بیماری های تنفسی
خروسک
خروسک یا لارنگوتراکئوبرونشیت “Laryngotracheobronchitis” همانطور که از نامش پیداست به التهاب حنجره، نای و برونش اشاره دارد. موارد لارنگوتراکئوبرونشیت میتواند شدیدتر از لارنگوتراکئیت “laryngotracheitis” باشد زیرا مورد اول به راه هوایی تحتانی گسترش مییابد. تشخیص هر دو از نظر بالینی ممکن است دشوار باشد.
اصطلاح کروپ “croup” به صورت محاورهای هم لارنگوتراکئوبرونشیت و هم لارنگوتراکئیت را توصیف میکند، بنابراین در از این اسامی برای توصیف این طیف بیماری استفاده خواهد شد.
خروسک یک علت بسیار شایع سرفه، استریدور “stridor” و گرفتگی صدا در کودکان مبتلا به تب است. اکثر کودکان مبتلا به کروپ بدون هیچ عواقبی بهبود مییابند. با این حال به ندرت دیده شده است که این عفونت میتواند برای نوزادان کشنده باشد.
کروپ اغلب یک عفونت ویروسی است که راه هوایی ساب گلوت “subglottic” را تحت تأثیر قرار میدهد و معمولاً توسط ویروس پاراآنفلوآنزا “parainfluenza” ایجاد میشود. سایر ویروسهایی که به عنوان عامل کروپ شناخته شدهاند عبارتند از: ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، راینوویروس “rhinovirus”، انترو ویروس “enterovirus”، آنفولانزا و آدنوویروس “adenovirus”.
کروپ در پسران بیشتر از دختران رخ میدهد. این بیماری اغلب در کودکان 6 ماهه تا 6 ساله مشاهده میگردد و بیشترین میزان بروز آن در کودکان 12 ماهه تا 2 ساله است. اکثر موارد کروپ از اواخر پاییز تا اوایل بهار رخ میدهند. کروپ مکرر نادر است مگر اینکه سابقه خانوادگی این بیماری وجود داشته باشد. تنها درصد کمی از بیماران نیاز به پذیرش در بیمارستان دارند. یک مطالعه جمعیتی که از سال 1999 تا 2005 انجام شد، نشان میدهد که تنها 5.6٪ از کودکان مبتلا به کروپ نیاز به پذیرش بیمارستانی دارند.
استنشاق ویروس مولد کروپ ابتدا اپیتلیوم مخاطی بینی و حلق را آلوده میکند و سپس به فضای ساب گلوت سرایت میکند. در کودکان 8 سال و کوچکتر، فضای ساب گلوت، باریکترین قسمت راه هوایی است. غضروف کریکوئید، یک حلقه غضروفی کامل را تشکیل میدهد که منبسط نمیشود. این ناتوانی کریکوئید در گسترش، منجر به باریک شدن قابل توجه ناحیه ساب گلوت ثانویه به مخاط ملتهب میشود. هنگامی که کودک گریه میکند یا تحریک میشود، انسداد پویا بیشتر در حلقه غضروفی و زیر آن رخ میدهد. این عوامل منجر به استریدور معمولی با صدای بلند میشود که در حالت استراحت و هنگامی که بیمار آشفته است، شنیده میشود. گسترش به داخل برونشها میتواند منجر به خس خس سینه، گیر افتادن هوا شود.
بیماری سل
سل (TB) یا “Tuberculosis” که زمانی consumption نامیده میشد، یک بیماری بسیار عفونی است که عمدتاً ریهها را تحت تأثیر قرار میدهد.
بر اساس گزارش منبع معتبر سازمان جهانی بهداشت (WHO)، در سال 2020، 1.5 میلیون نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادهاند. همچنین سل سیزدهمین علت مرگ و میر در جهان است. در حال حاضر این بیماری، دومین عامل اصلی مرگومیر عفونی پس از COVID-19 است.
سل در کشورهای در حال توسعه، بسیار شایع است اما بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، بیش از 7000 مورد در ایالات متحده در سال 2020 گزارش شده است.
سل معمولاً تحت شرایط مناسب قابل درمان و قابل پیشگیری است.
علائم سل چیست؟
برخی از افرادی که مایکوباکتریوم توبرکلوزیس “Mycobacterium tuberculosis” یا همان باکتری عامل سل را دریافت میکنند، علائمی را تجربه نمیکنند. این وضعیت به عنوان سل نهفته شناخته میشود. سل میتواند سالها قبل از تبدیل شدن به بیماری سل فعال، خفته بماند.
