت به همه گیری سریع و خطرناک بیماری دامن میزند.
علائم غیرمعمول ویروس کرونا که باید مراقب آنها باشید:
برخی از افراد ممکن است علائمی از خود نشان دهند که در بیماری کووید 19 معمول نیست و کمتر دیده شده است. این وضعیت شامل علائمی مانند از دست دادن بویایی، از دست دادن چشایی و اسهال است. این بدان معنی است که برخی از افراد در گروه ناقلان بدون علامت قرار دارند و میتوانند این علائم را به گروههای علامتی دیگر منتقل کنند. تا زمانی که این علائم به طور دقیقتر طبقه بندی نشوند، بهتر است از روشهای بهداشت شخصی و پروتکلهای دولتی به منظور رعایت قرنطینه و فاصله اجتماعی پیروی کنید.
شدت بیماری ویروس کرونا
بزرگترین گروه گزارش شده تاکنون، شامل بیش از 44000 نفر مبتلا به COVID-19 از چین است که شدت بیماری را از خفیف تا بحرانی به صورت متغییر دسته بندی کرده است:
- خفیف تا متوسط (علائم خفیف تا ذات الریه خفیف): 81٪
- شدید (تنگی نفس، کمبود اکسیژن در بافتهای بدن یا هیپوکسی “hypoxia” و بیش از 50٪ درگیری ریه در تصویربرداری): 14٪
- بحرانی (نارسایی تنفسی، شوک یا اختلال در عملکرد چند ارگان): 5٪
در این مطالعه تمام مرگ و میرها در میان بیماران مبتلا به بیماری بحرانی رخ داده است و نسبت کلی مرگ و میر مواردCFR 2.3٪ بود. CFR در میان بیماران مبتلا به بیماری بحرانی 49٪ بود. شدت بیماری کودکان در چین کمتر از بزرگسالان بود (94٪ کودکان مبتلا به بیماری بدون علامت خفیف یا متوسط.، 5٪ کودکان مبتلا به بیماری شدید و کمتر از 1٪ به بیماری بحرانی مبتلا هستند). در میان موارد ابتلا به کووید 19 در ایالات متحده که از 22 ژانویه تا 30 می سال 2020 گزارش شده است، به طور کلی نسبت افرادی که در بیمارستان بستری شدهاند 14٪ بوده است 2٪ در بخش مراقبتهای ویژه بستری شدهاند (ICU ) و به طور کلی 5٪ بیماران فوت کردند.
پیشرفت بالینی کرونا ویروس
در میان بیمارانی که در مطالعات متعدد اولیه از ووهان چین مبتلا به بیماری کرونا ویروس شدید بودند، زمان متوسط از شروع بیماری تا زمانی که دچار تنگی نفس شدند 8-5 روز بود. زمان متوسط از شروع بیماری تا سندرم دیسترس “distress” تنفسی حاد ARDS 8-12 روز بود. زمان متوسط از شروع بیماری تا پذیرش در ICU 9.5-12 روز بود. پزشکان میبایست از احتمالات پیش آمده در برخی از بیماران مبتلا به کووید 19 آگاه باشند تا در حدود یک هفته پس از شروع بیماری به سرعت بدتر نشوند. در میان تمام بیماران بستری، 26 تا 32 درصد بیماران در ICU بستری شدهاند. در میان همه بیماران، 3٪ -17٪ دارای ARDS ، 20٪ -42٪ بیماران بستری و 67٪ -85٪ بیماران بستری در ICU بودند. مرگ و میر در بین بیماران بستری در ICU از 39٪ تا 72٪ بسته به مطالعات و مشخصات بیمار بود. متوسط مدت بستری در بین بازماندگان 13-10 روز بود.
آن چه شما میتوانید در برابر ویروس کرونا انجام دهید:
در هر زمان و مکانی از خود محافظت کنید. رعایت بهداشت دست و اصول تنفسی الزامی است. به طور دائم فاصله اجتماعی استاندارد را از افراد دیگر حفظ نمایید، خصوصاً اگر شخصی در نزدیکی شما سرفه یا عطسه کرد. اگر در منطقهای زندگی میکنید که ابتلا به مالاریا یا بیماری دنگی “dengue” شایع است، تب شدید را نادیده نگیرید. به یک بیمارستان یا کلینیک مراجعه کنید و از لمس هر سطح یا تماس نزدیک با سایر بیماران خودداری کنید.