سل فعال معمولاً علائم زیادی ایجاد میکند. در حالی که علائم به سیستم تنفسی مربوط میشود، بسته به محل رشد باکتری سل، میتواند سایر قسمتهای بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم ناشی از سل در ریهها عبارتند از:
- سرفهای که بیش از 3 هفته طول بکشد
- سرفه خونی یا خلطی (بلغم)
- درد قفسه سینه
علائم عمومی سل عبارتند از:
- خستگی غیرقابل توضیح
- ضعف
- تب
- لرز
- عرق شبانه
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن
همراه با علائم عمومی، سلی که به سایر اندامها سرایت میکند میتواند باعث:
- اگر سل بر کلیهها تأثیر بگذارد باعث وجود خون در ادرار و از دست دادن عملکرد کلیه میشود
- اگر سل بر ستون فقرات تأثیر بگذارد باعث کمردرد و سفتی، اسپاسم عضلانی و نامنظمی ستون فقرات میگردد
- اگر سل به مغز سرایت کند باعث تهوع و استفراغ، گیجی و از دست دادن هوشیاری میشود
سرماخوردگی
سرماخوردگی “cold”، یک عفونت مسری دستگاه تنفسی فوقانی است که بینی، گلو، سینوسها و نای شما را تحت تاثیر قرار میدهد. بیش از 200 ویروس مختلف میتوانند باعث سرماخوردگی شوند اما بیشتر سرماخوردگیها توسط راینو ویروس “rhinovirus” ایجاد میشوند.
سرماخوردگی عمومی چقدر شایع است؟
همانطور که از نام آن پیداست، سرماخوردگی عمومی بسیار رایج است. احتمالا بیشتر از هر بیماری دیگری، در طول زندگی خود سرماخوردگی خواهید داشت. بزرگسالان دو تا سه بار در سال سرما میخورند، این در حالی است که کودکان خردسال چهار بار یا بیشتر در سال سرما میخورند.
آیا سرماخوردگی مسری است؟
سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر سرایت میکند. برای اینکه ویروس بتواند شما را آلوده کند، باید به یکی از غشاهای مخاطی شما مانند پوشش مرطوب سوراخهای بینی، چشمها یا دهان برسد. این وضعیت، زمانی اتفاق میافتد که سطحی را لمس کنید یا هوای مرطوب حاوی ویروس سرماخوردگی را تنفس نمایید.
به عنوان مثال، هنگامی که یک فرد بیمار عطسه یا سرفه میکند، قطرات مایع حاوی ویروس سرماخوردگی به هوا پرتاب میشود. اگر در آن قطرات تنفس کنید، ویروس سرماخوردگی در بینی شما ریشه میگیرد. همچنین شما میتوانید ذرات ویروس را روی سطوحی که در هنگام بیماری لمس میکنید، باقی بگذارید. اگر شخص دیگری آن سطوح را لمس کند و سپس به سوراخهای بینی، چشمها یا دهان خود دست بزند، ویروس میتواند وارد بدن او شود.
شما میتوانید در هر زمانی از سال سرما بخورید اما در ماههای سردتر، احتمال ابتلا بیشتر است. در زمستان، افراد در خانه میمانند و با یکدیگر در تماس نزدیکتر هستند.
مطالعه اخیر روی موشها نشان میدهد که دمای سرد ممکن است بر پاسخ سیستم ایمنی بدن شما نیز تأثیر بگذارد. محققان دریافتند زمانی که هوای خنکتر دمای بینی را کاهش میدهد، سیستم ایمنی موش برای جلوگیری از تکثیر ویروس راینوویروس دشوارتر عمل میکند. همین امر ممکن است در مورد انسان نیز صادق باشد.
هیستوپلاسموزیس در ایران
تب یکی از علائم شایع هیستوپلاسموز “Histoplasmosis” است.
اکثر افرادی که در معرض قارچ هیستوپلاسما هستند، هرگز علائمی ندارند. سایر افراد ممکن است علائمی داشته باشند که خود به خود از بین میرود.
علائم هیستوپلاسموز عبارتند از:
- تب
- سرفه
- خستگی (خستگی شدید)
- لرز
- سردرد
- درد قفسه سینه
- بدن درد
علائم هیستوپلاسموز ممکن است بین 3 تا 17 روز پس از تنفس در هاگ قارچ ظاهر شود.
برای اکثر افراد، علائم هیستوپلاسموزیس طی چند هفته تا یک ماه از بین میرود. با این حال، برخی از افراد علائمی دارند که بیشتر از این مدت طول میکشد، به خصوص اگر عفونت شدید شود.
هیستوپلاسموزیس شدید
در برخی از افراد، معمولاً کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، هیستوپلاسموز میتواند به یک عفونت ریه طولانی مدت تبدیل شود. همچنین در چنین شرایطی، بیماری میتواند از ریهها به سایر قسمتهای بدن مانند سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) گسترش یابد.
وقوع هیستوپلاسموزیس در آسیا بررسی شده است. موارد اصیل هیستوپلاسموز در انسان از هند، مالزی، سنگاپور، اندونزی، تایلند، ویتنام جنوبی و ژاپن شناخته شده است اما ماهیت خودکار موارد گزارش شده به طور واضح ثابت نشده است. از 30 مورد هیستوپلاسموز انسانی ثبت شده از آسیا، 15 مورد توسط کشتهای مثبت تایید شد و توزیع آنها در کشور به شرح زیر است: مالزی – 4، اندونزی – 3، سنگاپور – 2، تایلند – 2، ویتنام جنوبی – 2 و یک مورد در هند و ژاپن. موارد معتبر هیستوپلاسموز در حیوانات در حال حاضر از آسیا ناشناخته است و به همین ترتیب هیچ اطلاعاتی در مورد زیستگاههای طبیعی عامل اتیولوژیک H وجود ندارد.
IMAGE5اولین هیستوپلاسموزیس ریوی در ایران در یک جوان 17 ساله تشخیص داده شد. او سابقه سرفه و تب 45 روزه داشت. همچنین بعد از بررسیهای انجام شده، تست سل بیمار منفی شد و بیوپسی انجام شده او، بیماری هیستوپلاسموزیس را گزارش میکرد. این بیماری پس از 6 هفته درمان مداوم، درمان شد و حالت طبیعی ریه خود بازگشت.
ناف ریه
هر ریه (ریه راست و چپ) را میتوان به چهار بخش اصلی تقسیم کرد: راس، قاعده، ریشه و هیلوس یا هیلوم ریه. هیلا یا ریشههای ریه، ساختارهای نسبتاً پیچیدهای هستند که عمدتاً از برونشهای اصلی و شریانها و سیاهرگهای ریوی تشکیل شدهاند.
ناف ریه “root of the lung” در قسمت داخلی هر ریه قرار دارد و تنها محل ورود یا خروج ساختارهای مرتبط با ریه است. یعنی هر دو ریه دارای ناحیهای به نام هیلوم هستند که به عنوان نقطه اتصال بین ریشه ریه و ریه عمل میکند. به طور کلی، این ناحیه خاص از ریه را میتوان به عنوان یک منطقه مثلثی و فرورفته توصیف کرد که در آن بسیاری از ساختارهای تشریحی وارد هر ریه شده و از آن خارج میشوند.
از نظر ساختاری، ناف ریه یک ناحیه فرورفته مثلثی شکل بزرگ در ریه است که درست بالاتر از مرکز سطح مدیاستن و پشت اثر قلبی هر ریه قرار دارد و نزدیکتر به مرز پشتی (نسبت به قسمت جلویی) است. قفسه سینه توسط یک پوشش غشایی دو لایه به نام پلورا از ریه جدا میشود. ناف محل اتصال پلور جداری (پوشاننده قفسه سینه) و پلور احشایی (پوشاننده ریه) است که نقطه تلاقی بین مدیاستن و حفرههای پلور را نشان میدهد.
ناف ریه توسط برونش، شریان ریوی و سیاهرگها، شریانها و سیاهرگهای برونش، شبکههای ریوی اعصاب، عروق لنفاوی، غدد لنفاوی برونش و بافت آرئولار تشکیل میشود که همه آنها توسط لایهای از پلور محصور شدهاند. که یک لایه نازک صاف از بافت محافظ است.
هر کدام از این موارد دچار بیماری یا آسیب شوند، نهایتا ناف ریه درگیر بیماری میشود و باید درمان شوند.
تنگی نفس
تنگی نفس “Shortness of breath” یا احساس “وزش باد” در سینه میتواند نفس کشیدن کامل و صحیح را دشوار کند. این احتمال وجود دارد که احساسی شبیه به این داشته باشید که یک دوی سرعت انجام دادهاید، از چندین پله بالا رفتهاید یا در کلاس ایروبیک شرکت کردهاید.
اگر به طور منظم ورزش می کنید، این احتمال وجود دارد که با این احساسات آشنا باشید اما خارج از ورزش، این شرایط میتوانند نگران کننده باشند.
تنگی نفس میتواند نشانهای از انواع بیماریها از جمله بیماریهای مختلف قلبی و ریوی باشد.
چه چیزی باعث تنگی نفس میشود؟
تنگی نفس یک علامت نسبتا شایع است که میتواند در بسیاری از انواع بیماریها وجود داشته باشد. نام پزشکی تنگی نفس، dyspnea است. اگر این شرایط، چند ساعت تا چند روز طول بکشد، حاد در نظر گرفته میشود. همچنین اگر بیش از 4 تا 8 هفته طول بکشد، مزمن در نظر گرفته میشود.
اضطراب “Anxiety”، چه در شرایط حاد، چه در شرایط موقت و چه به صورت یک اختلال مزمن میتواند باعث تنگی نفس شما شود. گاهی اوقات ممکن است اضطراب یا حمله پانیک با حمله قلبی اشتباه گرفته شود.