اگر متوجه این مسئله شدید که از نزدیک با یک حامل بدون علامت کرونا ویروس در ارتباط بودهاید، ضروری است که به مدت چهارده روز خود را قرنطینه کنید؛ حتی اگر خودتان علائمی از بیماری نشان ندادهاید. تماس نزدیک هنگامی است که با کسی زندگی میکنید یا در مکانی با فاصله کمتر از 1 متر یا 6 فوت از فردی که به این بیماری مبتلا است، بودهاید. همیشه هنگام بیرون رفتن از خانه صورت و دهان خود را به درستی بپوشانید. البته تا حد امکان از خانه خارج نشوید مگر این که کاملا ضروری باشد. به طور دائم فاصله 6 فوتی خود را از افراد دیگر حفظ کنید. هنگامی که علائم خفیفی دارید، احتمالاً در مراحل اولیه بیماری هستید و دیگران را آلوده میکنید، از این رو جداسازی و قرنطینه خودتان بسیار مهم است.
چگونه خود را قرنطینه کنیم؟ (قرنطینه کرونایی)
قرنطینه کردن به معنای جدا کردن خود از دیگران است زیرا در معرض کسی هستید که احتمالاً مبتلا به کووید 19 است، حتی اگر خود شما علائم و نشانههای بیماری را ندارید. این شیوه به جلوگیری از انتقال بیماری کمک میکند.
نحوه اجرای شیوه جلوگیری از شیوع کرونا و قرنطینه در خانه خود:
- در اتاقی بمانید که تهویه خوبی دارد و از امکانات بهداشتی مانند روشویی و توالت برخوردار باشد.
- اگر امکان جداسازی اتاق وجود ندارد، بین تختها 1 متر فاصله وجود داشته باشید.
- همیشه فاصله ایمن را با اعضای خانواده خود رعایت نمایید.
- علائم خود را به صورت روزانه کنترل کنید
- قرنطینه خود به مدت 14 روز ادامه دهید؛ حتی اگر احساس سلامتی کامل کردید
- انرژی مثبت را در خودتان تقویت کنید و از طریق تماس تلفنی یا آنلاین با دوستان و خانواده خود در ارتباط باشید.
- اگر علائم شما بدتر شد، بلافاصله با یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی یا اورژانس مرتبط با بیماری کرونا تماس بگیرید.
افراد در گروه پرخطر میبایست بسیار محتاط باشند و به محض بروز علائم COVID-19 به دنبال مراقبتهای پزشکی بروند.
گروههای پرخطر شامل افراد و گروههای زیر میشود:
- سن بالای 60 سال
- به بیماری زمینهای و حادی در قلب، ریه یا کلیه مبتلا باشند یا اختلال عملکرد ایمنی داشته باشند.
- از استروئیدهای خوراکی استفاده میکنند.
- پیوند عضو یا مغز استخوان سخت داشتهاند.
- بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند.
- بیمارانی که دیابت کنترل نشده دارند.
پیر در مقابل جوان و ابتلا به کرونا
سن یکی از عوامل خطرزا در ابتلا به بیماری است. در مقایسه با بیماران جوان، افراد میانسال و مسن به مراتب بیشتر دچار علائم، بستری شدن و مرگ میشوند. تجزیه و تحلیل اخیر دادههای چینی احتمال مرگ در موارد تایید شده COVID-19 را بیش از 13 درصد برای بیماران 80 ساله و بالاتر تخمین زده است، در حالی که این آمار برای بیماران 30 ساله حدود 15/0 درصد و برای بیماران زیر 20 سال تقریباً صفر است. گزارشات اولیه ایالات متحده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) یافتههای مشابهی داشت.
مردان در برابر زنان و ابتلا به کرونا
به نظر میرسد تعداد زنان و مردان مبتلا به ویروس کرونا تقریباً برابر هستند اما در بیشتر کشورها احتمال مرگ مردان در اثر بیماری بسیار بیشتر است. به عنوان مثال در ایتالیا و ایرلند حدود 70 درصد مرگ ناشی از COVID-19 گربیانگیر مردان است.
فرضیههای کمی برای این تفاوت وجود دارد. اول این موضوع که تفاوتهای جنسی در پاسخ ایمنی بدن موثر است به عنوان مثال مطالعات آنفلوانزا نشان داده است که مردان مسن نتایج بدتری نسبت به زنان مسن دارند. همچنین مردان به احتمال زیاد، بیشتر از زنان الکل مینوشند که این وضعیت، سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند و حساسیت به ذات الریه را افزایش میدهد. مردان به احتمال زیاد، بیشتر سیگار میکشند که باعث ضعف ایمنی و عملکرد کلی ریه میشود؛ ریهها و سایر اندامهای حیاتی را ملتهب میکند و منجر به حساسیت بیشتر به عفونتهای تنفسی و ذاتالریه میگردد. پزشکان بالینی چینی که در اوایل سال جاری موارد COVID-19 را درمان میکردند، دریافتند که سابقه سیگار کشیدن یک عامل خطرناک در پیش بینی نتایج بدتر ابتلا به بیماری است.