اما برای بروز احساس تنگی نفس لازم نیست که حتما حمله پانیک را تجربه کرده باشید. اضطراب سطح پایین نیز میتواند باعث این امر شود.
تنگی نفس اغلب میتواند به دلیل شرایط دیگری نیز رخ دهد، مانند:
- بودن در ارتفاعات
- کیفیت پایین هوا به عنوان مثال به دلیل مونوکسید کربن یا مه و دود
- افراط در افزایش دما
- ورزش سنگین
- وجود گره در عضلات به خصوص در نقاط ماشهای، گاهی اوقات میتواند باعث تنگی نفس شما شود.
برخی از شرایط پزشکی نیز میتوانند باعث تنگی نفس، چه حاد و چه مزمن، شوند. شرایطی که ممکن است باعث تنگی نفس شود عبارتند از:
- آلرژی
- کم خونی
- آسم
- نارسایی احتقانی قلب
- بیماری انسداد مزمن ریه (COPD)
- سندرم گیلن باره “Guillain-Barré syndrome”
- آریتمی قلبی یا حمله قلبی
- بیماری قلبی
- بیماری ریه
- میاستنی گراویس “myasthenia gravis”
- چاقی
- پلوریت
- پنومونی “pneumonia”
- ادم ریوی
- آمبولی ریه
- پرفشاری ریوی
- سارکوئیدوز “sarcoidosis”
- بیماری سل
دیفتری
دیفتری (dif-THEER-e-uh)، یک عفونت باکتریایی جدی است که معمولاً غشاهای مخاطی بینی و گلو را تحت تأثیر قرار میدهد. دیفتری به دلیل واکسیناسیون گسترده علیه این بیماری در ایالات متحده و سایر کشورهای توسعه یافته بسیار نادر است. با این حال، بسیاری از کشورهایی که گزینههای مراقبت بهداشتی یا واکسیناسیون محدودی دارند، هنوز نرخ بالایی از دیفتری را تجربه میکنند.
دیفتری را میتوان با دارو درمان کرد. اما در مراحل پیشرفته، دیفتری میتواند به قلب، کلیهها و سیستم عصبی شما آسیب برساند. حتی با درمان، دیفتری میتواند کشنده باشد، به خصوص در کودکان.
علائم و نشانههای دیفتری معمولاً دو تا پنج روز پس از آلوده شدن فرد شروع میشود.
علائم و نشانههای دیفتری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- یک غشای ضخیم و خاکستری که گلو و لوزههای شما را میپوشاند
- گلو درد و گرفتگی صدا
- غدد متورم (بزرگ شدن غدد لنفاوی) در گردن شما
- مشکل در تنفس یا تنفس سریع
- ترشحات بینی
- تب و لرز
- خستگی
در برخی افراد، عفونت با باکتریهای عامل دیفتری فقط باعث یک بیماری خفیف میشود یا اصلاً علائم و نشانههای واضحی ندارد. افراد آلوده که از بیماری خود بیخبر میمانند به عنوان ناقلان دیفتری شناخته میشوند. آنها ناقل نامیده میشوند زیرا میتوانند عفونت را بدون اینکه خودشان بیمار شوند، پخش کنند.
نوع دوم دیفتری میتواند پوست را تحت تاثیر قرار دهد و باعث درد، قرمزی و تورم مشابه سایر عفونتهای باکتریایی پوست شود. زخمهایی که توسط غشای خاکستری پوشیده شدهاند نیز ممکن است دیفتری پوست باشند.
برونشیت
برونشیت “Bronchitis” زمانی اتفاق میافتد که لولههایی که هوا را به ریههای شما میرسانند، به نام لولههای برونش، ملتهب و متورم میشوند. در نهایت شما با سرفه و مخاط آزاردهنده مواجه میشوید.
دو نوع برونشیت وجود دارد:
- برونشیت حاد. این نوع از بیماری رایجتر است. علائم چند هفته طول میکشند اما معمولاً بعد از آن زمان، مشکلی ایجاد نمیکنند.
- برونشیت مزمن. این نوع از بیماری، جدیتر است، مدام برمیگردد یا از بین نمیرود.
علائم برونشیت حاد و مزمن شامل مشکلات تنفسی است، مانند:
- احتقان قفسه سینه، زمانی که قفسه سینه شما پر یا گرفته است
- سرفهای که ممکن است مخاطی شفاف، سفید، زرد یا سبز ایجاد کند
- تنگی نفس
- خس خس سینه یا صدای سوت هنگام نفس کشیدن
علائم برونشیت حاد نیز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بدن درد و لرز
- احساس “ناکامی یا شکست”
- تب کم
- آبریزش، گرفتگی بینی
- گلو درد
حتی پس از از بین رفتن سایر علائم برونشیت حاد و در حالی که لولههای برونش شما بهبود یافته و تورم کاهش مییابد، سرفه میتواند چند هفته طول بکشد. اگر خیلی بیشتر از این طول بکشد، ممکن است مشکل چیز دیگری باشد.
اگر سرفه، تب یا تنگی نفس جدیدی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید تا در مورد اینکه آیا ممکن است بیماری شما کووید-19، بیماری ناشی از کروناویروس جدید باشد یا خیر، صحبت کنید.
با برونشیت مزمن، سرفه شما حداقل 3 ماه طول میکشد و حداقل 2 سال متوالی عود میکند.
علل برونشیت
اغلب، همان ویروسهایی که به شما سرماخوردگی یا آنفولانزا میدهند، باعث برونشیت حاد میشوند. اما گاهی اوقات، باکتریها آن را ایجاد میکنند.
در هر دو مورد، همانطور که بدن شما با میکروبها مبارزه میکند، لولههای برونش متورم میشوند و مخاط بیشتری تولید میکنند. این بدان معناست که منافذ کوچکتری برای جریان هوا دارید که میتواند تنفس را سختتر کند.
علل برونشیت مزمن عبارتند از:
- تنفس آلودگی هوا و سایر چیزهایی که ریههای شما را آزار میدهند، مانند بخارات شیمیایی یا گرد و غبار در طول زمان
- سیگار کشیدن یا تنفس در دود برای مدت طولانی
پولیپ بینی
آیا تا به حال احساس کردهاید که سرماخوردگی دارید که از بین نمیرود؟ احتقان بینی که به نظر میرسد حتی با داروهای سرماخوردگی یا آلرژی بدون نسخه متوقف نمیشود، ممکن است به دلیل پولیپ بینی “nasal polyps” باشد.
پولیپ بینی رشد خوش خیم (غیرسرطانی) بافت پوششی یا مخاط بینی شما است.
علل پولیپ بینی چیست؟
پولیپ بینی در بافت ملتهب مخاط بینی رشد میکند. مخاط، یک لایه بسیار مرطوب است که به محافظت از داخل بینی و سینوسها کمک کرده و هوایی را که تنفس میکنید، مرطوب مینماید. در طول عفونت یا تحریک ناشی از آلرژی، مخاط بینی متورم و قرمز میشود و این احتمال وجود دارد که مایعی ترشح کند. با تحریک طولانی مدت، این احتمال وجود دارد که مخاط، یک پولیپ تشکیل دهد. پولیپ، یک رشد گرد (مانند یک کیست کوچک) است که میتواند مجاری بینی را مسدود کند.
اگرچه برخی از افراد بدون هیچ مشکل قبلی بینی، پولیپ ایجاد میکنند اما اغلب محرکی برای ایجاد پولیپ وجود دارد. این محرکها عبارتند از:
- عفونتهای مزمن یا عودکننده سینوسی
- آسم
- رینیت آلرژیک (تب یونجه)
- فیبروز سیستیک “cystic fibrosis”
- سندرم چرگ اشتراوس “Churg-Strauss syndrome”
- حساسیت به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا آسپرین
این احتمال وجود دارد که در برخی افراد تمایل ارثی به ایجاد پولیپ وجود داشته باشد. این شرایط ممکن است به دلیل نحوه واکنش ژنها به مخاط آنها باشد.
سرطان ریه
سرطان ریه “Lung cancer”، نوعی سرطان است که از ریهها شروع میشود. سرطان، زمانی شروع میشود که سلولهای بدن شروع به رشد خارج از کنترل میکنند.
ساختار و عملکرد طبیعی ریهها
ریههای شما، 2 اندام اسفنج مانند در سینه شما هستند. ریه راست شما دارای 3 بخش است که به آنها لوب گفته میشود. ریه چپ شما 2 لوب دارد. ریه چپ، کوچکتر است زیرا قلب فضای بیشتری را در آن سمت بدن اشغال میکند.
هنگامی که نفس میکشید، هوا از طریق دهان یا بینی وارد میشود و از طریق نای وارد ریههای شما میگردد. نای به لولههایی به نام برونش تقسیم میشود که وارد ریهها شده و به نایژههای کوچکتر تقسیم میشود. آنها تقسیم میشوند و شاخههای کوچکتری به نام برونشیول تشکیل میدهند. در انتهای برونشیولها، کیسههای هوایی کوچکی وجود دارد که به نام آلوئول شناخته میشوند.
آلوئولها، اکسیژن را از هوای استنشاقی وارد خون شما میکنند و هنگام بازدم دی اکسید کربن را از خون خارج میکنند. دریافت اکسیژن و خلاص شدن از شر دی اکسید کربن از وظایف اصلی ریههای شما هستند.
به طور معمول سرطان ریه در سلولهای پوشاننده برونشها و بخشهایی از ریه مانند برونشیولها یا آلوئولها شروع میشود.
یک لایه پوشش نازک به نام پلور، ریهها را احاطه کرده است. پلور از ریههای شما محافظت میکند و به آنها کمک میکند تا در حین تنفس به سمت دیواره قفسه سینه به جلو و عقب بلغزند.
در زیر ریهها، یک عضله نازک و گنبدی شکل به نام دیافراگم، قفسه سینه را از شکم جدا میکند. هنگام تنفس، دیافراگم به سمت بالا و پایین حرکت میکند و هوا را به داخل و خارج از ریهها وارد میکند.
2 نوع اصلی سرطان ریه وجود دارد که درمان آنها بسیار متفاوت است:
- سرطان ریه سلول غیرکوچک (NSCLC)
حدود 80 تا 85 درصد سرطانهای ریه، NSCLC هستند. زیرگروههای اصلی NSCLC عبارتند از آدنوکارسینوما، کارسینوم سلول سنگفرشی و کارسینوم سلول بزرگ. این زیرگروهها که از انواع مختلف سلولهای ریه شروع میشوند، بهعنوان NSCLC گروهبندی میگردند زیرا درمان و پیشآگاهی (چشمانداز) آنها اغلب مشابه است.
- سرطان ریه سلول کوچک (SCLC)
حدود 10 تا 15 درصد از تمام سرطانهای ریه، SCLC هستند و گاهی اوقات سرطان سلول جو دوسر نامیده میشود.
همچنین انواع دیگر بیماریها وجود دارند که باعث سرطان ریه میشوند.
آلرژی
آلرژی “allergy” پاسخ سیستم ایمنی بدن به یک ماده خارجی است که به طور معمول برای بدن شما مضر نیست. این مواد خارجی آلرژن نامیده میشوند. آنها میتوانند شامل غذاهای خاص، گرده گل یا شوره و شپش حیوانات خانگی باشند.
وظیفه سیستم ایمنی بدن شما این است که با مبارزه با پاتوژنهای مضر، شما را سالم نگه دارد. این کار را با حمله به هر چیزی که فکر میکند، بدن شما را در معرض خطر قرار میدهد، انجام میدهد. بسته به آلرژن، این پاسخ ممکن است شامل التهاب، عطسه یا مجموعهای از علائم دیگر باشد.
سیستم ایمنی بدن شما به طور معمول با محیط شما سازگار میشود. به عنوان مثال هنگامی که بدن شما با چیزی مانند شوره حیوانات خانگی مواجه میشود، باید متوجه شود که بی ضرر است. سیستم ایمنی بدن در افراد مبتلا به آلرژی شوره، آن را به عنوان یک مهاجم خارجی که بدن را تهدید میکند، درک کرده و به آن حمله میکند.
آلرژی شایع است. چندین روش درمانی میتواند به شما در جلوگیری از علائم کمک کند.
علائم آلرژی
علائمی که به دلیل آلرژی تجربه میکنید، نتیجه چندین عامل است. این موارد شامل نوع آلرژی شما و شدت آن است.
اگر قبل از یک پاسخ آلرژیک مورد انتظار دارو مصرف کنید، این احتمال وجود دارد که همچنان برخی از این علائم را تجربه کنید اما ممکن است این علائم کاهش یابد.
آلرژی غذایی میتواند باعث تورم، کهیر، حالت تهوع، خستگی و موارد دیگر شود. این احتمال وجود دارد که مدتی طول بکشد تا فرد متوجه شود که به غذایی آلرژی دارد. اگر بعد از غذا واکنش جدی نشان دادید و مطمئن نیستید که چرا، فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید. آنها میتوانند علت دقیق واکنش شما را پیدا کنند یا شما را به متخصص ارجاع دهند.
سرطان گلو
سرطان گلو “Throat cancer” یک اصطلاح پزشکی دقیق نیست، بنابراین پزشکان معمولاً از آن استفاده نمیکنند. ساختارها و نواحی مختلفی در گلو وجود دارد و نامهای متفاوتی نیز به آنها اختصاص داده میشود.
سرطانها بر اساس محل شروع و نوع سلولی که از آن شروع شدهاند، درمان میشوند. اگر مطمئن نیستید از پزشک یا پرستار خود بخواهید که نام دقیق سرطان شما را برای شما بنویسد.
سرطان گلو میتواند در یکی از دو حوزه اصلی باشد که پزشکان به آنها اسامی زیر را اختصاص دادهاند:
- حلق
- سر و گردن
نام پزشکی گلو، حلق است. سادهترین راه برای در نظر گرفتن این موضوع، گذرگاهی است که غذا و نوشیدنی در یک جهت (پایین لوله غذا) و هوا در سمت دیگر (بالا و پایین نای) میرود. 3 قسمت اصلی در حلق وجود دارد.
آنها عبارتند از:
- نازوفارنکس “nasopharynx” که پشت بینی را به پشت دهان وصل میکند.
- اوروفارنکس “oropharynx” که در پشت دهان قرار دارد و حاوی کام نرم، پایه زبان و دیواره پشتی گلو (دیواره خلفی حلق) است.
- هیپوفارنکس “hypopharynx” که اوروفارنکس و نازوفارنکس را از طریق جعبه صوتی (حنجره) به ابتدای لوله غذا (مری) و نای متصل میکند.
برخی از بیماران نیز ممکن است از سرطان گلو در سرطانهای زیر استفاده کنند:
- غده تیروئید که در جلوی قاعده گردن قرار دارد
- جعبه صدا (حنجره)
- لوله غذا (مری)
- نای
- سرطانهای سر و گردن
سرطانهایی که از ناحیه سر و گردن شروع میشوند (به عنوان مثال زبان، بینی یا گوش) اغلب تحت عنوان کلی سرطان سر و گردن با هم دسته بندی میشوند.
اکثر سرطانهای سر و گردن، سرطان سلول سنگفرشی هستند. سرطانهای سلول سنگفرشی سر و گردن معمولاً به سایر اندامهای بدن سرایت نمیکنند. اما آنها میتوانند به غدد لنفاوی در گردن پخش شوند.
سرفه
سرفه “cough” که به عنوان tussis نیز شناخته میشود، یک عمل ارادی یا غیرارادی است که گلو و مسیر تنفسی را از ذرات خارجی، میکروبها، محرکها، مایعات و مخاط پاک میکند. سرفه در حقیقت خروج سریع هوا از ریهها است.
سرفه میتواند به عمد یا به عنوان بخشی از یک رفلکس انجام شود. اگرچه سرفه میتواند نشانهای از یک بیماری جدی باشد اما اغلب، بدون نیاز به مراقبتهای پزشکی، خود به خود برطرف میشود.
در اینجا چند نکته کلیدی در مورد سرفه آورده شده است:
- برخی از میکروبها از سرفه برای سرایت به میزبانهای جدید استفاده میکنند.
- طیف وسیعی از علل بالقوه برای ابتلا به سرفه وجود دارد.
- برخی از انواع سرفه فقط در شب رخ میدهند.
- اگر تشخیص سرفه دشوار باشد، این احتمال وجود دارد که نیاز به انجام اشعه ایکس قفسه سینه باشد.
- درمانهای خانگی میتوانند اکثر سرفهها را تسکین دهند.
برای سرفه سه مرحله وجود دارد:
- استنشاق (تنفس).
- افزایش فشار در گلو و ریهها با بسته شدن تارهای صوتی.
- انتشار انفجاری هوا هنگام باز شدن تارهای صوتی که به سرفه صدای خاص خود را میدهد.
اگر فردی زیاد سرفه کند، این وضعیت میتواند نشانه بیماری باشد. بسیاری از سرفهها به دلیل بیماریهای عفونی مانند سرماخوردگی ایجاد میشوند اما علل غیرعفونی نیز برای بروز این شرایط وجود دارند.
اکثر سرفهها ناشی از وجود ویروسها هستند و بدون درمان برطرف میشوند.
علل سرفه حاد (کوتاه مدت):
در بیشتر موارد، عفونت در دستگاه تنفسی فوقانی است و گلو را تحت تأثیر قرار میدهد، این شرایط با عنوان URTI یا URI (عفونت دستگاه تنفسی فوقانی) شناخته میشود. مثالهای این وضعیت عبارتند از:
- آنفولانزا
- سرماخوردگی
- لارنژیت
اگر LRTI (عفونت دستگاه تنفسی تحتانی) باشد، ریهها عفونی شده یا راههای هوایی از نای پایین میآیند. مثالهای این وضعیت عبارتند از:
- برونشیت
- پنومونی
سرفه حاد نیز می تواند ناشی از تب یونجه باشد.
علل سرفه مزمن (طولانی مدت):
سرفه مزمن ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- سیگار کشیدن
- ترشحات مخاطی از پشت بینی در گلو (بعد از قطره بینی)
- GERD (بیماری ریفلاکس معده به مری)
- آسم
- برخی از داروها (به عنوان مثال مهارکنندههای ACE)
سرفههای مزمن در کودکان اغلب به دلیل آسم ایجاد میشوند اما میتوانند از بیماریهایی مانند ترشح بعد از بینی یا GERD نیز باشند.
علل کمتر شایع سرفه مزمن در بزرگسالان، شامل سل، عفونتهای قارچی ریه و سرطان ریه است.
آسم
آسم “Asthma” یک بیماری طولانی مدت ریه است. این شرایط باعث ملتهب و باریک شدن راههای هوایی میشود و نفس کشیدن را سخت میکند. آسم شدید میتواند باعث ایجاد مشکل در صحبت کردن شود. این احتمال وجود دارد که پزشک شما آن را یک بیماری مزمن تنفسی بنامد. برخی افراد از آسم به عنوان “آسم برونش” یاد میکنند.
آسم، یک بیماری جدی است که حدود 25 میلیون آمریکایی را تحت تاثیر قرار میدهد و هر سال باعث مراجعه حدود 1.6 میلیون نفر به اورژانس میگردد. با درمان بیماری، شما میتوانید به خوبی زندگی کنید. بدون درمان، این احتمال وجود دارد که مجبور شوید به اورژانس مراجعه کنید یا در بیمارستان بمانید، که این شرایط میتواند زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد.
آسم چه احساسی دارد؟
آسم با التهاب لولههای برونش همراه با ترشحات چسبنده اضافی در داخل لولهها مشخص میشود. زمانی که راههای هوایی افراد مبتلا به آسم، سفت، ملتهب یا پر از مخاط شود، علائم خواهند داشت.
سه علامت اصلی برای آسم وجود دارد:
- انسداد راه هوایی. وقتی در شرایط معمولی نفس میکشید، نوارهای عضلانی اطراف راههای هوایی شل میشوند و هوا آزادانه حرکت میکند. اما وقتی آسم دارید، ماهیچهها سفت شده و عبور هوا از آن سختتر است.
- التهاب. آسم باعث ایجاد لولههای برونش قرمز و متورم در ریههای شما میشود. این التهاب میتواند به ریههای شما آسیب برساند. درمان این امر کلیدی برای مدیریت آسم در درازمدت میسر است.
- تحریکپذیری راه هوایی. افراد مبتلا به آسم راههای هوایی حساسی دارند که در صورت تماس با محرکهای خفیف، بیش از حد واکنش نشان داده و باریک میشوند.
این مشکلات ممکن است علائمی مانند موارد زیر را داشته باشد:
- سرفه به خصوص در شب یا صبح
- خس خس سینه، صدای سوت هنگام نفس کشیدن
- تنگی نفس
- سفتی، درد یا فشار در قفسه سینه
- مشکل خواب به دلیل مشکلات تنفسی
کرونا
ویروس کرونا “coronavirus”، نوعی ویروس رایج است که باعث عفونت در بینی، سینوسها یا گلو در بخش فوقانی میشود. بیشتر انواع کرونا خطرناک نیستند.
در اوایل سال 2020، پس از شیوع بیماری در دسامبر 2019 در چین، سازمان بهداشت جهانی SARS-CoV-2 را به عنوان نوع جدیدی از ویروس کرونا شناسایی کرد. شیوع به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت.
COVID-19 یک بیماری ناشی از SARS-CoV-2 است که پزشکان آن را عاملی برای عفونت دستگاه تنفسی میدانند. این شرایط میتواند بر دستگاه تنفسی فوقانی (سینوسها، بینی و گلو) یا دستگاه تنفسی تحتانی (نای و ریهها) تأثیر بگذارد.
این ویروس به همان روشی که سایر کروناویروسها انتشار میدهند، عمدتاً از طریق تماس فرد به فرد پخش میشود. عفونتها از خفیف تا کشنده متغیر است.
SARS-CoV-2 یکی از انواع هفتگانه کروناویروس است، همچنین این نوع از کروناویروس از جمله مواردی است که باعث بیماریهای شدید مانند سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندرم تنفسی حاد ناگهانی (SARS) میشود. سایر کروناویروسها باعث بیشتر سرماخوردگیهایی میشوند که در طول سال روی ما تأثیر میگذارند، اما برای افراد سالم تهدید جدی نیستند.
آیا بیش از یک سویه SARS-CoV-2 وجود دارد؟
یک مطالعه اولیه چینی روی 103 مورد کووید-19، دو سویه را پیدا کرد و آنها را L و S نامگذاری کردند. نوع S قدیمیتر است، اما نوع L در مراحل اولیه شیوع بیشتری داشت. آنها فکر میکنند این احتمال وجود دارد که یکی از آنها موارد بیشتری از بیماری را نسبت به دیگری ایجاد کند، اما هنوز در حال کار روی معنای آن هستند.
همچنین طبیعی است که یک ویروس تغییر کرده یا جهش پیدا کند، زیرا افراد بسیاری را مبتلا میکند. این بیماری، انواع مختلفی دارد که اکنون در حال گسترش است، برخی از آنها مسریتر و کشندهتر از ویروس اصلی هستند.
علائم اصلی COVID-19:
- تب
- سرفه
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس
- خستگی
- لرز، گاهی همراه با لرزش شدید
- بدن درد
- سردرد
- گلو درد
- احتقان یا آبریزش بینی
- از دست دادن بویایی یا چشایی
- حالت تهوع
- اسهال
منبع: